Kşilik hakkı ihlaninin ve borca aykırılığın bir türü olarak işyerinde psikolojik taciz (Mobbing)
Yıl: 2007 Cilt: 11 Sayı: 1-2 Sayfa Aralığı: 113 - 146 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022
Kşilik hakkı ihlaninin ve borca aykırılığın bir türü olarak işyerinde psikolojik taciz (Mobbing)
Öz: Yerli ve yabancı literatürde mobbing kavramı, isyerinde belli bir çalısana karsı sistematik bir biçimde gerçeklestirilen, dıslayıcı, özgüveni sarsıcı, kimi zaman asağılayıcı, haksız söz ve davranıslardan olusan psikolojik bir yıldırma sürecini ifade etmek üzere kullanılmaktadır. Böyle bir psikolojik yıldırma sürecinin, gerek mağdur kisi üzerinde yarattığı tahribat, gerek ülke ekonomisine verdiği zararlar, konuya hukukçuların da duyarsız kalamayacağı bir yüksekliktedir. Nitekim günümüzde birçok gelismis ülkenin, isyerinde psikolojik tacizin teshis ve sonuçlarına yönelik arastırmalar yaptıkları, ayrıca sözkonusu türde tacizlerin önlenmesi ve mevcut taciz eylemlerinin yol açtığı bireysel ve ekonomik zararların giderilmesi için hukuki tedbirler aldıkları görülmektedir. Ülkemizde ise mobbing kavramı, isletme ve psikoloji literatüründeki gelismelere paralel olarak, hukuk çevrelerince de son yıllarda telaffuz edilmeye baslanmıstır. Türk hukukunda konuya iliskin son gelisme, Borçlar Kanunu Tasarısı ile isverene, isçilerin psikolojik tacize uğramamaları için gerekli önlemleri alma yükümlülüğünün getirilmesidir. Ancak bunun dısında da isyerinde psikolojik tacizin kisilik hakkının ve borç iliskisinden doğan bir yükümlülüğün ihlâli olarak değerlendirilmesi mümkündür.
Anahtar Kelime: Konular:
(Mobbing)
Öz: Mobbing concept, in local and foreign literature, is used to express a psychological terrorization process constituting of excluding, shocking self-confi dence, sometimes insulting unjust words and behaviors against an employee in workplace. Either destruction on the aggrieved person or damages to the economy of the country caused by such psychological terrorization process are so high that jurists can not be insensitive to the subject. Likewise, it is perceived that today so many developed countries make researches on emotional abuse in the workplace; furthermore they take judicial measures to prevent such abuse and to eliminate individual and economical damages. Mobbing concept has also been started to be mentioned in our country in the recent years by judicial environment in parallel with the developments in business and psychological literature. The most recent development in Turkish law about the subject is that the liability of the employer to take necessary measures in the workplace in order to prevent emotional abuse of employees which is set under the Code of Obligations draft. However, besides that it is possible to evaluate emotional abuse in the workplace as violation of personality and breach of contractual relationship.
Anahtar Kelime: Konular:
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- AKINTÜRK Turgut, Medeni Hukuk, İstanbul 2004.
- AKİPEK Jale / AKINTÜRK Turgut, Türk Medeni Hukuku, C. I, İstanbul 2002.
- AKYOL Sener, Dürüstlük Kuralı ve Hakkın Kötüye Kullanılması Yasağı, İstanbul 2006.
- AYAN Mehmet / AYAN Nursen, Kisiler Hukuku, Konya 2007.
- AYDIN Ufuk, İs Hukukunda İsçinin Kisilik Hakları, Eskisehir 2002.
- AYDINLI İbrahim, İsverenin Sosyal Temas ve İs İliskisinden Doğan Edimden Bağımsız Koruma Yükümlülükleri ve Sonuçları, Ankara 2004, (AYDINLI, Edimden Bağımsız Koruma Yükümlülükleri).
- AYDINLI İbrahim, “İsçinin Kisiliğinin Korunmasına Yönelik Düzenlemeler ve Borçlar Kanunu Tasarısının Konuyla İlgili Maddelerinin Değerlendirilmesi”, İs Hukuku ve İktisat Dergisi 2005, C.19, S. 6, s. 21 vd, (AYDINLI, İsçinin Kisiliğinin Korunması).
