Yıl: 2020 Cilt: 12 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 1639 - 1654 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.20491/isarder.2020.934 İndeks Tarihi: 20-11-2020

Algılanan Örgütsel Desteğin İşe Gömülmüşlük Üzerine Etkisi: Kişi-İş Uyumunun Aracılık Rolü

Öz:
Amaç – Bu çalışmanın amacı, algılanan örgütsel desteğin işe gömülmüşlük üzerindeki etkisindekişi-iş uyumunun aracılık rolünün incelenmesidir.Yöntem – Araştırma verileri, Kastamonu’da yer alan kamu ve özel bankalarda görev yapan vekolayda örnekleme yöntemi ile belirlenen 274 çalışandan anket tekniği ile toplanmış olup korelasyonanalizi, regresyon analizi ve hiyerarşik regresyon analizi ile test edilmiştir.Bulgular – Algılanan örgütsel desteğin kişi-iş uyumu ve işe gömülmüşlük ile alt boyutları (uyum,bağ ve fedakârlık) üzerinde pozitif ve anlamlı bir etkisi olduğu belirlenmiştir. Kişi-iş uyumunun işegömülmüşlük ve alt boyutları (uyum, bağ ve fedakârlık) üzerinde pozitif ve anlamlı bir etkisiolduğu tespit edilmiştir. Ayrıca algılanan örgütsel desteğin işe gömülmüşlük ve alt boyutlarıüzerindeki etkisinde kişi-iş uyumunun kısmi aracılık rolü olduğu sonucuna ulaşılmıştır.Tartışma – Örgütlerin başarılı olabilmesi, amaçlarına ulaşabilmesi ve varlıklarını sürdürebilmesiiçin çalışanların örgüte sağladığı katkı ve sergilediği performans önemlidir. Bu nedenle örgütlerinçalışanlarına verdiği değer, katkı ve destek de bu doğrultuda gereklidir. Çalışanın işiyle uyumluolması ve yaptığı işle yetenekleri arasındaki uyum işini daha özverili ve severek yapmasınısağlayacaktır. Örgütte kişi-iş uyumunun tam olarak sağlanması çalışanın işiyle bütünleşmesini,işine bağlanmasını ve işe gömülmesini sağlayacaktır.
Anahtar Kelime:

The Effect of Perceived Organizational Support on Job Embeddedness: Mediating Role of Person-Job Fit

Öz:
Purpose – Purpose of this study was to investigate the mediating role of person-job fit in the effect of organizational support on job embeddedness. Design/methodology/approach – The research data were collected by using questionnaire technique from 274 employees working at the public and private banks located in Kastamonu, which were determined by convenience sampling and tested with correlation analysis, regression analysis and hierarchical regression analysis. Findings – It was revealed that perceived organizational support has a positive and significant effect on person-job fit and job embeddedness with its subdimensions (fit, links and sacrifice). It was found that person-job fit has a positive and significant effect on job embeddedness and its subdimensions (fit, links and sacrifice). In addition, it was concluded that person-job fit has a partial mediating role in the effect of perceived organizational support on job embeddedness and its subdimensions. Discussion – The contributions of the employees to the organization and the performance they show are very important for the organizations to be successful, to reach their goals and to survive. For this reason, the value, contribution and support which organizations give their employees is required in this direction. The compliance of the employee with his/her job and the harmony between his/her talents and job will enable him/her to do his/her job more devotedly and lovely. Ensuring full person-job fit within the organization will contribute to the integration, commitment and embeddedness of the employee to his/her job.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Afsar, B. ve Badir, Y. F. (2016). Person–organization fit, perceived organizational support, and organizational citizenship behavior: The role of job embeddedness. Journal of Human Resources in Hospitality & Tourism, 15(3), 252-278.
  • Akgündüz, Y., Güzel, T. ve Harman, S. (2016). Yöneticiye güven ve dağıtımsal adalet çalışanların işe gömülmüşlüğünü nasıl etkiler? Ege Akademik Bakış, 16(2), 351-362.
  • Akgündüz, Y. ve Şanlı, S. C. (2017). The effect of employee advocacy and perceived organizational support on job embeddedness and turnover intention in hotels. Journal of Hospitality and Tourism Management, 31, 118-125.
  • Akkoç, İ., Çalışkan, A. ve Turunç, Ö. (2012). Örgütlerde gelişim kültürü ve algılanan örgütsel desteği iş tatmini ve iş performansına etkisi: Güvenin aracılık rolü. Celal Bayar Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Yönetim ve Ekonomi Dergisi, 19(1), 105-135.
