AB'nin yeni üyeleri ile Türkiye'de kamu harcamaları ve ekonomik büyüme ilişkisi: 1996-2008 dönemi
Yıl: 2010 Cilt: 0 Sayı: 158 Sayfa Aralığı: 164 - 178 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022
AB'nin yeni üyeleri ile Türkiye'de kamu harcamaları ve ekonomik büyüme ilişkisi: 1996-2008 dönemi
Öz: Kamu harcamaları ve ekonomik büyüme ilişkisi, ekonomi sahasında üzerinde en fazla çalışmanın yapıldığı konulardan biri olarak uzun yıllardan beri incelenmektedir. Ülkelerin ekonomik yapısında yaşanan gelişmelere paralel olarak söz konusu ilişki üzerinde yapılan çalışmalar da özellikle 1960’lı yılların ortasından sonra hız kazanmıştır. Türkiye’de ise aynı çalışma konusu 1990’lı yılların ikinci yarısından sonra incelenmeye başlamıştır. Bu çalışmada AB’ye son üye olan ülkelerle1 Türkiye’de kamu harcamaları ile ekonomik büyüme ilişkisi ele alınmış ve panel veri tekniğiyle bu ilişki ortaya konulmuştur. Bu bağlamda, öncelikle IPS ve LLC Birim Kök Testleri sonrasında Pedroni Eşbütünleşme Testi yapılmıştır. Kurulan ekonometrik model sonucunda AB’ye son üye olan ülkelerde ve Türkiye’de 1996-2008 döneminde gerek ekonomik büyüme ve kamu harcamaları ve gerekse kamu harcamalarının alt kalemleri olan (cari, yatırım, transfer) harcamalarla ekonomik büyüme arasında bir ilişkinin olduğu tespit edilmiştir.
Anahtar Kelime: The relationship between public expenditure and economic growth in Turkey and the new members of the EU: The period of 1996-2008
Öz: The relationship between public expenditure and economic growth has been researched in the economic field as one of the issues which has been studied most for a long time. The studies about this relationship has accelerated especially since the middle of 1960 corresponding with the developments in the economic structures of the countries. Aside from the developed countries, in Turkey this issue got started to analyse after the second period of 1990th. In this study, the relationship between public expenditure and economic growth in the new member states of the EU and Turkey is handled and it is presented with panel data. In this sense, this relation is firstly tested with the unit root tests of IPS and LLC, and then with Pedroni Cointegration test. According to the econometric model which is produced in this study, both a correlation from economic growth to public expenditure and a correlation from the types of public expenditure (current, investment, transfer) to economic growth are determined in the new members of the EU and Turkey in 1996- 2008.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Abu-Bader, S. ve Abu-Qarn, S. A. (2003), “Government Expenditures, Military Spending and Economic Growth: Causality Evidence from Egypt, Israel and Syria” Journal of Policy Modeling, Vol.25, Issues 6-7, September, 567-583.
- Aksoy, Ş. (1991), Kamu Maliyesi, Filiz Kitabevi, İstanbul.
- Aktan, C. C. (2008), Yeni İktisat Okulları, Ankara.
- Al-Faris, A. F. (2002), “Public Expenditure And Economic Growth in The Gulf Cooperation Council Countries”, Applied Economics, 34,.1187-1193.
- Altay, O. ve Onur, A.(2008), “Türkiye’de Kamu Harcamalarının Ekonomik Büyüme ve Yatırımlar Üzerine Etkilerinin Analizi”, Ege Akademik Bakış, 8/1, 267-285.
- Altunkaynak, B.(2007), “Sektörel Panel Veri Analizi Yaklaşımıyla Türkiye’nin AB Ülkelerine İmalata Sanayi Bakımından İhracatının Belirlenmesi”, Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Ankara.
- Arghyrou, G. M. (2000), “Public Expenditure and National Income: Time Series Evidence From Greece”, Ekonomia, Cyprus Economic Society and University of Cyprus, Vol. 4(2), 173-191.
