Hadîs Musannefâtında Niyet-Amel İlişkisi
Yıl: 2019 Cilt: 0 Sayı: 12 Sayfa Aralığı: 223 - 262 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.18498/amailad.540944 İndeks Tarihi: 19-10-2020
Hadîs Musannefâtında Niyet-Amel İlişkisi
Öz: İbâdetlerin îfâsı için niyetin ne kadar önemli ve lüzumlu olduğu konusu herMüslüman tarafından bilinen bir gerçektir. Özellikle fıkıh kitaplarına gözatıldığında hemen hemen her ibâdet için delillerden hareketle niyetinhükmünün belirlenmeye çalışıldığı görülmektedir. Hâc ibâdetinde ise neredeyseher nüsük için niyetin hükmü üzerinde durulmaktadır. Bununla beraber hadîsokumalarımız sırasında bu konunun hadîs kitaplarında ve özellikle demusannef türü eserlerde fıkıh kitaplarıyla pek de örtüşmeyen bir şekilde elealındığını fark ettik. Gerek rivâyetlerde gerekse musanneflerin bâbbaşlıklarında, bazı ibâdetler hariç niyet kelimesi fıkıh kitaplarında görüldüğüüzere ayrıntılı ve vurgulu olarak yer almamıştır. Bunun en bariz örnekleriolarak abdest ve namaz konusu karşımıza çıkmaktadır. Hz. Peygamber’in gerekabdest gerekse de namaz için niyet ettiği veya sahabeye niyet edin şeklinde biremrinin vukûu söz konusu değildir. Dolayısıyla bu makalemizde abdest,S. ERDİM / Intention-Action Relation in Hadith Collections / al-Musannafat | 227Amasya Theology Journal, 12 (June 2019): 223-262namaz, oruç, hac ve zekât ibâdetleri özelinde hem hadîsler hem demusanneflerin bâb başlıklarından yola çıkılarak konuyla ilgili mevcut durumtespit edilmeye çalışılacaktır.
Anahtar Kelime: Intention-Action Relation in Hadith Collections/al-Musannafat
Öz: The issue of how important and necessary intention is for the exercise of the religious services is a fact known by all Muslims. Especially when the books of fiqh are reviewed, it is seen that the influence of intention is tried to be determined for almost every prayer with reference to evidences. As to haj, the influence of intention is emphasized for almost every ritual. However, in course of hadith readings, we realized that this topic is dealt in hadith books and especially in collection/al-musannafat types in a way that hardly matches up with the books of fiqh. The intention as a word has appeared neither in narratives nor in the chapter titles of the collections/al-musannafat, except for some prayers, in a detailed and emphasized way as they are in the books of fiqh. The issues of salah and ablution appear as the most obvious examples of this situation. There is no evidence that the Prophet ordered making intention for neither ablution nor salah to his Companions. In this article, it will be tried to identify the present situation of the subject based on both hadiths and chapter titles of the collections/al-musannafat, specific to ablution, salah, fasting, haj and alms prayers.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Abdurrezzâk b. Hemmâm, Ebû Bekr b. Nâfi’ el-Himyerî el-Yemenî. elMusannef. Thk. Habiburrahman el-A’zamî. 11 Cilt. Beyrut: elMektebû’l-İslamî, 1403.
- Aynî, Bedruddîn Ebû Muhammed Mahmud b. Ahmed. Umdetu'l-kârî şerhu Sahîhi'l-Buhârî. 22 Cilt. Kahire: y.y., 1972.
- Aynî, Bedruddîn Ebû Muhammed Mahmud b. Ahmed. Şerhu Süneni Ebî Dâvûd. 6 Cilt. Riyâd: Mektebetu’r-Rüşd, 1420.
- Beyhakî, Ebû Bekr Ahmed b. el-Hüseyin. es-Sünenu’l-Kebîr. 10 Cilt. Mekke: Mektebetu Dâri’l-Bâz, 1994.
- Buhârî, Ebû Abdillah Muhammed b. İsmâîl. el-Câmi’u’s-Sahîh. Thk. Mustafa Dîb el-Boğa. 6 Cilt. Beyrut: Dâru İbn Kesîr, 1987.
