Ergenlerde saldırganlık ve kişilerarası problem çözmenin incelenmesi

ARSLAN, EMEL; ARSLAN, COSKUN; HAMARTA, Erdal; SAYGIN, YELİZ

Ergenlerde saldırganlık ve kişilerarası problem çözmenin incelenmesi

Coşkun ARSLAN, (Selçuk Üniversitesi, Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi, Eğitim Bilimleri Bölümü, Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Anabilim Dalı, Konya, Türkiye)

Erdal HAMARTA, (Selçuk Üniversitesi, Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi, Eğitim Bilimleri Bölümü, Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Anabilim Dalı, Konya, Türkiye)

Emel ARSLAN, (Selçuk Üniversitesi, Mesleki Eğitim Fakültesi, Çocuk Gelişimi ve Ev Yönetimi Eğitimi Bölümü, Konya, Türkiye)

Yeliz SAYGIN (Selçuk Üniversitesi, Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi, Eğitim Bilimleri Bölümü, Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Anabilim Dalı, Konya, Türkiye)

İlköğretim Online (elektronik)

19 6

Yıl: 2010 Cilt: 9 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 379 - 388 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Ergenlerde saldırganlık ve kişilerarası problem çözmenin incelenmesi

Öz:

Bu araştırmanın amacı ergenlerde saldırganlık ve kişilerarası problem çözme arasındaki ilişkinin ortaya konulması ve cinsiyete göre saldırganlık ve kişilerarası problem çözmenin incelenmesidir. Araştırma genel tarama modelinde yapılmış ve 483 (180 kız ve 303 erkek) ergen üzerinde gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın istatistiksel analizlerinde t testi, pearson momentler çarpım korelâsyonu ve çoklu regresyon analizi tekniği kullanılmıştır. Analiz sonucunda ergenlerin cinsiyetine göre saldırganlık puan ortalamalarının anlamlı düzeyde farklılaştığı bulunmuştur. Ayrıca saldırganlık ile probleme olumsuz yaklaşım, kendine güvensiz yaklaşım ve sorumluluk almama arasında pozitif yönde, saldırganlık ile yapıcı problem çözme ve ısrarlı-sebatkâr yaklaşım arasında ise negatif yönde anlamlı bir ilişki vardır. Bununla birlikte yapıcı problem çözme ve ısrarlı-sebatkar yaklaşımın, saldırganlığı anlamlı düzeyde açıkladığı bulunmuştur.

Anahtar Kelime:

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları

An investigation of aggression and interpersonal problem solving in adolescents

Öz:

The purpose of this study was to investigate agression and interpersonal problem solving in terms of gender, and to investigate relationship between agression and interpersonal problem solving of adolescents. The study was in survey model and participants were 483 (180 female and 303 male) adolescents. T test, Pearson product-moment correlation coefficients and multiple regression analysis were determined. In study it was found that average agression of adolescent in terms of gender were significantly. As a result of the study it was found that there was a positive relationship between agression with approaching problems in a negative way, lack of self confidence, unwillingness to take responsibility and a negative relationship between agression with constructive problem solving and insisting-preserving approach. Besides, it was found that constructive problem solving and ınsistent-preserving approach explain aggression.

Anahtar Kelime:

