Bağlanma ve kişisel uyum arasındaki ilişkide ayrışma bireyleşmenin aracılığı

GÜVEN, MEHMET; ASLAN, SEVDA

Bağlanma ve kişisel uyum arasındaki ilişkide ayrışma bireyleşmenin aracılığı

Sevda ASLAN, (Kırıkkale Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Eğitim Bilimleri Bölümü, Kırıkkale, Türkiye)

Mehmet GÜVEN (Gazi Üniversitesi, Mesleki Eğitim Fakültesi, Eğitim Bilimleri Bölümü, Ankara, Türkiye)

Eğitim ve Bilim

11 4

Yıl: 2010 Cilt: 35 Sayı: 157 Sayfa Aralığı: 181 - 191 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Bağlanma ve kişisel uyum arasındaki ilişkide ayrışma bireyleşmenin aracılığı

Öz:

Bu araştırmada, oluşturulan model çerçevesinde geç ergenin anne ve babaya güvenli bağlanması ile kişisel uyum arasındaki ilişkide ayrışma bireyleşmenin aracılığının Türk kültüründe etkili olup olmadığının incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırmada oluşturulan model iki aşamada test edilmiştir. Birinci aşamada kuramsal olarak oluşturulan modelin yapıları arasındaki ilişkilerin gözlenen verilere uyup uymadığına bakılmıştır. İkinci aşamada model, istatistiksel açıdan Yapısal Eşitlik Modeli test kriterlerini geçtiği için model testi yapılmıştır. Sonuç olarak anneye ve babaya bağlanma ve kişisel uyum arasındaki ilişkide ayrışma bireyleşmenin aracılığı kabul edilmiştir. Anneye ve babaya güvenli bağlanma ve kişisel uyum arasındaki ilişkide ayrışma bireyleşmenin aracılığının Türk kültüründe geçerli olduğu görülmüştür. Üniversitelerde yürütülen psikolojik danışma ve rehberlik hizmetleri kapsamında öğrencilerin ebeveynlerine güvenli bağlanmaları ve ayrışma bireyleşmesini sağlayıcı çalışmalar yapılarak onların bazı uyum sorunlarıyla karşılaşmaları önlenebilir.

Anahtar Kelime: ebeveyne güvenli bağlanma ergenlik psikolojik ayrışma kişisel uyum ayrışma bireyleşme yapısal eşitlik modeli

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları

The relation between attachment and personal adjustment mediated by separation-individuation

Öz:

In the frame of the developed model, this study aims at testing whether the mediation of separation and/or individuation between the relationship of secure parental attachment and his/ her personal adjustment for a late adolescent is effective or not in Turkish culture. In this study, the developed model was tested in two stages. The theoretically developed model was tested whether (or not) the relations between the theoretically mentioned structures fit the observed data in first stage. As the model statistically fitted the structural equation model, the model test which was done in second stage. In conclusion, the mediation of separation-individuation between the relationship of secure parental attachment and personal adjustment was accepted. It has shown that the mediation of separation-individuation between the relationship of secure maternalpaternal attachment and personal adjustment was shown to be valid in Turkish culture. Some adjustment problems of students can be prevented through conducting studies to materialize their secure parental attachment and separation-individuation in the frame of the psychological counseling and guidance services that are carried out at universities.

Anahtar Kelime: seperation-individuation structural equation model secure parental attachment adolescence psychological separation personal adjustment

