Türkiye’de Fark Ödemesi Desteklerinin Seçilmiş Bazı Tarım Ürünlerine Etkileri
Yıl: 2018 Cilt: 6 Sayı: 10 Sayfa Aralığı: 1455 - 1462 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 22-02-2020
Türkiye’de Fark Ödemesi Desteklerinin Seçilmiş Bazı Tarım Ürünlerine Etkileri
Öz: Tarımsal destekleme politikaları ülkelerin tarım sektörünün sürdürülebilir olmasıaçısından önemlidir. Politika araçları ülkeler ve dönemler bazında değişiklikgösterebilmektedir. Bu araştırmada, Türkiye’de arz açığı yaşanan ayçiçeği, soya, aspir vekolza ekiliş alanlarına fark ödemesi desteklerinin etkileri araştırılmıştır. Araştırma, 1994-2016 yıllarını kapsamaktadır. Granger Nedensellik Testi ve Johansen CointegrationTesti’nden yararlanılmıştır. Elde edilen sonuçlara göre, fark ödeme desteklerinin ayçiçeğiüretici kararları üzerinde etkisi istatistiksel olarak önemli bulunmuştur. Aspir, kolza vesoya ekiliş alanlarında ise etkisi önemli görülmemiştir. Ancak, incelemeye alınanürünlerin cari fiyatları ile fark ödeme desteklerinin etkileşim içerisinde olduğubelirlenmiştir. Buna göre, geçmiş dönemlerde destekleme politikalarında yaşanansorunlar da göz önünde bulundurularak fark ödemesi desteklerinin katılımcı biryaklaşımla tekrar tartışılması önerilebilir. Söz konusu desteklerin sürdürülmesi piyasafiyatları açısından koruyucu nitelikte olduğundan bir gereklilik olarak ifade edilebilir.Ancak, bir taraftan desteklerin bütçe içerisindeki yeri diğer taraftan üretici gelirlerine olanetkileri göz önünde bulundurularak dengeli bir politika yaklaşımındanuzaklaşılmamalıdır.
Anahtar Kelime: Konular:
The Effects on Selected Some Agricultural Crops of Deficiency Payment Supports in Turkey
Öz: Agricultural support policies are important for the sustainability of the agricultural sector of the countries. Policy instruments may change on the basis of countries and periods. In this research, the effects of Turkey's supply deficit experienced which are sunflower, soybean, safflower and rapeseed cultivation areas of deficiency payment supports were investigated. The research includes between 1994-2016 years. Granger Causality Test and Johansen Cointegration Test was used. According to the results obtained, the effect of deficiency payment support on sunflower producer decisions was statistically significant. Safflower, rapeseed and soybean on cultivation areas while there was no significant effect. However, it has been determined that the between deficiency payment support with the current prices is available an interaction. Accordingly, it may be advisable to discuss of the different payment support with a participatory approach, taking into account the problems experienced in support policies in the past periods. The maintenance of such supports can be expressed as a requirement, since it is in property of being protected in terms of market prices. However, from one side, the place of support in the budget, from the other side. the effects on the producer's income taking into consideration should not be taken away from a balanced policy approach.
Anahtar Kelime: Konular:
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Acar M. 2003. Fiyat Desteğinden Doğrudan Desteğe: Dünyada Tarımsal Destekleme Politikalarında Yeni Yönelimler.
- Acar M, Bulut E. 2009. Türkiye’de Ve Dünyada Tarımsal Destekleme Politikalarında Son Gelişmeler. Sosyal Ekonomik Araştırmalar Dergisi, (17): 1-19.
- Acar M. 2006. DTÖ ve AB Işığında Türk Tarımının Geleceği, Ankara: Orion Yayınevi.
- Akpolat AG, Altıntaş N. 2013. Enerji Tüketimi İle Reel Gsyih Arasındaki Eşbütünleşme Ve Nedensellik İlişkisi: 1962010 Dönemi. Bilgi Ekonomisi ve Yönetimi Dergisi, 8(2).
- Aktaş E, Altıok M, Songur M. 2015. Farklı ülkelerdeki tarımsal destekleme politikalarının tarımsal üretim üzerine etkisinin karşılaştırmalı analizi, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 15(4): 55-74.
