Gümüşhane-Torul Barajı yağış havzasında arazi kullanımına göre WEPP (Water erosion prediction project) modeli ile toprak kayıplarının belirlenmesi ve alınması gereken önlemler

AYDIN, MİRAÇ

Gümüşhane-Torul Barajı yağış havzasında arazi kullanımına göre WEPP (Water erosion prediction project) modeli ile toprak kayıplarının belirlenmesi ve alınması gereken önlemler

Miraç AYDIN (Kastamonu Üniversitesi, Orman Fakültesi, Kastamonu, Türkiye)

Kastamonu Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi

2 0

Yıl: 2009 Cilt: 9 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 54 - 65 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Gümüşhane-Torul Barajı yağış havzasında arazi kullanımına göre WEPP (Water erosion prediction project) modeli ile toprak kayıplarının belirlenmesi ve alınması gereken önlemler

Öz:

Gümüşhane-Torul Barajı yağış havzasında bulunan alt havzalar 5 ayrı eş havza grubuna ayrılmış ve her bir eş havza grubu içerisinden bir adet model havza seçilmiştir. Bu araştırmada (1) nolu model havzada WEPP modeli kullanılarak arazi kullanım durumuna göre toprak kayıpları ve erozyonun önlenmesi için alınması gereken önlemler belirlenmiştir. Bu amaçla farklı arazi kullanım şekillerinden toplam 56 adet toprak örneği alınmıştır. (1) nolu model yağış havzası için tahmini toprak kayıpları havzanın % 69.70’ini oluşturan ormanlık alanlarda 10494.04 ton/yıl iken; bu değer toplam havza alanının % 20.17’sini oluşturan mera alanlarında 12630.18 ton/yıl ve % 10.77’sini oluşturan tarım alanlarında 10108.18 ton/yıl olarak tespit edilmiştir. Model havzada sediment taşınımını önleyici tedbirler planlanmış ve planlama maliyetleri hesaplanmıştır. Bu model havza için fayda/masraf oranı 12.12 olarak tespit edilmiş ve bu proje ekonomik olarak kabul edilebilir olduğu belirlenmiştir.

Anahtar Kelime: meralar tarım arazisi arazi kullanımı bakı ormanlar toprak ana materyali toprak kayıpları WEPP su erozyonu havzalar eğim ekonomik analizler erozyon

Konular: Ziraat Mühendisliği Ziraat, Toprak Bilimi

Determination of soil losses by using WEPP (Water Erosion Prediction Project) composed of different land use and necessary precuations in Gümüşhane-Torul Dam creek

Öz:

Gümüşhane-Torul Dam watershed are separated into 5 match watersheds to take into consideration of parent material, land use, slope, aspect and 5 model watersheds were selected to represent each mate watershed groups. In (1) number model watershed which contains (1) number mate watershed approximate total soil losses were determined use WEPP from different land use. With the aim of this from model watershed were engraved soil profiles 56. In (1) number watershed while approximate total soil losses were determined in forest land 10494.04 ton/year, this value were determined pasture land 12630.18 ton/year and agriculture land 10108.18 ton/year. Model watershed was planned preventions for sediment transportation and determined planning costs. Economic analysis has been carried out on this model watershed project use/expense proportion to were found 12.12 and this project is reasonable and acceptable for economical reasons.

Anahtar Kelime: WEPP water erosion watersheds slope economic analysis erosion pastures agricultural land land use aspect forests soil parent materials losses from soil

