Korelilerde ve Türklerde Asaletin Taşıyıcısı Olarak “Kemik”
Yıl: 2020 Cilt: 15 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 793 - 805 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.29228/TurkishStudies.41701 İndeks Tarihi: 12-05-2021
Korelilerde ve Türklerde Asaletin Taşıyıcısı Olarak “Kemik”
Öz: Kore yarımadasını tek bir çatı altında birleştiren ilk krallık olan Şilla’da (668-935) soylularla halkı, soylular arasında da hânedan ile bürokrasiyi ayıran kemik sisteminde [kol-p’um] asaletin taşıyıcısı olarak “kemik” kendini gösterir. Buna göre, en yukarıda “kutsal kemik” [sŏng-gol] doğanlar vardır, onların altında ise “hakiki kemik” [chin-gol] doğanlar. Kral ve kraliçelerin kutsal kemik kastına dâhil olması gerekir. Hânedanın kral ve kraliçe olamayacak olan akrabaları ve bakanlar hakiki kemik tabakasını oluşturur. Kutsal kemik ve hakiki kemik doğanların altında ama sıradan halkın [p’yŏng-min] üstünde, bir de altı derecelik “baş kademe” [tu-p’um] kastı vardır. Bunlar asil sayılmakla ve bürokrasiyi teşkil etmekle birlikte, hânedana dâhil edilmez. Benzer şekilde, Türklerde ve Cengiz Han Devleti’nde de soylu olup olmamayı ak kemik -kara kemik ayrımı belirler, yani soyluluk ak olup olmamak bakımından kemiğinbir özelliğidir. “Ak” burada iyiyi, güzeli, aydınlığı; “kara” ise kötüyü, çirkini, karanlığı simgeler. Nitekim Türklerde ve Cengiz Han Devleti’nde “ak kemik” asillere, “kara kemik” ise geniş halk kitlelerine ya da sıradan halka işaret eder. Bu dikkat çekici benzerlik konar-göçerlik, tek tanrı olarak Gök Tanrı inancı ve Altay dili gibi birden fazla kültürel ortaklığı olan Korelilerle Türklerin düşünüldüğünden daha fazla ortak özelliği olduğuna pekâlâ işaret edebilir. Dahası, bu ortaklık Altay dilleri teorisine ilişkin tartışmalara da yeni bir bakış açısı kazandırabilir. İşbu mütevazı çalışma tam da bu noktayı temellendirmek amacındadır.
Anahtar Kelime: Bone” as the Underlying Subject forNobility in Koreans and Turks
Öz: In Silla(668-935), i.e. the first kingdom to unite the Korean Peninsula under a single roof, within the bone-rank system [kol-p’um] that discriminates the nobles from commoners, and among the nobles the dynasty from bureaucracy, “bone” manifests itself as the underlying subject of nobility. According to this bone-rank system, those who were born a “sacred bone” [sŏng-gol] consisted the highest stratum, those who were born a “true bone” [chin-gol] were of the second rank. Kings and queens were supposed to belong tothe sacred bone caste. The relatives of the dynasty and the ministers constituted the true bone caste. And below them, and above the commoners [p’yŏng-min], there were the “head rank” [tu-p’um] caste that consisted of six levels. In like manner, white bone-dark bone dichotomy determines who is noble and who is not in Turks and in Genghis Khan Empire, i.e., nobility is an attribute of boneregarding being white or not. For in Turks and Genghis Han Empire, “white bone” signifies nobles; whereas “dark bone” signifies commoners. This remarkable similarity is a sign that the Turks and the Koreans have more in common, along with nomadism, the monotheistic belief in the God of Heaven(s) (i.e. Blue Sky or Tengri) and Altay language. This humble work aims at grounding this point mentioned.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Agamben, G. (2013). Kutsal insan. İstanbul: Ayrıntı.
- Aksoy, H. (2018). “The comprehension of god in the Turks in the pre-Islamic period.” International Journal of Social Sciences and Education Research, 4(2): 275-288.
- Anzerli, C. (2017). XVII. Yüzyıl Moğol kroniklerinin Türk-Moğol adetleri yönünden karşılaştırılması. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Hacettepe Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü, Ankara.
- Bozkurt, F. (2012). Türklerin dili. Konya: Eğitim Yayınevi.
- Choi, H.-W. (2004). “Eski Korece’de Türkçe ödünç kelimeler.” bilig, Türk Dünyası Sosyal Bilimler Dergisi, 30: 85-93.
- Cumings, B.. (2005). Korea’s place in the sun. New York: Norton.
- Dilaçar, A. (1988). Kutadgu bilig. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
- Ercilasun, B. A. (2016). Türk kağanlığına Türk bengü taşları. İstanbul: Dergâh.
- Eroğlu, T. & Kılıç, H. Ç. (2005). “Türk inançları ve inanışları.” Sosyal Siyaset Konferansları Dergisi 49: 749-770.
- Esin, E. (2011). Türk kozmolojisine giriş. İstanbul: Kabalcı.
