Sosyal Bilgiler Öğretmenlerinin Demokrasiye Yönelik İnançları ve Sınıf İçi Uygulamaları
Yıl: 2021 Cilt: 22 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 332 - 371 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.29299/kefad.929595 İndeks Tarihi: 04-10-2021
Sosyal Bilgiler Öğretmenlerinin Demokrasiye Yönelik İnançları ve Sınıf İçi Uygulamaları
Öz: Bu araştırmanın temel amacı sosyal bilgiler öğretmenlerinin demokrasi konusundakiinançlarını ve sınıf içi uygulamalarını ortaya koymaktır. Bu çalışmada nitel araştırmayöntemlerinden biri olan durum çalışması kullanılmıştır. Çalışma grubunu, Kırşehir ilinde2018-2019 eğitim-öğretim döneminde, 3 farklı okulda görev yapan 8 sosyal bilgileröğretmeni oluşturmaktadır. Veriler, görüşme ve sınıf içinde yapılan gözlemler ile eldeedilmiştir. Bu çalışmanın sonuçları, öğretmenlerin demokrasiye olan inançları ile sınıf içiuygulamaları arasında boşluklar olduğunu göstermektedir. Öğretmenler, demokrasikonusunda öğrenciler için iyi bir model olduklarına inanmaktadır. Ancak, öğretmenlerinsınıf içi uygulamaları demokratik eğitim ve demokratik eğitim ortamı açısından dahafarklı sonuçları ortaya koymaktadır. Öğretmenlerle yapılan mülakatlar doğrultusundaöğretmenlerin demokrasi konularının öğretimi konusunda bazı sorunlar yaşadıklarısonucuna ulaşılmıştır. Bu sorunlar incelendiğinde, öğretmenlerin en fazla öğretimprogramından ve öğrenci velilerinden kaynaklı sorunları öne çıkardığı görülmektedir.Aynı zamanda gözlem sonuçlarına göre ise öğretmenlerin yansıtıcı düşünmenin gereğiolan eleştirel düşünme, problem çözme gibi öğrencilerin üst düzey bilişsel becerilerinigeliştirmeye yönelik uygulamalara yer vermedikleri anlaşılmaktadır.
Anahtar Kelime: Social Studies Teachers’ Beliefs and Practices in Classroom Regarding Democracy
Öz: The main purpose of this research is to reveal the beliefs and in-class practices of social studies teachers regarding democracy. This study was designed as a case study, a qualitative research method. The study group was limited to 8 social studies teachers in 3 different schools in the province of Kırşehir in Turkey in the 2018-2019 education period. Data were gathered by interview and classroom observation form. The results of this study show that there are gaps between teachers’ beliefs in democracy and classroom practices. They believe that they successfully practice and try to be good models for their students in relation to democracy. However, teachers’ classroom practices reveal more different results in terms of democratic education and the democratic education environment. In line with the interviews with the teachers, it was concluded that the teachers had some problems in the teaching of democracy issues. When these problems are analysed, it is seen that teachers emphasize the problems arising mostly from the curriculum and parents of students. At the same time, according to the results of the observation, it is understood that teachers do not include applications for developing high-level cognitive skills of students such as critical thinking and problem solving, which are the necessities of reflective thinking
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Atayeter, Y. & Tozkoparan, U. (2014). Sosyal bilgiler öğretmenleri ve 6. sınıf öğrencilerinin sosyal bilgiler dersinde gezi gözlem yönteminin uygulanmasına yönelik görüşleri. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 3(5), 1-21.
- Bandura (1971). Social learning theory. USA: General Learning Corporation.
- Bloor, M. & Wood, F. (2006). Keywords in qualitative methods. London: Sage. Busey, C. & Mooney, E. (2014). Controversy and social studies teacher education. Academic Exchange Quarterly, 18(4), 113-118.
- Büyükkaragöz, S. & Kesici, S. (1996). Öğretmenlerin hoşgörü ve demokratik tutumları. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi, 2(3), 353-365.