  • Aktaş, M. (2011). Kültürel değerler ve kişi örgüt kişi iş uyumu ilişkisi: Kuramsal çerçeve. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi (26), 13-21.
  • Allen, D., Shore, L. M. ve Griffeth, R. W. (2003). The role of perceived organizational support and supportive human resource practices in the turnover process. Journal of Management, 29, 99-118.
  • Allen, D. G. ve Shanock, L. R. (2013). Perceived organizational support and embeddedness as key mechanisms connecting socialization tactics to commitment and turnover among new employees. Journal of Organizational Behavior, 34(3), 350-369.
  • Aykan, E. ve Akgül, H. (2019). Örgütsel desteğin, çalışanların işe gömülmüşlüğü üzerindeki etkisinde işgören avukatlığının aracılık rolü: Kayseri lojistik sektörü çalışanlarında bir uygulama. Manas Sosyal Araştırmalar Dergisi, 8(3), 2714-2733.
  • Ballout, H. I. (2007). Career success: The effects of human capital, person-environment fit and organizational support. Journal of Managerial Psychology, 22, 741-765.
  • Baron, M. R. ve Kenny, A. D. (1986). The moderator-mediator variable distinction in social pyschological research. conceptual, strategic and statistical considerations. Journal of Personality and Psychology, 51(6), 1173-1182.
  • Bergiel, E. B., Nguyen, V. Q., Clenney, B. F. ve Taylor, G. S. (2009). Human resource practices, job embeddedness and intention to quit. Management Research News, 32(3), 205-219.
  • Birsel, M., Börü, D., İslamoğlu, G. ve Yurtkoru, E. S. (2012). Job embeddedness in relation with different socio demographic characteristics. Öneri – Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 10(37), 51- 61.
  • Bitmiş, G. M., R odopman, B ., Ü ner, M. M . v e Sökmen, A. (2015). Katılımcı liderliğin iş tatmini üzerindeki etkisi: örgütsel feda etmenin aracılık rolü. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 17(1), 1-13.
  • Bredin, K. ve Söderlund, J. (2007). Reconceptualising line management in project based organisations. Personnel Review, 36(5), 818-833.
  • Büyükbeşe, T. ve Gökaslan, M.O. (2018). İşe gömülmüşlük, işe adanmışlık ve işten ayrılma niyeti ilişkisi: Bir alan çalışması. Mukaddime Dergisi, 9(2), 135- 153.
  • Cable, D. M. ve DeRue, D. S. (2002). The convergent and discriminant validity of subjective fit perceptions. Journal of Applied Psychology, 87(5), 875-884.
  • Candan, H. (2016). Türkiye’de akademisyenlerin işe gömülmüşlükleri ile performans ve tükenmişlikleri arasındaki ilişkinin incelenmesine yönelik bir araştırma. Journal of Business and Management, 18(3), 68- 80.
  • Chen, Y. (2010). Career success of knowledge workers: The effects of perceived organizational support and person- job fit. IBusiness, 2(4), 389-394.
  • Coetzer, A., Inma, C. ve Poisat, P. (2017). The job embeddedness-turnover relationship. Personnel Review, 46(6), 1070-1088.
  • Cook, K. S. & Rice, E. (2003). Social exchange theory. (Ed: Delamater, J.) Handbook of social psychology. 53-76, New York: Kluwer.
  • Çelebi, N. ve Ülker, N. (2013). Yükseköğretim kurumlarında eğitimci bireylerin uyum algı ve davranışlarını etkileyen unsurlar. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 2(1), 127-139.
  • Çetin, F. ve Fikırkoca, A. (2010). Rol ötesi olumlu davranışlar kişisel ve tutumsal faktörlerle öngörülebilir mi? Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 65(4), 41-66.
  • Davis, D. ve Cosenza, R. M. (1998). Business research for decision making. Boston: Pws-Kent Publishing Company.
  • Deconinck, J. B., Deconinck, M. B. ve Lockwood, F. (2015). Influence of job fit, perceived support and organizational identificatoin in the sales force: An analysis of antecedents and outcomes. Archives of Business Research, 3(5), 51-59.
  • Duygulu, E., Çıraklar, N. ve Mohan, Y. (2008). Algılanan örgütsel destek, işe bağlılık ve iş doyumunun örgütsel bağlılık üzerine etkisi. Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6(6), 108-128.
  • Dyk, V. J., Coetzee, M. ve Takawira, M. (2014). Satisfaction with retention factors as predictors of the job embeddedness of medical and information technology services staff. Southern African Business Review, 17(1), 57-75.
