Odyolog Adayı Öğrencilerin Odyoloji Mesleğine İlişkin Tutum Ölçeği: Geçerlilik ve Güvenilirlik Çalışması
Yıl: 2022 Cilt: 7 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 473 - 483 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.5336/healthsci.2021-83282 İndeks Tarihi: 07-06-2022
Odyolog Adayı Öğrencilerin Odyoloji Mesleğine İlişkin Tutum Ölçeği: Geçerlilik ve Güvenilirlik Çalışması
Öz: Amaç: Çalışmanın birincil amacı, odyoloji lisans öğrencilerinin
bölüme ilişkin tutumlarını değerlendirmek için bir ölçek geliştirmek,
ölçeğin geçerlilik ve güvenilirlik kanıtlarını bulmaktır. Çalışmanın ikincil
amacı ise odyoloji lisans öğrencilerinin ölçek puanlarını cinsiyet,
üniversite türü ve sınıf değişkenleri bakımından incelemektir. Gereç
ve Yöntemler: Çalışmaya odyoloji bölümünde öğrenim gören 396 öğrenci
dâhil edilmiştir. Veriler mesleğe ilişkin tutumları sorgulayan 43
maddeden oluşan ölçek kullanılarak toplanmıştır. Geliştirilen ölçeğin
kapsam geçerliliğinin incelenmesi için uzman kanısına dayalı yargısal
yaklaşım; yapı geçerliliğinin incelenmesi için ise açımlayıcı faktör analizi
(AFA) yapılmıştır. Ölçeğin güvenilirlik değerlendirmesi için Cronbach
alfa katsayısı kullanılmıştır. Öğrencilerin tutum puanlarının;
cinsiyet ve üniversite türü ile arasındaki fark Mann-Whitney U, sınıf değişkeni
ile arasında fark ise Kruskal-Wallis testi ile incelenmiştir. Bulgular:
AFA sonucunda, ölçeğin 2 faktörden (toplam varyans %40,03)
oluştuğu tespit edilmiştir. Analizler sonucunda 5 madde çıkarılmış ve
ölçek 38 maddeye indirgenmiştir. Birinci alt boyut güvenilirlik katsayısı
0,939; 2. alt boyut α=0,888 ve toplam güvenilirlik α=0,944’tür. Çalışmanın
ikincil amacı kapsamında yapılan analizler sonucunda;
kadınlar (72,298±13,332) ve erkekler (68,513±14,076) arasında mesleğe
ilişkin duygu ve güven alt boyutu puanları açısından istatistiksel
olarak anlamlı farklılık gözlenmiştir (p=0,037). Vakıf ve devlet üniversitesinde
öğrenim gören öğrencilerin mesleğe ilişkin duygu ve güven
(p=0,010), bölümün akademik işleyişine ilişkin güven (p<0,001) alt boyutları
ve toplam puanları (p=0,001) arasında istatistiksel olarak anlamlı
farklılık saptanmıştır. Sınıf değişkeni ile ölçek puanları arasında
istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık bulunmuştur (p<0,001). Sonuç:
Geliştirilen Odyolog Adayı Öğrencilerin Odyoloji Mesleğine İlişkin
Tutum Ölçeği’nin geçerli ve güvenilir bir ölçek olduğu sonucuna varılmıştır.
Ayrıca odyoloji mesleğine yönelik tutumun, bazı sosyodemografik
değişkenlere göre farklılık gösterdiği belirlenmiştir.
Anahtar Kelime: Scale of Attitudes Towards Audiology Profession of Audiologist Candidate Students: Validity and Reliability Study
Öz: Objective: This study aimed to test the validity and reliability
by developing a scale to evaluate the attitudes of the Audiology
students towards the profession. The secondary aim of the study is
to examine the scale scores of audiology undergraduate students in
terms of gender, university type, and class variables. Material and
Methods: 396 Audiology students were included in the study. A scale
with 43 items questioning their attitudes towards the profession was
developed. For the content validity of the scale, expert opinion was consulted.
