Olumsuz değerlendirilme korkusu ölçeği kısa formu’nun Türkçe uyarlaması: Geçerlik ve güvenirlik çalışması

SAPMAZ, FATMA; DOĞAN, Tayfun; ÇETİN, Bayram

Olumsuz değerlendirilme korkusu ölçeği kısa formu’nun Türkçe uyarlaması: Geçerlik ve güvenirlik çalışması

Bayram ÇETİN, (Sakarya Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Eğitim Bilimleri Bölümü, Sakarya, Türkiye)

Tayfun DOĞAN, (Sakarya Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Eğitim Bilimleri Bölümü, Sakarya, Türkiye)

Fatma SAPMAZ (Sakarya Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Eğitim Bilimleri Bölümü, Sakarya, Türkiye)

Eğitim ve Bilim

41 10

Yıl: 2010 Cilt: 35 Sayı: 156 Sayfa Aralığı: 205 - 216 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Olumsuz değerlendirilme korkusu ölçeği kısa formu’nun Türkçe uyarlaması: Geçerlik ve güvenirlik çalışması

Öz:

Amaç: Bu çalışmanın amacı, olumsuz değerlendirilme korkusunu ölçmek amacıyla geliştirilen Olumsuz Değerlendirilme Korkusu Ölçeği Kısa Formu (ODKÖ)’nun Türkçe uyarlamasını yapmak, geçerlik ve güvenirliğini incelemektir. Yöntem: Araştırmaya Sakarya Üniversitesi’nde eğitim gören 325 (124 kız, 201 erkek) üniversite öğrencisi katılmıştır. Ölçeğin psikometrik özellikleri, test-tekrar test, iç tutarlık, test yarılama, açımlayıcı ve doğrulayıcı faktör analizi ve ölçüt bağıntılı geçerlik yöntemleriyle incelenmiştir. Ölçüt bağıntılı geçerlik için ODKÖ ile birlikte Sosyal Görünüş Kaygısı Ölçeği (SGKÖ) kullanılmıştır. Bulgular: ODKÖ’nün faktör yapısını ortaya koymak üzere açımlayıcı ve doğrulayıcı faktör analizi yapılmıştır. ODKÖ için Cronbach Alpha iç tutarlık katsayısı .84 olarak bulunmuştur. Test-tekrar test güvenirlik katsayısı .82 ve test yarılama yöntemiyle hesaplanan güvenirlik katsayısı .83’tür. ODKÖ ile SGKÖ arasında .60 ilişki olduğu saptanmıştır. ODKÖ’nün Türkçe formunun madde-toplam korelasyon katsayılarının .37 ve .68 arasında olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Sonuç: Bu çalışmada ODKÖ’nün Türkçe versiyonu geçerli ve güvenilir olarak bulunmuştur.

Anahtar Kelime: sosyal fobi geçerlik güvenirlik anket uyarlama olumsuz değerlendirilme korkusu ölçeği(odkö) olumsuz değerlendirilme korkusu türkçeye uyarlama

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları

The Turkish adaptation of brief fear of negative evaluation scale:The validity and reliability study

Öz:

Objective: The aim of this study is to adapt The Brief Fear of Negative Evaluation Scale (BFNE) to Turkish and to examine its reliability and validity. Three hundred and twwenty five (325) university student from Sakarya University (124 female, 201 male) participated in the study. The validity and reliability of scale was investigated by test re-test, Cronbach alpha, splithalf, exploratory and confirmatory factor analysis and criterion related validity methods. Social Appearance Anxiety Scale (SAAS) was used for the criterion related validity. Results: In order to determine the construct validity of BFNE, exploratory and confirmatory factor analysis was conducted. The Cronbach’s alpha for the BFNE was .84 and split-half .83. The computed test re-test reliability coefficient for the BFNE was .82. There was .60 correlation between BFNE and SAAS. Item-total correlation coefficients of the Turkish BFNE ranged from .37 to .68. Conclusion:The Turkish version of the BFNE was found to be reliable and valid in this study.

