Yıl: 2020 Cilt: 8 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 684 - 699 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.21325/jotags.2020.572 İndeks Tarihi: 23-10-2020

Türklere Özgü İçkilerin Gastronomi Turizmi Açısından İncelenmesi

Öz:
Gastronomi turizmi; yiyecek, içecek ve kültürün ürün olarak sunulduğu bir turizm türüdür.Yerel ürünleri, yiyecekleri, şarap gibi içecekleri tecrübe etme imkanı sağlamaktadır. Bukapsamda bir ulusun tarihini ve kültürünü yansıtan milli ürünler, söz konusu turizm türüiçin büyük önem taşımaktadır. Bu çalışmanın amacı, Türklere özgü içkileri araştırmak vegastronomi turizmi açısından incelenmesini sağlamaktır. Çalışma amacına ulaşabilmek içinveri toplama yöntemi olarak nitel araştırma yöntemlerinden belgesel tarama (dokümaninceleme) yönteminden faydalanılmıştır. Yapılan araştırmalar sonucunda Türklere özgübaşlıca içkilerin; çiğ kısrak sütünden üretilen kımız ve darıdan şarap yapılarak kımızınkarıştırılmasıyla elde edilen tarasun olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca Türklerin arpadan begnive camum, buğdaydan ise uğut adında çeşitli içkiler üreterek tükettikleri görülmüştür.Bununla birlikte kaynaklarda adından çok nadir söz edilen diğer içkiler ise medus ve loolarak belirlenmiştir.
Anahtar Kelime:

Investigation of Turkish Drinks in Terms of Gastronomy Tourism

Öz:
Gastronomy tourism is a type of tourism which food, beverage and culture are presented as products. It provides the opportunity to experience local products, foods, and beverages such as wine. In this context, national products which reflecting the history and culture of a nation are of great importance for this type of tourism. Therefore, the aim of this study is to investigate the Turkish’s Ancestor spirits and gained them to Turkey gastronomy. In order to reach the aim of the study, documentary scanning method which is one of the qualitative research methods has been used. As a result of the examinations were determined that koumiss which is done with raw mare’s milk tarasun which is done by mixing millet wine and koumiss. In addition, it was seen that Turks produced various drinks called barley begni and camum and ugut from the wheat. However, other drinks mentioned in the sources very rarely are identified as medus and lo.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Derleme Erişim Türü: Erişime Açık
  • Ab Karim, S. & Chi, C. G. Q. (2010). Culinary tourism as a destination attraction: an empirical examination of destinations' food image, Journal Of Hospitality Marketing & Management, 19(6), s.531-555.
  • Akgöl, Y. (2012). Gastronomi turizmi ve Türkiye’yi ziyaret eden yabancı turistlerin gastronomi deneyimlerinin değerlendirilmesi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Mersin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Mersin
  • Akın, G., Özkoçak, V. & Gültekin, T. (2015). Geçmişten günümüze geleneksel Anadolu mutfak kültürünün gelişimi, Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi Antropoloji Dergisi, 30, s.33-52.
  • Akkaya, A. & Koç, B. (2017). Kımızın Türkiye’de içecek olarak değerlendirilmesi bakımından gastronomi indeksinin oluşturulması, Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 5 (59), s.354-368.
  • Aksoy, M. (1998). Türklerde at kültürü ve kımız, Türk Dünyası Tarih Dergisi. 142, s.38-44.
  • Albayrak, A. (2013). Farklı milletlerden turistlerin Türk mutfağına ilişkin görüşlerinin saptanması üzerine bir çalışma, Journal of Yasar University. 30(8), s.5049- 5069.
  • Baştürk A., Yurt B., Taze B. H., Çavuş M. & Bulut M. (2014). Türk dünyasında nevruz tatlısı: semeni helvası. 4. Geleneksel Gıdalar Sempozyumu. 873-876.
  • Bedirhan, Y. (2014). İslam öncesi Türk tarihi ve kültürü. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık Eğitim Danışmanlık.
  • Berbercan, M. T. (2010). Tarihi Türk lehçelerinde geçen bazı içecek adları hakkında leksikal tespitler. Turkish Studies. 5 (4), s.914-929.