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Ainsworth, M. D. S., Blehar, M. C., Waters, E. ve Wall, S. (1978). Patterns of attachment: A psychological study of the strange situation. Hillsdale, NJ: Lawrence Erlbaum.
Armsden, G. C. ve Greenberg, M. T. (1987). The inventory of parent and peer attachment: Individual difference and their relationship to psychological well-being in adolescence. Journal of Youth and Adolescence, 16(5), 427-454.
Bartholomew, K. (1990). Avoidance of intimacy: An attachment perspective. Journal of Social and Personal Relationships, 7, 147-178.
Beyers, W. ve Goossens, L. (2003). Psychological separation and adjustment to university: Moderating effects of gender, age, and perceived parenting style. Journal of Adolescent Research, 18(4), 363-382.
Blos, P. (1989). The adolescent passage. Madison, Connecticut: International Universities Press Inc.
Bowlby, J. (1969). Attachment and loss volume ı: Attachment. New York: Basic Books.
Bowlby, J. (1973). Attachment and loss volume ıı: Separation. New York: Basic Books.
Bowlby, J. (1977). The making and breaking of affectional bonds. British Journal of Psychiatry, 130, 201-210.
Choi, K.-H. (2002). Psychological separation-individuation and college among Korean American students: The roles of collectivism and individualism. Journal of Counseling Psychology, 49(4), 468-475.
Crow, L. D. ve Graham, T. F. (1973). Human development and adjustment. New Jersey: Little Field, Adams and Co.
Ekşi, A. (1999). Ben Hasta Değilim. İstanbul: Nobel Tıp Kitap Evleri.
Erikson, E. H. (1963). Childhood and society. Second Edition. New York: W. W. Norton & Company, Inc.
Göral, Fatma Sevinç (2002). “The Second Separation-Individuation Process Of The Turkish Young Adults: The Relationships Between The Perceived Maternal Parenting Attitudes, Second Separation Individuation, Expanding Self And Experiences in The Romantic Relationships.” Unpublished master’s thesis, Boğaziçi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Göregenli, M. (1997). Individualist-collectivist tendencies in a Turkish sample. Journal of Cross- Cultural Psychology, 28(6), 787-794.
Günaydın, G., Selçuk, E., Sümer, N. ve Uysal, A. (2005). Ebeveyn ve Arkadaşlara Bağlanma Envanteri Kısa Formu’nun Psikometrik Açıdan Değerlendirilmesi. Türk Psikoloji Yazıları, 8(16), 13-23.
Holmbeck, G. N. ve Wandrei, M. L. (1993). Individual and relational predictors of adjustment in first-year college students. Journal of Counseling Psychology, 40(1), 73-78.
Holmbeck, G. N. (1997). Toward terminological, conceptual, and statistical clarity in the study of mediators and moderators: Examples from the child-clinical and pediatric psychology literatures. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 65(4), 599-610.
Holmbeck, G. N. ve Leake, C. (1999). Separation-individuation and psychological adjustment in late adolescence. Journal of Youth and Adolescence, 28(5), 563-581.
Hoyle, R. H. (1995). Structural equation modeling: Concepts, issues, and applications. California: Sage Publications.
İmamoğlu, E. O. (1998). Individualism and collectivism in a model and scale of balanced differentiation and integration. Journal of Psychology, 132, 95-105.
Kağıtçıbaşı, Ç. ve Berry, J. W. (1989). Cross-cultural psychology: Current research and trends. Annual Review of Psychology, 40, 493-531.
Kağıtçıbaşı, Ç. (2006). Yeni İnsan ve İnsanlar. İstanbul: Evrim Yayın Evi ve Bilgisayar San. Tic. Ltd. Şti.
Kroger, J. (1985). Separation-individuation and ego identity status in New Zealand university students. Journal of Youth and Adolescence, 14(2), 133-147.
Lapsley, D. K. ve Edgerton, J. (2002). Separation-individuation, adult attachment style, and college adjustment. Journal of Counseling and Development, 80(4), 484-492.
Levine, J. B., Green, C. J. ve Millon, T. (1986). The Separation-Individuation Test Of Adolescence. Journal of Personality Assessment, 50(1), 123-137.
Levine, J. B. ve Saintonge, S. (1993). Psychometric properties of the separation-individuation test of adolescence within a clinical population. Journal of Clinical Psychology, 49(4), 492-507.
Lopez, F. G., Campbell, V. L. ve Watkins, C. E. (1986). Depression, psychological separation, and college adjustment: An investigation of sex differences. Journal of Counseling Psychology, 33(1), 52-56.
Löker, Özlem (1999). “Differential Effects of Parent and Peer Attachment on Social And Emotional Loneliness Among Adolescents.” Unpublished master’s thesis, Orta Doğu Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
Mackinnon, D. P., Fairchild, A. J. ve Fritz, M. S. (2007). Mediation analysis. The Annual Review of Psychology, 58, 593-614.
Mahler, M. S., Pine, F. ve Bergman, A. (2003). İnsan Yavrusunun Psikolojik Doğumu. (Çev. A. N. Babaoğlu). İstanbul: Metis Yayıncılık Ltd.
Mattanah, J. F., Hancock, G. R. ve Brand, B. L. (2004). Parental attachment, separation-individuation, and college student adjustment: A structural equation analysis of mediational effects. Journal of Counseling Psychology, 51(2), 231-225.
Mcclanahan, G. ve Holmbeck, G. N. (1992). Separation-individuation, family functioning, and psychological adjustment in college students: A construct validity study of the separationindividuation test of adolescence. Journal of Personality Assessment, 59(3), 468-485.
Özgüven, İbrahim Ethem (1992). Hacettepe Kişilik Envanteri El Kitabı. Ankara: Odak Ofset Matbaacılık.
Quintana, S. M. ve Kerr, J. (1993). Relational needs in late adolescent separation-individuation. Journal of Counseling and Development, 71(3), 349-354.
Quintana, S. M. ve Lapsley, D. K. (1990). Rapprochement in late adolescent separation-individuation: A structural equations approach. Journal of Adolescence, 13, 371-385.
Parkes, L. P., Schneider, S. K. ve Bochner, S. (1999). Individualism-collectivism and self-concept: Social or contextual? Asian Journal of Social Psychology, 2, 367-383.
Raja, S. N., Mcgee, R. ve Stanton, W. R. (1992). Perceived attachment to parents and peers and psychological well-being in adolescence. Journal of Youth and Adolescence, 21(4), 471-485.
Rice, K. G., Fitzgerald, D. P., Whaley, T. J. ve Gibbs, C. L. (1995). Cross-sectional and longitudinal examination of attachment, separation-individuation, and college student adjustment. Journal of Counseling and Development, 73, 463-474.
Takano, Y. ve Osaka, E. (1999). An unsupported common view: Comparing Japan and the U.S. on individualism/collectivism. Asian Journal of Social Psychology, 2, 311-341.
Tamar, M., Bildik, T., Şen Kösem, F., Kesikçi, H., Tatar, A., Yaman, B. Erermis, S. ve Özbaran, B. (2006). The Characteristics of separation-individuation in Turkish high school students. Adolescence, 41(161), 177-184.
Triandis, H. C., Bontempo, R., Villareal, M. J., Asai, M. ve Lucca, N. (1988). Individualism and collectivism: Cross-cultural perseptives on self-ingroup relationships. Journal of Personality and Social Psychology, 54(2), 323-338.
Triandis, H. C., Mccusker, C., Betancourt, H., Iwoa, S., Leung, K., Salazar, J. M., Setiadi, B., Sinha, J. B. P., Touzard, H. ve Zaleski, Z. (1993). An etic-emic analysis of individualism and collectivism. Journal of Cross-Cultural Psychology, 24, 366-383.

