Türkiye’de yapılan atmosferik fungus spor çalışmaları ve kullanılan yöntemler

PINAR, Nur Münevver; ÇETER, Talip

Türkiye’de yapılan atmosferik fungus spor çalışmaları ve kullanılan yöntemler

Talip ÇETER, (Kastamonu Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Biyoloji Bölümü, Kastamonu, Türkiye)

Nur Münevver PINAR (Ankara Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Biyoloji Anabilim Dalı, Ankara, Türkiye)

Astım Allerji İmmünoloji

19 6

Yıl: 2009 Cilt: 7 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 3 - 10 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Türkiye’de yapılan atmosferik fungus spor çalışmaları ve kullanılan yöntemler

Öz:

Atmosferde m3’te 20.000-2 milyon arasında bulunan mikroskobik mantar sporları, birçok bireydeki astım ve allerjik rahatsızlıkların başta gelen nedenlerindendir. Ülkemizde son zamanlarda atmosferdeki mantar sporlarını belirlemeye yönelik farklı yöntemlerle yapılmış birçok çalışma mevcuttur. Çalışmalarda, gravimetrik ve volümetrik yöntemler kullanılmıştır. Gravimetrik yöntemde, kültür besiyeri (petri) açma yöntemi ve Durham aleti olmak üzere 2 yöntemden faydalanılırken, volümetrik yöntemde Burkard veya Lanzoni aletleri kullanılmaktadır. Ankara, Edirne, Eskişehir, Isparta, İstanbul, İzmir, Manisa, Samsun ve Trabzon gibi illerde petri açma yöntemi ile yapılan çalışmalarda, genel olarak Aspergillus, Cladosporium, Penicillium, Fusarium, Rhizopus, Alternaria, Mycelia ve Scrohulariopsis cinsleri dominant olarak tespit edilmiştir. Aksaray, Antalya, Burdur, Bursa, Çankırı, Düzce, Eskişehir, Karabük, Sivas ve Zonguldak illerinde gravimetrik yöntemin uygulama aracı olan Durham aleti ile yapılan çalışmalarda Cladosporium, Alternaria ve Ustilago cinsi sporları dominant olarak görülmüştür. Adana, Ankara, Bursa, Diyarbakır, Kastamonu ve Samsun illerinde volümetrik yöntemle atmosferdeki spor konsantrasyonları çalışılmış, Cladosporium, Alternaria, Leptosphaeria, Periconia, Ustilago, Fusarium, Exosporium ve Epicoccum cinsi sporlarına dominant olarak rastlanmıştır.

Anahtar Kelime:

Konular: Biyoloji

Studies on atmospheric aerofungi in Turkey and using methods

Öz:

As known well, the number of the microscopical fungi spores suspended in the atmosphere varies within a range from 20.000 to 2 million and they cause allergic reactions including asthma at some inhabitants. Some of the recent studies on those aerospores found in Turkey focused on identification of the spores collected using different methods. Gravimetric and volumetric methods were used for this purpose. Two procedures such as petri plate gravitational method and Durham trap are used in gravimetric method, while Burkard or Lanzoni traps are used in volumetric method. Some genera (Aspergillus, Cladosporium, Penicillium, Fusarium, Rhizopus, Alternaria, Mycelia and Scrohulariopsis) were observed dominantly using by petri plate gravitational method in some cities; Ankara, Edirne, Eskişehir, Isparta, Istanbul, Izmir, Manisa, Samsun and Trabzon. The samples collected in Aksaray, Antalya, Burdur, Bursa, Çankırı, Düzce, Eskişehir, Karabük, Sivas and Zonguldak provinces were surveyed by Durham trap which is using for Gravimetric method, and the results showed that Cladosporium Alternaria and Ustilago spores were dominant. For the identification of the spores collected in Adana, Ankara, Bursa, Diyarbakır, Kastamonu and Samsun provinces, volumetric method (Burkard and Lanzoni tarps) was used, which revealed that Cladosporium, Alternaria, Leptosphaeria, Periconia, Ustilago, Fusarium, Exosporium and Epicoccum spores were existing in the samples.