  • Billige, M., Liu, W., Rina, W., Wang, L., Sun, T., Wang, J., Li, H. & Zhang, H. (2009). Evaluation of potential probiotics properties of the screened lactobacilli isolated from home-made koumiss in Mongolia, Annals of Microbiology, 59(3), s.493-498.
  • Birer, S. (1990). Türk Mutfağının tarihsel gelişim süreci içerisindeki değişimi ve bugünkü durumu. Beslenme ve Diyet Dergisi, 19(2), 251-260.
  • Boniface, P. (2003). Tasting tourism: Traveling For Food And Drink. Burlington: Ashgate Publishing
  • Boyne, S., Hall, D., & Williams, F. (2003). Policy, support and promotion for foodrelated tourism initiatives: A marketing approach to regional development. Journal of Travel & Tourism Marketing, 14(3-4), 131-154.
  • Buluç, S. (1997). Şamanizm. http://turkoloji.cu.edu.tr/HALKBILIM/21.php#_edn1 adlı internet adresinden alınmıştır. Erişim Tarihi: 20.12.2018.
  • Çakır, T. (2017). Şehir markalamasında gastronomi pazarlamasının önemi ve Van örneği. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Nişantaşı Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
  • Çapar, G., & Yenipınar, U. (2016). Somut olmayan kültürel miras kaynağı olarak yöresel yiyeceklerin turizm. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 4, 100-115.
  • Çelik, M. & Aksoy, M. (2017). Yerli turistlerin gastronomi turizmine yönelik tutumları: Şanlıurfa örneği, Journal Of Tourism And Gastronomy Studies, s.422, 434.
  • Çetin, E. (2005). Divanü Lügati’t-Türk’teki Yiyecek içecek adları ve bu adların Türkiye Türkçesindeki görünümleri. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 14(2), s.185-200.
  • Çetinkaya, N. (2018). Orta Asya’dan Selçuklu’ya Anadolu mutfağı, A. Akbaba ve N. Çetinkaya içinde Gastronomi ve Yiyecek Tarihi (s. 125-137) Ankara: Detay Yayıncılık
  • Çimen, H. (2016). Gastronomi turizmi açısından Ardahan mutfağının önemi, Karadeniz Uluslararası Bilimsel Dergi, 32, s.307-315.
  • Danova, S., Petrov, K., Pavlov, P., & Petrova, P. (2005). Isolation and characterization of lactobacillus strains ınvolved in koumiss fermentation. International Journal of Dairy Technology, 58(2), s.100-105.
  • Demirgül, F. (2018). Çadırdan saraya Türk mutfağı. Uluslararası Türk Dünyası Turizm Araştırmaları Dergisi, 3(1), 105-125.
  • Doğdubay, M., Sarıoğlan M., Saatçi, G. & Sü Eroz, S. (2011) Destinasyon pazarlamasında yerel yönetimlerin gastronomik öğeleri kullanma eğilimlerinin ölçülmesine yönelik bir araştırma V. Ulusal Gastronomi Sempozyumu, Antalya.
  • Durmuş, İ. (2014). Türk kültür çevresinde kımız. Milli Folklor, 26(104).
  • Duvarcı, A. (2002). Türklerde yiyecek içecek kültürü. Türkler Ansiklopoedisi, Yeni Türkiye Yayınları.
  • Eberhard, W. (1940). Çin’de kımız ve yoğurdun yapılması, Ülkü, XVI/93, Ankara.
  • Eberhard, W. (1996). Çin’in şimal komşuları. (N. Uluğtuğ, Çev.). Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları.
  • Ender, G., Karagözlü, C., Yerlikaya, O. & Akbulut, N. (2006). Dünyada ve Türkiye’de tüketimi artan fermente süt içecekleri. Türkiye 9. Gıda Kongresi, s.149-152.
  • Erdem, B., & Gündoğdu, I. (2018). Kumiss Treatment in the context of health tourism: a research in Kyrgyzstan, International Journal of Medical Research & Health Sciences, 7(11), 135-155.
  • Eren, D. H. (1978). Türklerde ekinciliğin gelişmesine katkılar. Erişim adresi: http://dergiler.ankara.edu.tr/dergiler/12/847/10722.pdf.
  • Fields, K. (2002). Demand for the gastronomy tourism product: Motivational factors. London: Routledge.