- Camicia, S. P. (2008). Deciding what is a controversial issue: A case study of social studies curriculum controversy. Theory and Research in Social Education, 36(4), 298-316.
- Cohen, L., Manion, L. & Morrison, K. (2007). Research methods in education. New York: Routledge.
- Crick, B. (1998). Education for Citizenship and the teaching of democracy in schools: Final Report of the Advisory Group on Citizenship, QCA: London.
- Çelikkaya, T. & Kuş, Z. (2009). Sosyal bilgiler öğretmenlerinin kullandıkları yöntem ve teknikler. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 22(2), 741-758.
- Çepni, O. (2015). The problems that social studies teachers encounter in learning and teaching process. International Online Journal of Educational Sciences, 7(4), 165-187.
- Demircioğlu, İ. H. (2016). Tarih derslerinde tartışmalı konuların kullanımı: Türk tarih öğretmenlerinin görüşleri. Kastamonu Eğitim Dergisi, 24(1),147-162.
- Dewey, J. (1933). How we think: A restatement of the relation of reflective thinking to the educative process. Boston, MA: D.C. Heath and Company.
- Dewey, J. (1996). Demokrasi ve eğitim (Eğitim felsefesine giriş). (Çev. Tahsin Yılmaz), İzmir: Ege Üniversitesi.
- Dipty S. (2014). Democratic values and democratic approach in teaching: a perspective. American Journal of Educational Research, 2(12A), 37-40.
- Doğan, C. (2004). Sınıf öğretmenlerinin derslere ilişkin görüşleri ve tercih ettikleri öğretim yöntemleri İstanbul örneği. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi 2(2), 193-203.
- Doğanay, A. (1997). Türk politik kültürü ve gençliğin eğitimi. Çukurova Üniversitesi, Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(16), 51-61.
- Doğanay, A., Çuhadar A. & Sarı, M. (2004). Sosyal bilgiler ve sınıf öğretmenlerinin demokrasi anlayışlarına ilişkin algılarının değerlendirilmesi. Uluslararası Demokrasi Eğitimi Sempozyumu, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Eğitim Fakültesi, Çanakkale.
- Duman, D. & Şahiner, D. (2008). İlköğretim sosyal bilgiler dersinde aktif öğrenme tekniklerinin demokratik tutumlara ve ders başarısına etkisi. Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, (24), 135-146.
- Galston, W. (2003). Civic education and political participation. Phi Delta Kappan, 85(1), 29-33.
- Hahn, C. L. (2001). Democratic understanding: Cross-national perspectives. Theory into Practice, 40(1), 14-22.
- Harber, C. & J. Serf. (2006). Teacher education for a democratic society in England and South Africa. Teaching and Teacher Education, 22(8), 986-97.
- Hess, D. (2005). How do teachers’ political views influence teaching about controversial issues?. Social Education, 69(1), 47-48.
- Hess, D. E. (2001). Teaching students to discuss controversial public issues. Eric. Clearinghouse for Social Studies, Social Science Education Bloomington IN.
- Hess, D. E. (2004). Controversies about controversial issues in democratic education. Political Science and Politics, 37(02), 257-261.
- Hogg M. A. & Vaughan G. M. (2007). Sosyal psikoloji (Çev. Yıldız, İ. & Gelmez, A.), Ankara: Ütopya.
- Hummelke, H. L. (1981). The relationship between teachers’ belief systems and perceptions of organizational climate in high and low change oriented elemantary schools. Unpublished doctoral dissertation. Oklohoma State University. ProQuest Information and Learning Company. UMI Number: 8113315.
- Journell, W. (2011). Teachers' controversial issue decisions related to race, gender, and religion during the 2008 presidential election. Theory and Research in Social Education, 39(3), 348-392.
- Karaçalı Taze, H. & Aktın, K. (2019). Ortaokul öğretmenlerinin demokratik davranış eğilimleri. Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 19(1), 270-281.
