YENİ HÜKÜMET SİSTEMİNDE CUMHURBAŞKANLIĞI KARARNAMESİ İLE CUMHURBAŞKANI KARARININ NİTELİK FARKI VE HUKUKİ SONUÇLARI
Yıl: 2019 Cilt: 36 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 195 - 223 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 21-04-2021
YENİ HÜKÜMET SİSTEMİNDE CUMHURBAŞKANLIĞI KARARNAMESİ İLE CUMHURBAŞKANI KARARININ NİTELİK FARKI VE HUKUKİ SONUÇLARI
Öz: Yeni hükümet sistemi ile birlikte niteliği ve kapsam alanı itibarıylaönemli bir hukuki düzenleme aracı haline gelen Cumhurbaşkanlığıkararnamesinin, yine Cumhurbaşkanı tarafından tesis edilen Cumhurbaşkanıkararından ayırt edilmesi, hem teori hem de uygulama yönünden önemlibir konu haline gelmiştir. Söz konusu iki farklı karar türü arasındanitelik farkından kaynaklanan hukuki sonuçların ne yönde seyrettiği,Makalemizin ortaya koymaya çalıştığı başlıca tartışma alanlarıdır. Yapılananalizler çerçevesinde Cumhurbaşkanlığı kararnamesini Cumhurbaşkanıkararından ayırt eden temel unsurlardan birinin, anılan işlemlerin asliliktalilik özelliğinden kaynaklandığı değerlendirilmiştir. Anayasa esasalınarak yürürlüğe konulan Cumhurbaşkanlığı kararnamelerinin aslilikniteliği taşıdığı, Cumhurbaşkanı kararlarının ise kanunlara dayanılarakve kanunlar çerçevesinde yürürlüğe konulabilecek düzenlemeler olduğuiçin talilik özelliğine sahip olduğu ortaya konulmaya çalışılmıştır.Cumhurbaşkanlığı kararnamesini, birel nitelikteki Cumhurbaşkanıkararından içerik bakımından ayırt edici ana unsur ise, bu kararnameleringenel, soyut, objektif ve bir kez uygulanmakla tükenmeyen normatifdüzenlemeler şeklinde çıkarılmasıdır. Cumhurbaşkanlığı kararnamesiile Cumhurbaşkanı kararı arasındaki nitelik farkından kaynaklı olarak,her iki karar türünün düzenlenme ya da tesis edilme alanları ile yargısaldenetimleri ve Resmî Gazete’de yayımlanma zorunluluklarına ilişkinfarklılıklar, Makalemizin odaklandığı diğer önemli tartışma başlıklarıarasında yer almaktadır.
Anahtar Kelime: THE QUALIFICATION DIFFERENCE OF EXECUTIVE ORDER AND PRESIDENTIAL DECREE AND ITS LEGAL RESULTS IN THE NEW SYSTEM OF GOVERNMENT
Öz: With the transition to the new government system, executive order has become an important instrument of legal regulation in terms of its nature and scope. The distinction between executive order and presidential decree, also issued by the President, appears to be an essential topic both in theory and in practice. In this article it was mainly put forth whether there is quality difference between abovementioned decrees or not, to where their boundaries of the regulation or establishment areas extend and to which direction the legal consequences resulting from this typical difference move. Within the framework of the literature review was revealed that one of the most important aspects which differentiated the executive order from the presidential decree is stemming from being primary or secondary. That is, while executive order is originated directly from the Constitution, on the other hand presidential decree can be put into force only based on and scope of laws. Moreover, another aspect of executive order that distinguishes it from presidential decree was pointed out as general or singular characteristics of the action. Contrary to singular character of presidential decree, executive order was put in the Constitution as general, abstract and objective regulations. After revealing this typical difference between executive order and presidential decree as above; their regulation or establishment areas, judicial reviews and obligation to publish in the Official Journal were the other important issues addressed in our article.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- ARDIÇOĞLU, M. Artuk. (2017). “Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi”, Ankara Barosu Dergisi, 3, s. 21-51.
- ATAY, Ender Ethem. (2018). İdare Hukuku, Ankara: Turhan Kitabevi, 6. Bası.
- BOZTEPE, Mehmet. (2018). “2017 Yılı Anayasa Değişikliği Sonrası Cumhurbaşkanlığı Kararnamelerinin Hukuki Rejimi” İstanbul Medipol Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 5 (1), s. 5-30.