Anahtar Kelime:

Konular: Biyoloji

Belge Türü: Makale Makale Türü: Derleme Erişim Türü: Erişime Açık

1. Alexopoulos CJ, Mims CW. Introductory Mycology. Singapore: Wiley, 1979.
2. Bavbek S, Erkekol FÖ, Çeter T, Mungan D, Özer F, Pınar NM, et al. Sensitization to Alternaria and Cladosporium in patients with respiratory allergy and outdoor counts of mold spores in Ankara atmosphere, Turkey. Journal of Asthma 2006;43:421-6.
3. İnal A, Karakoç G, Altıntaş DU, Güvenmez H, Aka Y, Gelişken R, et al. Effect of indoor and outdoor fungi concentrations on daily symptom severity of children with asthma and/or rhinitis monosensitized to molds. Allergy 2007;62 (Suppl 83):302-3.
4. İnal A, Karakoç GB, Altıntaş DU, Pınar M, Çeter T, Yılmaz M, et al. Effect of outdoor fungus concentrations on symptom severity of children with asthma and/or rhinitis monosensitized to molds. Asian Pacific Journal of Allergy and Immunology 2008;26:11-17.
5. Özkaragöz K. A study of airborne fungi in the Ankara area of Turkey in 1966. Allergy 1969;24:147-56.
6. Özkaragöz K. Ankara atmosferindeki önemli allerjenik mantar sporları ve bunların çeşitli semtlere göre değişmeleri. Hacettepe Tıp Cemiyeti Bülteni 1969;2:85-97.
7. Okuyan M, Aksöz N, Varan A. The fungal flora of Ankara air in January 1972 and 1974 and its relationship to allergic diseases. Mikrobiyol Bul 1976;10:351-9.
8. İmalı A, Koçak M, Yalçınkaya B. Çorum ili atmosferinde hava ile taşınan alerjen funguslar. 19. Ulusal Biyoloji Kongresi, Trabzon, 2008:318.
9. Asan A, Şen B, Sarıca S. Airborne fungi in urban air of Edirne city. Biologia 2002;57:59-68.
10. Ökten SS, Asan A, Tungan Y, Türe M. Airborne fungal concentrations in east patch of Edirne City (Turkey) in Autumn using two sampling methods. Trakya Univ J Sci 2005;6:97-106.
11. Asan A, İlhan S, Şen B, et al. Airborne fungal and Actinomycetes concentrations in urban air of Eskisehir City (Turkey). Indoor and Built Environment 2004;13:63-74.
12. Şimşekli Y, Akkaya A, Gücin F, Ünlü M, Yorgancıgil B. Isparta şehrinin havasında bulunan fungus sporları. Akciğer Arşivi 2000;1:9-12.
13. Çolakoğlu G. Fungal spore concentrations in the atmosphere at the Anatolia quarter of İstanbul, Turkey. J Basic Microbiol 1996;36:155-62.
14. Asan A, Kırgız T, Şen B, Çamur Elipek B, Güner U, Güher H. Isolation, identification and seasonal distribution of airborne and waterborne fungi in Terkos Lake (Istanbul-Turkey). Journal of Basic Microbiology 2003;43:83-95.
15. Çolakoğlu G. Airborne fungal spores at the Belgrad forest near the city of İstanbul (Turkey) in the year 2001 and their relation to allergic diseases. J Basic Microbiol 2003;43:376-84.
16. Çolakoğlu G. Mould counts in the atmosphere at the Europe quarter of İstanbul, Turkey. J Basic Microbiol 1996;36:389-92.
17. Ayata C, Coşkun Ş, Oktay T. 1989 yılında aylara göre İzmir ili’nin çeşitli semtlerinde havanın fungal florası ve bunun alerjik hastalıklar yönünden önemi. Türk Mikrobiol Cem Derg 1991;21:219-26.
18. Kalyoncu F. Indoor aeromycological study in Manisa, Turkey. J Environ Sci Technol 2008;1:85-9.
19. Ulutan F, Çopur S, Koçoğlu T. Çarşamba Kızılot sağlık ocağına bağlı köylerde havanın fungal florası. Mikrobiyol Bul 1985;19:139-43.
20. Topbaş M, Tosun I, Can G, Keklikkaya N, Aydın F. Identification and seasonal distribution of airborne fungi in urban outdoor air in an eastern Black Sea Turkish town. Turk J Med Sci 2006;36:31-6.
21. Durham OC, Black JH, Glaser J, Walser M. Prelaminary report of the national pollen survay committee of the American Academy of Allergy on proposed standardization of pollen counting techniques. The Journal of Allergy 1946;17:178-80.
22. Pehlivan S, Koç F. Aksaray ili atmosferik Alternaria spp. sporlarının araştırılması. Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi 2000;13:673-9.
23. İnce A, Pehlivan S. Serik (Antalya) havasının alerjenik polenleri ile ilgili bir araştırma. Gazi Tıp Dergisi 1990;1: 35-40.
24. Tatlıdil S, Bıçakcı A, Akkaya A, Malyer H. Burdur atmosferindeki alerjen Cladosporium spp. ve Alternaria spp. sporları. Süleyman Demirel Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi 200;8:1-3.
25. Bıçakçı A, Canıtez Y, Sapan N, Malyer H. Allergenic spores of Cladosporium spp. and Alternaria spp. in the atmosphere of İnegöl (Bursa). Allergy 1999;54(Suppl51):46.