  • Edwards, J. R. (1991). Person-job fit: A conceptual integration, literatüre review and methodological critique. International Review of Industrial and Organizational Psychology, 6, 283-357.
  • Edwards, J. R. (1996). An examination of competing versions of the person-environment fit approach to stress. Academy of Management Journal, 39(2), 292-339.
  • Efe, E. G. (2017). Psikolojik personel güçlendirme ve işe gömülmüşlük halinin yeni ürün geliştirme performansı üzerindeki etkisi: Örgütsel adaletin ilımlaştırıcı rolü. Yayınlanmış yüksek lisans tezi, Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Nevşehir.
  • Eisenberger, R., Huntington, R., Hutchison, S. ve Sowa, D. (1986). Perceived organizational support. Journal of Appliedpsychology, 71(3), 500-507.
  • Eisenberger, R., Cummings, J., Armeli, S. ve Lynch, P. (1997). Perceived organizational support, discretionary treatment, and job satisfaction. Journal of Applied Psychology, 82(5), 812-820.
  • Eisenberger, R., Jones, R. J., Aselage, J., Sucharski, I. L. ve Jones, J. R. (2004). Perceived organizational support, the employment relationship: examining psychological and contextual perspectives. (Ed. J. Coyle-Shapiro, L. Shore, and S. Taylor, & L. Tetrick), Oxford University Press, 206-225.
  • Farrell, M. A. ve Oczkowski, E. (2009) Service worker customer orientation, organisation/job fit and perceived organisational support. Journal of Strategic Marketing, 17(2), 149-167.
  • Fatima, M., Shafique, M., Qadeer, F. ve Ahmad, R. (2015). HR practices and employee performance relationship in higher education: Mediating role of job embeddedness, perceived organizational support and trust. Pakistan Journal of Statistics and Operation Research, 11(3), 421-439.
  • Gavino, C. M., Wayne, J. S. ve Erdoğan, B. (2012). Discretionary and transactional human resource practices and employee outcomes: The role of perceived organizational support. Human Resource Management, 51(5), 665-686.
  • Holtom, B. C., Mitchell, T. R. ve Lee, T. W. (2006). Increasing human and social capital by applying job embeddedness theory. Organizational Dynamics, 35(4), 316-331.
  • Hutcheson, J. M. (1999). An examination of three levels of person-environment fit. PhD dissertation, University of Houston, United States, Texas.
  • Kanbur, E. (2016). Algılanan örgütsel desteğin çalışanların iç girişimcilik performansları üzerindeki etkisinin incelenmesi. Kafkas Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, 7(14), 443-460.
  • Kanten, P., Kanten, S. ve Dündar, G (2016). Ücret tatmininin ve işin özelliklerinin işe gömülmüşlük üzerindeki etkisinde mutluluğun rolü. İşletme Araştırmaları Dergisi, 8(3), 64-88.
  • Kaya, Ş. D. (2013), Örgütsel vatandaşlık davranışı. Necmettin Erbakan Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Türk İdare Dergisi, 467, 265-287.
  • Kılıç, K. C. ve Yener, D. (2015). Birey-örgüt ve birey-iş uyumunun çalışanların iş tutumlarına etkisi: Adana ilinde bankacılık sektöründe çalışanlar üzerine bir araştırma. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 24(1), 161-174.
  • Kristof, A. L. (1996). Person-organisation fit: An integrative review of it’s conceptualizations, measurement, and implications. Personnel Psychology, 49, 1–49.
  • Kristof, A. L., Zimmerman, R. D. ve Johnson, E. C. (2005). Consequences of individuals’ fit at work: A metaanalysis of person-job, person-organization, person group, and person-supervisor fit. Personnel Psychology, 58(2), 281-342.
  • Kurtessis, J. N., Eisenberger, R., Ford, M. T., Buffardi, L. C., Stewart, K. A. ve Adis, C. S. (2015). Perceived organizational support: A meta-analytic evaluation of organizational support theory. Journal of Management, 43(6), 1-31.
  • Lauver, K. J. ve Kristof-Brown, A. (2001). Distinguishing between employees perceptions of person-job and person-organization fit, Journal of Vocational Behaviour, 59(3), 454-470.
  • Lee, T. W., Mitchell, T. R., Sablynski, C. J., Burton, J. P. ve Holtom, B. C. (2004). The effects of job embeddedness on organizational citizenship, job performance, volitional absences, and voluntary turnover. Academy of Management Journal, 47(5), 711-722.
