Fikir ve sanat eserlerinde hususiyet
Yıl: 2009 Cilt: 25 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 167 - 222 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022
Fikir ve sanat eserlerinde hususiyet
Öz: Hususiyet, fikir ve sanat eserleri hukukunun anahtar kelimesidir. Eser sahibinin; 1) serbest biçimlendirme alanında ortaya çıkması, 2) onun bağımsız fikri faaliyetinin sonucu olması ve 3) rutinden farklı olması hallerinde bir eserin hususiyete sahip olduğu kabul edilebilir.Hususiyet konusunda yasal bir tanım bulunmamaktadır. Doktrinde öne sürülen görüşler birçok açıdan aynı noktada toplanmakla birlikte, özellikle eseri ortaya çıkaran fikri faaliyetin seviyesi ile ilgili bazı görüşlerin hususiyet kavramı ile tam olarak örtiişmediği düşünülmektedir.Eser niteliği bir maddi fiil olgusu olduğundan hususiyet uygulamada karşımıza hiçbir zaman yalın bir sorun olarak çıkmamaktadır. Hususiyet, genellikle eser sahipliğinin belirlenmesi veya iktibas kurallarının ihlal edilmesine bağlı iddialar kapsamında bir kilit rol oynamaktadır. Davacı taleplerinin farklı eser türleri dikkate alınarak hususiyetin belirlenmesini müteakip ele alınması gerekir.Eser sahipliğine bağlı iddialar karşısında mahkemeler bilirkişi görüşlerine başvurmaktadır. Bazı somut örneklerde, teknik bilirkişi görüşlerinin yargı kararlarını hatalı sonuçlara götürdüğü, bu nedenle, bazı davalarda eser niteliği veya eserin iddia edilen hususiyet özelliklerini taşıyıp taşımadığı belirlenmeden telif haklarına dayanan taleplerin hükme bağlandığı görülmektedir. Bununla birlikte, eser sahipliği haklarının belirlenmesi bakımından özellikle son yıllardaki birçok kararında yüksek mahkemenin bilimsel yöntemi izleyerek daha isabetli sonuçların elde edilmesine zemin hazırladığı da izlenmektedir.
Anahtar Kelime: Konular:
-
Öz: The keyword of the copyright law is the originality. To determine the originality of the work one should look for; 1) the work should exists in the free-creativity area of the author, 2) the work should be outcome of the author's free intellectual activity 3) the work must be different from ordinary.There is no legal definition for the concept of originality. The opinions about the originality in the literature approximately meet same points. But the opinions related to 'the level of the intellectual activity which causes the work' are not matching with the concept of originality.The characteristic of the work and the status of the authorship arise as a realact. The matter of the originality never arises as a plain issue. It has a key role in the determination of the authorship as well as the claims connected with infringement of quotation rules. The claims of the plaintiff should be taken into account after the originality of the work determined.The courts solve the claims connected with the authorship with the expert opinions. As shown in some concrete cases, this "technical" opinions could cause legally wrong decisions, because the courts take it without considering the originality of the work. However, in the recent years, the high court prepares appropriate backgrounds using the "scientific method" to determine authorship rights in the many of the decisions.
Anahtar Kelime: Konular:
Belge Türü: Makale Makale Türü: Diğer Erişim Türü: Bibliyografik
- Arslanlı, H.: Fikri Hukuk Dersleri II: Fikir ve Sanat Eserleri, İstanbul 1954.
- Ateş, M.: Fikri Hukukta Eser, Ankara 2007.
- Ayiter, N.: Hukukta Fikir ve Sanat Ürünleri, İstanbul 1981.
- Belgesay, M.R.: (yayına hazırlayan: Kocahanoğlu, O. S.) Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu Şerhi, İstanbul 2001.
- Boyd, S. S.: Deriving Originality In Derivative Works: Considering The Quantum of Originality Needed To Attain Copyright Protection In A Derivative Work, Santa Clara Law Review 2000, S. 40, s. 335 vd.
- Boztosun, A. O.: Haksız Rekabet Hukukunda Emeğin Korunması İlkesinin Yargıtay Kararları Işığında Değerlendirilmesi, Ticaret Hukuku ve Yargıtay Kararları Sempozyumu, Ankara 2005, s. 197 vd..
- Camp, J.V.: Copyright of Choreographic Works (in: Entertainment, Publishing and the Arts Handbook 1994-95, eds.: Breimer, S.F./ Thorne, R./ Viera, J.D.), New York 1994, s. 59 vd.
- Castanaro, V. M.: It's the Same Old Song: The Failure of the Originality Requirement in Musical Copyright, Fordham Intellectual Property Media & Entertainment Law Journal, C. 18, s. 1271-1296.
- Çevik, O. N.: Fikri Hukuk Mevzuatı, Ankara 1988.
- Erel, Ş.: Türk Fikir ve Sanat Hukuku, Ankara 2009.
- Galler, B. A.: Software and Intellectual Property Protection: Copyright and Patent Issues for Computer and Legal Professionals, Westport 1995.
