Çocuklarda umut ölçeğinin psikometrik özellikleri: Geçerlik ve güvenirlik çalışması

Atik, Gökhan; KEMER, Gülşah

Çocuklarda umut ölçeğinin psikometrik özellikleri: Geçerlik ve güvenirlik çalışması

Gökhan ATİK, (Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Fakültesi, Psikolojik Danışmanlık ve Rehberlik Anabilim Dalı, Ankara, Türkiye)

Gülşah KEMER (North Carolina State Univercity, USA)

İlköğretim Online (elektronik)

17 2

Yıl: 2009 Cilt: 8 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 379 - 390 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Çocuklarda umut ölçeğinin psikometrik özellikleri: Geçerlik ve güvenirlik çalışması

Öz:

Bu çalışmada, Snyder ve arkadaşları (1997) tarafından geliştirilen Çocuklarda Umut Ölçeği'nin (ÇUÖ) Türkçe'ye çevrilerek, geçerlik ve güvenirliğine ilişkin kanıtların incelenmesi amaçlanmıştır. Ölçekler, Ankara'daki ilköğretim 2. kademe öğrencilerine (403 kız, 355 erkek) uygulanmıştır. Ölçeğin yapı geçerliğine ilişkin bulgular, orijinal çalışmadaki iki faktörlü yapıyı destekler niteliktedir. Ölçeğin uyum ve artımsal geçerliğine ilişkin kanıtlar, ÇUÖ puanlarının benlik saygısı ve akademik başarı ile olumlu ve anlamlı düzeyde ilişkili olduğunu gösterirken; ayrıca bu puanların akademik başarıyı, çocukların benlik saygısı puanlarından kaynaklanan yansımanın ötesinde daha fazla yordadığını göstermektedir. ÇUÖ'nün tüm ölçek için Cronbach alfa iç-tutarlık katsayısı .74 olarak bulunurken, test-tekrar test korelasyon katsayısı ise .57'dir. Kız ve erkek öğrencilerin umut puan ortalamaları arasında anlamlı bir fark bulunamazken, sınıf düzeyi açısından anlamlı farklılıklar elde edilmiştir. Bu sonuçlar alan yazın çerçevesinde tartışılarak, bazı önerilerde bulunulmuştur.

Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Akman, Y. ve Korkut, F. (1993). Umut ölçeği üzerine bir çalışma. H.Ü. Eğitim Fakültesi Dergisi, 9, 193-202.
Byrne, B.M. (1989). A primer of LISREL: Basic applications and programming for confirmatory factor analytic models. New York: Springer-Verlag.
Carvajal, S. C., Evans, R. I., Nash, S. G., & Getz, J. G. (2002) Global positive expectancies of the self and adolescents' substance use avoidance: Testing a social influence mediational model. Journal of Personality, 70(3), 422-442.
Çuhadaroğlu, Ö. (1985). Adolesanlarda benlik saygısı. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Psikiyatri Anabilim Dalı, Ankara.
Denizli, S. (2004). The role of hope and study skills in predicting test-anxiety levels of university students. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Ankara.
Gariglietti, K. P., McDermott, D., Gingerich, K., & Hastings, S. (1997). Hope and its relationship to self-efficacy in adolescent girls. (ERIC Document Reproduction Service No: ED 412416).
Hagborg, W. J. (1993). The Rosenberg Self-Esteem Scale and Harter's Self-Perception Profile for adolescents: A concurrent validity study. Psychology in the Schools, 30, 132-136.
Hair, J.F., Black, W.C., Babin, B.J., Anderson, R.E., & Tatham, R.L., (2006). Multivariate data analysis (6th ed.). Upper Saddle River, NJ: Prentice Hall.
Kemer, G. ve Atik, G. (2005). Kırsal kesimde ve kent merkezinde okuyan lise öğrencilerinin umut düzeylerinin aileden algılanan sosyal destek düzeyine göre karşılaştırılması. VIII. Ulusal Psikolojik Danışma ve Rehberlik Kongresi'nde bildiri olarak sunulmuştur. 21-23 Eylül, İstanbul.
Kemer, G. (2006). The role of self-efficacy, hope, and anxiety in predicting university entrance examination scores of 11th grade students. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Ankara.
Kline, R. B. (1998). Principles and practices of structural equation modeling. New York: The Guilford Press.
McCarthy, J. D., & Hoge, D. R. (1982). Analysis of age effects in longitudinal studies of adolescent self-esteem. Developmental Psychology, 18(3), 372-379.
Özmen, O. (2006). Predictors of risk-taking behaviors among Turkish adolescents. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Ankara.
Rosenberg, M. (1965). Society and the adolescents: Self-image. Princeton: Princeton University Press.
Schumacker, R.E., & Lomax, R.G. (1996). A beginner's guide to structural equation modeling. Mahwah, New Jersey: Lawrence Erlbaum Associates, Publishers.
Silbert, E., & Tippett, J. (1965). Self-esteem: Clinical assessment and measurement validation. Psychological Reports, 16, 1017-1071.
Snyder, C. R. (1995). Conceptualizing, measuring, and nurturing hope. Journal of Counseling & Development, 73, 355-360.
Snyder, C. R. (2002). Hope theory: Rainbows in the mind. Psychological Inquiry, 13(4), 249-275.
Snyder, C. R. (2004). Hope and the other strengths: Lesson's from animal farm. Journal of Clinical and Social Psychology, 23(5), 624-627.
Snyder, C. R., Feldman, D. B., & Rand, K. L. (2002). Hopeful choices: A school counselor's guide to hope theory. Professional School Counseling, 5(5), 298-307.
Snyder, C. R., Feldman, D. B., Taylor, J. D., Schroeder, L. L., & Adams, V. (2000). The roles of hopeful thinking in preventing problems and enhancing strengths. Applied and Preventive Psychology, 15, 262-295.
Snyder, C. R., Harris, C., Anderson, J. R., Holleran, S. A., Irving, L. M., Sigmon, S. T., & et al. (1991). The will and the ways: Development and validation of an individual-differences measure of hope. Journal of Personality and Social Psychology, 60, 570-585.
Snyder, C. R., Hoza, B., Pelham, W. E., Rapoff, M. Ware, L., Danovsky, M., & et al. (1997). The development and validation of the Children's Hope Scale. Journal of Pediatric Psychology, 22(3), 399-421.
Snyder, C. R., Ilardi, S. S., Cheavens, J., Michael, S. T., Yamhure, L., & Sympson, S. (2000). The role of hope in cognitive-behavior therapies. Cognitive Therapy and Research, 24(6), 747-762.
Snyder, C. R., Rand, K. L., & Sigmon, D. R. (2002). Hope theory: A member of the positive psychology family. In C. R. Snyder, & S. J. Lopez (Eds.), Handbook of Positive Psychology (p. 257-276). NY: Oxford University Press.
Snyder, C. R., Shorey, H. S., Cheavens, J., Pulvers, K. M., Adams III, V. H., & Wiklund, C. (2002). Hope and academic success in college. Journal of Educational Psychology, 94, 820-826.
Snyder, C. R., Sympson, S. C., Ybasco, F. C., Borders, T. F., Babyak, M. A., & Higgins, T. F. (1996). Development and validation of the state hope scale. Journal of Personality and Social Psychology, 70(2), 321-335.
Stevens, J. (2002). Applied multivariate statistics for the social sciences (4th ed.). New Jersey: Lawrence Erlbaum Associates, Publishers.
Tabachnick, B. G., & Fidell, L. S. (2001). Using multivariate statistics (4th ed.). Boston: Allyn and Bacon.
Van de Vijver, F., & Hambleton, R. K. (1996). Translating tests: Some practical guidelines. Paper presented at the meeting of the American Psychological Association, Toronto.
Vilaythong, A. P., Arnau, R. C., Rosen, D. H., & Mascaro, N. (2003). Humor and hope: Can humor increase hope? Humor, 16(1), 79-89.