  • Mitchell, T., Holtom, B., Lee, T., Sablynski, C. ve Erez, M. (2001). Why people stay: Using job embeddedness to predict voluntary turnover. Academy of Management Journal, 44(6),1102-1121.
  • Ng, T. W. H. ve Feldman, D. C. (2009). Occupational embeddedness and job performance. Journal of Organizational Behavior, 30, 863-891.
  • Ng, T. W. H. ve Feldman, D. C. (2010). The impact of job embeddedness on innovation-related behaviors. Human Resource Management, 49(6), 1067-1087.
  • Nguyen, V. Q. (2015). Job characteristics, job embeddedness, and turnover intention: The case of Vietnam. Journal of International & Interdisciplinary Business Research, 2(1), 1-13.
  • Oyler, J. D. (2007). Core self evaluations and job satisfaction: The role of organizational and communutiy embeddedness. Unpublished Doctoral Dissertation, Faculty of Virginia Polytechnic Institute and State University.
  • Rhoades, L., Eisenberger, R. ve Armeli, S. (2001). Affective commitment to the organization: The contribution of perceived organizational support. Journal of Applied Psychology, 86(5), 825-836.
  • Saks, A. M. ve Ashforth, B. E. (1997). A longitudinal investigation of the relationships between job information sources, applicant perceptions of fit, and work outcomes. Personnel Psychology, 50, 395-426.
  • Shane, S. (2010). Born entrepreneurs, born leaders: How your genes affect your work life. North Carolina. Oxford University Press.
  • Sekiguchi, T. (2004). Person-organization fit and person-job fit in employee selection: A review of the literature. Osaka Keidai Ronshu, 54(6), 179-196.
  • Sekiguchi, T., Burton, J. P. ve Sablynski, C. J. (2008). The role of job embeddedness on employee performance: The interactive effects with leader–member exchange and organization-based self-esteem. Personnel Psychology, 61, 761-792.
  • Shore, L. M. ve Tetrick, L. E. (1991). A construct validity study of the survey of perceived organizational support. Journal of Applied Psychology, 76, 637-643.
  • Şanlı, S. C. (2016). İşgören avukatlığı ve algılanan örgütsel desteğin çalışanların işe gömülmüşlük ve işten ayrılma niyeti üzerine etkisi: Otel çalışanları üzerine bir araştırma. Yayınlanmış yüksek lisans tezi, Mersin Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Turizm İşletmeciliği Anabilim Dalı, Mersin.
  • Tabak, F. ve Hendy, N. T. (2016). Work engagement: trust as a mediator of the impact of organizational job embeddedness and perceived organizational support. Organization Management Journal, 13(1), 21-31.
  • TBB (2018). Türkiye Bankalar Birliği. https://www.tbb.org.tr/tr/bankacilik/banka-ve-sektor-bilgileri/verisorgulama- sistemi/illere-ve-bolgelere-gore-bilgiler/73.
  • Tseng, L. M. ve Yu, T. W. (2016). How can managers promote salespeople’s person-job fit? The effects of cooperative learning and perceived organizational support. The Learning Organization, 23(1), 61-76.
  • Uçanok, B. (2008). Çalışma değerleri, çalışmanın merkeziliği ve kişi-iş uyumunun örgütsel vatandaşlık davranışı üzerindeki etkisi. Doktora Tezi. Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
  • Ulutaş, M. (2010). Birey örgüt uyumu kuramı ve dalaman hava limanı çalışanları üzerine bir alan araştırması. Doktora Tezi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
  • Uysal-Irak, D. (2012). İşyerinde birey-çevre uyumu: kuramsal yaklaşımlar ve örgütsel psikolojideki yeri. Türk Psikoloji Yazıları, 15(30), 12-22.
  • Whittaker, S. ve Marchington, M. (2003). Devolving HR responsibility to the line threat, opportunity or partnership? Employee Relations, 25(3), 245-261.
  • Yao, X., Lee, T. W., Mitchell, T. R., Burton, J. P. ve Sablynski, C. S. (Eds.). (2004). Job embeddedness: Current research and future directions. Information age publishing, 153-187.
  • Yazıcı, U. (2018). Kişi-iş uyumu ile proaktif kişilik ve proaktif çatışmanın akademik personel performansı üzerine etkisi: Bartın Üniversitesi örneği. Yüksek lisans tezi, Bartın Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bartın.
  • Yürür, Ş. (2005). Ödüllendirme sistemleri ile örgütsel adalet arasındaki ilişkilerin analizi ve bir uygulama. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Bursa Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bursa.