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Albayrak Sargın, Y. (2008). Ergenlik dönemindeki öğrencilerin saldırgan davranışları ile öfke ve sosyal problem çözme becerileri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Karadeniz Teknik Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Trabzon.
Bandura, A. (1973). Aggression: a social learning analyis. New York: Prentice-Hall, Inc.
Belzer, K. D., D'Zurilla, T. J., & Maydeu-Olivares, A. (2002). Social problem solving and trait anxiety as predictors of worry in a college student population. Personality and Individual Differences, 33, 573-585.
Berkowitz, L. (1989). The frustration-aggression hypothesis: an examination and reformulation. Psychological Bulletin, 106, 59-73.
Boxer, P. ve Tisak, M. S. (2005). Children' s beliefs about the continuity of aggression. Aggressive Behavior, 31, 172-188.
Burger, J.M. (2006). Kişilik (Çev.: D. Sarıoğlu). İstanbul: Kaknüs Yayınları.
Buss, A. (1961). The psychology of aggression. New york: John Wiley.
Buss, A.H., ve Perry, M.P. (1992). The aggression questionnaire. Journal of Personality and Social Psychology, 63, 452-459.
Coie, J. D., & Dodge, K. A. (1998). Aggression and antisocial behaviour. In W. Damon (Series Ed.), N. Eisenberg (Vol. Ed.), Handbook of child psychology, Vol. 3: Social, emotional, and personality development (5th ed.) (pp. 779-862). New York: Wiley.
Crick, N. R., ve Grotpeter, J. K. (1995). Relational aggression, gender, and social-psychological adjustment. Child Development, 66, 710-722.
Çam, S., & Tümkaya, S. (2007). Developing the interpersonal problem solving inventory (IPSI): The validity and reliability process. Turkish Psychological Counseling and Guidance Journal, 28(3), 95-111.
Çam, S. & Tümkaya, S. (2006). Üniversite öğrencilerinde kişilerarası problem çözme, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 15(2), 119-132.
Çam, S. & Tümkaya, S. (2008). Development of interpersonal problem solving inventory for high school students: The validity and reliability process. International Journal of Human Sciences 5(2),1-17.
Daniel F. Connor, D. F. ve Steingard, R. J. (2003). Gender differences in reactive and proactive aggression. Child Psychiatry and Human Development, 33(4).
Deptula, D.R ve Cohen, R. ( 2004). Aggressive, rejected, and delinquent children and adolescents: a comparison of their friendships. Aggression And Violent Behavior, 9, 75-104.
Dixon, W. A., Heppner, P. P. & Anderson, W. P. (1991). Problem-solving appraisal, stress, hopelessness, and suicide ideation in a college population. Journal of Counseling Psychology, 35(1), 51-56.
Dodge, K. A., Lochman, J. E., Harnish, J. D., Bates, J. E., & Pettit, G. S. (1997). Reactive and proactive aggression in school children and psychiatrically impaired chronically assaultive youth. Journal of Abnormal Psychology, 106, 37-51.
Dodge, K. A. (1991). The structure and function of reactive and proactive aggression. In D. Pepler, & K. Rubin (Eds.), The development and treatment of childhood aggression. Hillsdale, NJ: Erlbaum.
Dora, S. (2003), Sosyal Problem Çözme Envanteri (Revize Edilmiş Formu)nin Türkçe 'ye uyarlaması: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışmaları. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Düzakın, S. (2004).Lise öğrencilerinin problem çözme becerilerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Psikolojik Danışma ve Rehberlik Bilim Dalı.
D'Zurilla, T. J., & Nezu, A. (1982). Social problem-solving in adults. In P. C. Kendall (Ed.), Advances in cognitive-behavioral research and therapy (Vol. 1, pp. 201-274). New York: Academic Press.
D'Zurilla, T. J., & Nezu, A. M. (1990). Development and preliminary evaluation of the Social Problem-Solving Inventory (SPSI). Psychological Assessment, 2, 156-163.
D'Zurilla, T. J., & Chang, E. C. (1995). The relations between social problem solving and coping. Cognitive Therapy and Research, 19(5), 547-562.
D'Zurilla, T. J., Nezu, A. M., & Maydeu-Olivares, A. (2002). Manual for the social problem solving Inventory - revised (SPSI-R). North Tonawanda, NY: Multi-Health Systems.
D'Zurilla, T.J., Maydeu-Olivares, A. ve Kant, G. L., (1998). Age and gender differences in social problem-solving ability, Personality and Individual Differences, 25, 241-252.
D'Zurilla, T. J., Nezu, A. M., & Maydeu-Olivares, A. (2004). Social problem solving: Theory and assessment. In E. C. Chang, T. J. D'Zurilla, & L. J. Sanna (Eds.), Social problem solving: Theory,research, and training. Washington, DC: American Psychological Association.
D'Zurilla, T. J., Chang, E. C., & Sanna, L. J. (2003). Self-esteem and social problem-solving as predictors of aggression in college students. Journal of Social and Clinical Psychology, 22, 424-440.
Efilti, E. (2006). Orta öğretim kurumlarında okuyan öğrencilerin saldırganlık, denetim odağı ve kişilik özelliklerinin karşılaştırmalı olarak incelenmesi. Yayınlanmış Doktora Tezi. Selçuk Üniversitesi. Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
Eron, L. D. (1994). Theories of aggression: From drives to cognitions. In: Huesmann LR, editor. Aggressive behavior: Current perspectives. New York: Plenum.
Eron, L. D., Huesmann, L. R., Dubow, E., Romanoff, R., & Yarmel, P. W. (1987). Aggression and its correlates over 22 years. In D. Crowell, I. M. Evans and C. R: O 'Donnell (eds.) Childhood aggresion and violence. New York: Plenum.
Eron, L. D. (1987). The development of aggressive behavior from the perspective of a developing behaviorism. American psychologist. 42, 435-442
Freedman , J.L. , Sears , D.O. ve Carlsmith , J.M. ( 1998 ). Sosyal psikoloji. (Çeviren: Ali Dönmez ). Ankara: İmge Yayınları.
Geçtan, E. (1990). Psikanaliz ve sonrası. İstanbul: Remzi Kitabevi.Guerra, Nancy G. ve Ronald G. Slaby. (1990). Cognitive mediators of aggression in adolescent offenders: 2. ıntervention. Developmental Psychology. 26: 269-277.
Goldstein, S. E. ve Tisak, M. S. (2004). Adolescents' outcome expectancies about relational aggression within acquaintanceships, friendships, and dating relationships. Journal of Adolescence, 27, 283-302.
Gümüş, T. (2000). Kendini Kabul Düzeyleri Farklı Lise Öğrencilerinin Bazı Değişkenlere Göre Saldırganlık Düzeyine Etkisi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
Güner, İ. (2007). Çatışma çözme becerilerini geliştirmeye yönelik grup rehberliğinin lise öğrencilerinin saldırganlık ve problem çözme becerileri üzerine etkisi. Yayınlanmış Doktora Tezi. İnönü Üniversitesi. Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Malatya.
Hamarta, S. (2007). İlköğretim 8.sınıf öğrencilerinin sosyal problem çözme becerilerinin algılanan anne-baba tutumları açısından incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
Heppner, P.P. ve Krauskoph, C. J. (1987). The integration of personal problem solving processes within counselling. The Counselling Psychologist. 15, 371-447.
Heppner, P. P., Reeder, B. L., & Larson, L. M. (1983). Cognitive variables associated with personal problem solving appraisal: Implications for counseling. Journal of Counseling Psychology, 30(1), 537-545.
Köknel, Ö. (1995). Kişilik: Kaygıdan Mutluluğa, İstanbul: Altın Kitaplar Yayınevi.
Lochman John E. ve Dodge, Kenneth A.(1994). Social-Cognitive processes of severely violent, moderately aggressive, and nonaggressive boys. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 62, 2: 366-374.
Maydeu-Olivares, A., & D'Zurilla, T. J. (1996). A factor analytic study of the Social Problem-Solving Inventory: An integration of theory and data. Cognitive Therapy and Research, 20, 115-133.
Maydeu-Olivares, A., Rodriguez-Fornells, A., Gomez-Benito , J. & D'Zurilla, T.J. (2000). Psychometric properties of the spanish adaptation of the social problem-solving inventory-revised (SPSI-R). Personality and Individual Differences, 29, 699-708.
Rubin, K.H.ve Krasnor. L.R.(1983). Age and gender differences in solutions to hypothetical social problems. Journal of Applied Developmental Psychology, 4, (3), 263-275.
Pakaslahti, Laura ve Liisa Keltikangas-Jarvinen.(1996). Social acceptance and the relationship between aggressive problem-solving strategies and aggressive behaviour in 14-year-old adolescents. European Journal of Personality, 10, 4: 249-261.
Slaby, Ronald G. ve Nancy G. Guerra. (1988). Cognitive mediators of aggression in adolescent offenders:1. assessment. Developmental Psychology, 24, 4: 580-588.
Şahin, N., Şahin, N.H., ve Heppner, P.P. (1993). Psychometric properties of the problem solving ınventory in a group of Turkish university students. Cognitive Therapy and Research. Volume 17(4), 379-396.
Tuzgöl, M. (1998). Ana-baba tutumları farklı lise öğrencilerinin saldırganlık düzeylerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
Walker, S. ve Richardson, D.R. (1998). Aggression strategies among older adults: delivered but not seen. Aggression And Violent Behavior, 3 (3); 287-294.
Yasankul, N. (2007). İlköğretim 4. ve 5. sınıf öğrencilerinin saldırganlık eğilimleri ile eğitim algıları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
Yılmaz, H. ve Arslan, C. (2004). Öğretmenlerin ve Öğretmen Adaylarının Problem Çözme Becerilerinin Karşılaştırmalı Olarak İncelenmesi. Selçuk Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. Sayı: 16-17-18, 525-536.