- Karatekin, K., Merey, Z. & Kuş, Z. (2013). Öğretmen adayları ve öğretmenlerin demokratik tutumlarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 21(2), 561- 574.
- Kesici, A., Pesen, A. & Oral, B. (2017). Öğretmenlerin sınıf içi demokratik davranışlarının çeşitli değişkenlere göre incelenmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 16(60), 34-45.
- Kesici, Ş. (2006). Demokratik olmayan öğretmen inanç ölçeğinin Türkçe formunun geçerlik ve güvenirlik çalışması. Eurasian Journal of Educational Research, 24, 143-152
- Kesici, Ş. (2008). Teachers' opinions about building a democratic classroom. Journal of Instructional Psychology, 35(2), 192-204.
- Kıroğlu, K. (2013). Is my social studies teacher democratic?. Eurasian Journal of Educational Research, 50, 127-142.
- Kondu, Z. & Sakar, T. (2013). Vatandaşlık ve demokrasi eğitimi dersi niçin verilir? Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 2(3), 49-60.
- Krech, D. & Crutchfield, R. S. (1980). Sosyal psikoloji. (Çev. Erol Güngör.), İstanbul: Ötüken.
- Krech, D. & Crutchfield, S. R. (1980). Sosyal psikoloji teori ve problemler, (Çev.: Erol Güngör), 3. Baskı, İstanbul: Ötüken.
- Kuş, Z. (2012). İlköğretim öğrencilerinin demokrasi algılarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. (Yayımlanmamış Doktora tezi), Gazi Üniversitesi. Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Ankara.
- Kuş, Z. (2015). Science and social studies teachers’ beliefs and practices about teaching controversial issues: Certain comparisons. Journal of Social Science Education, 14(3), 84-97.
- Kuş, Z. (2017). Reflective thinking in social studies curricula. (Ed., Wenxia (Joy) Wu, Erol Koçoğlu & Özkan Akman). New approaches in social studies education (I). Published by ISRES Publishing.
- Kuş, Z. Sönmez, Ö. F. & Karatekin, K. (2011). Okulda yaşam biçimi olarak demokrasi eğitimi. 10. Ulusal Sınıf Öğretmenliği Eğitimi Sempozyumu, Cilt I, Cumhuriyet Üniversitesi-Sivas. 607-612.
- Kuş, Z. & Tarhan, Ö. (2016). Political education in social studies classrooms. Journal of Theory and Practice in Education, 12(3), 464-483.
- Lee, Hwi-Hwa. (1987). A Study of effective teachers’ belief systems in relation to their classroom practices. (Doctoral dissertation). Kansas State University. ProQuest Information and Learning Company. UMI Number: 8806247.
- MEB, (2018a). Fen bilimleri dersi öğretim programı (İlkokul ve Ortaokul 3, 4, 5, 6, 7 ve 8. Sınıflar). Ankara.
- MEB, (2018b). Matematik dersi öğretim programı (İlkokul ve ortaokul 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 ve 8. sınıflar). Ankara.
- MEB, (2018c). Beden eğitimi ve oyun dersi öğretim programi (İlkokul 1, 2, 3 ve 4. Sınıflar). Ankara.
- Miles, M. B. & Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis: An expanded source book. (2nd ed.). Thousand Oaks, CA: Sage.
- National Council for the Social Studies. (2007). Academic freedom and the social studies teacher. http://www.socialstudies.org/positions/academicfreedom adresinden, 05.03.2010 tarihinde alınmıştır.
- National Council for the Social Studies. (1994). Expectations of excellence: Curriculum standards for the social studies. Washington, DC: NCSS. Okutan, M. (2010). Türk Eğitim Sistemi’nde demokrasi eğitimi. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 7(1), 938-946.
- Özdaş, F., Ekinci, A. & Bindak, R. (2014). Öğretmenlerin demokrasiye ilişkin tutumlarının bazı değişkenler açısından incelenmesi. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 15(3), 65-82.
