Sağlık personelinin beyin ölümü ve organ bağışıyla ilgili inanç ve tutumları
Yıl: 2010 Cilt: 20 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 389 - 400 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022
Sağlık personelinin beyin ölümü ve organ bağışıyla ilgili inanç ve tutumları
Öz: Sağlık çalışanlarının beyin ölümü ve organ nakli ile ilgili inanç ve tutumlarını belirlemek ve bu inançlar için etken olabilen sosyodemografık değişkenleri tanımlamaktır. Yöntem: Bu kesitsel çalışma 299 tıp personeli arasında anket yöntemi ile gerçekleştirilmiştir. Bulgular: Sağlık personeli arasında; "ölüm anı" sorgulandığında, yardımcı personel ve hemşireler genellikle kardiyopulmoner fonksiyonun durmasını işaret ederken, tıp öğrencileri ve doktorlar beyin ölümünü cevaplamışlardır. Kadınlar "gerçek ölümü" kardiyopulmoner ölüm olarak tanımlarken, erkekler beyin ölümünü öncelemektedir (p<0.01). Tıp öğrencileri ve doktorlar diğer sağlık personeline nazaran gerçek ölüm olarak çoğunlukla beyin ölümünü kabul etmektedirler. Beyin fonksiyonlarının durmasını dönüşü olmayan yol kabul edenler kendi ya da akrabalarının organlarını bağışlamaya onay vermekte (p= 0.006), beyin ölümünü gerçek ölüm olarak nitelendirenlerin %82,3'ü aynı zamanda sağlık kurumlarında ötenazi uygulamasını olumlamaktadır. Sonuç: Eğitim seviyesi arttıkça sağlık kurumlarında ötenazi uygulamasına olumlu yaklaşılmakta, beyin ölümü halinde müdahaleden kaçınılması tercihi artmaktadır. Organ nakli tutumunda eğitim seviyesinde artışın olumlu etkisi dikkate alındığında sağlık personelinin bu konudaki eğitimi önem kazanmaktadır.
Anahtar Kelime: Beliefs and attitudes of medical personnel on brain death and organ donation
Öz: Aims: The aims of this study were to determine Turkish medical staff s beliefs and attitudes relating to brain death and organ donation and to identify the sociodemographic variables that may be important for these beliefs. Method: This cross-sectional survey was conducted among 299 medical personals. Results: When questioned about the time of death, medical personnel, medical clerks and nurses chose the time of cessation of cardiopulmonary function more frequently, while medical students and doctors answered that question more frequently as the time of brain death. Women, more frequently defined "actual death" as cardiopulmonary death, whereas men more frequently defined it as brain death (p<0.01). Medical students and doctors were found to accept brain death as actual death more frequently compared to other health personnel. It was found that those accepting the irreversible cessation of brain function as actual death also resolved to donate their or their relatives' organs more frequently (p= 0.006). 82.3 % of medical personnel proposing euthanasia in medical instutions viewed brain death as actual death. Conclusion: With increasing levels of education, the choices of withholding further intervention to the patient with brain death or applying euthanasia in health institutions were made more frequently. The positive effect of increasing education on attitudes of organ donation is considered, it may be suggested that training medical personnel in these problems is important.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Akgun HS, Bilgin N, Tokalak,I, Kut A, Haberal M. Organ donation: a crosssectional survey of the knowledge and personal views of Turkish health care professionals. Transplantation Proceedings 2003;35:1273-1275.
- Aktekin M. Organ donation: dilemma of health personel. Dialysis Transplant Burn; 1994; 7: 56- 62.
- Boey KW. A cross-validation study of nurses' attitudes and commitment to organ donation in Hong Kong. Int.J.Nurs.Stud. 2002;39: 95-104.
- Bogh L, Madsen M. Attitudes, knowledge, and proficiency in relation to organ donation: a questionnaire-based analysis in donor hospitals in northern Denmark. Transplant.Proc. 2005;37:3256-3257.
