Aktif Fay Hatları Boyunca Gelişen Traverten Konilerine Kırşehir'den Bir Örnek

SAYHAN, HAYRİYE

Aktif Fay Hatları Boyunca Gelişen Traverten Konilerine Kırşehir'den Bir Örnek

Hayriye SAYHAN (Gazi Üniversitesi, Kırşehir Eğitim Fakültesi, Kırşehir, Türkiye)

Gazi Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (. Ahi Evran Üniv. Kırşehir Eğt. Fak. Derg.)

25 1

Yıl: 2005 Cilt: 6 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 115 - 132 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Aktif Fay Hatları Boyunca Gelişen Traverten Konilerine Kırşehir'den Bir Örnek

Öz:

Kırşehir, tektonik bir depresyon içerisinde yer alır. Bu tektonik çanağı oluşturan Kırşehir fay sisteminin ana doğrultusu NW-SE’dur. Ancak bu ana fay sistemini N-S, E-W ve NE-SW doğrultusunda kesen çok sayıda tali faylar bulunur.Traverten konisi, Kırşehir il merkezinin güney batısındaki Kuşdili mahallesinde yer alır. Bu mevkide, Kırşehir deresine paralel olarak gelişmiş N-S doğrultulu faylardan bir tanesinin üzerinde gelişmiştir.Merkezinde biri sulu, diğeri susuz iki büyük mağara bulunur. Sulu mağaranın tabanındaki termal havuz yüzeyinden koninin nispi yükseltisi 11 m kadardır. Termal havuzun çapı 10 m civarında olup derinliği 70-80 cm’yi bulur. Kuaterner içerisinde teşekkül etmiştir. Aktif fay kuşağı üzerinde ilk dönemde lineer olarak çıkan termal sular önce bir traverten tümseği oluşturmuştur. Fay hattının üzerinde termal suyun lineer olarak çıkışını sağlayan yarık tıkandıktan sonra, su çıkışı çatlak ve diaklazlar vasıtasıyla akımını sürdürmüştür. Bu termal suyun içerdiği kalsiyum bikarbonatlar ise traverten konisini oluşturmuştur.

Anahtar Kelime: fay bölgesi traverten konisi kırşehir termal su kaynakları traverten domu traverten

Konular: Coğrafya Jeoloji

An Example from Kırşehir for Travertine Cones Grown Up Along Active Fault Lines

Öz:

Kırşehir city takes place in a tectonic depression. The main direction of the Kırşehir fault system which formed this tectonic depression is extends in direction of NW-SE. But there are many second faults which cutting this main fault system in N-S, E-W and NE-SW direction. Travertine cone takes place in Kuşdili quarter that is in the south-west of Kırşehir centrum.It has grown up over one of the N-S directed faults parallel to Kırşehir stream in this locality.There are two big caves in the center, one of which is contains water and the other is waterless. The height of the cone is about 11 meter from the surface of the thermal pool at the bottom of the watery cave. The diameter of the thermal pool is about 10 meter and its depth is about 70-80 cm. It has been formed inside the quaternary. Thermal water which firstly appeared as lineer on the active fault line, had first formed a travertine dome. The fissure, which provides the thermal water coming out as lineer on thefault line, had firstly formed a travertine dome. The cracks and/or fissures on the fault line contributing the discharge of the thermal water were blocked as a result of the acumulation of travertine. And then the discharge continued along the crackes and fissures. The travertine formation has been formed due to the fact that the water containing calcium bicarbonate acumulated at the latest phase of travertine cone formation.

Anahtar Kelime: kirsehir thermal springs travertine dome travertine fault zone travertine cone

