Farklı salisilik asit dozları ve uygulama şekillerinin buğday (Triticum aestivum L.) ve mercimekte (Lens culinaris Medik.) verim ve verim öğeleri üzerine etkileri

Yıl: 2006 Cilt: 12 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 285 - 293 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Farklı salisilik asit dozları ve uygulama şekillerinin buğday (Triticum aestivum L.) ve mercimekte (Lens culinaris Medik.) verim ve verim öğeleri üzerine etkileri

Öz:
Bu araştırma, farklı salisilik asit dozları (0 mg $da^{-1}$, 1.281 mg $da^{-1}$, 128.1 mg $da^{-1}$, 12.810 g $da^{-1}$) ve uygulama şekillerinin (tohuma ve yapraktan püskürtme) verim ve verim öğeleri üzerine olan etkilerini belirlemek amacıyla iki farklı deneme şeklinde Tir buğday hattı (Triticum aestivum L. ssp vulgare Vill. v. Leucospermum Körn) ve Kayı-91 (Lens culinaris Medik.) yeşil mercimek çeşidinde 2004-05 yılında Van ekolojik koşullarında yürütülmüştür. Araştırmada elde edilen sonuçlara göre; buğday denemesinde bitki boyu hariç metrekarede fertil başak sayısı, başak uzunluğu, başakta tane sayısı, başakta tane verimi, bin tane ağırlığı ve birim alan tane verimine uygulama şekillerinin etkili olmadığı ancak, salisiiik asit dozlarının metrekarede fertil başak sayısı ve bin tane ağırlığı dışındaki tüm özellikleri artan dozlara doğru orantılı olarak arttırdığı belirlenmiştir. En yüksek tane verimi 276.58 kg $da^{-1}$ ile 12.810 g $da^{-1}$ salisilik asit dozundan elde edilmiş ve birim alan tane verimi (kg $da^{-1}$ ) artışı kontrol dozuna göre % 24.8 olarak belirlenmiştir. Mercimek denemesinde ise; metrekarede bitki sayısı, bitki boyu ve bin tane ağırlığına salisilik asit dozları ve uygulama şekillerinin etkili olmadığı belirlenmiştir. Salisilik asit dozlarının artması ile toplam dal sayısı, bitkide tane sayısı, bitkide tane verimi ve birim alan tane verimi artmış, tohuma ve yapraktan püskürtme şeklinde salisilik asit uygulaması ile bitkide toplam dal sayısı ve bitkide tane sayısı farklılık göstermiştir. En yüksek birim alan tane verimi ise, 141.60 kg $da^{-1}$ ile 12.810 g $da^{-1}$ salisilik asit dozu ve yapraktan uygulama şeklinde elde edilmiş ve birim alan tane verimi artışı kontrol dozuna göre % 35 olarak belirlenmiştir.
Anahtar Kelime: ürün verimi uygulama oranı verim ögeleri mercimek Triticum aestivum salisilik asit tohum üretimi Lens culinaris buğday

Konular: Biyoloji Bahçe Bitkileri Çevre Bilimleri Ziraat Mühendisliği Ziraat, Toprak Bilimi

Effects of different salicylic acid doses and treatments on wheat (Triticum aestivum L.) and lentil (Lens culinaris Medik.) yield and yield components

Öz:
This research was conducted to determine the effects of different salicylic acid doses (0 mg $da^{-1}$ 1.281 mg $da^{-1}$, 128.1 mg $da^{-1}$, 12.810 g $da^{-1}$) and treatments (pre-soaked seed and foliar application) on wheat local Tir variety (Triticum aestivum L ssp vulgare Vill. v. Leucospermum Körn) and lentil (Lens culinaris medic, cv Kayi-91) crops under dryland condition of Van in 2004-05 winter growing season. As results of this study, plant height was affected but, spike number per m2, spike length, grain number per spike, grain weight per spike, thousand grain weights and grain yield was unaffected by salicylic acid treatments in wheat. But salicylic acid doses effected all yield components and grain yield except spike number per m2 and thousand grain weights. The highest grain yield was obtained from 12.810 g da salicylic acid application with 276.58 kg $da^{-1}$ and grain yield were increased 24.8 % compared to control doses in wheat. In lentil, salicylic acid doses and treatment didn't affected number of plant per m2, plant height and thousand grain weights. The increasing of salicylic acid doses increased number of branches per plant, number of seeds per plant, seed weight per plant and seed yield in lentil. Moreover, different salicylic acid treatments affected branches per plant and number of seed per plant. The highest seed yield was obtained from 12.810 g $da^{-1}$ salicylic acid doses application with 141.60 kg $da^{-1}$ and seed yield were increased 35 % compared to control doses in lentil.