- BAHÇE ÇİSEM,Mobbing Olusumunda Örgüt Kültürünün Rolü: Bir Örnek Uygulama, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü yayımlanmamıs yüksek lisans tezi, Ankara 2007.
- BAYRAM Fuat, “Türk İs Hukuku Açısından İsyerinde Psikolojik Taciz (Mobbing)”, Legal İs Hukuku ve Sosyal Güvenlik Hukuku Dergisi 2007, S. 14, s. 552 vd, (BAYRAM, Mobbing).
- BAYRAM Fuat, “Borçlar Kanunu Tasarısı Isığında İsverenin, İsçinin Kisiliğini Koruma Borcu”, İs Hukuku ve Sosyal Güvenlik Hukuku Türk Milli Komitesi 30. Yıl Armağanı, Ankara 2006, s. 11 vd, (BAYRAM, 30. Yıl Armağanı).
- BOZBEL Savas / Serap PALAZ, “İsyerinde Psikolojik Taciz (Mobbing) ve Hukuki Sonuçları”, TISK Akademi, 2007/I, s. 67 vd. ÇELİK Nuri, İs Hukuku Dersleri, İstanbul 2006.
- ÇOBANOĞLU Saban, Mobbing, İstanbul 2005.
- DANGAÇ Gönül,“İsyerinde Yıldırma ve Hukuki Çevresi”, http://www. mobbingturkiye.net/index.php?option=com_content&task=view &id=95&Itemid=96, (18.02.2009).
- DAVENPORT Noa/ SCHWARTZ Ruth Distler/ ELLIOTT Gail Pursell, Mobbing Emotional Abuse in the American Workplace, Ames, Iowa 2005.
- DEMİRCİOĞLU H. Reyhan, Güven Esası Uyarınca Sözlesme Görüsmelerindeki Kusurlu Davranıstan Doğan Sorumluluk, Ankara 2009.
- EREN Fikret, Borçlar Hukuku Genel Hükümler, İstanbul 2006.
- GÜZEL/Ertan, “İsyeri Sendikası Temsilcisine Yönelik Psikolojik Taciz ve Kötüniyet Tazminatı (Karar İncelemesi), Çalısma ve Toplum Dergisi, 2008/I, S. 16, s. 149 vd, (GÜZEL/ERTAN, Karar İncelemesi), internet baskısı için bkz. www.calismatoplum.org/ sayi16/karar_inceleme_guzel_ertan.doc (20.02.2009).
- GÜZEL Ali / ERTAN Emre, “İsyerinde Psikolojik Tacize (Mobbinge) Hukuksal Bakıs:Avrupa Hukuku ve Karsılastırmalı Hukuk”, Legal İs Hukuku ve Sosyal Güvenlik Hukuku Dergisi 2007, S. 14, s. 509 vd, (GÜZEL/ ERTAN, Mobbing).
- HELVACI Serap, Türk ve İsviçre Hukuklarında Kisilik Hakkını Koruyucu Davalar, İstanbul 2001.
- HERRIOT Peter (editor), Mobbing and Victimization at Work, Exeter 1996.
- KARABEY Yüksel,“Mobbing Tipolojisi”, http://www.rehabilitasyon.com/action/ makale/1/Mobbing_Tipolojisi-1986 (19.02.2009).
- KILIÇOĞLU Ahmet, Seref Haysiyet ve Özel Yasama Basın Yoluyla Saldırılardan Hukuksal Sorumluluk, Ankara 1982.
- LEYMANN Heinz,Mobbing-Encyklopedia, http://www.leymann.se/deutsch/frame. html (19.02.2009).
- MOLLAMAHMUTOĞLU Hamdi, İs Hukuku, Ankara 2008.
- ÖNERTOY Cem, Mobbing İsyerinde Duygusal Taciz, İstanbul 2003.
- ÖZTAN Bilge, Medeni Hukukun Temel Kavramları, Ankara 2002.
- SAVAS Fatma Burcu, İsyerinde Manevi Taciz, İstanbul 2007.