APA	ARSLAN C, HAMARTA E, ARSLAN E, SAYGIN Y (2010). Ergenlerde saldırganlık ve kişilerarası problem çözmenin incelenmesi. , 379 - 388.
Chicago	ARSLAN COSKUN,HAMARTA Erdal,ARSLAN EMEL,SAYGIN YELİZ Ergenlerde saldırganlık ve kişilerarası problem çözmenin incelenmesi. (2010): 379 - 388.
MLA	ARSLAN COSKUN,HAMARTA Erdal,ARSLAN EMEL,SAYGIN YELİZ Ergenlerde saldırganlık ve kişilerarası problem çözmenin incelenmesi. , 2010, ss.379 - 388.
AMA	ARSLAN C,HAMARTA E,ARSLAN E,SAYGIN Y Ergenlerde saldırganlık ve kişilerarası problem çözmenin incelenmesi. . 2010; 379 - 388.
Vancouver	ARSLAN C,HAMARTA E,ARSLAN E,SAYGIN Y Ergenlerde saldırganlık ve kişilerarası problem çözmenin incelenmesi. . 2010; 379 - 388.
IEEE	ARSLAN C,HAMARTA E,ARSLAN E,SAYGIN Y "Ergenlerde saldırganlık ve kişilerarası problem çözmenin incelenmesi." , ss.379 - 388, 2010.
ISNAD	ARSLAN, COSKUN vd. "Ergenlerde saldırganlık ve kişilerarası problem çözmenin incelenmesi". (2010), 379-388.