Anahtar Kelime: wheat crop yield application rates yield components lentils Triticum aestivum salicylic acid seed production Lens culinaris

Konular: Biyoloji Bahçe Bitkileri Çevre Bilimleri Ziraat Mühendisliği Ziraat, Toprak Bilimi
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Anonim, 2005. Van Meteoroloji Bölge Müdürlüğü Kayıtları. Van Bhupinder, S. and K. Usha, 2003. Salicylic acid induced physiological and biochemical changes in wheat seedlings under water stress. Plant Growth Reg. 39:137-141.
  • Datta, K. S. and K. K. Nanda. 1985. Effect of some phenolic compounds and gibberellic acid on growth and development of cheena millet (Panicum miliaceuin L.). Indian J. Plant Physiol. 28:298-302.
  • Düzgüneş.O., T. Kesici, O. Kavuncu ve F. Gürbüz. 1987. Araştırma ve Deneme Metotları (istatistik Metotları II). Ankara Üniv. Ziraat Fak. Yay. No: 1021, 381 s., Ankara.
  • Eberhard, S., N. Doubrava, V. Marta, D. Mohnen, A. Southwick, A. Darviell and P. Albersheim. 1989. Pectic cell wall fragments regulate tobacco thin-cell layer explant morphogenesis. Plant Cell 1: 747-755.
  • El-Tayeb, M. A. 2005. Response of barley grains to the interactive effect of salinity and salicylic acid. Plant Growth Regulation 45: 215-224.
  • Erman, M. 1998. Van Ekolojik Koşullarında Azotlu Gübre Dozları ve Rhizobium Aşılamasının bazı Kışlık Mercimek Çeşitlerinde Verim ve Verim ile İlgili Karakterlere Etkilerinin Araştırılması (Doktora Tezi, Basılmamış) Yüzüncü Yıl Üniv. Fen Bilimleri Enstitüsü. Van
  • Geçit, H. H. 1982. Ekmeklik buğday {Triticum aestivum L. Em Thell) çeşitlerinde ekim sıklıklarına göre birim alan değerleri ile ana sap ve çeşitli kademedeki kardeşlerin tane verimi ve verim komponentleri üzerine araştırmalar. Ankara Üniv. Ziraat Fak. Tarla Bitkileri Bölümü, Doçentlik Tezi, (Basılmamış) 91 s, Ankara.
  • Glass, A. D. 1973. Influence of phenolic acids on ion uptake. I. Inhibition of phosphate uptake. Plant Physiol. 51: 1037-1041.
  • Glass, A. D. 1974. Influence of phenolic acids upon ion uptake. ML Inhibition of potassium absorption. Chemistry and physiology of salicylic acid J. Exp. Bot. 25: 1104-1113.
  • Gutierrez-Coronado, M. A., C. Trejo-Lopez and A. Larque-Saavedra. 1998. Effect of salicylic acid on the growth of roots and shoots in soybean. Plant Physiol Biochem. 36: 563-565.
  • Jain, A. and H. S. Srivastava. 1981. Effect of salicylic acid on nitrate reductase activity in maize seedlings. Physiol. Plant 51: 339-342.
  • Kaçar, B. 1995. Bitki ve Toprağın Kimyasal Analizleri. III. Toprak Analizleri. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Eğitim Araştırma ve Geliştirme Vakfı Yayınları, No: 3, ss 705, Ankara.
  • Khan, W., P. Balakrishnan and D. L. Smith. 2003. Photosynthetic responses of corn and soybean to foliar application of salicylates, Journal of Plant Physiology 160: 485-492.
  • Klessig, D. F., J. Durner, J. M. Zhou, D. Kumar, R. Navarre, S. Zhang, J. Shah, D. Wendehenne, H. Du, Y. Trifa, R. Noad, P. Kachroo, D. Pontier, E. Lam, E. and H. Silva. 2000. NO and salicylic acid signaling in plant defense. Proc. Natl. Acad. Sci. USA. 97 8849-8855.
