Yıl: 2005 Cilt: 13 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 273 - 286 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Yapısına Göre İki Halk Hikayesi

Öz:
Bu çalışmada “Necefhan ile Perizad Hanım” ve “Sevdekâr Sultan ile Gülenaz Sultan” adlı halk hikâyelerinin yapıları incelenmiştir. Amacımız Türk halk hikâyelerinin yapı özelliklerinin tespitine katkıda bulunabilmektir. Çünkü incelenen hikâye sayısı arttıkça inceleme plânının ana ve alt başlıklarının sayısında ve çeşidinde farklılıklar ortaya çıkabileceği ifade edilmiştir. Bu fikirden hareketle iki Türk halk hikâyesini yapısına göre inceledik. İnceleme Nerin Köse’nin “Türk Halk Hikâyelerinde Yapı (Structure)”da verdiği plâna göre yapılmıştır. Buna göre Türk halk hikâyeleri “Giriş Bölümü”, “Hazırlık Bölümü”, “Kahramanın Macerası”, “Sonuç Bölümü” olmak üzere dört ana bölüm halinde incelenebilir. İncelediğimiz hikâyelerin yapısı tablo halinde gösterilmiştir. Neticede, incelediğimiz iki halk hikâyesinin yapısında ana başlıklarda bir değişme olmadığı, ancak alt başlıkların farklılaştığı görülmüştür. Bu farklılaşma verilen sıraya uymama, verilen yapıdan farklı bir özellik gösterme şeklindedir.
Anahtar Kelime: halk hikayeleri yapısal analiz türk halk hikayeleri

Konular: Kültürel Çalışmalar

Two Folk Tales According to Their Structure

Öz:
The structure of the folk tales “Necefhan ile Perizad Hanım” and “Sevdekâr Sultan ile Gülenaz Sultan” were examined in this study. The aim was to contribute to the identification of the structural features of Turkish Folk Tales. Because when the number of the studied tales increase the study plan’s main and sub title numbers and the variety differences may occur was difined. Within these thoughts twoTürkish Folk Tales according to its structure were studied. This examination has been made according to the plan, which was given in “Türk Halk Hikâyelerinde Yapı (Structure)” by Nerin Köse. According to this examination, the folk tales can be researched in four parts that are “Introduction, Preparation, the Adventure of the Hero and Result.” The structure of the tales that have been examines has been shown in a table. As a consequense, it has been understood that the structure of the two folk tales, which were examined, hadn’t any difference in the main title but had differences in the subtitles. These differences were as not staying in the order and having different characteristics from the given structure.
Anahtar Kelime: folk tales structural analysis turkish folk tales

Konular: Kültürel Çalışmalar
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • 1. Azerbaycan Halk Yazını Örnekleri, Derleyip Düzenleyen: Ehliman Ahundov, Aktaran: Semih Tezcan, T.D.K., Ankara, 1978.
  • 2. ASLAN, Ensar. Çıldırlı Âşık Şenlik, Hayatı, Şiirleri ve Hikâyeleri (İnceleme-Metin-Sözlük), Ankara 1975.
  • 3. ASLAN, Ensar. Halk Hikâyelerini İnceleme Yöntemleri, Yaralı Mahmut Hikâyesi Üzerinde Bir İnceleme, İzmir, 1990.
  • 4. DUYMAZ, Ali. Kerem ile Aslı Hikâyesi Üzerinde Mukayeseli Bir Araştırma, K.B., Ankara 2001.
  • 5. EKİCİ, Metin. Dede Korkut Hikâyeleri Tesiri İle Teşekkül Eden Halk Hikâyeleri, Ankara, 1995.
  • 6. KÖSE, Nerin. , Türk Halk Edebiyatında Kısa Hikâyeler, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), İzmir, 1989.
  • 7. KÖSE, Nerin. “Türk Halk Hikâyelerinde Yapı (Structure)”, Araştırmalar-I, Millî folklor yay., Ankara 1996, s. 20-53.
  • 8. KÖSE, Nerin. Türk Halk Hikâyelerinde Gurbet, Millî Folklor yay., İzmir 1997.
  • 9. KÖSE, Nerin. “Raglan’ın ‘Geleneksel Kahraman Kalıbı’ ve Türk Halk Hikâyeleri”, Millî Folklor, Bahar 2000, S. 45, s. 22-39.
  • 10. MAKAS, Zeynelabidin. Tufarganlı Abbas ile Gülgez Peri Hikâyesi Üzerinde Bir Araştırma, (Yayınlanmamış doktora tezi), Erzurum, 1982.
  • 11. SPİES, Otto. Türk Halk Kitapları, çev. Behçet Gönül, İstanbul, 1941.
  • 12. TÜRKMEN, Fikret. Âşık Garip Hikâyesi Üzerine Mukayeseli Bir Araştırma, Ankara, 1973.
  • 13. TÜRKMEN, Fikret. Tahir ile Zühre, K.B., Ankara, 1983.
APA Küçükbasmacı G (2005). Yapısına Göre İki Halk Hikayesi. , 273 - 286.
Chicago Küçükbasmacı Gülten Yapısına Göre İki Halk Hikayesi. (2005): 273 - 286.
MLA Küçükbasmacı Gülten Yapısına Göre İki Halk Hikayesi. , 2005, ss.273 - 286.
AMA Küçükbasmacı G Yapısına Göre İki Halk Hikayesi. . 2005; 273 - 286.
Vancouver Küçükbasmacı G Yapısına Göre İki Halk Hikayesi. . 2005; 273 - 286.
IEEE Küçükbasmacı G "Yapısına Göre İki Halk Hikayesi." , ss.273 - 286, 2005.
ISNAD Küçükbasmacı, Gülten. "Yapısına Göre İki Halk Hikayesi". (2005), 273-286.
APA Küçükbasmacı G (2005). Yapısına Göre İki Halk Hikayesi. Gazi Üniversitesi Kastamonu Eğitim Dergisi, 13(1), 273 - 286.
Chicago Küçükbasmacı Gülten Yapısına Göre İki Halk Hikayesi. Gazi Üniversitesi Kastamonu Eğitim Dergisi 13, no.1 (2005): 273 - 286.
MLA Küçükbasmacı Gülten Yapısına Göre İki Halk Hikayesi. Gazi Üniversitesi Kastamonu Eğitim Dergisi, vol.13, no.1, 2005, ss.273 - 286.
AMA Küçükbasmacı G Yapısına Göre İki Halk Hikayesi. Gazi Üniversitesi Kastamonu Eğitim Dergisi. 2005; 13(1): 273 - 286.
Vancouver Küçükbasmacı G Yapısına Göre İki Halk Hikayesi. Gazi Üniversitesi Kastamonu Eğitim Dergisi. 2005; 13(1): 273 - 286.
IEEE Küçükbasmacı G "Yapısına Göre İki Halk Hikayesi." Gazi Üniversitesi Kastamonu Eğitim Dergisi, 13, ss.273 - 286, 2005.
ISNAD Küçükbasmacı, Gülten. "Yapısına Göre İki Halk Hikayesi". Gazi Üniversitesi Kastamonu Eğitim Dergisi 13/1 (2005), 273-286.