- Arısoy, İ. (2005), “Wagner ve Keynes Hipotezleri Çerçevesinde Türkiye’de Kamu Harcamaları ve Ekonomik Büyüme İlişkisi”, ÇÜ, Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt:14, Sayı:22, 63-80.
- Bakırtaş, İ. (2003), “Kamu Harcamalarının Temel Makroekonomik Göstergelerle İlişkisi ve Nedenselliği (1983-2000 Türkiye Örneği)”, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9, 41-66.
- Bütçe ve Mali Kontrol Genel Müdürlüğü,http://www.bumko.gov.tr, 20/12/2009
- Çelik, S., Deniz, P. ve Eken, S. (2008), “Eşbütünleşme Analiziyle Altı Gelişmekte Olan Ülke İçin İkiz Açıklar Hipotezi”, 2. Ulusal İktisat Kongresi-İzmir.
- Demir, O. (2001), “Türkiye’de Kamu Açıkları ve Artış Sebepleri”, DEÜ, İİBF Dergisi, Cilt:16, Sayı:2, s. 11-30.
- Demirbaş, S. (1999), “Cointegration Analysis Causality Testing and Wagner’s Law: The Case of Turkey”, Discussion Papers in Economics, 99/3.
- Devlet Planlama Teşkilatı, http://www.dpt.gov.tr, 20/12/2009. European Commission Economic and Financial Affairs, http://ec.europa.eu/ economy_finance, 25/12/2009.
- Gacener, A. (2005), “Türkiye Açısından Wagner Kanunu’nun Geçerliliğinin Analizi”, DEÜ, İİBF Dergisi, Cilt:20, Sayı:1, 103-122.
- Guerrero, F. and Parker, E. (2007), “The Effect of Federal Government Size on Long-Term Economic Growth in the United States, 1792-2004”, UNR Economics Working Paper Series, Working Paper No. 07-002, August.
- Gürdal, T. vd. (2004), Kamu Maliyesi Ders Notları, Sakarya Kitabevi, Sakarya.
- Gürsoy, B. (1978), Kamusal Maliye, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Yayınları, No:426.
- Gül, E. ve Yavuz, H. (2009), “Türkiye’de Kamu Harcamaları ile Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişkinin Ekonometrik Bir Analizi: 1963–2008 Dönemi”, Uluslararası Davraz Kongresi, 24–27 Eylül, 4–15, Isparta.
- Günaydın, İ. (2000), “Türkiye İçin Wagner ve Keynes Hipotezlerinin Testi”, İktisat, İşletme ve Finans, Sayı:175, 70-86.
- Haris, R. ve Sollis, R. (2003), Applied Time Series Modelling And Forecasting, J. Wiley, April.
- Hızarcı, B. (2007), “Kamu Harcamaları ve Ekonomik Büyüme İlişkisinin Wagner Kanunu ile Analizi: Türkiye Örneği”, Zonguldak Karaelmas Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Zonguldak.
- Işık, N. ve Alagöz, M. (2005), “Kamu Harcamaları ve Büyüme Arasındaki İlişki”, Erciyes Üniversitesi İİBF Dergisi, Sayı:24, Ocak-Haziran, 63-75.
- Jones, D. B. (1990), “Public Policies and Economic Growth in the American States”, The Journal of Politics, Cambridge University Press on Behalf of the Southern Political Science Association, Vol. 52, No.1, February, 219-233.
- Kar, M. ve Taban, S. (2003), “Kamu Harcama Çeşitlerinin Ekonomik Büyüme Üzerine Etkileri”, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, Cilt:53, No:3, 145-169.
- Kaya, E. (2006), “Kamu Harcamalarının Büyüme Üzerine Etkileri”, Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Balıkesir.
- Kolluri, R., Michael, B. Panik J. ve Wahab, M. S. (2000), “Government Expenditure and Economic Growth: Evidence from G7 Countries”, Applied Economics, 32, 1059-1068.