26. Tatlıdil S, Bıçakçı A, Canıtez Y, Malyer H, Sapan N. İznik (Bursa) atmosferinde bulunan alerjik Alternaria spp. ve Cladosporium spp. sporlarının sayımı. IX. Ulusal Allerji ve Klinik İmmünoloji Kongresi, Antalya,Türkiye, 2000:87
27. Bıçakcı A, Tatlıdil S, Canıtez Y, Malyer H. Mustafakemalpaşa ilçesi (Bursa) atmosferindeki alerjen Alternaria spp. ve Cladosporium spp. sporları. Akciğer Arşivi 2001;2:69-72.
28. Altın R, Çelik A, Öztürk S. Çankırı atmosferindeki Cladosporium ve Alternaria sporlarının saptanması. VIII. Ulusal Alerji ve Klinik İmmunoloji Kongresi, İzmir. 1998.
29. Serbes AB, Kaplan A. Düzce il merkezi 2006 yılı polen ve spor analizi. 19. Ulusal Biyoloji Kongresi, Trabzon, 2008:383.
30. Özdoğan Y, Kaplan A. Karabük il merkezi atmosferinin 2006 ve 2007 yılları polen ve spor analizi. 19. Ulusal Biyoloji Kongresi, Trabzon, 2008:170.
31. Erkara Potoğlu I, İlhan S, Öner S. Monitoring and assessment of airborne Cladosporium Link and Alternaria Nées spores in Sivrihisar (Eskişehir), Turkey. Environ. Monit. Assess 2008 (Published online).
32. Pehlivan S, Özler H. Sivas ili atmosferik Alternaria spp. sporlarının incelenmesi. 1st International Ehra. Cong, Eskisehir, 1999:897-03.
33. Alan Ş, Kaplan A. Zonguldak ili atmosferinin polen ve spor analizi (2003-2004) [Tez]. Zonguldak: Karaelmas Üniversitesi, 2004.
34. Ayvaz A, Baki A, Doğan C. Trabzon atmosferindeki aeroallerjenlerin mevsimsel dağılımı. Astım Allerji İmmünoloji 2008;6:11-16.
35. Şakıyan N, İnceoğlu Ö. Ankara havasında bulunan Cladosporium ve Alternaria sporlarının konsantrasyonu ve bu konsantrasyona meteorolojik faktörlerin etkisi (1990-1991). Ulusal Palinoloji Kongresi, İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi Orman Botaniği Anabilim Dalı, İstanbul 1995:131-33.
36. Tekin K, İnceoğlu Ö. Ankara havasında bulunan Alternaria ve Cladosporium sporlarının konsantrasyonu ve bu konsantrasyona meteorolojik faktörlerin etkisi (1991-1992) [Tez]. Ankara: Ankara Üniversitesi, 1995.
37. Ceylan T, İnceoğlu Ö. Ankara havasında bulunan Cladosporium ve Alternaria sporlarının konsantrasyonu ve bu konsantrasyona meteorolojik faktörlerin etkisi (1992-1993) [Tez]. Ankara: Ankara Üniversitesi, 1996.
38. Pınar NM, Koçak F, Cansaran D. Ankara havasındaki Alternaria sporlarının konsantrasyonu ve bu konsantrasyona etki eden meteorolojik faktörler (1998-1999). TÜBİTAK BAYG lisans öğrencilerini destek projesi. 2000.
39. Karakuş N, Pehlivan S, Pınar NM. Ankara havasında bulunan Cladosporium (Link) ve Alternaria (Nees ex Wolfroth) sporlarının konsantrasyonu ve bu konsantrasyona meteorolojik faktörlerin etkisi (1999-2000) [Tez]. Ankara: Gazi Üniversitesi, 2005.
40. Ekiz D, Pehlivan S, Pınar NM. Ankara havasında bulunan Cladosporium (Link) ve Alternaria (Nees ex Wolfroth) sporlarının konsantrasyonu ve bu konsantrasyona meteorolojik faktörlerin etkisi (2000-2001) [Tez]. Ankara: Gazi Üniversitesi, 2005.
41. Koçak F, Pınar NM. Ankara havasında bulunan Alternaria ve Cladosporium sporlarının konsantrasyonu ve bu konsantrasyona etki eden meteorolojik faktörler (2001-2002) [Tez]. Ankara: Ankara Üniversitesi, 2003.
42. Beyoğlu S, Pınar NM, Altıntaş DU. Cladosporium (Link) ve Alternaria (Nees ex Wolfroth) sporlarının Adana atmosferindeki miktarları ve meteorolojik faktörlerin spor miktarı üzerine etkisi (2000-2001) [Tez]. Ankara: Ankara Üniversitesi, 2006.
43. Bursalı B, Doğan C. Diyarbakır ili atmosferik polen ve sporlarının araştırılması [Tez]. Ankara: Hacettepe Üniversitesi, 2007.
44. Çeter T, Pınar NM. Ankara havasında bulunan fungus sporlarının cinsleri ve bunların meteorolojik faktörlerle değişimi (2003-2004) [Tez]. Ankara: Ankara Üniversitesi, 2004.
45. Erkan ML, Çeter T, Atıcı AG, Özkaya Ş, Alan Ş, Tuna S, et al. Samsun ilinin polen ve spor takvimi. XIV. Ulusal Allerji ve Klinik İmmünoloji Kongresi. Side, Antalya, 2006.
46. Çeter T, Alan Ş, Pınar NM, Altıntaş DU. Airborne spore concentration in Adana Turkey, 2004. The 8th International Congress on Aerobiology, Neuchatel, Switzerland. 2006:211.
47. Ataygül E, Çelenk S, Canıtez Y, Bıçakçı A, Malyer H, Sapan N. Allergenic fungal spore concentrations in the atmosphere of Bursa, Turkey. J Biol Environ Sci 2007;1:73-9.
48. Pınar NM, Çeter T, Güney K, Yıldız A. Kastamonu ili (Merkez) atmosferi polen ve spor takvimi ( 2005-2007). TÜBİTAK, Proje No: 105S051-73 (SBAG-3084). 2008.
49. Çeter T, Pınar NM. Kastamonu ili (Merkez) atmosferi polen ve sporları ve bunların meteorolojik faktörlerle değişimi (Ocak 2006-Aralık 2007 ) [Tez]. Ankara: Ankara Üniversitesi, 2008.