Exploratory factor analysis (EFA) was performed to examine
the construct validity of the scale. Cronbachs alpha values for reliability
were calculated. The difference between the scores in terms of gender
and university type was analyzed with the Mann-Whitney U test
and the difference between the scores in terms of the class variable was
analyzed with the Kruskal-Wallis test. Results: As a result of EFA, it
was determined that the scale consists of two factors. The scale was reduced
to 38 items. The sub-dimensions reliability coefficient were
0.939, 0.888 respectively, and total reliability was α=0.944. When compared
in terms of socio-demographic variables; a statistically significant
difference was observed between women (72.298±13.332) and
men (68.513±14.076) in terms of the scores of the emotion and confidence
subscale (ECS) towards the profession (p=0.037). A statistically
significant difference was found between ECS (p=0.010), confidence in
academic functioning (p<0.001), and the total scores (p=0.001) of the
students studying at the private and state universities. A statistically
significant difference was found between the class variable and scale
scores (p<0.001). Conclusion: In conclusion, the Scale of Attitudes towards
Audiology Profession of Audiologist Candidate Students, which
was developed, is valid and reliable.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Yükseköğretim program Atlası [İnternet]. [Erişim tarihi: 18.12.2020]. Erişim linki: [Link]
- 2. Tavşancıl E. Tutumların ölçülmesi ve SpSS ile veri analizi. Ankara: Nobel Yayın Dagıtım; 2002. [Link]
- 3. Bozdoğan AE, Aydın D. ve Yıldırım K. Öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine ilişkin tutumları [Attitudes of teacher candidates towards teaching profession]. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi. 2007;8(2):83-97. [Link]
- 4. Terzi AR, Tezci E. Necatibey Eğitim Fakültesi öğrencilerinin öğretmenlik mesleğine ilişkin tutumları [The Attitudes of the Students Towards Teaching profession at Necatibey Education Faculty]. Kuram ve uygulamada Eğitim Yönetimi. 2007;52:593-614. [Link]
- 5. Tabachnick, BG, Fidell LS. Baloğlu M, çeviri editörü. Çok Değişkenli İstatistiklerin Kullanımı. 6. Baskı. Ankara: Nobel Akademik; 2015. [Link]
- 6. Büyüköztürk Ş. Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El Kitabı, İstatistik, Araştırma Deseni, SpSS uygulamaları ve Yorum. 21. Baskı. Ankara: pegem Akademi Yayıncılık; 2015.
- 7. uzunsakal E, Yıldız, D. Alan Araştırmalarında Güvenilirlik Testlerinin Karşılaştırılması ve Tarımsal Veriler Üzerine Bir uygulama [A comparison of reliability tests in field researches and an application on agricultural data]. uygulamalı Sosyal Bilimler Dergisi. 2018;2(1):14-28. [Link]
- 8. Çokluk Ö, Şekercioğlu G, Büyüköztürk Ş. Sosyal Bilimler İçin Çok Değişkenli İstatistik: SpSS ve Lisrel uygulamaları. 2. Baskı. Ankara: pegem Akademi Yayıncılık; 2012. [Link]
- 9. Çapri B, Çelikkaleli Ö. Öğretmen adaylarının öğretmenliğe ilişkin tutum ve mesleki yeterlik inançlarının cinsiyet, program ve fakültelerine göre incelenmesi [Investigation of preservice teachers' attitudes towards teaching and professional self-efficacy beliefs according to their gender, programs, and faculties]. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 2008;9(15):33-53. [Link]
- 10. Sağlam ÇA. Müzik öğretmenliği bölümü öğrencilerinin öğretmenlik mesleğine yönelik tutumları [The attitudes of the branch of music students toward the teaching profession]. Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Eğitim Fakültesi Dergisi. 2008;V(I):59-69. [Link]