Konular: Ziraat Mühendisliği Ziraat, Toprak Bilimi

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Anonim, 1984. Torul Orman İşletme Müdürlüğü Amenajman Planları.
Anonim, 2004. Trabzon Orman Bölge Müdürlüğü, Meşcerelerden Alınan Ortalama Üretim Değerleri.
Anonim 2005. Çölleşme ile Mücadele Türkiye Ulusal Eylem Programı, Birleşmiş Milletler Çölleşme ile Mücadele Sözleşmesi, T.C. Çevre ve Orman Bakanlığı, Ankara.
Anonim, 2006. Torul Orman İşletme Müdürlüğü, 2006 yılı odun ürünü satış cetvelleri.
Balcı A.N. 1973. Toprak Koruması Ders Notları, İ.Ü. Orman Fak., İstanbul.
Bann C., Clements M. 1999. Türkiye’de Orman Kaynaklarının Yönetimi ve Ormandan Faydalanma ile İlgili Dışsallıklarda Alt Sınır (Minumum) Değerlerinin Tahmini ve Bu Bilgilerden Yararlanılması Konusunda İlgili Öneriler, TC. Orman Bakanlığı-Dünya Bankası Ormancılık Sektör İncelemesi Küresel Örtüşme Programı Çalışması Final Raporu, Nisan 1999.
Çokbaşaran G., Kırık S. 1990. Ülkemizdeki Erozyon ve DSİ Genel Müdürlüğü Çalışmaları, Etüd ve Plan Dairesi Başkanlığı, Ankara, 65-76.
El-Hassanin A.S., Labib T.M., Gaber, E.I. 1993. Effect of Vegetation Covar and Land Slope on Runoff and Soil Losses from The Watershed of Brundi, Agricultura, Ecosystem and Environment, Elsevier Science Publishers B.V., Emsterdam, 43, 301-308, Egypt.
Garbrecht J., Martz LW 1999. TOPAZ: An Automated Digital Landscape Analysis tool for Topographic Evaluation, Drainage Identifications, Watershed Segmentation and Subcatchment Parametirization, ARS-NAWQL, 95-1, US Department of Agriculture, ARS, Durant, Oklahama.
Garbrecht, J., Martz LW., 1993, Network and Subwatershed Parameters Extracted from Digital Elevation Models: The Bills Creek Experience. Water Resources Bulletin., American Water Resources Association, 29, 6, 909-916.
Garbrecht J., Martz LW. 1997, The Assignment of Drainage Direction over Flat Surfaces in Raster Digital Elevation Models, Journal of Hydrology, 193, 204-213.
Garbrecht J., Martz LW., 1997, Automated channel Ordering an node Indexing for Raster Channel Networks. Computers and Geosciences 23(a), 961-966.
Hızal A. 1984. Hava Fotoğrafları Yorumlamasının Havza Amenajmanı (Ova Deresi Havzası, Kocaeli) Çalışmalarında Uygulanma Olanaklarının Araştırılması, İ.Ü.Yay No: 3144, O.F. Yay No: 341, İstanbul, 1984.
Irmak A. 1954. Arazide ve laboratuarda Toprağın Araştırılması Metotları, İÜ. Orman Fak. Yayınları, Yayın No: 27, İstanbul.
Kedzi A. 1979. Stabilized Earth Roads, Elsevier Amsterdam. MTA 2001. ''Gümüşhane ili Jeoloji Haritaları'', Trabzon.
OGM 1987. Uygulama Projelerinin Düzenlenmesi, Esasları ve Dispozisyonları, 4125 Sayılı Tamim, Ankara.
Önsoy H., Yüksek Ö. 1994. Doğu Karadeniz Akarsularında Kıyı Dengesi, Baraj Planlaması ve Havza Açısından Sürüntü Maddesi Hareketi Etüdü, DSİ 40. Yıl Kuruluş Yılı Su ve Toprak Kaynaklarının Geliştirilmesi Konferansı, cilt 1, s. 365-374, Ankara.
Özyuvacı N. 1976. Arnavutköy Deresi Yağış Havzasında Hidrolojik Durumu Etkileyen Bazı Bitki-Toprak-Su İlişkileri . İ.Ü. Orman Fak. Yay. No. 221, İstanbul.
Türker M.F. 1998. Orman İşletmeciliği Ders Notu, KTÜ., Orman fakültesi, Ders Notları Serisi, Yayın No:52, Trabzon.