- Öztürk, C. (2009). Sosyal bilgiler: Toplumsal yaşama disiplinlerarası bir bakış. C. Öztürk (Ed.), Sosyal bilgiler öğretimi: Demokratik vatandaşlık eğitimi İçinde, (ss. 1-31), Ankara: Pegem Akademi.
- Öztürk, D. (2017). Sosyal Bilgiler öğretmenlerinin tartışmalı konuların öğretimine ilişkin görüş ve uygulamaları. (Doktora tezi), Kastamonu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Ankara.
- Pajares, F. (1992). Teachers’ beliefs and educational research: Cleaning up the messy construct. Review of Educational Research, 62(3), 307-332.
- Pala, F. & Şimşek, A. (2016) Teachıng dates in social studies Turkish history education. Turkish History Education Journal, 5(1), 136-156.
- Parker, W. C. (2003). Teaching democracy: Unity and diversity in public life. New York, NY: Teachers College Press.
- Philpott, S., Clabough, J., McConkey, L. & Turner, T. N. (2011). Controversial issues: to teach or not to teach? That is the question! The Georgia Social Studies Journal, 1(1), 32-44.
- Polat, F. (2006). İlköğretim 7. sınıf sosyal bilgiler öğretiminde öğretmenlerin kullandıkları yöntemler ve karşılaştıkları sorunlar (Afyonkarahisar Örneği). (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi), Gazi Üniversitesi, Ankara.
- Ravitch, D. (1991). Democracy: What it is and how to teach it. Social Studies, 82(2), 1-13.
- Rokeach, M. (1968). Beliefs, attitudes, and values: A theory of organization and change. (No. 301.2 R6), San Francisco: Jossey-Bass.
- Selçioğlu Demirsöz, E. (2010). Yaratıcı dramanın öğretmen adaylarının demokratik tutumları, bilişüstü farkındalıkları ve duygusal zekâ yeterliliklerine etkisi. (Doktora tezi), Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
- Selvi, K. (2006). Developing a teacher trainees' democratic values scale: validity and reliability analyses. Social Behavior and Personality, 34(9), 1171-1178.
- Shechtman, Z. (2002). Validation of the democratic teacher belief scale (DTBS). Assessment in Education: Principles, Policy AND Practice, 9(3), 363-377.
- Şahiner, D. G. S. (2008). İlköğretim sosyal bilgiler dersinde aktif öğrenme tekniklerinin demokratik tutumlara ve ders başarısına etkisi. (Doktora tezi), Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
- Taşkaya, M. & Bal, T. (2009). Sınıf öğretmenlerinin sosyal bilgiler öğretim yöntemlerine ilişkin görüşleri. Selçuk Üniversitesi Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Dergisi, 27, 173 -185.
- Taşpınar, M. (2006). The effect of the interactive small group study method on democratic attitudes and self-expression ability. Social Behavior and Personality: an international journal, 34(9), 1115- 1126.
- Torney-Purta, J. (2002). The school's role in developing civic engagement: A study of adolescents in twenty-eight countries. Applied Developmental Science, 6(4), 203-212.
- Torney-Purta, J. & Vermeer, S. (2004). Developing citizenship competencies from kindergarten through grade 12: A background paper for policymakers and educators. Denver, CO: National Center for Learning and Citizenship, Education Commission of the States.
- Wiersma, W. & Jurs, S. G. (2008). Research methods in education: An introduction. (9th Edition). Boston: Pearson.
- Yeşil, R. & Aydın, D. (2007). Demokratik değerlerin eğitiminde yöntem ve zamanlama. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 11(2), 65-84.
- Yılar, M. B. & Şimşek, U. (2016). Sosyal bilgiler dersinde jigsaw, grup araştırması ve okuma-yazmauygulama yöntemlerinin demokratik tutum üzerindeki etkileri. Sakarya University Journal of Education, 6(2), 172-183.
- Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2013). Nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin. Yılmaz, K., Altınkurt, Y. & Çokluk, Ö. (2011). Eğitim inançları ölçeğinin geliştirilmesi: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 11(1), 335-350.