- Anonim 2018a. www.kalkinma.gov.tr
- Anonim 2018b. www.tuik.gov.tr
- Bayraktar Y, Bulut E. 2016. Tarımsal Desteklerin Değişen Yapısı Ve Yüksek Tarımsal Desteklerin Nedenleri: Türkiye Için Karşılaştırmalı Bir Analiz/The Changing Structure of Agricultural Supports and the Causes of High Agricultural Supports: A Comparative Analysis for Turkey. İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Mecmuası, 66(1): 45.
- Civan A. 2010. Türkiye'de tarımsal destek politikaları, Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi ve idari Bilimler Fakültesi Dergisi, 25(1): 127-146.
- Dickey DA, Fuller WA. 1981. “Likelihood Ratio Statistics for Autoregressive Time Series with A Unit Root”, Econometrica, 49, pp.1057-1072.
- Doğan 2014. Türkiye Tarım Havzaları Üretim Ve Destekleme Modeli Kapsamında Yeşilırmak Tarım Havzasında Yetiştirilen Tarım Ürünlerinin Arz Duyarlılığı. Gaziosmanpaşa Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Basılmamış Doktora Tezi, Tokat.
- Doğan HG. Gürler AZ. 2015. Türkiye Tarım Havzaları Üretim Ve Destekleme Modeli Kapsamında Yeşilırmak Tarım Havzasında Yetiştirilen Tarım Ürünlerinin Arz Duyarlılığı. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Tarım Bilimleri Dergisi, 231-243.
- Engle Robert F, Granger CWJ. 1987. Co-integration and Error Correction: Representation, Estimation, and Testing. Econometrica, 55: 251–276.
- Erdal G, Erdal H. 2008. Türkiye’de Tarımsal Desteklemeler Kapsamında Prim Sistemi Uygulamalarının Etkileri. Gaziosmanpaşa Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, (1).
- Göçer İ, Mercan M, Peker O, Şahin B. 2013. Türkiye’de Cari Açığın Nedenleri, Finansman Kalitesi ve Sürdürülebilirliği: Ekonometrik Bir Analiz, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi , Nisan 2013, 8(1): 213-242.
- Işık HB, Bilgin O. 2016. The effects of agricultural support policies on agricultural production: The case of Turkey, RSEP International Conferences on Social Issues and Economic Studies, 2nd Multidisciplinary Conference, 2-4 November 2016, Madrid, Spain, p. 111-119.
- Johansen S. 1988. “Statistical Analysis Of Cointegration Vectors”, Journal of Economic Dynamics and Control, 12 (2-3): 231-254.
- Kazgan G. 2003. Tarım ve Gelişme, 5. Baskı, İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
- Korkmaz V. 2015. Tarım Ürünleri Destekleme Politikaları: Türkiye ve AB Karşılaştırması, Yüksek Lisans Tezi, Adnan Menderes Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, s. 192.
- MacKinnon JG. 1996. Numerical Distribution Functions for Unit Root and Cointegration Tests, J. Applied Econm. 11: 601-618.
- Onurlubaş HE, Kızılaslan H. 2007. ‘Türkiye’de Bitkisel Yağ Sanayindeki Gelişmeler ve Geleceğe Yönelik Beklentiler’ Tarımsal Ekonomi Araştırma Enstitüsü (TEAE), ISBN:978- 975-407-228-0, Yayın No:157, Ankara.
- Semerci A, Kaya Y, Şahin İ, Çıtak N. 2012. Türkiye’de yağlı tohumlar üretiminde uygulanan destekleme politikalarının ayçiçeği ekim alanları ve üretici refahı üzerine etkisi. Selçuk Tarım ve Gıda Bilimleri Dergisi, 26(2): 55-62.
- Tan S, Everest B. 2015. Türkiye’de tarımsal destekleme politikaları, International Conference on Eurasian Economies 2015, Session 4B: Tarım Ekonomisi, s. 266-270.
- Tarı R. 2010. “Ekonometri, 6.” Baskı., Kocaeli: Umuttepe Yayınları.