APA	ARSLAN C, HAMARTA E, ARSLAN E, SAYGIN Y (2010). Ergenlerde saldırganlık ve kişilerarası problem çözmenin incelenmesi. İlköğretim Online (elektronik), 9(1), 379 - 388.
Chicago	ARSLAN COSKUN,HAMARTA Erdal,ARSLAN EMEL,SAYGIN YELİZ Ergenlerde saldırganlık ve kişilerarası problem çözmenin incelenmesi. İlköğretim Online (elektronik) 9, no.1 (2010): 379 - 388.
MLA	ARSLAN COSKUN,HAMARTA Erdal,ARSLAN EMEL,SAYGIN YELİZ Ergenlerde saldırganlık ve kişilerarası problem çözmenin incelenmesi. İlköğretim Online (elektronik), vol.9, no.1, 2010, ss.379 - 388.
AMA	ARSLAN C,HAMARTA E,ARSLAN E,SAYGIN Y Ergenlerde saldırganlık ve kişilerarası problem çözmenin incelenmesi. İlköğretim Online (elektronik). 2010; 9(1): 379 - 388.
Vancouver	ARSLAN C,HAMARTA E,ARSLAN E,SAYGIN Y Ergenlerde saldırganlık ve kişilerarası problem çözmenin incelenmesi. İlköğretim Online (elektronik). 2010; 9(1): 379 - 388.
IEEE	ARSLAN C,HAMARTA E,ARSLAN E,SAYGIN Y "Ergenlerde saldırganlık ve kişilerarası problem çözmenin incelenmesi." İlköğretim Online (elektronik), 9, ss.379 - 388, 2010.
ISNAD	ARSLAN, COSKUN vd. "Ergenlerde saldırganlık ve kişilerarası problem çözmenin incelenmesi". İlköğretim Online (elektronik) 9/1 (2010), 379-388.