APA	ÇETER T, PINAR N (2009). Türkiye’de yapılan atmosferik fungus spor çalışmaları ve kullanılan yöntemler. , 3 - 10.
Chicago	ÇETER Talip,PINAR Nur Münevver Türkiye’de yapılan atmosferik fungus spor çalışmaları ve kullanılan yöntemler. (2009): 3 - 10.
MLA	ÇETER Talip,PINAR Nur Münevver Türkiye’de yapılan atmosferik fungus spor çalışmaları ve kullanılan yöntemler. , 2009, ss.3 - 10.
AMA	ÇETER T,PINAR N Türkiye’de yapılan atmosferik fungus spor çalışmaları ve kullanılan yöntemler. . 2009; 3 - 10.
Vancouver	ÇETER T,PINAR N Türkiye’de yapılan atmosferik fungus spor çalışmaları ve kullanılan yöntemler. . 2009; 3 - 10.
IEEE	ÇETER T,PINAR N "Türkiye’de yapılan atmosferik fungus spor çalışmaları ve kullanılan yöntemler." , ss.3 - 10, 2009.
ISNAD	ÇETER, Talip - PINAR, Nur Münevver. "Türkiye’de yapılan atmosferik fungus spor çalışmaları ve kullanılan yöntemler". (2009), 3-10.

APA	ÇETER T, PINAR N (2009). Türkiye’de yapılan atmosferik fungus spor çalışmaları ve kullanılan yöntemler. Astım Allerji İmmünoloji, 7(1), 3 - 10.
Chicago	ÇETER Talip,PINAR Nur Münevver Türkiye’de yapılan atmosferik fungus spor çalışmaları ve kullanılan yöntemler. Astım Allerji İmmünoloji 7, no.1 (2009): 3 - 10.
MLA	ÇETER Talip,PINAR Nur Münevver Türkiye’de yapılan atmosferik fungus spor çalışmaları ve kullanılan yöntemler. Astım Allerji İmmünoloji, vol.7, no.1, 2009, ss.3 - 10.
AMA	ÇETER T,PINAR N Türkiye’de yapılan atmosferik fungus spor çalışmaları ve kullanılan yöntemler. Astım Allerji İmmünoloji. 2009; 7(1): 3 - 10.
Vancouver	ÇETER T,PINAR N Türkiye’de yapılan atmosferik fungus spor çalışmaları ve kullanılan yöntemler. Astım Allerji İmmünoloji. 2009; 7(1): 3 - 10.
IEEE	ÇETER T,PINAR N "Türkiye’de yapılan atmosferik fungus spor çalışmaları ve kullanılan yöntemler." Astım Allerji İmmünoloji, 7, ss.3 - 10, 2009.
ISNAD	ÇETER, Talip - PINAR, Nur Münevver. "Türkiye’de yapılan atmosferik fungus spor çalışmaları ve kullanılan yöntemler". Astım Allerji İmmünoloji 7/1 (2009), 3-10.