Anahtar Kelime: questionnaire adaptation brief fear of negative evaluation scale brief fear of negative turkish adaptation social phobia validity reliability

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

American Psychiatric Association (2000). Diagnostic and statistical manual of mental disorders(DSM-IV-TR), (4th ed.). Washington, DC: American Psychiatric Association.
Bentler, P. M. (1980). Multivariate analysis with latent variables: Causal modeling. Annual Review of Psychology, 31, 419-456.
Bentler, P. M., & Bonett, D. G. (1980). Significance tests and goodness of fit in the analysis of covariance structures. Psychological Bulletin, 88, 588-606.
Bilge, F., & Kelecioğlu, H. (2008). Psychometric Properties of the Brief Fear of Negative Evaluation Scale: Turkish Form. Eurasian Journal of Educational Research, 32, 21-38.
Browne, M. W., & Cudeck, R. (1993). Alternativeways of assessing model fit. In K. A. Bollen & J. S.Long (Eds.), Testing structural equation models (pp. 136-162). Newbury Park. CA: Sage.
Büyüköztürk, Ş. (2004). Veri Analizi El Kitabı. Ankara: PegemA Yayıncılık.
Byrne, B. M., & Campbell, T. L. (1999). Cross-cultural comparisons and the presumption of equivalent measurement and theoretical structure: A look beneath the surface. Journal of Cross-Cultural Psychology, 30, 555.
Collins, K. A., Westra, H. A., Dozois, D. J. A., & Stewart, S. H. (2005). The validity of the brief version of the Fear of Negative Evaluation Scale. Journal of Anxiety Disorders, 19, 345–359.
Doğan, T. (2009). “Bilişsel Ve Kendini Değerlendirme Süreçlerinin Sosyal Anksiyete Açısından İncelenmesi.” Yayımlanmamış doktora tezi. Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Sakarya, Türkiye.
Duke, D., Krishnan, M., Faith, M., & Storch, E. A. (2006). The psychometric properties of the Brief Fear of Negative Evaluation Scale. Journal of Anxiety Disorders, 20, 807–817.
Köydemir, S., & Demir, A. (2007). Psychometric properties of the brief version of the fear of negative evaluation scale in a Turkish sample. Psychological Reports, 100 (1), 883-893.
Leary, M. R. (1983). A brief version of the Fear of Negative Evaluation Scale. Personality and Social Psychology Bulletin, 9, 371-376.
Marsh, H. W., Hau, K.T., Artelt, C., Baumert, J., & Peschar, J. L. (2006). OECD’s brief self-report measure of educational psychology’s most useful affective constructs: Cross-cultural,psychometric comparisons across 25 countries. International Journal of Testing, 6(4), 311–360.
Özgüven, H. D., & Sungur, M. Z. (1998). Sosyal Fobi. Türk Psikiyatri Dergisi, 9 (2), 128-136.
Rapee, R. M., & Heimberg, R. G. (1997). A cognitive-behavioral model of anxiety in social phobia.Behavioral Research and Therapy, 35(8), 741-756.
Rodebaugh, T. L., Woods, C. M., Thissen, D. M., Heimberg, R. G., Chambless, D. L., & Rapee, R.M. (2004). More information from fewer questions: the factor structure and item properties of the original and Brief Fear of Negative Evaluation Scale. Psychological Assessment, 16, 169–181.
Sümer, N. (2000). Yapısal Eşitlik Modelleri: Temel Kavramlar Ve Örnek Uygulamalar. Türk Psikoloji Yazıları, 3 (6), 49-74.
Ural, A., & Kılıç, İ. (2005). Bilimsel Araştırma Süreci ve SPSS ile Veri Analizi. Ankara: Detay Yayıncılık.
Watson, D., & Friend, R. (1969). Measurement of social-evaluative anxiety. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 33, 448–457.
Weeks, J. W., Heimberg, R. G., & Rodebaugh, T. L. (2008). The Fear of Positive Evaluation Scale:Assessing a proposed cognitive component of social anxiety. Journal of Anxiety Disorders, 22,44–55.
Wells, A., Clark, D. M., Salkovskis, P., Ludgate, J., Hackmann, A., & Gelder, M. (1995). Social phobia: the role of in-situation safety behaviors in maintaining anxiety and negative beliefs.Behavior Therapy, 26, 153–161.
WHO (World Health Organization) (1993). ICD-10. Orhan Öztürk. B. Uluğ (Çev. Ed.). Ankara:Türkiye Sinir ve Ruhsağlığı Derneği Yayını.