- Dârekutnî, Ebû’l-Hasen Ali b. Ömer. Sünen. Thk. es-Seyyid Abdulhaşim el-Yemenî. 4 Cilt. Beyrut: Dâru’l-Ma’rife, 1986.
- Dârimî, Ebû Muhammed Abdullah b. Abdurrahman. Sünen. 2 Cilt. Beyrut: Dâru’l-Kitâbi’l-Arabî, 1407.
- Ebû Dâvûd, Süleymân b. el-Eş’as es-Sicistânî. Sünen. 4 Cilt. Beyrut: Kahire: Dâru’l-Fikr, 1988.
- Görmez, Mehmet. “Fıkhü’l-Hadis”. Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. 12: 547-549. Ankara: TDV Yayınları, 2007.
- Hattâbî, Ebû Süleymân Hamd b. Muhammed b. İbrahim. Meâlimu’sSünen. 4 Cilt. Haleb: el-Matbeatu’l-İlmiyye, 1932.
- Işık, Mustafa. “İbn Huzeyme”. Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. 20: 79-81. Ankara: TDV Yayınları, 2007.
- İbn Abdilber, Ebû Amr Yusuf b. Abdullah b. Abdullah. el-İstizkâr. Thk. Salim Muhammed Atâ. 8 Cilt. Beyrut: Dâru’l-Kütübi’l-ilmiyye, 2000.
- İbn Abdilber, Ebû Amr Yûsuf b. Abdullah b. Abdullah. et-Temhîd lima fi’l-Muvatta mine’l-meânî ve’l-esânid. 22 Cilt. Fas: Vezâretu Umumi’lEvkâf, 1387.
- İbn Ebî Şeybe, Ebû Bekr Abdullah b. Muhammed el-Kûfî. el-Kitâbu’lMusannef. Thk. Kemal Yusuf el-Hût. 7 Cilt. Riyâd: Mektebetu’rRüşd, 1409.
- İbn Hacer, Şihâbüddîn Ebû’l-Fadl Ahmed b. Ali. Fethu'l-bârî fi şerhi’lCâmi’i’s-Sahîh li’l-Buhari. 13 Cilt. Beyrut: Dâru’l-Ma’rife, 1379.
- İbn Hacer, Şihâbüddîn Ebû’l-Fadl Ahmed b. Ali. el-İsâbe fi temyizi’ssahâbe. 8 Cilt. Beyrut: y.y., 1412.
- İbn Hibbân, Ebû Hâtim Muhammed b. Ahmed el-Büstî. Sahîhi İbn Hibbân bi tertibi İbn Belbân. Thk. Şuayb el-Arnavût. 18 Cilt. Beyrut: Müessesetu’r-rîsâle, 1997.
- İbn Huzeyme, Ebû Bekr Muhammed b. İshâk es-Sülemî. Sahîh. 4 Cilt. Beyrut: el-Mektebü’l-İslâmi, 1970.
- İbn Mâce, Ebû Abdillah Muhammed b. Yezîd el-Kazvinî. Sünen. 2 Cilt. Beyrut: Dâru’l-Fikr, 1987.
- İbnu’l-Manzûr, Muhammed b. Mükrem el-İfrikî el-Mısrî. “Hrm”. Lisânu’l-Arab. 12: 119. 24 Cilt. Beyrut: Dâru Sâdır, ts.
- Kırış, Şemsettin. “Sünnetin Teolojik Boyutu”. Kastamonu Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 2/1 (2018): 43-63.
- Mâlik b. Enes, Ebû Abdullah. Muvatta’. Muhammed b. el-Hasen eşŞeybânî nüshası. 3 Cilt. Dımeşk: Dâru’l-Kalem, 1991.
- Mâlik b. Enes, Ebû Abdullah. Muvatta’. Yahyâ el-Leysî nüshası. 2 Cilt. Mısır: Dâru İhyâi’t-Turâs, ts.
- Ma’mer b. Râşid, Ebû Urve el-Ezdî el-Basrî. el-Câmi’. Thk.
- Habiburrahman el-A’zamî. 2 Cilt. Beyrut: el-Mektebu’l-İslâmi, 1403.