  • Kling, G. J. and M. M. Meyer. 1983. Effect of phenolic compounds and indolacetic acid on adventitious root initation in cuttings of Phaseolus aureus, Acer sacchahnum, and Acer ariseum. Hort. Sci. 18: 352-354.
  • Kumar, P., N. J. Lakshmi and V. P. Mani. 2000. Interactive effects of salicylic acid and phytohormones on photosynthesis and grain yield of soybean (Glycine max L Merrill). Physiology and Molecular Biology of Plants 6: 179-186.
  • Malamy, J., J. P. Carr, D. F. Klessig and I. Raskin. 1990. Salicylic acid - a likely endogenous signal in the resistance response of tobacco to tobacco mosaic virus infection. Science 250:1002-1004.
  • Mishra, A. and M. A. Choudhuri, 1999. Effects of salicylic acid on heavy metal-induced membrane deterioration mediated by lipoxygenase in rice. Biol Plant 42: 409 -415.
  • Molodchenkova, O. O. 2001. Physiology and biochemistry of cultural plants 33:463-473 (in Ukraine).
  • Pal, M., G. Szalai, E. Horvath, T. Janda, and E. Paldi, 2002. Effect of salicylic acid during heavy metal stres. Proc. 7th Hungarian Congress on plant physiology. Acta Biolog Szegediensis 46:119 - 120.
  • Ramanujam M. P., V. A. Jaleel and G. Kumaravelu, 1998. Effect of salicylic acid on nodulation, nitrogenous compounds and related enzymes of Vigna mungo Biologia Plantarum 41: 307-311.
  • Raskin, I., H. Skubatz, W. Tang and B. J. D. Mense. 1990. Salicylic acid levels in thermogenic and non-thermogenic plants. Ann. Bot. 66: 369- 373.
  • Romani, R. J., B. M. Hess and C. A. Leslie. 1989. Salicylic acid inhibition of ethylene production by apple disks and other plant tissues. J. Plant Growth Regul. 8: 63-69.
  • Senaratna, T., D. Touchell, E. Bunn and K. Dixon. 2000. Acetyl salicylic acid induce multiple stress tolerance in bean and tomato plants. Plant Growth Regul. 30: 157-161.
  • Sencar, O., H. H. Geçit, C. Y. Çiftçi, S. Ünver ve M. Kaya. 1997. Tarla bitkileri tohumculuğu. Türkiye II. Tarla Bitkileri Kongresi, Ondokuz Mayıs Üniv. Ziraat Fak., sayfa XL-XLV, Samsun 1997.
  • Shakirova, F. M. and M. V. Bezrukova. 1997. Induction of wheat resistance against environmental salinization by salicylic acid. Biol. Bull. (Izv. Russ. Acad. ScL), 24:109-112.
  • Singh, G., and M. Kaur. 1980. Effect of growth regulators on podding and yield of mung bean (Vigna radiata L. Wiiczek). Indian J. Plant Physiol. 23: 366-370.
  • Singh, B. and K. Usha. 2003. Salicylic acid induced physiological and biochemical changes in wheat seedlings under water stress. Plant Growth Regul. 39:137-141.
  • Tosun, O. ve N. Yurtman. 1973. Ekmeklik buğdaylarda (Triticum aestivum L. Em Thell) verime etkili morfolojik ve fizyolojik karakterler arasındaki ilişkiler. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yıllığı 23: 418-434, Ankara.
  • Türkyılmaz, B., L.Y. Aktaş ve A. Güven. 2005. Phaseolus vulgaris L.'de salisilik asit uyarımlı bazı fizyolojik ve biyokimyasal değişimler Fırat Üniv. Fen ve Mühendislik Bilimleri Dergisi 17: 319-326.
  • Zhou, X. M., A. F. MacKenzie, C. A. Madramootoo and D. L. Smith. 1999. Effects of stem-injected plant growth regulators, with or without sucrose, on grain production, biomass and photosynthetic activity of field-grown com plants J. Agronomy and Crop Science 183:103-110,
APA KAYDAN D, Yagmur M (2006). Farklı salisilik asit dozları ve uygulama şekillerinin buğday (Triticum aestivum L.) ve mercimekte (Lens culinaris Medik.) verim ve verim öğeleri üzerine etkileri. , 285 - 293.