APA	ÇETİN B, DOĞAN T, SAPMAZ F (2010). Olumsuz değerlendirilme korkusu ölçeği kısa formu’nun Türkçe uyarlaması: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. , 205 - 216.
Chicago	ÇETİN Bayram,DOĞAN Tayfun,SAPMAZ FATMA Olumsuz değerlendirilme korkusu ölçeği kısa formu’nun Türkçe uyarlaması: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. (2010): 205 - 216.
MLA	ÇETİN Bayram,DOĞAN Tayfun,SAPMAZ FATMA Olumsuz değerlendirilme korkusu ölçeği kısa formu’nun Türkçe uyarlaması: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. , 2010, ss.205 - 216.
AMA	ÇETİN B,DOĞAN T,SAPMAZ F Olumsuz değerlendirilme korkusu ölçeği kısa formu’nun Türkçe uyarlaması: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. . 2010; 205 - 216.
Vancouver	ÇETİN B,DOĞAN T,SAPMAZ F Olumsuz değerlendirilme korkusu ölçeği kısa formu’nun Türkçe uyarlaması: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. . 2010; 205 - 216.
IEEE	ÇETİN B,DOĞAN T,SAPMAZ F "Olumsuz değerlendirilme korkusu ölçeği kısa formu’nun Türkçe uyarlaması: Geçerlik ve güvenirlik çalışması." , ss.205 - 216, 2010.
ISNAD	ÇETİN, Bayram vd. "Olumsuz değerlendirilme korkusu ölçeği kısa formu’nun Türkçe uyarlaması: Geçerlik ve güvenirlik çalışması". (2010), 205-216.

APA	ÇETİN B, DOĞAN T, SAPMAZ F (2010). Olumsuz değerlendirilme korkusu ölçeği kısa formu’nun Türkçe uyarlaması: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Eğitim ve Bilim, 35(156), 205 - 216.
Chicago	ÇETİN Bayram,DOĞAN Tayfun,SAPMAZ FATMA Olumsuz değerlendirilme korkusu ölçeği kısa formu’nun Türkçe uyarlaması: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Eğitim ve Bilim 35, no.156 (2010): 205 - 216.
MLA	ÇETİN Bayram,DOĞAN Tayfun,SAPMAZ FATMA Olumsuz değerlendirilme korkusu ölçeği kısa formu’nun Türkçe uyarlaması: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Eğitim ve Bilim, vol.35, no.156, 2010, ss.205 - 216.
AMA	ÇETİN B,DOĞAN T,SAPMAZ F Olumsuz değerlendirilme korkusu ölçeği kısa formu’nun Türkçe uyarlaması: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Eğitim ve Bilim. 2010; 35(156): 205 - 216.
Vancouver	ÇETİN B,DOĞAN T,SAPMAZ F Olumsuz değerlendirilme korkusu ölçeği kısa formu’nun Türkçe uyarlaması: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Eğitim ve Bilim. 2010; 35(156): 205 - 216.
IEEE	ÇETİN B,DOĞAN T,SAPMAZ F "Olumsuz değerlendirilme korkusu ölçeği kısa formu’nun Türkçe uyarlaması: Geçerlik ve güvenirlik çalışması." Eğitim ve Bilim, 35, ss.205 - 216, 2010.
ISNAD	ÇETİN, Bayram vd. "Olumsuz değerlendirilme korkusu ölçeği kısa formu’nun Türkçe uyarlaması: Geçerlik ve güvenirlik çalışması". Eğitim ve Bilim 35/156 (2010), 205-216.