- ERGÜL, Ozan. (2018). “Yeni Rejimin Kodları Cumhurbaşkanlığı Kararnameleri”, Güncel Hukuk, 6, s. 30-32.
- FENDOĞLU, Hasan Tahsin. (2018). Anayasa Yargısı, Ankara: Yetkin Yayınları, İkinci Baskı.
- GÖZLER, Kemal. (2019). Türk Anayasa Hukuku Dersleri, Bursa: Ekin Basım Yayın Dağıtım, Güncellenmiş 23. Baskı.
- GÜL, Cengiz. (2018). “Türkiye’de Cumhurbaşkanlığı Sisteminin Dinamikleri ve Yürütmenin Yeni Konumu”, ERÜHFD, C. XIII, S. 2, s. 235- 262.
- GÜNDAY, Metin. (2017). İdare Hukuku, Ankara: İmaj Yayınevi, 11. Baskı.
- İBA, Şeref .(2017). Anayasa Hukuku-Genel Esaslar, Ankara: Turhan Kitabevi, 3. Baskı.
- İBA, Şeref. (2017). Parlamento Hukuku, Ankara: Turhan Kitabevi, (güncellenmiş) 6. Baskı.
- İBA, Şeref. (2018). Türk Anayasa Hukuku, Ankara: Turhan Kitabevi.
- KANADOĞLU, Korkut. (2018). “Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi”, Galatasaray Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 2, s. 637-650.
- KARATEPE, Şükrü. (2018). Türk Anayasa Hukuku, Ankara: Savaş Kitabevi, 2. Baskı.
- OKŞAR, Mustafa. (2019). 2017 Anayasa Değişiklikleri Çerçevesinde Yürütme Erkinin Üstünlüğü, Ankara: Yetkin Yayınları.
- ÖZBUDUN, Ergun. (2018). Türk Anayasa Hukuku, Ankara: Yetkin Yayınları, 18. Basım.
- SÖYLER, Yasin. (2018). Yeni Başkanlık Sisteminde Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi, Ankara: Seçkin Yayıncılık.
- ŞİRİN, Tolga. (2018). Karşılaştırmalı Anayasa Hukukunda Kanun Kavramı, İstanbul: Onikilevha Yayınları.
- TANÖR, Bülent. / YÜZBAŞIOĞLU, Necmi. (2019). 1982 Anayasasına Göre Türk Anayasa Hukuku, İstanbul: Beta, Tıpkı 18. Bası.
- TUNÇ, Hasan. (2018). Türk Anayasa Hukuku (Ders Kitabı), Ankara: Gazi Kitabevi.
- ULUSOY, Ali. (2019). “Aralık 2016 Anayasa Teklifi Neler Getiriyor, Neler Götürüyor?” http://www.anayasa.gen.tr/ulusoy-anayasa-degisikligi.pdf, s. 1-9, (14.03.2019).
- ÜLGEN, Özen. (2018). “Cumhurbaşkanlığı Kararnamelerinin Niteliği ve Türleri”, Galatasaray Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 1, s. 3-39.
- ÜLGEN, Özen. (2018). “Cumhurbaşkanlığı Kararnameleri: İlk Gözlemler”, Galatasaray Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 2, s. 619-636.
- ÜLGEN, Özgen. / ŞİRİN, Tolga. (2018). “Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi "Cumhurbaşkanı Kararnamesi”, Güncel Hukuk, 2, s. 30-32.
- YILDIRIM, Ramazan / ÇINARLI, Serkan. (2019). Türk İdâre Hukuku Dersleri, Ankara: Astana Yayınları, Cilt II.
- YILDIRIM, Turan. (2017). “Cumhurbaşkanlığı Kararnameleri”, MÜHFHAD, C. 23, S. 2, s. 13-28.
