Gelişimsel yetersizlik gösteren çocuklara kaynaştırmaya hazırlık becerilerinin öğretimi

BATU, E. Sema; ODLUYURT, Serhat

Gelişimsel yetersizlik gösteren çocuklara kaynaştırmaya hazırlık becerilerinin öğretimi

Serhat ODLUYURT, (Anadolu Üniversitesi, Engelliler Araştırma Enstitüsü, Eskişehir, Türkiye)

E. Sema BATU (Anadolu Üniversitesi, Engelliler Araştırma Enstitüsü, Eskişehir, Türkiye)

Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri

14 0

Yıl: 2010 Cilt: 10 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 1533 - 1572 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Gelişimsel yetersizlik gösteren çocuklara kaynaştırmaya hazırlık becerilerinin öğretimi

Öz:

Bu araştırmanın genel amacı, okulöncesi dönemde kaynaştırma ortamına yerleştirilecek gelişimsel yetersizlik gösteren çocuklara, kaynaştırmaya hazırlık becerilerinin öğretiminde etkinlikler içine gömülen eşzamanlı ipucuyla öğretimin etkilerinin ve öğretmenlerin sınıflarına yerleştirilen gelişimsel yetersizlik gösteren çocuklara ve onlara öğretilen kaynaştırmaya hazırlık becerilerine ilişkin görüşlerinin değerlendirilmesidir. Araştırmada tek-denekli araştırma modellerinden yoklama evreli çoklu yoklama modeli kullanılmıştır. Araştırmada yaşları 36 ay ile 44 ay arasında değişen Down Sendromlu üç denek ile çalışılmıştır. Deneklere öğretilen hedef davranışlar (a) grup etkinliklerinde sunulan iki basamaklı yönergeleri takip etme, (b) grup halinde yapılan etkinliklere parmak kaldırarak katılma ve (c) “……. istiyor musun?” sorusuna başını sallayarak cevap verme becerileridir. Araştırmanın etkililik bulguları, gelişimsel yetersizlik gösteren üç deneğin de kaynaştırmaya hazırlık becerilerini ölçütü karşılar düzeyde öğrendiklerini göstermiştir. Ayrıca deneklerden ikisinin öğrendikleri kaynaştırmaya hazırlık becerilerini, yerleştirildikleri okulöncesi kaynaştırma ortamında araştırmanın uygulamasının tamamlanmasından sonraki yedi hafta boyunca yürütülen izleme oturumlarında korudukları gözlenmiştir. Ayrıca sosyal geçerlik bulgularına baktığımızda, öğretmenler sınıflarında gelişimsel yetersizlik gösteren çocukların bulunmasına, sınıflarına yerleştirilen gelişimsel yetersizlik gösteren çocuklara kaynaştırmaya hazırlık becerilerinin kaynaştırma ortamına geçiş yapmadan önce öğretilmesine ve kendilerine bilgilendirme çalışması yapılmış olmasına ilişkin olumlu görüşler belirtmişlerdir.

Anahtar Kelime:

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları

Teaching inclusion preparation skills to children with developmental isabilities

Öz:

The general purpose of the present study was to examine the effectiveness of simultaneous prompting embedded in activities for teaching preparatory skills to children with developmental disabilities. Furthermore, determining the perspectives of the teachers about the skills taught to the participants and also to themselves were targeted. Depending on the performance and characteristics of the participants and the observations conducted in the classroom, three skills were determined to be taught to three children with developmental disabilities. The effectiveness of simultaneous prompting embedded into teaching activities for teaching these skills to children with developmental disabilities was planned. A multiple probe design across behaviors was used and replicated across subjects. Also, the perspectives of the teachers about the skills taught to the participants and themselves were determined through interviews conducted by the researchers. The participants of the study had Down syndrome with an age range of 36-44 months. The target skills taught to the participants were: (a) following two step instructions provided in group activities, (b) participating in group activities by raising his/her hand, and (c) nodding the head when asked “Do you want …?”. The effectiveness results of the study revealed that all three participants acquired the target skills at criterion level. Moreover, two of the participants maintained the skills in the inclusive environments where they were placed seven weeks after the study was completed. Furthermore, the social validity data revealed that the preschool teachers of the two participants were very pleased about having the participants in their classes, the participants’ skills acquisitions and also about being informed about inclusion and children with special needs at the beginning of the school year.