- Burra P, De BM, Canova D, D'Aloiso MC, Germani G, Rumiati R ve ark. (2005). Changing attitude to organ donation and transplantation in university students during the years of medical school in Italy. Transplant.Proc. 2005;37:547-550.
- Chernenko SM, Jensen L, Newburn-Cook C, Bigam DL. Organ donation and transplantation: a survey of critical care health professionals in nontransplant hospitals. Prog.Transplant. 2005;15: 69-77.
- Çelebi F, Balık AA, Yilmaz I, Polat KY. Doğu Anadolu Bölgesi İnsanı Organ Bağışına Nasıl Bakıyor? T Klin J Med Ethics, Law and History 2002; 10:38.
- DuBois JM, Anderson EE. Attitudes toward death criteria and organ donation among healthcare personnel and the general public. Prog.Transplant. 2006;16:65-73.
- (Giddens A. Sosyoloji, Ayraç Yay. Ankara, 2000.
- Göz F, Gürelli ŞŞ. Yoğun bakım hemşirelerinin organ bağışı ile ilgili düşünceleri. Fırat Sağlık Hizmetleri Derg. 2007;2:77-88
- Hughes JJ. Brain Death and Technological Change: Personal Identity, Neural Prostheses and Uploading. Second International Symposium on Brain Death . Havana Cuba. 27-9- 2006.Ref Type: Report. 1995.
- Ingram JE, Buckner EB, Rayburn AB. Critical care nurses' attitudes and knowledge related to organ donation. Dimens.Crit Care Nurs. 2002;21:, 249-255.
- Kennedy HB, Farrand L. Attitudes of emergency nurses toward organ and tissue donation. J.Emerg.Nurs. 1996;22: 393-397.
- Kim JR, Elliott D, Hyde C. Korean health professionals' attitudes and knowledge toward organ donation and transplantation. Int.J.Nurs.Stud.2004; 41:299-307.
- Kim JR, Fisher M J, Elliott D. Undergraduate nursing students' knowledge and attitudes towards organ donation in Korea: Implications for education. Nurse Educ.Today 2006; 26: 465- 474.
- Lazar NM, Shemie S, Webster GC, Diclcens BM. Bioethics for clinicians: 24. Brain death. CMAJ 2001; 164:833-836.
- McCoy LK, Bell SK. Organ donation and the rural critical care nurse. Am.J.Crit Care 1994; 3:473-475.
- Molzahn AE. Knowledge and attitudes of critical care nurses regarding organ donation. Can.J.Cardiovasc.Nurs. 1997;8: 13-18.
- Molzahn AE. Knowledge and attitudes of physicians regarding organ donation. Ann.R.Coll.Physicians Surg.Can.1997; 30: 29-32.
- Morioka M. Cross-cultural Approaches to the Philosophy of Life in the Contemporary World:From Bioethics to Life Studies. In M.Sleeboom (Ed.), Genomics in Asia: A Clash of Bioethical Interests? London: Kegan Paul. 2004:179-199.
- Ozdag N. The nurses knowledge, awareness and acceptance of tissue-organ donation. EDTNA. ERCA.J. 2001;27:201-206.
- Pugliese MR, Degli ED, Venturoli N, Mazzetti GP, Dormi A, Ghirardini A ve ark. Hospital attitude survey-on organ donation in the Emilia-Romagna region, Italy.Transpl.Int. 2001;14:411-419.
- Rosner F. The Definition of death in Jewish law. In S J Youngner , RM Arnold, R Schapiro (Eds.), The definition of death: Contemporary controversies Baltimore: Johns Hopkins University Press 1999: 210-221.
- Roux JP. Altay Türklerinde Ölüm, Kabalcı Yay.İstanbul. 1999.
- Schaeffner ES, Windisch W, Freidel K, Breitenfeldt K, Winkelmayer WC. Knowledge and attitude regarding organ donation among medical students and physicians. Transplantation 2004;77: 1714-1718.