- 11. Temizkan M. Türkçe Öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine yönelik tutumları üzerine bir araştırma [An evaluation on the attitudes of Turkish teacher candidates their professions]. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi. 2006;6(3):461-86. [Link]
- 12. uygun E. Halkla İlişkiler ve Tanıtım programlarında Öğrenim Gören Öğrencilerin Meslek Algısı: Devlet ve Vakıf Üniversitesi Karşılaştırması [Yüksek Lisans Tezi]. İstanbul: İstanbul Aydın Üniversitesi; 2019. Erişim Tarihi: 20.03.2022. Erişim Linki: [Link]
- 13. ulaş Karaahmetoğlu G, Kaçan Softa H. Hemşirelik Öğrencilerinin Kanıta Dayalı Hemşireliğe Yönelik Tutumlarının İncelenmesi [Investigation of nursing students' attitudes towards evidence-based nursing]. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi. 2018;21(4):256-63. [Link]
- 14. Kılıç S, Tektaş N, pala T. Devlet ve vakıf meslek yüksekokulu öğrencilerinin umutsuzluk düzeylerinin karşılaştırılması ve umutsuzluk düzeylerini etkileyen faktörlerin belirlenmesi [Comparison of state and foundation vocational high school hopelessness level and determination of the predictors of hopelessness level]. TSA. 2014;18(2):169-86. [Link]
- 15. zengin B, Şengel Ü. Üniversite öğrencilerinin gelecekleriyle ilgili kaygı ve beklentilerinin belirlenmesi [Determination of the anxiety and expectations of university students about their future]. Optimum Ekonomi ve Yönetim Bilimleri Dergisi. 2020;7(2):435-54. [Crossref]
- 16. Sarı İ, Bulut Y. Antrenörlük mesleğine yönelik tutum ölçeği: üniversite öğrencileri için geçerlilik ve güvenilirlik çalışması [Attitudes Towards Sports Coaching profession Scale: Validity and Reliability Study for university Students]. Turkiye Klinikleri J Sports Sci. 2020;12(1):65-76. [Crossref]
- 17. Nazlı İ, Aktaş H. Sağlık Yönetimi Öğrencilerinin Geleceğe İlişkin Meslek Kaygısı: Bezmialem Vakıf Üniversitesi'nde Sağlık Yönetimi Öğrencileri Üzerinde Bir Araştırma. 2. uluslararası 12. ulusal Sağlık ve Hastane İdaresi Kongresi [Future occupational anxiety of health management students: a research on students of Bezmialem Vakif university health management program]. 2018. p.1589-1995. [Link]
- 18. Dalkıran E, Yıldız G, Ersoy MA. Müzik eğitimi anabilim dalı öğrencilerinin öğretmenlik mesleği tutumlarının incelenmesi [Investigation of teaching profession attitudes of the music education department students]. Fine Arts (NWSAFA). 2016;11(4):153-60. [Crossref]
- 19. Güdek B. Müzik Öğretmenliği Bilim Dalı, Eğitim Fakültesi Müzik Eğitimi Anabilim Dalı 1. ve 4. Sınıf, Öğrencilerinin Müzik Öğretmenliği Mesleğine Yönelik Tutumlarının Öğrenciye Ait Farklı Değişkenler Açısından İncelenmesi [Doktora tezi]. Ankara: Gazi Üniversitesi; 2007. Erişim Tarihi: 20.03.2022. Erişim Linki: [Link]
- 20. Fullerton JT, Thompson JB, Johnson p. Competency-based education: the essential basis of pre-service education for the professional midwifery workforce. Midwifery. 2013;29(10):1129-36. [Crossref] [pubMed]
- 21. Donovan p. Confidence in newly qualified midwives. British Journal of Midwifery. 2008;16(8):510-4. [Crossref]
- 22. Bäck L, Sharma B, Karlström A, Tunon K, Hildingsson I. professional confidence among Swedish final year midwifery students - A cross-sectional study. Sex Reprod Healthc. 2017;14:69-78. [Crossref] [pubMed]