- SÜZEK Sarper, İs Hukuku, İstanbul 2008.
- TANDOĞAN Haluk, Türk Mes’uliyet Hukuku, Ankara 1961.
- TINAZ Pınar, İsyerinde Psikolojik Taciz (Mobbing), İstanbul 2006.
- TINAZ Pınar /Fuat BAYRAM /Hediye ERGİN, Çalısma Psikolojisi ve Hukuki Boyutlarıyla İsyerinde Psikolojik Taciz (Mobbing), İstanbul 2008.
- TUTAR Hasan, İs yerinde Psikolojik Siddet, Ankara 2004.
- VELİDEDEOĞLU Hıfzı Veldet, Türk Medeni Hukuku Umumi Esaslar, C. I, İstanbul 1956.
- ZEVKLİLER Aydın, Giris ve Baslangıç Hükümleri, Kisiler Hukuku, Aile Hukuku, Ankara 1995.
| APA | DEMİRCİOĞLU H (2007). Kşilik hakkı ihlaninin ve borca aykırılığın bir türü olarak işyerinde psikolojik taciz (Mobbing). , 113 - 146. |
| Chicago | DEMİRCİOĞLU Huriye Reyhan Kşilik hakkı ihlaninin ve borca aykırılığın bir türü olarak işyerinde psikolojik taciz (Mobbing). (2007): 113 - 146. |
| MLA | DEMİRCİOĞLU Huriye Reyhan Kşilik hakkı ihlaninin ve borca aykırılığın bir türü olarak işyerinde psikolojik taciz (Mobbing). , 2007, ss.113 - 146. |
| AMA | DEMİRCİOĞLU H Kşilik hakkı ihlaninin ve borca aykırılığın bir türü olarak işyerinde psikolojik taciz (Mobbing). . 2007; 113 - 146. |
| Vancouver | DEMİRCİOĞLU H Kşilik hakkı ihlaninin ve borca aykırılığın bir türü olarak işyerinde psikolojik taciz (Mobbing). . 2007; 113 - 146. |
| IEEE | DEMİRCİOĞLU H "Kşilik hakkı ihlaninin ve borca aykırılığın bir türü olarak işyerinde psikolojik taciz (Mobbing)." , ss.113 - 146, 2007. |
| ISNAD | DEMİRCİOĞLU, Huriye Reyhan. "Kşilik hakkı ihlaninin ve borca aykırılığın bir türü olarak işyerinde psikolojik taciz (Mobbing)". (2007), 113-146. |
| APA | DEMİRCİOĞLU H (2007). Kşilik hakkı ihlaninin ve borca aykırılığın bir türü olarak işyerinde psikolojik taciz (Mobbing). Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 11(1-2), 113 - 146. |
| Chicago | DEMİRCİOĞLU Huriye Reyhan Kşilik hakkı ihlaninin ve borca aykırılığın bir türü olarak işyerinde psikolojik taciz (Mobbing). Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 11, no.1-2 (2007): 113 - 146. |
| MLA | DEMİRCİOĞLU Huriye Reyhan Kşilik hakkı ihlaninin ve borca aykırılığın bir türü olarak işyerinde psikolojik taciz (Mobbing). Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, vol.11, no.1-2, 2007, ss.113 - 146. |
| AMA | DEMİRCİOĞLU H Kşilik hakkı ihlaninin ve borca aykırılığın bir türü olarak işyerinde psikolojik taciz (Mobbing). Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi. 2007; 11(1-2): 113 - 146. |
| Vancouver | DEMİRCİOĞLU H Kşilik hakkı ihlaninin ve borca aykırılığın bir türü olarak işyerinde psikolojik taciz (Mobbing). Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi. 2007; 11(1-2): 113 - 146. |
| IEEE | DEMİRCİOĞLU H "Kşilik hakkı ihlaninin ve borca aykırılığın bir türü olarak işyerinde psikolojik taciz (Mobbing)." Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 11, ss.113 - 146, 2007. |
| ISNAD | DEMİRCİOĞLU, Huriye Reyhan. "Kşilik hakkı ihlaninin ve borca aykırılığın bir türü olarak işyerinde psikolojik taciz (Mobbing)". Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 11/1-2 (2007), 113-146. |