- Kweka, P. J. and Morrissey, O. (2000), “Government Spending and Economic Growth”, Credit Research Paper, Centre for Research in Economic Development and International Trade, University of Nottingham, No.00/6, May.
- Liu, L. C., Chiehwen E. H. ve Younis, M. Z. (2008), “The Association Between Government Expenditure and Economic Growth: Granger Causality Test of Us Data,1947-2002”, Journal of Public Budgeting, Accounting & Financial Management, 20 (4), Winter, 439-452.
- Loizides, J. ve Vamvoukas, G. (2005), “Government Expenditure and Economic Growth: Evidence From Trivariate Causality Testing” Journal of Applied Economics, Vol.VIII, No.1, May, 125-152.
- Mere, M. (2006), “Kamu Harcamalarının Ekonomik Büyüme Üzerindeki Etkisi: Türkiye Ekonomisi Üzerinde Bir Uygulama”, Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Afyonkarahisar.
- Nadaroğlu, H.(1992), Kamu Maliyesi Teorisi, Beta Yayınları, İstanbul.
- Nemli, A.(1990), Kamu Maliyesine Giriş, Filiz Kitabevi, İstanbul.
- Pehlivan, O.(2008), Kamu Maliyesi, Derya Kitabevi, Trabzon.
- Pelipas, I.ve Chubrik, A. (2008), “Market Reforms and Growth in Post-Socialist Economies: Evidence from Panel Cointegration and Equilibrium Correction Model”, William Davidson Institute, No. 936.
- Ramayandi, A.(2003), “Economic Growth and Government Size in Indonesia: Some Lessons for the Local Authorities”, Working Paper in Economics and Development Studies, No.200302, July.
- Schaltegger, A. C. Ve Torgler, B. (2004), “Growth Effects of Public Expenditure on the State and Local Level: Evidence from a Sample of Rich Governments”, Center for Research in Economics, Management and the Arts, Working Paper No.2004-16.
- Shantayanan, D., Swaroop, V.ve Zou, H. (1996), “The Composition of Public Expenditure and Economic Growth”, Journal of Monetary Economics 37, February, pp.313-344.
- Sjöberg, P.(2003), “Government Expenditures Effect on Economic Growth: the Case of Sweden 1960-2001”, Bachelor’s Thesis, Lulea University of Technnology, 130 SHU, ISSN:1404-5508.
- Sunal, S. ve Elçin, A. (2005), “Türk İmalat Sanayiinde İstihdam, İhracat ve Kapasite Kullanim Oranı İliskisi: Panel Koentegrasyon” 7. Ekonometri ve İstatistik Sempozyumu, İstanbul.
- Şener, O.(2008), Teori ve Uygulamada Kamu Ekonomisi, Beta Yayınları, İstanbul.
- Tanzi, V. ve Zee, H. H. (1997), “Fiscal Policy and Long-Run Growth”, IMF Staff Papers, 44(2), Washington.
- Terzi, H. (1998), “Kamu Harcamaları ve Ekonomik Kalkınma İlişkisi Üzerine Ekonometrik Bir İnceleme”, İktisat, İşletme ve Finans Dergisi, Yıl:13, Sayı:142, 67-78.
- Ulusoy, A.(2007), Maliye Politikası, Mikro Yayıncılık, Trabzon.
- Ulutürk, S. (2001), “Kamu Harcamalarının Ekonomik Büyüme Üzerine Etkisi”, Akdeniz İİBF Dergisi, (1), 131-139.
- Uysal, D. ve Mucuk, M. (2009), “Türkiye Ekonomisinde Kamu Harcamaları ve Ekonomik Büyüme İlişkisi”, Finans Politik & Ekonomik Yorumlar, Cilt:46, Sayı:527.
- Uzay, N. (2002), “Kamu Büyüklüğü ve Ekonomik Büyüme Üzerindeki Etkileri: Türkiye Örneği”, Erciyes Üniversitesi İİBF Dergisi, Sayı:19, Temmuz-Aralık, 151-172.
