Sosyal Medya Kullanım Bozukluğu Ölçeği: Türkçe Uyarlama Çalışması

ODACI, Hatice; erzen, evren

Sosyal Medya Kullanım Bozukluğu Ölçeği: Türkçe Uyarlama Çalışması

Evren ERZEN, (Artvin Çoruh Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Eğitim Bilimleri Bölümü, Artvin, Türkiye)

Hatice ODACI (Karadeniz Teknik Üniversitesi, Edebiyat Fakültesi, Psikoloji Bölümü, Trabzon, Türkiye)

Buca Eğitim Fakültesi Dergisi

9 2

Yıl: 2021 Cilt: 0 Sayı: 51 Sayfa Aralığı: 520 - 535 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 07-12-2021

Sosyal Medya Kullanım Bozukluğu Ölçeği: Türkçe Uyarlama Çalışması

Öz:

Bu çalışmanın amacı sosyal medya bağımlılığının belirlenmesinde uraştırmacılara alternatif sunabilecek bir ölçme aracının Türkçeye uyarlamasının yapılmasıdır. Çalışma grubu, yaşları 18 ile 39 arasında değişen 453 katılımcıdan [231(51%) kız, 222(49%) erkek, Ortyaş = 20.78, Ss = 2.20] oluşmaktadır. Ölçeğin uyarlamasında çeviri geçerliği için Lawshe içerik geçerliği katsayısından, Türkçe dil ve anlam geçerliği hesaplamaları için Cohen Kappa uyuşma indeksinden yararlanılmıştır. Yapı geçerliğinin belirlenmesi için gerçekleştirilen faktör analizlerinin ardından ölçekteki 13 maddenin üç faktör altında tutarlı şekilde toplandıkları gözlenmiştir. Doğrulayıcı faktör analizinden elde edilen uyum değerleri χ2/sd = 2.35, RMSEA = 0.5, GFI = .95, CFI ve AGFI ise .93 olarak belirlenmiştir. Ölçeğin güvenirlik analizi sonucunda zorlanma, kaçış ve ısrar alt boyutları ile ölçeğin bütünü için elde edilen Cronbach Alpha iç tutarlılık katsayıları .72, 71, .71 ve .76’dır. Yapı güvenirliği katsayıları ise.78, .79, .82 ve .91 olarak tespit edilmiştir.

Anahtar Kelime:

Social Media Use Disorder Scale: Turkish Adaptation Study

Öz:

The purpose of this study is to adapt a measurement tool to Turkish that can offer an alternative to researchers in determining social media addiction. Study group is consisted of 453 participants [231(51%)female, 222(49%)male, Mage = 20.78, Sd = 2.20]. In the adaptation of the scale, Lawshe content validity coefficient was used for translation validity and Cohen Kappa agreement measurement was used for Turkish language and meaning validity calculations. After factor analysis to determine the construct validity, it was observed that 13 items in the scale were consistently collected under three factors. Compliance values obtained from confirmatory factor analysis were determined as χ2/df = 2.35, RMSEA = 0.5, GFI = .95, CFI and AGFI .93.As a result of the reliability analysis of the scale, Cronbach Alpha internal consistency coefficients obtained for operation, escape and persistance sub-dimensions and the whole scale were .72, .71, .71 and .76. The composite reliability coefficients were .78, .79, .82 and .91.

Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Ağyar, B. B. ve Uzun, B. (2018). Sosyal Medya Bağımlılığı Ölçeği’nin geliştirilmesi: Geçerlik ve güvenirlik çalışmaları. Addicta: The Turkish Journal on Addictions, 5(3), 1–19.
Andreassen, C. S., Billieux, J., Griffiths, M. D., Kuss, D. J., Demetrovics, Z., Mazzoni, E. ve Pallesen, S. (2016). The relationship between addictive use of social media and video games and symptoms of psychiatric disorders: A large-scale cross-sectional study. Psychology of Addictive Behaviors, 30(2), 252–262. http://dx.doi.org/10.1037/adb0000160
Atroszko, P. A., Balcerowsk, J. M., Bereznowski, P., Biernatowsk, A., Pallesen, S. ve Schou Andreassen, C. (2018). Facebook addiction among Polish undergraduate students: Validity of measurement and relationship with personality and well-being. Computers in Human Behavior, 85, 329-338 Contents. https://doi.org/10.1016/j.chb.2018.04.001
Balakrishnan, J. ve Griffiths, M. D. (2017). Social media addiction: What is the role of content in YouTube ? Journal of Behavioral Addictions, 6(3), 364–377. https://doi.org/10.1556/ 2006.6.2017.058
Büyüköztürk, Ş. (2002). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. Pegem Akademi.
Chang, H. C. (2011). A new perspective on Twitter hashtag use: Diffusion of innovation thory. Proceedings of the American Society for Information Science and Technology Banner, 1– 4. https://doi.org/10.1002/meet.14504701295
Cohen, L., Manion, L. ve Morrison, K. (2007). Research methods in education (6th ed.). Rutlege Falmer. https://doi.org/10.1111/j.1467-8527.2007.00388_4.x
Demirci, I. (2019). The adaptation of the bergen social media addiction scale to Turkish and its evaluation of relationship with depression and anxiety symptoms. Anadolu Psikiyatri Dergisi, 21, 15–22. https://doi.org/10.5455/apd.41585
Erdensoy, D. (2018). Bu sosyal medya bağımlılık istatistikleri zamanımızın nereye gittiğini gösteriyor. https://creatorden.com/bu-sosyal-medya-bagimlilik-istatistikleri-zamanimizinnereye- gittigini-gosteriyor/
Griffiths, M. D. (2012). Facebook addiction: Concerns, criticism and recommendations. Psychological Reports, 110(2), 518–520. https://doi.org/10.2466/01.07.18.PR0.110.2.518- 520
Güneş, N. A., Akbıyık, D. İ., Aypak, C. ve Görpelioğlu, S. (2018). Lise öğrencilerinde sosyal medya bağımlılığı ve uyku kalitesi. Türk Aile Hekimliği Dergisi, 22(4), 185–192. https://doi.org/10.15511/tahd.18.00475
Hendricks, D. (2013). Complete history of social media: Then and now. https://smallbiztrends. com/2013/05/the-complete-history-of-social-media-infographic. html.
Hooper, D., Coughlan, J. ve Mullen, M. R. (2008). Structural equation modelling: guidelines for determining model fit. The Electronic Journal of Business Research Methods, 6(1), 53–60. www.ejbrm.com
Johnson, R. A. ve Wichern, D. W. (2007). Applied multivariate statistical analysis (6th ed.). Prentice Hall.
Jöreskog, K. G. ve Sörbom, D. (1993). LISREL 8: Structural equation modeling with the Simplis Command Language. Lincolnwood: Scientific Software International.
Karadağ, E., Tosuntaş, Ş. B., Erzen, E., Duru, P., Bostan, N., Şahin, B. M., Çulha, İ. ve Babadağ, B. (2015). Determinants of phubbing, which is the sum of many virtual addictions: A structural equation model. Journal of Behavioral Addictions, 4, 1–15. https://doi.org/10.1556/2006.4.2015.005
Kemp, S. (2019). Digital 2019: Global internet use accelarates. https://wearesocial.com/blog/2019/01/digital-2019-global-internet-use-accelerates
Kircaburun, K. ve Griffiths, M. D. (2018). Instagram addiction and the Big Five of personality: The mediating role of self-liking. Journal of Behavioral Addictions, 7(1), 1–13. https://doi.org/10.1556/2006.7.2018.15
Kırcaburun, K. (2016). Effects of gender and personality differences on Twitter addiction among Turkish undergraduates. Journal of Education and Practice, 7(24), 33–42.
Kırık, A. M., Arslan, A., Çetinkaya, A. ve Gül, M. (2015). Türkiyedeki gençlerin sosyal medya bağımlılık düzeylerine yönelik nicel bir araştırma. International Journal of Science Culture and Sport, 3(13), 108–108. https://doi.org/10.14486/intjscs444
Kline, P. (1994). An easy guide to factor analysis. Routlege.
Kline, R. B. (2010). Principles and practice of structural equation modeling (3rd ed.). Guilford Press.
Lawshe, C. H. (1975). A quantitative approach to content validity. Personel Psychology, 28, 563– 575.
Merriam-Webster (2019). Social Media. https://www.merriam-webster.com/dictionary/social media
Moghavvemi, S., Sulaiman, A. B., Jaafar, N. I. B. ve Kasem, N. (2017). Facebook and YouTube addiction: The usage pattern of Malaysian students. International Conference on Research and Innovation in Information Systems, ICRIIS, 1–6. https://doi.org/10.1109/ ICRIIS.2017.8002516
Neuman, L. W. (2011). Social research methods: Qualitative and quantitative approaches (7th ed.). Allyn & Bacon.
Şahin, C. ve Yağcı, M. (2017). Sosyal Medya Bağımlılığı Ölçeği-Yetişkin Formu: Geçerlilik ve güvenirlik çalışması. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 18(1), 523– 538.
Savcı, M., Ercengiz, M. ve Aysan, F. (2018). Turkish adaptation of the Social Media Disorder Scale in adolescents. Noropsikiyatri Arsivi, 55(3), 248–255. https://doi.org/10.5152/ npa.2017.19285
Şencan, H. (2005). Sosyal ve davranışsal ölçümlerde güvenilirlik ve geçerlilik. Seçkin.
Singh, N. (2014). A study to analyze relationship between psychological behavioral factors on whatsapp addiction among youth in Jalandhar district in Punjab. European Journal of Business and Management, 6(37), 269–273. http://www.iiste.org/Journals/index.php/ EJBM/article/view/18717
Tabachnick, B. G. ve Fidell, L. S. (2007). Using multivariate statistics. Pearson. Terrell, K. (2019). The history of social media: Social networking evolution! https://historycooperative.org/the-history-of-social-media/
Thomas, D. (2018). Motivational beliefs, social media addiction, and interpersonal communication skill among international students in Thailand. International Forum, 21(2), 153–169.
Thompson, B. (2004). Exploratory & confirmatory factor analysis: Understanding concepts and applications. American Psychological Association.
Van Den Eijnden, R. J. J. M., Lemmens, J. S. ve Valkenburg, P. M. (2016). The Social Media Disorder Scale: Validity and psychometric properties. Computers in Human Behavior, 61, 478–487. https://doi.org/10.1016/j.chb.2016.03.038