Anahtar Kelime:

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Bibliyografik

Akmanoğlu, N., & Batu, S. (2004). Teaching pointing to individuals with autism using simultaneous prompting. Education and Training in Developmental Disabilities, 39, 326-336.
Akmanoğlu, N., & Batu, S. (2005). Teaching Relative Names to Children with Autism using Simultaneous Prompting. Education and Training in Developmental Disabilities, 40, 401-410.
Barnett, W. S. (1995). Long term effects of early childhood programs on cognitive school outcomes. The Future of Children : Long Term Outcomes of Early Childhood Programs, 5, 25-50
Batu, S. (2000). Özel gereksinimli öğrencilerin kaynaştırıldığı bir kız meslek lisesindeki öğretmenlerin kaynaştırmaya ilişkin görüş ve önerileri. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları.
Birkan, B. (2005). Using simultaneous prompting for teaching various discrete tasks to students with mental retardation. Education and Training in Developmental Disabilities, 40, 68-79
Bricker, D., Pretti-Frontczak, K., & McComas, N. R. (1998). An activity based approach to early intervention (2nd ed). Baltimore: Brookes.
Cavallaro, C. C., & Haney, M. (1999). Preschool inclusion. Baltimore: Paul H. Brookes.
Conn-Powers, M., Ross-Allen, J., & Holburn, S. (1990). Transition of young children into the elementary education mainstream. Topics in Early Childhood Special Education, 9, 91-105.
Creswell, J. W. (2005). Educational research planning, conducting, and evaluating quantitative and qualitative research (2nd ed). Columbus, Ohio: Merrill Prentice Hall.
Davis, M. D., Kilgo, J. L., & McCormick-Gamel, M. (1998). Young Children with special needs a developmentallly approriate approach (1st ed). MA: Allyn and Bacon
Doğan, O. S., & Tekin-İftar, E. (2002). The effects of simultaneous prompting on teaching receptively identifying occupations from picture cards. Research in Developmental Diasbilities, 23, 237-252.
Gibson, A. N., & Schuster, J. W. (1992). The use of simultaneous prompting for teaching expressive word recognition to preschool children. Topics in Early Childhood Special Education, 12, 247-267.
Gomby, D. S., Larner, M., Stevenson, C., Lewit, E., & Behrman, R. (1995). Long term outcomes of early childhood programs: Analysis and recomendations. The Future of Children, 6, 6-24
Grisham-Brown, J., Schuster, J. W., Hemmeter, M. L., & Collins, B. C. (2000). Using an embeding strategy to teach preschoolers with significant disabilities. Journal of Behavioral Education, 10, 139-162.
Guralnick, M. J. (1990). Major accomplishments and future directions in early childhood mainstreaming. Topics in Early Childhood Special Education, 10, 1-17.
Guralnick, M. J. (2001). Early Childhood Inclusion Focus on Change. Baltimore, Maryland: Paul Brokes.
Hains, A. H. (1992). Strategies for preparing preschool children with special needs for the kindergarten mainstream. Journal of Early Intervention, 16, 320-333.
Gürsel, O., Tekin-İftar, E., & Bozkurt, F. (2006). Effectiveness of simultaneous prompting in small group: The opportunity of acquiring non-target skills through observitional learning and instructive feedback. Education and Training in Developmental Disabilities, 41, 225-243.
Horn, E., Lieber, J., Li, S., Sandall, S., & Schwartz, I. (2000). Supporting young children’s IEP goals in inclusive settings through embedded learning opportunities. Topics in Early Childhood Special Education, 20, 208-223.
Horner, R. H., Carr, E. G., Halle, J., Mcgee, G., Odom, S., & Wolery M. (2005).The use of single-subject research to Identify evidence-based practice inspecial education. Exceptional Children, 71, 165-180.
Johnson, J. W., McDonnell, J., Hozwarth, V. N., & Hunter, K. (2004). The efficacy of embedded instruction for students with developmental disabilities enrolled in general education classes. Journal of Positive Behavior Interventions, 6, 214-217.
Kemp, C. (2003). Investigating the transition of young children with intellectual disabilities to mainstream classes: An Australian perspective. International Journal ofDisability Development and Education, 50, 404-433.
Kemp, C. (2006). Active and passive task related behavior, direction following and the inclusion of children with disabilities. Education and Training in Developmental Disabilities, 41, 14-27.
Kemp, C., & Carter, M. (2000). Demonstration of classroom survival skills in kindergarten: a five year transition study of children with intellectual disabilities. Educational Psycology, 20, 394-411.
Kemp, C., & Carter, M. (2006). Identifying skills for promoting succesful inclusion in kindergarten. Journal of Intellectual and Developmental Disability, 30, 31-44.
Kırcaali-İftar, G. (1992). Özel eğitimde kaynaştırma. Eğitim ve Bilim, 16, 45-50.
Klein D., Cook R. E., & Richardson-Gibbs, A. M. (2001). Strategies for including children with special needs in early chilhood settings. NY: Delmar Thomson Learning.
Kurt, O. (2006). Otistik özellikler gösteren çocuklara zincirleme serbest zaman becerilerinin öğretiminde gömülü öğretim yaklaşımıyla sunulan sabit bekleme süreli öğretimin ve eşzamanlı ipucuyla öğretimin etkililik ve verimliliklerinin karşılaştırılması. Yayımlanmamış doktora tezi, Anadolu Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