Chicago KAYDAN Diğdem,Yagmur Mehmet Farklı salisilik asit dozları ve uygulama şekillerinin buğday (Triticum aestivum L.) ve mercimekte (Lens culinaris Medik.) verim ve verim öğeleri üzerine etkileri. (2006): 285 - 293.
MLA KAYDAN Diğdem,Yagmur Mehmet Farklı salisilik asit dozları ve uygulama şekillerinin buğday (Triticum aestivum L.) ve mercimekte (Lens culinaris Medik.) verim ve verim öğeleri üzerine etkileri. , 2006, ss.285 - 293.
AMA KAYDAN D,Yagmur M Farklı salisilik asit dozları ve uygulama şekillerinin buğday (Triticum aestivum L.) ve mercimekte (Lens culinaris Medik.) verim ve verim öğeleri üzerine etkileri. . 2006; 285 - 293.
Vancouver KAYDAN D,Yagmur M Farklı salisilik asit dozları ve uygulama şekillerinin buğday (Triticum aestivum L.) ve mercimekte (Lens culinaris Medik.) verim ve verim öğeleri üzerine etkileri. . 2006; 285 - 293.
IEEE KAYDAN D,Yagmur M "Farklı salisilik asit dozları ve uygulama şekillerinin buğday (Triticum aestivum L.) ve mercimekte (Lens culinaris Medik.) verim ve verim öğeleri üzerine etkileri." , ss.285 - 293, 2006.
ISNAD KAYDAN, Diğdem - Yagmur, Mehmet. "Farklı salisilik asit dozları ve uygulama şekillerinin buğday (Triticum aestivum L.) ve mercimekte (Lens culinaris Medik.) verim ve verim öğeleri üzerine etkileri". (2006), 285-293.
APA KAYDAN D, Yagmur M (2006). Farklı salisilik asit dozları ve uygulama şekillerinin buğday (Triticum aestivum L.) ve mercimekte (Lens culinaris Medik.) verim ve verim öğeleri üzerine etkileri. Tarım Bilimleri Dergisi, 12(3), 285 - 293.
Chicago KAYDAN Diğdem,Yagmur Mehmet Farklı salisilik asit dozları ve uygulama şekillerinin buğday (Triticum aestivum L.) ve mercimekte (Lens culinaris Medik.) verim ve verim öğeleri üzerine etkileri. Tarım Bilimleri Dergisi 12, no.3 (2006): 285 - 293.
MLA KAYDAN Diğdem,Yagmur Mehmet Farklı salisilik asit dozları ve uygulama şekillerinin buğday (Triticum aestivum L.) ve mercimekte (Lens culinaris Medik.) verim ve verim öğeleri üzerine etkileri. Tarım Bilimleri Dergisi, vol.12, no.3, 2006, ss.285 - 293.
AMA KAYDAN D,Yagmur M Farklı salisilik asit dozları ve uygulama şekillerinin buğday (Triticum aestivum L.) ve mercimekte (Lens culinaris Medik.) verim ve verim öğeleri üzerine etkileri. Tarım Bilimleri Dergisi. 2006; 12(3): 285 - 293.
Vancouver KAYDAN D,Yagmur M Farklı salisilik asit dozları ve uygulama şekillerinin buğday (Triticum aestivum L.) ve mercimekte (Lens culinaris Medik.) verim ve verim öğeleri üzerine etkileri. Tarım Bilimleri Dergisi. 2006; 12(3): 285 - 293.
IEEE KAYDAN D,Yagmur M "Farklı salisilik asit dozları ve uygulama şekillerinin buğday (Triticum aestivum L.) ve mercimekte (Lens culinaris Medik.) verim ve verim öğeleri üzerine etkileri." Tarım Bilimleri Dergisi, 12, ss.285 - 293, 2006.
ISNAD KAYDAN, Diğdem - Yagmur, Mehmet. "Farklı salisilik asit dozları ve uygulama şekillerinin buğday (Triticum aestivum L.) ve mercimekte (Lens culinaris Medik.) verim ve verim öğeleri üzerine etkileri". Tarım Bilimleri Dergisi 12/3 (2006), 285-293.