  • Genç, R. (2008). XI. Yüzyılda Türk mutfağı, S. Koz içinde Yemek Kitabı, Tarih-Halkbilimi-Edebiyat, İstanbul: Kitabevi Yayınları, Cilt I, s. 4.
  • Gillespie, C. & Cousins, J. A. (2001). European Gastronomy İnto The 21st Century, Butterworth- Heinemann.
  • Gökalp, Z. (1990). Türk töresi, İstanbul. Toker Yayınları.
  • Gökalp, Z. (2015). Türk medeniyet tarihi. İstanbul: Ötüken Neşriyat.
  • Göker, G. (2011). Destinasyon Çekicilik unsuru olarak gastronomi turizmi: Balıkesir ili örneği. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Balıkesir.
  • Gökyay, O. Ş. (2007). Dedem Korkudun Kitabı. İstanbul: Kabalcı Yayınevi.
  • Gündoğdu, İ. (2018). Sağlık turizmi kapsamında Kırgızistan’da kımız tedavisi alan turistlerin memnuniyet ve sadakat algıları üzerine bir inceleme. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Kırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Manas
  • Gürsoy, D. (2006). Tarih süzgecinde mutfak kültürümüz. İstanbul: Oğlak Yayıncılık.
  • Harrington, R. J. & Ottenbacher, M. C. (2010). Culinary tourism-a case study of the gastronomic capital. Journal of Culinary Science & Technology, 8(1), s.14-32.
  • Hatipoğlu, A. (2010). İnançların gastronomi üzerine etkileri: Bodrum’daki beş yıldızlı otellerin mutfak yöneticilerinin görüşlerinin belirlenmesine yönelik bir araştırma. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sakarya.
  • Henderson, J.C. (2009). Food tourism reviewed, British Food Journal, 111(4), s.317–326.
  • Hjalager, A. & Richards, G. (2002). Tourism and gastronomy. London: Routledge.
  • Hui, Y. H., & Evranuz, E. Ö. (2012). Handbook of fermented food and beverage technology two volume set. CRC Press.
  • Kafesoğlu, İ. (1992). Kültür ve teşkilat. Türk Dünyası El Kitabı I Coğrafya-Tarih.
  • Kargiglioğlu, Ş., Çetin, Y. & Bayram, E. G. (2019). Gastronomi turlarının coğrafi işaretli ürünler aracılığı ile oluşturulması: Batı Karadeniz turları örneği. 8. Ulusal 4. Uluslararası Doğu Akdeniz Turizm Sempozyumu. 1032- 1043.
  • Kılıç, S. & Albayrak, A. (2012). İslamiyet’ten önce Türklerde yiyecek ve içecekler. Turkish Studies. 7 (2), s.707- 716.
  • Kınık, Ö., Akalın, S. & Gönç, S. (2000). Kımız üretimi ve özellikleri üzerinde bir araştırma. Gıda Dergisi, 25(5).
  • Kivela, J. J. & Crotts, J. C. (2006). Tourism and gastronomy: gastronomy’s ınfluence on how tourists experience a destination. Journal of Hospitality & Tourism Research, 30(3), s.354-377.
  • Kodaş, D. & Dikici, E. (2012). Ahlat kırsal bölgesinde gastronomi turizminin muhtemel toplumsal etkileri üzerine nitel bir çalışma, Aksaray Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 4(2), s.51-68.
  • Levent, H. & Cavuldak, Ö. A. (2017). Geleneksel fermente bir içecek: boza. Akademik Gıda, 15(3), 300-307.
  • López-Guzmán, T., & Sánchez-Cañizares, S. (2012). Gastronomy, tourism and destination differentiation: a case study in Spain. Review of Economics & Finance, 1, 63-72.
  • Mankan, E. (2012). Yabancı turistlerin Türk mutfağına ilişkin görüşleri: Ege bölgesi örneği. (Yayınlanmamış doktora tezi). Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Memiş, E. & Ersoy, Y. (2015). Geleneksel gıda muhafaza yöntemleri. Erişim adresi: http://www.ayk.gov.tr/wpcontent/uploads/2015/01/MEM%C4%B0%C5%9E-Emel-ERSOY-Yasemin-GELENEKSEL-GIDAMUHAFAZA Y%C3%96NTEMLER%C4%B0.pdf
  • Ögel, B. (1988). Dünden bugüne Türk kültürünün gelişme çağları. Türk Dünyası Araştırmaları Vakfı.