APA	erzen e, ODACI H (2021). Sosyal Medya Kullanım Bozukluğu Ölçeği: Türkçe Uyarlama Çalışması. , 520 - 535.
Chicago	erzen evren,ODACI Hatice Sosyal Medya Kullanım Bozukluğu Ölçeği: Türkçe Uyarlama Çalışması. (2021): 520 - 535.
MLA	erzen evren,ODACI Hatice Sosyal Medya Kullanım Bozukluğu Ölçeği: Türkçe Uyarlama Çalışması. , 2021, ss.520 - 535.
AMA	erzen e,ODACI H Sosyal Medya Kullanım Bozukluğu Ölçeği: Türkçe Uyarlama Çalışması. . 2021; 520 - 535.
Vancouver	erzen e,ODACI H Sosyal Medya Kullanım Bozukluğu Ölçeği: Türkçe Uyarlama Çalışması. . 2021; 520 - 535.
IEEE	erzen e,ODACI H "Sosyal Medya Kullanım Bozukluğu Ölçeği: Türkçe Uyarlama Çalışması." , ss.520 - 535, 2021.
ISNAD	erzen, evren - ODACI, Hatice. "Sosyal Medya Kullanım Bozukluğu Ölçeği: Türkçe Uyarlama Çalışması". (2021), 520-535.

APA	erzen e, ODACI H (2021). Sosyal Medya Kullanım Bozukluğu Ölçeği: Türkçe Uyarlama Çalışması. Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 0(51), 520 - 535.
Chicago	erzen evren,ODACI Hatice Sosyal Medya Kullanım Bozukluğu Ölçeği: Türkçe Uyarlama Çalışması. Buca Eğitim Fakültesi Dergisi 0, no.51 (2021): 520 - 535.
MLA	erzen evren,ODACI Hatice Sosyal Medya Kullanım Bozukluğu Ölçeği: Türkçe Uyarlama Çalışması. Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, vol.0, no.51, 2021, ss.520 - 535.
AMA	erzen e,ODACI H Sosyal Medya Kullanım Bozukluğu Ölçeği: Türkçe Uyarlama Çalışması. Buca Eğitim Fakültesi Dergisi. 2021; 0(51): 520 - 535.
Vancouver	erzen e,ODACI H Sosyal Medya Kullanım Bozukluğu Ölçeği: Türkçe Uyarlama Çalışması. Buca Eğitim Fakültesi Dergisi. 2021; 0(51): 520 - 535.
IEEE	erzen e,ODACI H "Sosyal Medya Kullanım Bozukluğu Ölçeği: Türkçe Uyarlama Çalışması." Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 0, ss.520 - 535, 2021.
ISNAD	erzen, evren - ODACI, Hatice. "Sosyal Medya Kullanım Bozukluğu Ölçeği: Türkçe Uyarlama Çalışması". Buca Eğitim Fakültesi Dergisi 51 (2021), 520-535.