- Genç, A.: Sinema ve Müzik Eserleri Açısından 5846 Sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu ile 3257 Sayılı Sinema, Video ve Müzik Eserleri Kanununun Karşılaştırılması, Bilgi Toplumunda Hukuk, Ünal Tekinalp'e Armağan, İstanbul 2003, C. II, s. 249 vd.
- Gienas, K.: Scientific Works, Another Dimension of Copyright Protection, Journal of Intellectual Property Law & Practice 2008, Vol. 3, No. 12, s. 801 vd.
- Güneş, İ.: Uygulamada Fikir ve Sanat Eserleri Hukuku, Ankara 2008.
- Hirş, E.: Fikri ve Sınai Haklar, Ankara 1948.
- Hirş, E.: Hukuki Bakımdan Fikri Say C. II, Fikri Haklar, İstanbul 1943.
- Karahan, S./Suluk, C./Saraç, T./Nal, T.: Fikri Mülkiyet Hukukunun Esasları, Ankara 2007.
- Kaya, A.: Şehir Planları (Rehberleri) Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu Kapsamında Eser midir? Bilgi Toplumunda Hukuk, Ünal Tekinalp'e Armağan, C. II, İstanbul 2003, s. 321 vd.
- Keller, B. P./Cunard, J. P.: Copyright Law, New York 2008.
- Kılıçoğlu, A.: Sınai Haklarla Karşılaştırmalı Fikri Haklar, Ankara 2006.
- Lund, J.: Copyright Genericide, Creighton Law Review 2009, Vol. 42, s. 101-127.
- Murray, M. D.: Copyright, Originality, and The End of The Scenes â Faire and Merger Doctrines For Visual Work, Baylor Law Review, 2006, C. 58 s. 779 vd.
- Oğuz, A.: Mimari Projelerin Eser Niteliği, Türkiye Serbest Mimarlar Derneği Tarafından Düzenlenen Telif Haklan Paneli Tebliği, 23 Aralık 2006, http://www.tsmd.org.tr (10.05.2009).
- Öztan, F.: Fikir ve Sanat Eserleri Hukuku, Ankara 2008.
- Öztrak, İ.: Fikir ve Sanat Eserleri Üzerindeki Haklar, Ankara 1977.
- Suluk, C.: Telif Hakları ve Korsanlıkla Mücadele, İstanbul 2004.
- Suluk, C./Orhan, A.: Uygulamalı Fikri Mülkiyet Hukuku, C. II Genel Esaslar Fikir ve Sanat Eserleri, İstanbul 2005.
- Tekinalp, Ü.: Fikri Mülkiyet Hukuku, İstanbul 2004.
- Yarsuvat, D.: Türk Hukukunda Eser Sahibi ve Hakları, İstanbul 1984.
| APA | BOZGEYIK H (2009). Fikir ve sanat eserlerinde hususiyet. , 167 - 222. |
| Chicago | BOZGEYIK HAYRI Fikir ve sanat eserlerinde hususiyet. (2009): 167 - 222. |
| MLA | BOZGEYIK HAYRI Fikir ve sanat eserlerinde hususiyet. , 2009, ss.167 - 222. |
| AMA | BOZGEYIK H Fikir ve sanat eserlerinde hususiyet. . 2009; 167 - 222. |
| Vancouver | BOZGEYIK H Fikir ve sanat eserlerinde hususiyet. . 2009; 167 - 222. |
| IEEE | BOZGEYIK H "Fikir ve sanat eserlerinde hususiyet." , ss.167 - 222, 2009. |
| ISNAD | BOZGEYIK, HAYRI. "Fikir ve sanat eserlerinde hususiyet". (2009), 167-222. |
| APA | BOZGEYIK H (2009). Fikir ve sanat eserlerinde hususiyet. Banka ve Ticaret Hukuku Dergisi, 25(3), 167 - 222. |
| Chicago | BOZGEYIK HAYRI Fikir ve sanat eserlerinde hususiyet. Banka ve Ticaret Hukuku Dergisi 25, no.3 (2009): 167 - 222. |
| MLA | BOZGEYIK HAYRI Fikir ve sanat eserlerinde hususiyet. Banka ve Ticaret Hukuku Dergisi, vol.25, no.3, 2009, ss.167 - 222. |
| AMA | BOZGEYIK H Fikir ve sanat eserlerinde hususiyet. Banka ve Ticaret Hukuku Dergisi. 2009; 25(3): 167 - 222. |
| Vancouver | BOZGEYIK H Fikir ve sanat eserlerinde hususiyet. Banka ve Ticaret Hukuku Dergisi. 2009; 25(3): 167 - 222. |
| IEEE | BOZGEYIK H "Fikir ve sanat eserlerinde hususiyet." Banka ve Ticaret Hukuku Dergisi, 25, ss.167 - 222, 2009. |
| ISNAD | BOZGEYIK, HAYRI. "Fikir ve sanat eserlerinde hususiyet". Banka ve Ticaret Hukuku Dergisi 25/3 (2009), 167-222. |