  • Özdemir, B. & Kınay, F. (2004). Yabancı ziyaretçilerin Türk mutfağına ilişkin görüşleri: Antalya’yı ziyaret eden alman ve Rus turistler üzerine bir araştırma, Gazi Üniversitesi Ticaret ve Turizm Eğitim Fakültesi Dergisi, 2, s.5- 28.
  • Özden, A. (2008). Diğer fermente süt ürünleri. Güncel Gastroenteroloji. 12(3), s.169-181.
  • Parkı, I.M. (2009). Mongolia: land of milk and horses. The Atlantik, https://www.theatlantic.com/health/archive/2009/10/mongolia-land-of-milk-and-horses/28949/, (23.08.2018).
  • Rıskulova, T., & Mihaylova, E. (2017). Kımız tedavisi, sputnik.kg: https://ru.sputnik.kg/infographics/20170525/1033394423/kumysolechenie-v-kyrgyzstane.html, (19.03.2018).
  • Salman, H. (1984). Eski Türk içeceklerinden "Begni" üzerine bir deneme. Tarih Dergisi/Turkish Journal of History, 34, s.533-538.
  • Santich, B. (2004). The study of gastronomy and ıts relevance to hospitality education and training. International Journal of Hospitality Management, 23(1), s.15-24.
  • Sarı, İ. (2017). Türklerde yemek kültürü. Antalya: Nokta E-Kitap.
  • Shigaeva, M. K. & Ospakova, M. S. (1983). Microflora of the national fermented milk products. Dairy Science Abstracts. 46, s.645-649.
  • Şahin, G. G. & Ünver, G. (2015). Destinasyon Pazarlama aracı olarak gastronomi turizmi: İstanbul’un gastronomi turizmi potansiyeli üzerine bir araştırma, Journal Of Tourism And Gastronomy Studies, 3(2), s.63-73.
  • Tay S. 2014. Buğday çimi marmelatı: uhut. 4. Geleneksel Gıdalar Sempozyumu. 868-872.
  • Tegin, R. D. A. (2012). Narın bölgesinde üretilen kımızların bazı kimyasal ve mikrobiyolojik özelliklerinin araştırılması. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Kırgızistan Türkiye Manas Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Kırgızistan.
  • Tez, Z. (2015). Lezzetin tarihi. İstanbul: Hayykitap.
  • Tikkanen, I. (2007). Maslow's hierarchy and food tourism in Finland: five cases. British Food Journal, 109(9), 721- 734.
  • Türk Dil Kurumu, http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_gts&arama=gts&guid=TDK.GTS.5c4fe98301d7a0.24251266. Erişim Tarihi 10.01.2019.
  • Üstün, Ö. & Gökçe, R. (2001). Yurtdışında üretilen fermente süt içecekleri. Gıda Mühendisliği Dergisi, 5(10), s.24- 29.
  • Wolf, E. (2002). Culinary tourism: tasty economic proposition. Retrieved March 16, 2011, From www.culinarytourism.org.
  • www.deha20.com/haberler/detay/soz-ucar-yazi-kalir-25-05-2017-09-42-03. Erişim Tarihi: 20/10/2018.
  • www.izmirkulturturizm.gov.tr/TR-77387/kemalpasa-alas-kazak-vadisi-kimiz-ciftligi.html. Erişim Tarihi: 19/12/2018.
  • www.yousigma.com/recipes/khumiss.pdf. Erişim Tarihi: 17/12/2018.
  • Yalçın, N. F., & Işık, M. K. (2017). Kefir; ürün özellikleri ve insan sağlığına etkisi. Adıyaman Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 3(1), 439-452.
  • Yangılar, F., Oğuzhan, P. ve Çelik, P. (2013). Eşsiz bir içeceğimiz: kımız. Erzincan Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 6(1), s.123-134.
  • Yarış, A. (2014). Mardin’de gastronomi turizmi: turist görüşlerine ilişkin bir uygulama. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Mardin Artuklu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Mardin.
  • Yıldız, S. (2017). Kültür Turizmi Öğesi Olarak Gastronomi ve Mardin İli’nin Gastronomi İmajı. 18.Ulusal Turizm Kongresi, 18-22 Ekim 2017, Mardin Artuklu Üniversitesi, Mardin
  • Yılmaz, G. ve Akman, S. (2018). Sürdürülebilir gastronomi çerçevesinde Edremit körfezi yöresel mutfakları. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, s.852, 872.
