TY - JOUR TI - Çam (Pinus spp.) Türlerinin ve Fraksiyonlarının Gıda Takviyesi ve Tıbbi Bitki Olarak Kullanım Olanakları AB - Nutrasötik ve fonksiyonel özelliklere sahip yeni bileşenler belirlemek ve izole etmek için son zamanlarda çok sayıda bitki, meyve, sebze ve baharatlar üzerinde araştırmalar yapılmaktadır. Gıda olarak tüketilebilen kaynaklardan bu bileşiklerin ekstraksiyonu yerine endüstriyel yan veya atık ürünlerin bir biyoaktif molekül kaynağı olarak yeniden değerlenmesine yönelik çalışmalar ise doğal kaynakların etkin kullanımı amacıyla daha da önem kazanmıştır. Bu çalışmanın amacı, çam türleri ile kabuk, kozalak, sürgün, iğne gibi farklı fraksiyonlarının, antioksidan ve mikrobesin kaynağı olarak gıda endüstrisinde ve biyomedikal amaçlarla kullanım potansiyelini vurgulamaktadır. Çam fraksiyonları, polimerik flavanoller, tannik asit, flavonoidler ve kafeik veya protokatekuik asit gibi diğer fenolik asitler dahil olmak üzere geniş biyoaktif bileşen içeriğine sahiptir. Derlenen çalışmalar, çam türlerine ait özellikle kabuk ve kozalak gibi fraksiyonların halk arasında farklı yerel tedavi yöntemlerinde kullanıldığını, aynı zamanda meyve suyu, et, fırıncılık ürünleri teknolojisinde başarılı sonuçlar verdiğini göstermiştir. Farklı çam fraksiyonlarının kullanımı ile üretilmiş ticari ürünler sınırlı sayıda olmasına rağmen, ormancılık endüstrisi yan ürünlerinin, besin takviyesi olarak ikinci bir kullanım alanına girdi sağlayabileceği açıkça görülmektedir. Yapılan çalışmaların ağırlıklı olarak tedavi, alternatif ve geleneksel tıp alanında olduğu, gıda takviyesi olarak değerlendirme konusunda araştırmaların kısıtlı olduğu belirlenmiştir. Çok yönlü kullanıma sahip olmasına rağmen, sınırlı araştırma-geliştirme çalışmaları nedeniyle çam kozalağı, kabuğu gibi farklı fraksiyonlar yakacak olarak kullanılmakta, bu da büyük miktarda kaynak israfına neden olmaktadır. Ülkemizin bu alanda sahip olduğu büyük ekolojik sistem ve kaynaklar ile günümüz tüketicisinin gıda ve katkı maddelerinden fonksiyonellik ve doğallık beklentisi göz önüne alındığında, yapılacak araştırmaların gıda sektörüne büyük katkı sağlayacağı düşünülmektedir. AU - incemehmetoğlu, emine AU - Hendek Ertop, Muge DO - 10.21597/jist.892251 PY - 2022 JO - Iğdır Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi VL - 12 IS - 1 SN - 2146-0574 SP - 266 EP - 278 DB - TRDizin UR - http://search/yayin/detay/509882 ER -