APA	ASLAN S, GÜVEN M (2010). Bağlanma ve kişisel uyum arasındaki ilişkide ayrışma bireyleşmenin aracılığı. , 181 - 191.
Chicago	ASLAN SEVDA,GÜVEN MEHMET Bağlanma ve kişisel uyum arasındaki ilişkide ayrışma bireyleşmenin aracılığı. (2010): 181 - 191.
MLA	ASLAN SEVDA,GÜVEN MEHMET Bağlanma ve kişisel uyum arasındaki ilişkide ayrışma bireyleşmenin aracılığı. , 2010, ss.181 - 191.
AMA	ASLAN S,GÜVEN M Bağlanma ve kişisel uyum arasındaki ilişkide ayrışma bireyleşmenin aracılığı. . 2010; 181 - 191.
Vancouver	ASLAN S,GÜVEN M Bağlanma ve kişisel uyum arasındaki ilişkide ayrışma bireyleşmenin aracılığı. . 2010; 181 - 191.
IEEE	ASLAN S,GÜVEN M "Bağlanma ve kişisel uyum arasındaki ilişkide ayrışma bireyleşmenin aracılığı." , ss.181 - 191, 2010.
ISNAD	ASLAN, SEVDA - GÜVEN, MEHMET. "Bağlanma ve kişisel uyum arasındaki ilişkide ayrışma bireyleşmenin aracılığı". (2010), 181-191.

APA	ASLAN S, GÜVEN M (2010). Bağlanma ve kişisel uyum arasındaki ilişkide ayrışma bireyleşmenin aracılığı. Eğitim ve Bilim, 35(157), 181 - 191.
Chicago	ASLAN SEVDA,GÜVEN MEHMET Bağlanma ve kişisel uyum arasındaki ilişkide ayrışma bireyleşmenin aracılığı. Eğitim ve Bilim 35, no.157 (2010): 181 - 191.
MLA	ASLAN SEVDA,GÜVEN MEHMET Bağlanma ve kişisel uyum arasındaki ilişkide ayrışma bireyleşmenin aracılığı. Eğitim ve Bilim, vol.35, no.157, 2010, ss.181 - 191.
AMA	ASLAN S,GÜVEN M Bağlanma ve kişisel uyum arasındaki ilişkide ayrışma bireyleşmenin aracılığı. Eğitim ve Bilim. 2010; 35(157): 181 - 191.
Vancouver	ASLAN S,GÜVEN M Bağlanma ve kişisel uyum arasındaki ilişkide ayrışma bireyleşmenin aracılığı. Eğitim ve Bilim. 2010; 35(157): 181 - 191.
IEEE	ASLAN S,GÜVEN M "Bağlanma ve kişisel uyum arasındaki ilişkide ayrışma bireyleşmenin aracılığı." Eğitim ve Bilim, 35, ss.181 - 191, 2010.
ISNAD	ASLAN, SEVDA - GÜVEN, MEHMET. "Bağlanma ve kişisel uyum arasındaki ilişkide ayrışma bireyleşmenin aracılığı". Eğitim ve Bilim 35/157 (2010), 181-191.