- Yamak, N. ve Küçükkkale, Y. (1997), “Türkiye’de Kamu Harcamaları ve Ekonomik Büyüme İlişkisi”, İktisat, İşletme ve Finans Dergisi, Yıl:12, Sayı:131, 5-14.
| APA | Gül E, YAVUZ H (2010). AB'nin yeni üyeleri ile Türkiye'de kamu harcamaları ve ekonomik büyüme ilişkisi: 1996-2008 dönemi. , 164 - 178. |
| Chicago | Gül Ekrem,YAVUZ HAKAN AB'nin yeni üyeleri ile Türkiye'de kamu harcamaları ve ekonomik büyüme ilişkisi: 1996-2008 dönemi. (2010): 164 - 178. |
| MLA | Gül Ekrem,YAVUZ HAKAN AB'nin yeni üyeleri ile Türkiye'de kamu harcamaları ve ekonomik büyüme ilişkisi: 1996-2008 dönemi. , 2010, ss.164 - 178. |
| AMA | Gül E,YAVUZ H AB'nin yeni üyeleri ile Türkiye'de kamu harcamaları ve ekonomik büyüme ilişkisi: 1996-2008 dönemi. . 2010; 164 - 178. |
| Vancouver | Gül E,YAVUZ H AB'nin yeni üyeleri ile Türkiye'de kamu harcamaları ve ekonomik büyüme ilişkisi: 1996-2008 dönemi. . 2010; 164 - 178. |
| IEEE | Gül E,YAVUZ H "AB'nin yeni üyeleri ile Türkiye'de kamu harcamaları ve ekonomik büyüme ilişkisi: 1996-2008 dönemi." , ss.164 - 178, 2010. |
| ISNAD | Gül, Ekrem - YAVUZ, HAKAN. "AB'nin yeni üyeleri ile Türkiye'de kamu harcamaları ve ekonomik büyüme ilişkisi: 1996-2008 dönemi". (2010), 164-178. |
| APA | Gül E, YAVUZ H (2010). AB'nin yeni üyeleri ile Türkiye'de kamu harcamaları ve ekonomik büyüme ilişkisi: 1996-2008 dönemi. Maliye Dergisi, 0(158), 164 - 178. |
| Chicago | Gül Ekrem,YAVUZ HAKAN AB'nin yeni üyeleri ile Türkiye'de kamu harcamaları ve ekonomik büyüme ilişkisi: 1996-2008 dönemi. Maliye Dergisi 0, no.158 (2010): 164 - 178. |
| MLA | Gül Ekrem,YAVUZ HAKAN AB'nin yeni üyeleri ile Türkiye'de kamu harcamaları ve ekonomik büyüme ilişkisi: 1996-2008 dönemi. Maliye Dergisi, vol.0, no.158, 2010, ss.164 - 178. |
| AMA | Gül E,YAVUZ H AB'nin yeni üyeleri ile Türkiye'de kamu harcamaları ve ekonomik büyüme ilişkisi: 1996-2008 dönemi. Maliye Dergisi. 2010; 0(158): 164 - 178. |
| Vancouver | Gül E,YAVUZ H AB'nin yeni üyeleri ile Türkiye'de kamu harcamaları ve ekonomik büyüme ilişkisi: 1996-2008 dönemi. Maliye Dergisi. 2010; 0(158): 164 - 178. |
| IEEE | Gül E,YAVUZ H "AB'nin yeni üyeleri ile Türkiye'de kamu harcamaları ve ekonomik büyüme ilişkisi: 1996-2008 dönemi." Maliye Dergisi, 0, ss.164 - 178, 2010. |
| ISNAD | Gül, Ekrem - YAVUZ, HAKAN. "AB'nin yeni üyeleri ile Türkiye'de kamu harcamaları ve ekonomik büyüme ilişkisi: 1996-2008 dönemi". Maliye Dergisi 158 (2010), 164-178. |