- Yin, R. K. (1994). Case study research: design and method. (2nd Edition). Thousand Oaks. CA: Sage.
| APA | KUŞ Z, YAKAR H (2021). Sosyal Bilgiler Öğretmenlerinin Demokrasiye Yönelik İnançları ve Sınıf İçi Uygulamaları. , 332 - 371. 10.29299/kefad.929595 |
| Chicago | KUŞ Zafer,YAKAR HAMZA Sosyal Bilgiler Öğretmenlerinin Demokrasiye Yönelik İnançları ve Sınıf İçi Uygulamaları. (2021): 332 - 371. 10.29299/kefad.929595 |
| MLA | KUŞ Zafer,YAKAR HAMZA Sosyal Bilgiler Öğretmenlerinin Demokrasiye Yönelik İnançları ve Sınıf İçi Uygulamaları. , 2021, ss.332 - 371. 10.29299/kefad.929595 |
| AMA | KUŞ Z,YAKAR H Sosyal Bilgiler Öğretmenlerinin Demokrasiye Yönelik İnançları ve Sınıf İçi Uygulamaları. . 2021; 332 - 371. 10.29299/kefad.929595 |
| Vancouver | KUŞ Z,YAKAR H Sosyal Bilgiler Öğretmenlerinin Demokrasiye Yönelik İnançları ve Sınıf İçi Uygulamaları. . 2021; 332 - 371. 10.29299/kefad.929595 |
| IEEE | KUŞ Z,YAKAR H "Sosyal Bilgiler Öğretmenlerinin Demokrasiye Yönelik İnançları ve Sınıf İçi Uygulamaları." , ss.332 - 371, 2021. 10.29299/kefad.929595 |
| ISNAD | KUŞ, Zafer - YAKAR, HAMZA. "Sosyal Bilgiler Öğretmenlerinin Demokrasiye Yönelik İnançları ve Sınıf İçi Uygulamaları". (2021), 332-371. https://doi.org/10.29299/kefad.929595 |
| APA | KUŞ Z, YAKAR H (2021). Sosyal Bilgiler Öğretmenlerinin Demokrasiye Yönelik İnançları ve Sınıf İçi Uygulamaları. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 22(1), 332 - 371. 10.29299/kefad.929595 |
| Chicago | KUŞ Zafer,YAKAR HAMZA Sosyal Bilgiler Öğretmenlerinin Demokrasiye Yönelik İnançları ve Sınıf İçi Uygulamaları. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi 22, no.1 (2021): 332 - 371. 10.29299/kefad.929595 |
| MLA | KUŞ Zafer,YAKAR HAMZA Sosyal Bilgiler Öğretmenlerinin Demokrasiye Yönelik İnançları ve Sınıf İçi Uygulamaları. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, vol.22, no.1, 2021, ss.332 - 371. 10.29299/kefad.929595 |
| AMA | KUŞ Z,YAKAR H Sosyal Bilgiler Öğretmenlerinin Demokrasiye Yönelik İnançları ve Sınıf İçi Uygulamaları. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi. 2021; 22(1): 332 - 371. 10.29299/kefad.929595 |
| Vancouver | KUŞ Z,YAKAR H Sosyal Bilgiler Öğretmenlerinin Demokrasiye Yönelik İnançları ve Sınıf İçi Uygulamaları. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi. 2021; 22(1): 332 - 371. 10.29299/kefad.929595 |
| IEEE | KUŞ Z,YAKAR H "Sosyal Bilgiler Öğretmenlerinin Demokrasiye Yönelik İnançları ve Sınıf İçi Uygulamaları." Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 22, ss.332 - 371, 2021. 10.29299/kefad.929595 |
| ISNAD | KUŞ, Zafer - YAKAR, HAMZA. "Sosyal Bilgiler Öğretmenlerinin Demokrasiye Yönelik İnançları ve Sınıf İçi Uygulamaları". Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi 22/1 (2021), 332-371. https://doi.org/10.29299/kefad.929595 |