APA | İba Ş, Soyler Y (2019). YENİ HÜKÜMET SİSTEMİNDE CUMHURBAŞKANLIĞI KARARNAMESİ İLE CUMHURBAŞKANI KARARININ NİTELİK FARKI VE HUKUKİ SONUÇLARI. , 195 - 223. |
Chicago | İba Şeref,Soyler Yasin YENİ HÜKÜMET SİSTEMİNDE CUMHURBAŞKANLIĞI KARARNAMESİ İLE CUMHURBAŞKANI KARARININ NİTELİK FARKI VE HUKUKİ SONUÇLARI. (2019): 195 - 223. |
MLA | İba Şeref,Soyler Yasin YENİ HÜKÜMET SİSTEMİNDE CUMHURBAŞKANLIĞI KARARNAMESİ İLE CUMHURBAŞKANI KARARININ NİTELİK FARKI VE HUKUKİ SONUÇLARI. , 2019, ss.195 - 223. |
AMA | İba Ş,Soyler Y YENİ HÜKÜMET SİSTEMİNDE CUMHURBAŞKANLIĞI KARARNAMESİ İLE CUMHURBAŞKANI KARARININ NİTELİK FARKI VE HUKUKİ SONUÇLARI. . 2019; 195 - 223. |
Vancouver | İba Ş,Soyler Y YENİ HÜKÜMET SİSTEMİNDE CUMHURBAŞKANLIĞI KARARNAMESİ İLE CUMHURBAŞKANI KARARININ NİTELİK FARKI VE HUKUKİ SONUÇLARI. . 2019; 195 - 223. |
IEEE | İba Ş,Soyler Y "YENİ HÜKÜMET SİSTEMİNDE CUMHURBAŞKANLIĞI KARARNAMESİ İLE CUMHURBAŞKANI KARARININ NİTELİK FARKI VE HUKUKİ SONUÇLARI." , ss.195 - 223, 2019. |
ISNAD | İba, Şeref - Soyler, Yasin. "YENİ HÜKÜMET SİSTEMİNDE CUMHURBAŞKANLIĞI KARARNAMESİ İLE CUMHURBAŞKANI KARARININ NİTELİK FARKI VE HUKUKİ SONUÇLARI". (2019), 195-223. |
APA | İba Ş, Soyler Y (2019). YENİ HÜKÜMET SİSTEMİNDE CUMHURBAŞKANLIĞI KARARNAMESİ İLE CUMHURBAŞKANI KARARININ NİTELİK FARKI VE HUKUKİ SONUÇLARI. Anayasa yargısı, 36(1), 195 - 223. |
Chicago | İba Şeref,Soyler Yasin YENİ HÜKÜMET SİSTEMİNDE CUMHURBAŞKANLIĞI KARARNAMESİ İLE CUMHURBAŞKANI KARARININ NİTELİK FARKI VE HUKUKİ SONUÇLARI. Anayasa yargısı 36, no.1 (2019): 195 - 223. |
MLA | İba Şeref,Soyler Yasin YENİ HÜKÜMET SİSTEMİNDE CUMHURBAŞKANLIĞI KARARNAMESİ İLE CUMHURBAŞKANI KARARININ NİTELİK FARKI VE HUKUKİ SONUÇLARI. Anayasa yargısı, vol.36, no.1, 2019, ss.195 - 223. |
AMA | İba Ş,Soyler Y YENİ HÜKÜMET SİSTEMİNDE CUMHURBAŞKANLIĞI KARARNAMESİ İLE CUMHURBAŞKANI KARARININ NİTELİK FARKI VE HUKUKİ SONUÇLARI. Anayasa yargısı. 2019; 36(1): 195 - 223. |
Vancouver | İba Ş,Soyler Y YENİ HÜKÜMET SİSTEMİNDE CUMHURBAŞKANLIĞI KARARNAMESİ İLE CUMHURBAŞKANI KARARININ NİTELİK FARKI VE HUKUKİ SONUÇLARI. Anayasa yargısı. 2019; 36(1): 195 - 223. |
IEEE | İba Ş,Soyler Y "YENİ HÜKÜMET SİSTEMİNDE CUMHURBAŞKANLIĞI KARARNAMESİ İLE CUMHURBAŞKANI KARARININ NİTELİK FARKI VE HUKUKİ SONUÇLARI." Anayasa yargısı, 36, ss.195 - 223, 2019. |
ISNAD | İba, Şeref - Soyler, Yasin. "YENİ HÜKÜMET SİSTEMİNDE CUMHURBAŞKANLIĞI KARARNAMESİ İLE CUMHURBAŞKANI KARARININ NİTELİK FARKI VE HUKUKİ SONUÇLARI". Anayasa yargısı 36/1 (2019), 195-223. |