- Gambat, A. (2017). XII. Yüzyıl Moğolistan coğrafyasındaki konar-göçerlerin içtimai yapısı. Yayımlanmamış doktora tezi. Hacettepe Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü, Ankara.
- Genç, R. (1999). Türk inanışları ile milli geleneklerde renkler ve sarı, kırmızı, yeşil. Ankara: Atatürk Yüksek Kurumu Atatürk Kültür Merkezi Yayınları.
- Golden, B. P. (2002). Türk halkları tarihine giriş. Çev. Osman Karatay. Ankara: Karam.
- Gökalp, Z. (1975). Türk töresi. İstanbul: Türk Kültür Yayınları.
- Gökalp, Z. (1977). Makaleler III. Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.
- Gökalp, Z. (2015). Türk medeniyeti tarihi. İstanbul: Kültür Bakanlığı Yayınları.
- Gökalp, Z. (2002). “Türklerde ahlâk.” Türkler içinde. Ed. Hasan Celal Güzel vd. C.3. İstanbul: Yeni Türkiye Yay, 183-188.
- Gökay, Ş. O. (2006). Dedem Korkutun kitabı. İstanbul: Kabalcı.
- Grayson, J. H. (2002). Korea – a religious history. New York: Routledge.
- Gül, B. (2017). “Aile ve akrabalık anlayışı bağlamında Moğol atasözleri.” Hacettepe Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi 27: 175-188.
- Hassan, Ü.(2015). Eski Türk toplumu üzerine incelemeler. Ankara: Doğu Batı.
- Hoare, J. E. (2012). Historical dictionary of the Democratic People’s Republic of Korea. Plymouth: The Scarecrow Press.
- Jeon, M.-H. (2005). “Sil-la ha-dae kol-p’um-che-ŭi un-yŏng-kwa pyŏn-hwa.” The Journal of the Research Institute for Silla Culture 26: 85-99.
- Hacip, H. Y. Kutadgu bilig (Haz.) Mustafa Kaçalın. https://ekitap.ktb.gov.tr/ (Erişim Tarihi: 07.08.2019).
- Kafesoğlu, İ. (1972). “Eski Türk dini.” Ülkü Dergisi, 3: 1-34
- Kafesoğlu, İ. (2010). Türk milli kültürü. İstanbul: Ötüken.
- Karabaş, Seyfi (1996). Dede Korkud’da renkler. İstanbul: YKY
- Kim, C.-Y. (1982). “Social strata.” in Korean society. Seoul: Si-sa-yong-o-sa, 57-74.
- Kim, C.-S. (2019). “Sil-la chung-ha-dae kol-p’um-che pyŏn-hwa-sang-kwa kŭ pae-kyŏng.” The Journal of Korean History 184: 113-145.
- Kim, C.-S. (1969). “Sources of cohesion and fragmentation in the Silla kingdom.” Journal of Korean Studies 1(1): 41-72.
- Kim, C.-S. (1971). “The kolp'um system: basis for Sillan social stratification.” Journal of Korean Studies 1(2): 43-69.
- Krader, L. (1955). “Principles and structures in the organization of the asiatic steppe-pastoralists.” Southwestern Journal of Anthropology 11(2): 67-92.
- Küçük, S. (2010). “Eski Türk kültüründe renk kavramı.” bilig, Türk Dünyası Sosyal Bilimler Dergisi, 54: 186-210.
- Lee, P.-H. & Theodore De B. (1997). Sources of Korean tradition - volume one. New York: Columbia University Press.
- Lee, S.-M. (2004). “The gwageo examination system during the Goryeo and Early Joseon periods.” in Korean History: Discovery of Its Characteristics and Developments. Seoul: Hollym, 221- 244.
- Molnar, A. (1982). “The plough and ploughing among the altaic peoples.” Central Asiatic Journal 26(3/4): 215-224.
- Nerimanoğlu, K. V.(1996). “Türk kültüründe renkler.” Nevruz ve renkler içinde. Haz. Sadık T. ve Elmas K. Ankara: AKM Yayınları, 75-83.
- Ögel, B. (1984). İslamiyet’ten önce Türk kültür tarihi. Ankara: Türk Tarih Kurumu Basımevi.
- Ögel, B. (1985). Türk kültür tarihine giriş I. İstanbul: Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları.
- Ögel, B. (2000). Türk kültür tarihine Giriş VI. Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.
- Ögel, B. (2016). Türklerde devlet anlayışı. İstanbul: Ötüken.
- Pearson, R. vd. (1989). “Social ranking in the kingdom of Old Silla, Korea: analysis of burials.” Journal of Anthropological Archaeology 8(1): 1-50. Pratt, K. & Richard R. (1999). Korea: a historical and cultural dictionary. New York: Routledge.
- Rayman, H. (2002). “Nevruz ve Türk kültüründe renkler.” Milli Folklor, Uluslararası Kültür Araştırmaları Dergisi, 53: 10-15.