- 23. Ogawa T, Nakatani H. Factors associated with professional confidence in Japanese public health nurses: A cross-sectional survey. public Health Nurs. 2020;37(2):272-80. [Crossref] [pubMed] [pMC
| APA | Meral M, KARTAL A, Çetinkaya Ü, Demirtasli N (2022). Odyolog Adayı Öğrencilerin Odyoloji Mesleğine İlişkin Tutum Ölçeği: Geçerlilik ve Güvenilirlik Çalışması. , 473 - 483. 10.5336/healthsci.2021-83282 |
| Chicago | Meral Merve,KARTAL Ahsen,Çetinkaya Ümit Can,Demirtasli Nükhet Odyolog Adayı Öğrencilerin Odyoloji Mesleğine İlişkin Tutum Ölçeği: Geçerlilik ve Güvenilirlik Çalışması. (2022): 473 - 483. 10.5336/healthsci.2021-83282 |
| MLA | Meral Merve,KARTAL Ahsen,Çetinkaya Ümit Can,Demirtasli Nükhet Odyolog Adayı Öğrencilerin Odyoloji Mesleğine İlişkin Tutum Ölçeği: Geçerlilik ve Güvenilirlik Çalışması. , 2022, ss.473 - 483. 10.5336/healthsci.2021-83282 |
| AMA | Meral M,KARTAL A,Çetinkaya Ü,Demirtasli N Odyolog Adayı Öğrencilerin Odyoloji Mesleğine İlişkin Tutum Ölçeği: Geçerlilik ve Güvenilirlik Çalışması. . 2022; 473 - 483. 10.5336/healthsci.2021-83282 |
| Vancouver | Meral M,KARTAL A,Çetinkaya Ü,Demirtasli N Odyolog Adayı Öğrencilerin Odyoloji Mesleğine İlişkin Tutum Ölçeği: Geçerlilik ve Güvenilirlik Çalışması. . 2022; 473 - 483. 10.5336/healthsci.2021-83282 |
| IEEE | Meral M,KARTAL A,Çetinkaya Ü,Demirtasli N "Odyolog Adayı Öğrencilerin Odyoloji Mesleğine İlişkin Tutum Ölçeği: Geçerlilik ve Güvenilirlik Çalışması." , ss.473 - 483, 2022. 10.5336/healthsci.2021-83282 |
| ISNAD | Meral, Merve vd. "Odyolog Adayı Öğrencilerin Odyoloji Mesleğine İlişkin Tutum Ölçeği: Geçerlilik ve Güvenilirlik Çalışması". (2022), 473-483. https://doi.org/10.5336/healthsci.2021-83282 |
| APA | Meral M, KARTAL A, Çetinkaya Ü, Demirtasli N (2022). Odyolog Adayı Öğrencilerin Odyoloji Mesleğine İlişkin Tutum Ölçeği: Geçerlilik ve Güvenilirlik Çalışması. Türkiye Klinikleri Sağlık Bilimleri Dergisi, 7(2), 473 - 483. 10.5336/healthsci.2021-83282 |
| Chicago | Meral Merve,KARTAL Ahsen,Çetinkaya Ümit Can,Demirtasli Nükhet Odyolog Adayı Öğrencilerin Odyoloji Mesleğine İlişkin Tutum Ölçeği: Geçerlilik ve Güvenilirlik Çalışması. Türkiye Klinikleri Sağlık Bilimleri Dergisi 7, no.2 (2022): 473 - 483. 10.5336/healthsci.2021-83282 |
| MLA | Meral Merve,KARTAL Ahsen,Çetinkaya Ümit Can,Demirtasli Nükhet Odyolog Adayı Öğrencilerin Odyoloji Mesleğine İlişkin Tutum Ölçeği: Geçerlilik ve Güvenilirlik Çalışması. Türkiye Klinikleri Sağlık Bilimleri Dergisi, vol.7, no.2, 2022, ss.473 - 483. 10.5336/healthsci.2021-83282 |
| AMA | Meral M,KARTAL A,Çetinkaya Ü,Demirtasli N Odyolog Adayı Öğrencilerin Odyoloji Mesleğine İlişkin Tutum Ölçeği: Geçerlilik ve Güvenilirlik Çalışması. Türkiye Klinikleri Sağlık Bilimleri Dergisi. 2022; 7(2): 473 - 483. 10.5336/healthsci.2021-83282 |
| Vancouver | Meral M,KARTAL A,Çetinkaya Ü,Demirtasli N Odyolog Adayı Öğrencilerin Odyoloji Mesleğine İlişkin Tutum Ölçeği: Geçerlilik ve Güvenilirlik Çalışması. Türkiye Klinikleri Sağlık Bilimleri Dergisi. 2022; 7(2): 473 - 483. 10.5336/healthsci.2021-83282 |
| IEEE | Meral M,KARTAL A,Çetinkaya Ü,Demirtasli N "Odyolog Adayı Öğrencilerin Odyoloji Mesleğine İlişkin Tutum Ölçeği: Geçerlilik ve Güvenilirlik Çalışması." Türkiye Klinikleri Sağlık Bilimleri Dergisi, 7, ss.473 - 483, 2022. 10.5336/healthsci.2021-83282 |
| ISNAD | Meral, Merve vd. "Odyolog Adayı Öğrencilerin Odyoloji Mesleğine İlişkin Tutum Ölçeği: Geçerlilik ve Güvenilirlik Çalışması". Türkiye Klinikleri Sağlık Bilimleri Dergisi 7/2 (2022), 473-483. https://doi.org/10.5336/healthsci.2021-83282 |