- Yılmaz Hİ, Çobanoğlu F. 2017. Türkiye'de Tarım Sektörünü Desteklemeye Yönelik Sağlanan Çeşitli Araçların Tarımsal Üretim Değeri Üzerine Etkilerinin Analizi. Turkish Journal of Agricultural Economics, 23(2).
- Yıldız F. 2017. Türkiye’de Merkezi Yönetim Bütçesinden Yapılan Tarımsal Destekleme Ödemelerinin Tarımsal Üretim Üzerindeki Etkisi: 2006–2016 Dönemi. Sayıştay Dergisi.
APA | DOĞAN H (2018). Türkiye’de Fark Ödemesi Desteklerinin Seçilmiş Bazı Tarım Ürünlerine Etkileri. , 1455 - 1462. |
Chicago | DOĞAN Hasan Gökhan Türkiye’de Fark Ödemesi Desteklerinin Seçilmiş Bazı Tarım Ürünlerine Etkileri. (2018): 1455 - 1462. |
MLA | DOĞAN Hasan Gökhan Türkiye’de Fark Ödemesi Desteklerinin Seçilmiş Bazı Tarım Ürünlerine Etkileri. , 2018, ss.1455 - 1462. |
AMA | DOĞAN H Türkiye’de Fark Ödemesi Desteklerinin Seçilmiş Bazı Tarım Ürünlerine Etkileri. . 2018; 1455 - 1462. |
Vancouver | DOĞAN H Türkiye’de Fark Ödemesi Desteklerinin Seçilmiş Bazı Tarım Ürünlerine Etkileri. . 2018; 1455 - 1462. |
IEEE | DOĞAN H "Türkiye’de Fark Ödemesi Desteklerinin Seçilmiş Bazı Tarım Ürünlerine Etkileri." , ss.1455 - 1462, 2018. |
ISNAD | DOĞAN, Hasan Gökhan. "Türkiye’de Fark Ödemesi Desteklerinin Seçilmiş Bazı Tarım Ürünlerine Etkileri". (2018), 1455-1462. |
APA | DOĞAN H (2018). Türkiye’de Fark Ödemesi Desteklerinin Seçilmiş Bazı Tarım Ürünlerine Etkileri. Türk Tarım - Gıda Bilim ve Teknoloji dergisi, 6(10), 1455 - 1462. |
Chicago | DOĞAN Hasan Gökhan Türkiye’de Fark Ödemesi Desteklerinin Seçilmiş Bazı Tarım Ürünlerine Etkileri. Türk Tarım - Gıda Bilim ve Teknoloji dergisi 6, no.10 (2018): 1455 - 1462. |
MLA | DOĞAN Hasan Gökhan Türkiye’de Fark Ödemesi Desteklerinin Seçilmiş Bazı Tarım Ürünlerine Etkileri. Türk Tarım - Gıda Bilim ve Teknoloji dergisi, vol.6, no.10, 2018, ss.1455 - 1462. |
AMA | DOĞAN H Türkiye’de Fark Ödemesi Desteklerinin Seçilmiş Bazı Tarım Ürünlerine Etkileri. Türk Tarım - Gıda Bilim ve Teknoloji dergisi. 2018; 6(10): 1455 - 1462. |
Vancouver | DOĞAN H Türkiye’de Fark Ödemesi Desteklerinin Seçilmiş Bazı Tarım Ürünlerine Etkileri. Türk Tarım - Gıda Bilim ve Teknoloji dergisi. 2018; 6(10): 1455 - 1462. |
IEEE | DOĞAN H "Türkiye’de Fark Ödemesi Desteklerinin Seçilmiş Bazı Tarım Ürünlerine Etkileri." Türk Tarım - Gıda Bilim ve Teknoloji dergisi, 6, ss.1455 - 1462, 2018. |
ISNAD | DOĞAN, Hasan Gökhan. "Türkiye’de Fark Ödemesi Desteklerinin Seçilmiş Bazı Tarım Ürünlerine Etkileri". Türk Tarım - Gıda Bilim ve Teknoloji dergisi 6/10 (2018), 1455-1462. |