Konular: Coğrafya Jeoloji

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Baıley,E.-Mccallıen,W.J., 1950, Ankara Melanjı ve Anadolu Şaryajı, M.T.A.Bülteni, Volüm: 40, s.12-22, Ankara.
Chafetz, H.S.-Folk,R.L.,1984, Travertines: Depositional morphology and the bacterally contructed constituends: J.Sed. Petrol, Nu:54, s.289-316.
Dirik, K., 1998, “Kırşehir Yöresinin Jeolojisi ve Neotektoniği, Kırşehir’in Depremselliği ve Alınabilecek Önlemler Paneli, Kırşehir.
Egeran,N.-Lahn,E.,1951, Note on the tectonic position of the Northern and Central Anatolia, M.T.A. Bülteni, Volüm:41, s.23-27, Ankara
Erinç, S., 1960, “Konya Bölümünde ve İç Toros Sıralarında Karst Şekilleri Üzerine Müşahedeler”, Türk Coğrafya Dergisi, No:20, s.96-100, İstanbul.
Erinç, S., Jeomorfoloji II, İ.Ü., Yay. No:1628, s.89-90, İstanbul.
Erkan, Y.,Ataman,G., 1981, Orta Anadolu Masifi (Kırşehir Yöresi) Metamorfizma Yaşı Üzerine K/Ar Yöntemi İle Bir İnceleme, H.Ü, Yer Bilimleri Fak., Volüm:8, s.27-30, Ankara.
Erol, O.,1967-68, Cihanbeyli Güneyinde, Boluk Gölü Çevresindeki Traverten Konileri, Türk Coğrafya Dergisi, No:24/25, İstanbul.
Guo, L.- Rıdıng, R., 1998, Hot-spring travertine facies and sequences, Late Pleistocene, Rapoline Terme, Italy, Sedimentology, Nu.45, s.163-180.
Ketin, İ., 1955, Yozgat Bölgesinin Jeolojisi ve Orta Anadolu Masifinin Tektonik Durumu, Türkiye Jeoloji Kur. Bülteni, Volüm:6, s.1-40, Ankara.
Ketin, İ.,1963, 1/500.000 Ölçekli Türkiye Jeoloji Haritası, Sinop Paftası, M.T.A., Ankara.
Sayhan, H., 1999, “Mucur Obruğu (Kırşehir)”, Türk Coğrafya Dergisi, Sayı:34, s.111-121, İstanbul.
Sayhan, S., 1999, “Kırşehir Dolini’nin Genetik ve Morfometrik Özellikleri İle Yöre Morfolojisi Açısından Önemi”, Türk Coğrafya Dergisi, Sayı:34, s.295-311, İstanbul.

APA	SAYHAN H (2005). Aktif Fay Hatları Boyunca Gelişen Traverten Konilerine Kırşehir'den Bir Örnek. , 115 - 132.
Chicago	SAYHAN HAYRİYE Aktif Fay Hatları Boyunca Gelişen Traverten Konilerine Kırşehir'den Bir Örnek. (2005): 115 - 132.
MLA	SAYHAN HAYRİYE Aktif Fay Hatları Boyunca Gelişen Traverten Konilerine Kırşehir'den Bir Örnek. , 2005, ss.115 - 132.
AMA	SAYHAN H Aktif Fay Hatları Boyunca Gelişen Traverten Konilerine Kırşehir'den Bir Örnek. . 2005; 115 - 132.
Vancouver	SAYHAN H Aktif Fay Hatları Boyunca Gelişen Traverten Konilerine Kırşehir'den Bir Örnek. . 2005; 115 - 132.
IEEE	SAYHAN H "Aktif Fay Hatları Boyunca Gelişen Traverten Konilerine Kırşehir'den Bir Örnek." , ss.115 - 132, 2005.
ISNAD	SAYHAN, HAYRİYE. "Aktif Fay Hatları Boyunca Gelişen Traverten Konilerine Kırşehir'den Bir Örnek". (2005), 115-132.

APA	SAYHAN H (2005). Aktif Fay Hatları Boyunca Gelişen Traverten Konilerine Kırşehir'den Bir Örnek. Gazi Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (. Ahi Evran Üniv. Kırşehir Eğt. Fak. Derg.), 6(2), 115 - 132.
Chicago	SAYHAN HAYRİYE Aktif Fay Hatları Boyunca Gelişen Traverten Konilerine Kırşehir'den Bir Örnek. Gazi Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (. Ahi Evran Üniv. Kırşehir Eğt. Fak. Derg.) 6, no.2 (2005): 115 - 132.
MLA	SAYHAN HAYRİYE Aktif Fay Hatları Boyunca Gelişen Traverten Konilerine Kırşehir'den Bir Örnek. Gazi Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (. Ahi Evran Üniv. Kırşehir Eğt. Fak. Derg.), vol.6, no.2, 2005, ss.115 - 132.
AMA	SAYHAN H Aktif Fay Hatları Boyunca Gelişen Traverten Konilerine Kırşehir'den Bir Örnek. Gazi Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (. Ahi Evran Üniv. Kırşehir Eğt. Fak. Derg.). 2005; 6(2): 115 - 132.
Vancouver	SAYHAN H Aktif Fay Hatları Boyunca Gelişen Traverten Konilerine Kırşehir'den Bir Örnek. Gazi Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (. Ahi Evran Üniv. Kırşehir Eğt. Fak. Derg.). 2005; 6(2): 115 - 132.
IEEE	SAYHAN H "Aktif Fay Hatları Boyunca Gelişen Traverten Konilerine Kırşehir'den Bir Örnek." Gazi Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (. Ahi Evran Üniv. Kırşehir Eğt. Fak. Derg.), 6, ss.115 - 132, 2005.
ISNAD	SAYHAN, HAYRİYE. "Aktif Fay Hatları Boyunca Gelişen Traverten Konilerine Kırşehir'den Bir Örnek". Gazi Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (. Ahi Evran Üniv. Kırşehir Eğt. Fak. Derg.) 6/2 (2005), 115-132.