APA	Atik G, KEMER G (2009). Çocuklarda umut ölçeğinin psikometrik özellikleri: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. , 379 - 390.
Chicago	Atik Gökhan,KEMER Gülşah Çocuklarda umut ölçeğinin psikometrik özellikleri: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. (2009): 379 - 390.
MLA	Atik Gökhan,KEMER Gülşah Çocuklarda umut ölçeğinin psikometrik özellikleri: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. , 2009, ss.379 - 390.
AMA	Atik G,KEMER G Çocuklarda umut ölçeğinin psikometrik özellikleri: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. . 2009; 379 - 390.
Vancouver	Atik G,KEMER G Çocuklarda umut ölçeğinin psikometrik özellikleri: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. . 2009; 379 - 390.
IEEE	Atik G,KEMER G "Çocuklarda umut ölçeğinin psikometrik özellikleri: Geçerlik ve güvenirlik çalışması." , ss.379 - 390, 2009.
ISNAD	Atik, Gökhan - KEMER, Gülşah. "Çocuklarda umut ölçeğinin psikometrik özellikleri: Geçerlik ve güvenirlik çalışması". (2009), 379-390.

APA	Atik G, KEMER G (2009). Çocuklarda umut ölçeğinin psikometrik özellikleri: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. İlköğretim Online (elektronik), 8(2), 379 - 390.
Chicago	Atik Gökhan,KEMER Gülşah Çocuklarda umut ölçeğinin psikometrik özellikleri: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. İlköğretim Online (elektronik) 8, no.2 (2009): 379 - 390.
MLA	Atik Gökhan,KEMER Gülşah Çocuklarda umut ölçeğinin psikometrik özellikleri: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. İlköğretim Online (elektronik), vol.8, no.2, 2009, ss.379 - 390.
AMA	Atik G,KEMER G Çocuklarda umut ölçeğinin psikometrik özellikleri: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. İlköğretim Online (elektronik). 2009; 8(2): 379 - 390.
Vancouver	Atik G,KEMER G Çocuklarda umut ölçeğinin psikometrik özellikleri: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. İlköğretim Online (elektronik). 2009; 8(2): 379 - 390.
IEEE	Atik G,KEMER G "Çocuklarda umut ölçeğinin psikometrik özellikleri: Geçerlik ve güvenirlik çalışması." İlköğretim Online (elektronik), 8, ss.379 - 390, 2009.
ISNAD	Atik, Gökhan - KEMER, Gülşah. "Çocuklarda umut ölçeğinin psikometrik özellikleri: Geçerlik ve güvenirlik çalışması". İlköğretim Online (elektronik) 8/2 (2009), 379-390.