  • Zagenczyk, T. J. (2001). A social influence analysis of perceived organizational support. Dissertation of Doctor of Philosoph. The Katz Graduate School of Business, University of Pittsburgh.
APA MAZIOĞLU V, KANBUR E (2020). Algılanan Örgütsel Desteğin İşe Gömülmüşlük Üzerine Etkisi: Kişi-İş Uyumunun Aracılık Rolü. , 1639 - 1654. 10.20491/isarder.2020.934
Chicago MAZIOĞLU Volkan,KANBUR Engin Algılanan Örgütsel Desteğin İşe Gömülmüşlük Üzerine Etkisi: Kişi-İş Uyumunun Aracılık Rolü. (2020): 1639 - 1654. 10.20491/isarder.2020.934
MLA MAZIOĞLU Volkan,KANBUR Engin Algılanan Örgütsel Desteğin İşe Gömülmüşlük Üzerine Etkisi: Kişi-İş Uyumunun Aracılık Rolü. , 2020, ss.1639 - 1654. 10.20491/isarder.2020.934
AMA MAZIOĞLU V,KANBUR E Algılanan Örgütsel Desteğin İşe Gömülmüşlük Üzerine Etkisi: Kişi-İş Uyumunun Aracılık Rolü. . 2020; 1639 - 1654. 10.20491/isarder.2020.934
Vancouver MAZIOĞLU V,KANBUR E Algılanan Örgütsel Desteğin İşe Gömülmüşlük Üzerine Etkisi: Kişi-İş Uyumunun Aracılık Rolü. . 2020; 1639 - 1654. 10.20491/isarder.2020.934
IEEE MAZIOĞLU V,KANBUR E "Algılanan Örgütsel Desteğin İşe Gömülmüşlük Üzerine Etkisi: Kişi-İş Uyumunun Aracılık Rolü." , ss.1639 - 1654, 2020. 10.20491/isarder.2020.934
ISNAD MAZIOĞLU, Volkan - KANBUR, Engin. "Algılanan Örgütsel Desteğin İşe Gömülmüşlük Üzerine Etkisi: Kişi-İş Uyumunun Aracılık Rolü". (2020), 1639-1654. https://doi.org/10.20491/isarder.2020.934
APA MAZIOĞLU V, KANBUR E (2020). Algılanan Örgütsel Desteğin İşe Gömülmüşlük Üzerine Etkisi: Kişi-İş Uyumunun Aracılık Rolü. İşletme Araştırmaları Dergisi, 12(2), 1639 - 1654. 10.20491/isarder.2020.934
Chicago MAZIOĞLU Volkan,KANBUR Engin Algılanan Örgütsel Desteğin İşe Gömülmüşlük Üzerine Etkisi: Kişi-İş Uyumunun Aracılık Rolü. İşletme Araştırmaları Dergisi 12, no.2 (2020): 1639 - 1654. 10.20491/isarder.2020.934
MLA MAZIOĞLU Volkan,KANBUR Engin Algılanan Örgütsel Desteğin İşe Gömülmüşlük Üzerine Etkisi: Kişi-İş Uyumunun Aracılık Rolü. İşletme Araştırmaları Dergisi, vol.12, no.2, 2020, ss.1639 - 1654. 10.20491/isarder.2020.934
AMA MAZIOĞLU V,KANBUR E Algılanan Örgütsel Desteğin İşe Gömülmüşlük Üzerine Etkisi: Kişi-İş Uyumunun Aracılık Rolü. İşletme Araştırmaları Dergisi. 2020; 12(2): 1639 - 1654. 10.20491/isarder.2020.934
Vancouver MAZIOĞLU V,KANBUR E Algılanan Örgütsel Desteğin İşe Gömülmüşlük Üzerine Etkisi: Kişi-İş Uyumunun Aracılık Rolü. İşletme Araştırmaları Dergisi. 2020; 12(2): 1639 - 1654. 10.20491/isarder.2020.934
IEEE MAZIOĞLU V,KANBUR E "Algılanan Örgütsel Desteğin İşe Gömülmüşlük Üzerine Etkisi: Kişi-İş Uyumunun Aracılık Rolü." İşletme Araştırmaları Dergisi, 12, ss.1639 - 1654, 2020. 10.20491/isarder.2020.934
ISNAD MAZIOĞLU, Volkan - KANBUR, Engin. "Algılanan Örgütsel Desteğin İşe Gömülmüşlük Üzerine Etkisi: Kişi-İş Uyumunun Aracılık Rolü". İşletme Araştırmaları Dergisi 12/2 (2020), 1639-1654. https://doi.org/10.20491/isarder.2020.934