APA	AYDIN M (2009). Gümüşhane-Torul Barajı yağış havzasında arazi kullanımına göre WEPP (Water erosion prediction project) modeli ile toprak kayıplarının belirlenmesi ve alınması gereken önlemler. , 54 - 65.
Chicago	AYDIN MİRAÇ Gümüşhane-Torul Barajı yağış havzasında arazi kullanımına göre WEPP (Water erosion prediction project) modeli ile toprak kayıplarının belirlenmesi ve alınması gereken önlemler. (2009): 54 - 65.
MLA	AYDIN MİRAÇ Gümüşhane-Torul Barajı yağış havzasında arazi kullanımına göre WEPP (Water erosion prediction project) modeli ile toprak kayıplarının belirlenmesi ve alınması gereken önlemler. , 2009, ss.54 - 65.
AMA	AYDIN M Gümüşhane-Torul Barajı yağış havzasında arazi kullanımına göre WEPP (Water erosion prediction project) modeli ile toprak kayıplarının belirlenmesi ve alınması gereken önlemler. . 2009; 54 - 65.
Vancouver	AYDIN M Gümüşhane-Torul Barajı yağış havzasında arazi kullanımına göre WEPP (Water erosion prediction project) modeli ile toprak kayıplarının belirlenmesi ve alınması gereken önlemler. . 2009; 54 - 65.
IEEE	AYDIN M "Gümüşhane-Torul Barajı yağış havzasında arazi kullanımına göre WEPP (Water erosion prediction project) modeli ile toprak kayıplarının belirlenmesi ve alınması gereken önlemler." , ss.54 - 65, 2009.
ISNAD	AYDIN, MİRAÇ. "Gümüşhane-Torul Barajı yağış havzasında arazi kullanımına göre WEPP (Water erosion prediction project) modeli ile toprak kayıplarının belirlenmesi ve alınması gereken önlemler". (2009), 54-65.

APA	AYDIN M (2009). Gümüşhane-Torul Barajı yağış havzasında arazi kullanımına göre WEPP (Water erosion prediction project) modeli ile toprak kayıplarının belirlenmesi ve alınması gereken önlemler. Kastamonu Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 9(1), 54 - 65.
Chicago	AYDIN MİRAÇ Gümüşhane-Torul Barajı yağış havzasında arazi kullanımına göre WEPP (Water erosion prediction project) modeli ile toprak kayıplarının belirlenmesi ve alınması gereken önlemler. Kastamonu Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi 9, no.1 (2009): 54 - 65.
MLA	AYDIN MİRAÇ Gümüşhane-Torul Barajı yağış havzasında arazi kullanımına göre WEPP (Water erosion prediction project) modeli ile toprak kayıplarının belirlenmesi ve alınması gereken önlemler. Kastamonu Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, vol.9, no.1, 2009, ss.54 - 65.
AMA	AYDIN M Gümüşhane-Torul Barajı yağış havzasında arazi kullanımına göre WEPP (Water erosion prediction project) modeli ile toprak kayıplarının belirlenmesi ve alınması gereken önlemler. Kastamonu Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi. 2009; 9(1): 54 - 65.
Vancouver	AYDIN M Gümüşhane-Torul Barajı yağış havzasında arazi kullanımına göre WEPP (Water erosion prediction project) modeli ile toprak kayıplarının belirlenmesi ve alınması gereken önlemler. Kastamonu Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi. 2009; 9(1): 54 - 65.
IEEE	AYDIN M "Gümüşhane-Torul Barajı yağış havzasında arazi kullanımına göre WEPP (Water erosion prediction project) modeli ile toprak kayıplarının belirlenmesi ve alınması gereken önlemler." Kastamonu Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 9, ss.54 - 65, 2009.
ISNAD	AYDIN, MİRAÇ. "Gümüşhane-Torul Barajı yağış havzasında arazi kullanımına göre WEPP (Water erosion prediction project) modeli ile toprak kayıplarının belirlenmesi ve alınması gereken önlemler". Kastamonu Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi 9/1 (2009), 54-65.