- Siminoff LA, Arnold RM, Caplan AL. Health care professional attitudes toward donation: effect on practice and procurement. J.Trauma 1995;39:553-559.
- Singh P, Kumar A, Pandey CM, Chandra H. Level of awareness about transplantation, brain death and cadaveric organ donation in hospital staff in India. Prog.Transplant. 2002;12: 289- 292.
- Strenge H. Organ donation from the viewpoint of the medical students. Psychother.Psychosom.Med.Psychol. 1998;48: 457-462.
- Tolan B, Esen G, Batmaz V. Sosyal Psikoloji. İstanbul, Adım Yayıncılık, 1991, s.258
| APA | Unal S, ELYAS Z, KAYA Y, özcan a (2010). Sağlık personelinin beyin ölümü ve organ bağışıyla ilgili inanç ve tutumları. , 389 - 400. |
| Chicago | Unal Suheyla,ELYAS Zeynep,KAYA Yaşar,özcan abdulcemal Sağlık personelinin beyin ölümü ve organ bağışıyla ilgili inanç ve tutumları. (2010): 389 - 400. |
| MLA | Unal Suheyla,ELYAS Zeynep,KAYA Yaşar,özcan abdulcemal Sağlık personelinin beyin ölümü ve organ bağışıyla ilgili inanç ve tutumları. , 2010, ss.389 - 400. |
| AMA | Unal S,ELYAS Z,KAYA Y,özcan a Sağlık personelinin beyin ölümü ve organ bağışıyla ilgili inanç ve tutumları. . 2010; 389 - 400. |
| Vancouver | Unal S,ELYAS Z,KAYA Y,özcan a Sağlık personelinin beyin ölümü ve organ bağışıyla ilgili inanç ve tutumları. . 2010; 389 - 400. |
| IEEE | Unal S,ELYAS Z,KAYA Y,özcan a "Sağlık personelinin beyin ölümü ve organ bağışıyla ilgili inanç ve tutumları." , ss.389 - 400, 2010. |
| ISNAD | Unal, Suheyla vd. "Sağlık personelinin beyin ölümü ve organ bağışıyla ilgili inanç ve tutumları". (2010), 389-400. |
| APA | Unal S, ELYAS Z, KAYA Y, özcan a (2010). Sağlık personelinin beyin ölümü ve organ bağışıyla ilgili inanç ve tutumları. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 20(1), 389 - 400. |
| Chicago | Unal Suheyla,ELYAS Zeynep,KAYA Yaşar,özcan abdulcemal Sağlık personelinin beyin ölümü ve organ bağışıyla ilgili inanç ve tutumları. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 20, no.1 (2010): 389 - 400. |
| MLA | Unal Suheyla,ELYAS Zeynep,KAYA Yaşar,özcan abdulcemal Sağlık personelinin beyin ölümü ve organ bağışıyla ilgili inanç ve tutumları. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, vol.20, no.1, 2010, ss.389 - 400. |
| AMA | Unal S,ELYAS Z,KAYA Y,özcan a Sağlık personelinin beyin ölümü ve organ bağışıyla ilgili inanç ve tutumları. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 2010; 20(1): 389 - 400. |
| Vancouver | Unal S,ELYAS Z,KAYA Y,özcan a Sağlık personelinin beyin ölümü ve organ bağışıyla ilgili inanç ve tutumları. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 2010; 20(1): 389 - 400. |
| IEEE | Unal S,ELYAS Z,KAYA Y,özcan a "Sağlık personelinin beyin ölümü ve organ bağışıyla ilgili inanç ve tutumları." Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 20, ss.389 - 400, 2010. |
| ISNAD | Unal, Suheyla vd. "Sağlık personelinin beyin ölümü ve organ bağışıyla ilgili inanç ve tutumları". Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 20/1 (2010), 389-400. |