Lamorey, S., & Bricker, D. D. (1993). Integrated programs: Effects on young children and their parents. In C. Peck, S. Odom & D. Bricker (Eds.), Integrating young children with disabilities into community-based programs: From research to implementation (pp. 249-269). Baltimore: Paul H. Brookes.
Maciag, K. G., Schuster, J. W., Collins, B. C., & Cooper, J. T. (2000). Training adults with moderate and severe mental retardation in a vocational skill using a simultaneous promting procedure. Education and Training in Mental Retardation and Developmental Disabilities, 35, 306-316.
McDonnell, J., Johnson, J. W., Polychronis, S., & Riesen, T. (2002). Effects of embedded instruction on students with moderate disabilities enrolled in general education classes. Education and Training in Developmental Disabilities, 37, 363-377.
Morse, T. E., & Schuster, J. W. (2004). Simultaneous prompting: A review of the litetature. Education and Trainig in Developmental Disabilities, 39, 153-168.
Noonan, M. J., & McCormick, L. (1997). Early ıntervention in natural enviroments methods ve procedures (1st ed). CA: Brooks/Cole Publishing.
Odom, S. L., & Diamond, K. E. (1998). Inclusion of young childrenwith special needs in early childhood education: The research base. Early Childhood Research Quartely, 13, 3-25.
Özyürek, M. (1996). Sınıfta davranış yönetimi-uygulamalı davranış analizi. Ankara: Karatepe Yayınları.
Parrot, K. A., Schuster, J. W., Collins, B. C., & Gassaway, L. J. (2000). Simultaneous prompting and instructive feedback when teaching chained tasks. Journal of Behavioral Education, 10, 3-19.
Polychronis, S. C., McDonnell, J., Johnson, J. W., Riesen, T., & Jameson, M. (2004). A comparison of two trial distribution schedules in embedded instruction. Focus on Autism and Other Developmental Disabilities, 19, 140-151.
Pretti-Frontczak, K., & Bricker, D. (2004). An activity based approach to early intervention (3th ed). Baltimore: Brookes.
Pueschel, S. M. (2001). A Parent’s Guide to Down Syndrome Toward a Brighter Future (Rev. ed). Baltimore: Brookes.
Richards, S. B., Taylor, R. L., Ramasamy, R., & Richards, R. Y. (1999). Single subject research aplications in educational and clinical settings. California: Wadsworth Thompson Learning.
Rule, S., Fiechtl, B., & Innocenti, M. (1990). Preparation for transition to mainstreamed post-preschool enviroments: Development of a survival skills cirriculum. Topics in Early Childhood Special Education, 9, 79-90.
Sainato, D. M., & Lyon, S. R. (1989). Promoting succesful mainstreaming transition for handicapped children. Journal of Early Intervention, 13, 305-314
Salisbury, C. L., & Vincent, L. J. (1990). Criterion of the next enviroment and best practices: Mainstreaming and integration 10 years later. Topics in Early Childhood Special Education, 10, 78-89.
Schepis, M. M., Reid, D. H., Ownbey, J., & Parsons, M. B. (2001). Training support staff to embed teaching within natural routines of young children with disabilities in an inclusive preschool. Journal of Applied Behavior Analysis, 34, 313-327.
Sewell, T. J., Collins, B. C., Hemmeter, M. L., & Schuster, J. W. (1998). Using simultaneous prompting within an activity based format to teach dressing skills to preschoolers with developmental delays. Journal of Early Intervention, 21, 132-145.
Singleton, K. C., Schuster, J. W., & Ault, M. J. (1995). Simultaneous prompting in a small group instructional arrangement. Education and Trainig in Mental Retardation and Developmental Disabilities, 30(September), 218- 230.
Tekin-İftar, E. (2003). Effectiveness of peer delivered simultaneous prompting on teaching community signs to students with developmental disabilities. Education and Training in Developmental Disabilities, 38, 74-94.
Tekin-İftar, E., Acar, G., & Kurt, O. (2003). The effects of simultaneous prompting on teaching expressively identifying the objects: An instructive feedback study. International Journal of Disability, Development, and Education, 50, 149-167.
Tekin-İftar, E. ve Kırcaali-İftar, G. (2004) Özel eğitimde yanlışsız öğretim yöntemleri (2. bs). Ankara: Nobel.
Venn, M. L., Wolery, M., Werts, M. G., Morris, A., DeCesare, L. D., & Cuffs, M. S. (1993). Embedding instruction in art activities to teach preschoolers with disabilities to imitate their pers. Early Childhood Research Quarterly, 8, 277-294.
Wolery, M., Anthony, L., Caldwell, N. K., Snyder, E. D., & Morgante, J. D. (2002). Embedding and distributing constant time delay in circle time and transitions. Topics in Early Childhood Special Education, 22, 14-25.
Yoshikawa, H. (1995). Long term effects of early childhood programs, on social outcomes and deliquency. The Future of Children: Long Term Outcomes of Early Childhood Programs, 6, 51-75.
Yücesoy, Ş. (2002). Zihin özürlü öğrencilere fotokopi çekme becerisinin öğretiminde eşzamanlı ipucuyla öğretimin etkililiği. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Anadolu Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.