  • Yurdakök, M. (2015). Yoğurdun öyküsü: probiyotiklerin tarihi. Güneş Tıp Kitabevleri.
  • Yüncü, H. R. (2010). Sürdürülebilir turizm açısından gastronomi turizmi ve perşembe yaylası. 10. Aybastı-Kabataş Kurultayı, 11, s.27-34.
  • Zağralı, E. (2014). Destinasyon çekicilik unsuru olarak mutfak turizmi (İzmir yarımadası örneği). (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). İzmir Katip Çelebi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
  • Zahari, M., Jalis, M., Zulfifly, M. Radzi, S. ve Othman, Z. (2009). Gastronomy: an opportunity for Malaysian culinary educators, International Education Studies, 2(2), s.66-71.
APA SIMSEK A, YILDIZ S (2020). Türklere Özgü İçkilerin Gastronomi Turizmi Açısından İncelenmesi. , 684 - 699. 10.21325/jotags.2020.572
Chicago SIMSEK AYKUT,YILDIZ SALIH Türklere Özgü İçkilerin Gastronomi Turizmi Açısından İncelenmesi. (2020): 684 - 699. 10.21325/jotags.2020.572
MLA SIMSEK AYKUT,YILDIZ SALIH Türklere Özgü İçkilerin Gastronomi Turizmi Açısından İncelenmesi. , 2020, ss.684 - 699. 10.21325/jotags.2020.572
AMA SIMSEK A,YILDIZ S Türklere Özgü İçkilerin Gastronomi Turizmi Açısından İncelenmesi. . 2020; 684 - 699. 10.21325/jotags.2020.572
Vancouver SIMSEK A,YILDIZ S Türklere Özgü İçkilerin Gastronomi Turizmi Açısından İncelenmesi. . 2020; 684 - 699. 10.21325/jotags.2020.572
IEEE SIMSEK A,YILDIZ S "Türklere Özgü İçkilerin Gastronomi Turizmi Açısından İncelenmesi." , ss.684 - 699, 2020. 10.21325/jotags.2020.572
ISNAD SIMSEK, AYKUT - YILDIZ, SALIH. "Türklere Özgü İçkilerin Gastronomi Turizmi Açısından İncelenmesi". (2020), 684-699. https://doi.org/10.21325/jotags.2020.572
APA SIMSEK A, YILDIZ S (2020). Türklere Özgü İçkilerin Gastronomi Turizmi Açısından İncelenmesi. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 8(1), 684 - 699. 10.21325/jotags.2020.572
Chicago SIMSEK AYKUT,YILDIZ SALIH Türklere Özgü İçkilerin Gastronomi Turizmi Açısından İncelenmesi. Journal of Tourism and Gastronomy Studies 8, no.1 (2020): 684 - 699. 10.21325/jotags.2020.572
MLA SIMSEK AYKUT,YILDIZ SALIH Türklere Özgü İçkilerin Gastronomi Turizmi Açısından İncelenmesi. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, vol.8, no.1, 2020, ss.684 - 699. 10.21325/jotags.2020.572
AMA SIMSEK A,YILDIZ S Türklere Özgü İçkilerin Gastronomi Turizmi Açısından İncelenmesi. Journal of Tourism and Gastronomy Studies. 2020; 8(1): 684 - 699. 10.21325/jotags.2020.572
Vancouver SIMSEK A,YILDIZ S Türklere Özgü İçkilerin Gastronomi Turizmi Açısından İncelenmesi. Journal of Tourism and Gastronomy Studies. 2020; 8(1): 684 - 699. 10.21325/jotags.2020.572
IEEE SIMSEK A,YILDIZ S "Türklere Özgü İçkilerin Gastronomi Turizmi Açısından İncelenmesi." Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 8, ss.684 - 699, 2020. 10.21325/jotags.2020.572
ISNAD SIMSEK, AYKUT - YILDIZ, SALIH. "Türklere Özgü İçkilerin Gastronomi Turizmi Açısından İncelenmesi". Journal of Tourism and Gastronomy Studies 8/1 (2020), 684-699. https://doi.org/10.21325/jotags.2020.572