- Müslim, Ebû Huseyn Müslim b. el-Haccâc. el-Câmiu’s-Sahîh. 4 Cilt. Beyrut: Dâru İhyai’t-Turâs, ts.
- Nesâî, Ebû Abdurrahman Ahmed b. Şuayb. Sünen. Thk. Dr. Abdulğaffâr Süleymân el-Bendârî. 8 Cilt. Beyrut: Dâru Kitâbi’l- ilmiyye, 1991.
- Nevevî, Ebû Zekeriyya Yahya b. Şeref. el-Minhâc şerhu Sahîhi’l-Müslim b. el-Haccâc. 18 Cilt. Beyrut: Dâru İhyâi’t-Turâsi’l-Arabî, 1392.
- Özen, Şükrü. “Rebîa b. Ebû Abdurrahman”. Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. 34: 499-500. Ankara: TDV Yayınları, 2007.
- Saîd b. Mansûr, Ebû Osman el-Horasânî. Sünen. Thk. Habiburrahman elA’zamî. 2 Cilt. Hindistan: Dâru’s-Selefiyye, 1982.
- Tirmizî, Ebû İsâ Muhammed b. İsâ. Sünen. 5 Cilt. Beyrut: Dâru İhyâi'tTürâsi'l-Arabî, 1988.
- Zemahşerî, Mahmûd b. Ömer. el-Fâik fi garîbi’l-hadîs. 4 Cilt. Beyrut: Dâru’l-Ma’rife, ts.
| APA | ERDİM S (2019). Hadîs Musannefâtında Niyet-Amel İlişkisi. , 223 - 262. 10.18498/amailad.540944 |
| Chicago | ERDİM Sinan Hadîs Musannefâtında Niyet-Amel İlişkisi. (2019): 223 - 262. 10.18498/amailad.540944 |
| MLA | ERDİM Sinan Hadîs Musannefâtında Niyet-Amel İlişkisi. , 2019, ss.223 - 262. 10.18498/amailad.540944 |
| AMA | ERDİM S Hadîs Musannefâtında Niyet-Amel İlişkisi. . 2019; 223 - 262. 10.18498/amailad.540944 |
| Vancouver | ERDİM S Hadîs Musannefâtında Niyet-Amel İlişkisi. . 2019; 223 - 262. 10.18498/amailad.540944 |
| IEEE | ERDİM S "Hadîs Musannefâtında Niyet-Amel İlişkisi." , ss.223 - 262, 2019. 10.18498/amailad.540944 |
| ISNAD | ERDİM, Sinan. "Hadîs Musannefâtında Niyet-Amel İlişkisi". (2019), 223-262. https://doi.org/10.18498/amailad.540944 |
| APA | ERDİM S (2019). Hadîs Musannefâtında Niyet-Amel İlişkisi. Amasya ilahiyat dergisi, 0(12), 223 - 262. 10.18498/amailad.540944 |
| Chicago | ERDİM Sinan Hadîs Musannefâtında Niyet-Amel İlişkisi. Amasya ilahiyat dergisi 0, no.12 (2019): 223 - 262. 10.18498/amailad.540944 |
| MLA | ERDİM Sinan Hadîs Musannefâtında Niyet-Amel İlişkisi. Amasya ilahiyat dergisi, vol.0, no.12, 2019, ss.223 - 262. 10.18498/amailad.540944 |
| AMA | ERDİM S Hadîs Musannefâtında Niyet-Amel İlişkisi. Amasya ilahiyat dergisi. 2019; 0(12): 223 - 262. 10.18498/amailad.540944 |
| Vancouver | ERDİM S Hadîs Musannefâtında Niyet-Amel İlişkisi. Amasya ilahiyat dergisi. 2019; 0(12): 223 - 262. 10.18498/amailad.540944 |
| IEEE | ERDİM S "Hadîs Musannefâtında Niyet-Amel İlişkisi." Amasya ilahiyat dergisi, 0, ss.223 - 262, 2019. 10.18498/amailad.540944 |
| ISNAD | ERDİM, Sinan. "Hadîs Musannefâtında Niyet-Amel İlişkisi". Amasya ilahiyat dergisi 12 (2019), 223-262. https://doi.org/10.18498/amailad.540944 |