APA	ODLUYURT S, BATU E (2010). Gelişimsel yetersizlik gösteren çocuklara kaynaştırmaya hazırlık becerilerinin öğretimi. , 1533 - 1572.
Chicago	ODLUYURT Serhat,BATU E. Sema Gelişimsel yetersizlik gösteren çocuklara kaynaştırmaya hazırlık becerilerinin öğretimi. (2010): 1533 - 1572.
MLA	ODLUYURT Serhat,BATU E. Sema Gelişimsel yetersizlik gösteren çocuklara kaynaştırmaya hazırlık becerilerinin öğretimi. , 2010, ss.1533 - 1572.
AMA	ODLUYURT S,BATU E Gelişimsel yetersizlik gösteren çocuklara kaynaştırmaya hazırlık becerilerinin öğretimi. . 2010; 1533 - 1572.
Vancouver	ODLUYURT S,BATU E Gelişimsel yetersizlik gösteren çocuklara kaynaştırmaya hazırlık becerilerinin öğretimi. . 2010; 1533 - 1572.
IEEE	ODLUYURT S,BATU E "Gelişimsel yetersizlik gösteren çocuklara kaynaştırmaya hazırlık becerilerinin öğretimi." , ss.1533 - 1572, 2010.
ISNAD	ODLUYURT, Serhat - BATU, E. Sema. "Gelişimsel yetersizlik gösteren çocuklara kaynaştırmaya hazırlık becerilerinin öğretimi". (2010), 1533-1572.

APA	ODLUYURT S, BATU E (2010). Gelişimsel yetersizlik gösteren çocuklara kaynaştırmaya hazırlık becerilerinin öğretimi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 10(3), 1533 - 1572.
Chicago	ODLUYURT Serhat,BATU E. Sema Gelişimsel yetersizlik gösteren çocuklara kaynaştırmaya hazırlık becerilerinin öğretimi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri 10, no.3 (2010): 1533 - 1572.
MLA	ODLUYURT Serhat,BATU E. Sema Gelişimsel yetersizlik gösteren çocuklara kaynaştırmaya hazırlık becerilerinin öğretimi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, vol.10, no.3, 2010, ss.1533 - 1572.
AMA	ODLUYURT S,BATU E Gelişimsel yetersizlik gösteren çocuklara kaynaştırmaya hazırlık becerilerinin öğretimi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri. 2010; 10(3): 1533 - 1572.
Vancouver	ODLUYURT S,BATU E Gelişimsel yetersizlik gösteren çocuklara kaynaştırmaya hazırlık becerilerinin öğretimi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri. 2010; 10(3): 1533 - 1572.
IEEE	ODLUYURT S,BATU E "Gelişimsel yetersizlik gösteren çocuklara kaynaştırmaya hazırlık becerilerinin öğretimi." Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 10, ss.1533 - 1572, 2010.
ISNAD	ODLUYURT, Serhat - BATU, E. Sema. "Gelişimsel yetersizlik gösteren çocuklara kaynaştırmaya hazırlık becerilerinin öğretimi". Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri 10/3 (2010), 1533-1572.