- Scott, C. J. (1995). Tahakküm ve direniş sanatları: gizli senaryolar. Çev. Alev T. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
- Sinor, D. (1965). “Notes on the equine terminology of the altaic peoples.” Central Asiatic Journal 10(3/4): 307-315.
- Sunar, L. (2018). Sosyal tabakalaşma, Ankara: Nobel.
- Taşağıl, A. (2018). Türk model devleti Göktürkler. İstanbul: Bilge Kütür Sanat.
- Toker, İ. (2009). “Renk simgeciliği ve din: Türk kültür yapısı içinde ak-kara renk karşıtlığı ve bu karşıtlığın modern Türk söylemindeki tezahürleri üzerine.” Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 50: 93-112.
- Tuna, N. O. (1992). “Altay dilleri teorisi.” Türk Dünyası El Kitabı içinde. Ankara: Türk Kültürü Araştırma Enstitüsü Yayınları, 7-59.
- Ülken, H. Z. (2007). Türk tefekkürü tarihi. İstanbul: YKY.
- Ünal, A. Z. (2018). Toplumda tabakalaşma ve hareketlilik. Ankara: Atıf.
- Vernant, J. P. (2000). Mitolojiler sözlüğü. Ankara: Dost.
- Vladimirtsov, Y. B. (1995). Moğolların içtimai teşkilatı: Moğol göçebe feodalizmi. Çev. Abdulkadir İ. Ankara: Türk Tarih Kurumu Basımevi.
- Yudahin, Kuzmiç Konstantin (1998). Kırgız sözlüğü. Çev. Abdullah Taymas. TDK.
| APA | Bayar M, Sev Y (2020). Korelilerde ve Türklerde Asaletin Taşıyıcısı Olarak “Kemik”. , 793 - 805. 10.29228/TurkishStudies.41701 |
| Chicago | Bayar Murat,Sev Yasin Gurur Korelilerde ve Türklerde Asaletin Taşıyıcısı Olarak “Kemik”. (2020): 793 - 805. 10.29228/TurkishStudies.41701 |
| MLA | Bayar Murat,Sev Yasin Gurur Korelilerde ve Türklerde Asaletin Taşıyıcısı Olarak “Kemik”. , 2020, ss.793 - 805. 10.29228/TurkishStudies.41701 |
| AMA | Bayar M,Sev Y Korelilerde ve Türklerde Asaletin Taşıyıcısı Olarak “Kemik”. . 2020; 793 - 805. 10.29228/TurkishStudies.41701 |
| Vancouver | Bayar M,Sev Y Korelilerde ve Türklerde Asaletin Taşıyıcısı Olarak “Kemik”. . 2020; 793 - 805. 10.29228/TurkishStudies.41701 |
| IEEE | Bayar M,Sev Y "Korelilerde ve Türklerde Asaletin Taşıyıcısı Olarak “Kemik”." , ss.793 - 805, 2020. 10.29228/TurkishStudies.41701 |
| ISNAD | Bayar, Murat - Sev, Yasin Gurur. "Korelilerde ve Türklerde Asaletin Taşıyıcısı Olarak “Kemik”". (2020), 793-805. https://doi.org/10.29228/TurkishStudies.41701 |
| APA | Bayar M, Sev Y (2020). Korelilerde ve Türklerde Asaletin Taşıyıcısı Olarak “Kemik”. Turkish Studies (Elektronik), 15(2), 793 - 805. 10.29228/TurkishStudies.41701 |
| Chicago | Bayar Murat,Sev Yasin Gurur Korelilerde ve Türklerde Asaletin Taşıyıcısı Olarak “Kemik”. Turkish Studies (Elektronik) 15, no.2 (2020): 793 - 805. 10.29228/TurkishStudies.41701 |
| MLA | Bayar Murat,Sev Yasin Gurur Korelilerde ve Türklerde Asaletin Taşıyıcısı Olarak “Kemik”. Turkish Studies (Elektronik), vol.15, no.2, 2020, ss.793 - 805. 10.29228/TurkishStudies.41701 |
| AMA | Bayar M,Sev Y Korelilerde ve Türklerde Asaletin Taşıyıcısı Olarak “Kemik”. Turkish Studies (Elektronik). 2020; 15(2): 793 - 805. 10.29228/TurkishStudies.41701 |
| Vancouver | Bayar M,Sev Y Korelilerde ve Türklerde Asaletin Taşıyıcısı Olarak “Kemik”. Turkish Studies (Elektronik). 2020; 15(2): 793 - 805. 10.29228/TurkishStudies.41701 |
| IEEE | Bayar M,Sev Y "Korelilerde ve Türklerde Asaletin Taşıyıcısı Olarak “Kemik”." Turkish Studies (Elektronik), 15, ss.793 - 805, 2020. 10.29228/TurkishStudies.41701 |
| ISNAD | Bayar, Murat - Sev, Yasin Gurur. "Korelilerde ve Türklerde Asaletin Taşıyıcısı Olarak “Kemik”". Turkish Studies (Elektronik) 15/2 (2020), 793-805. https://doi.org/10.29228/TurkishStudies.41701 |
