TY  - JOUR
TI  - İlişkisiz paralel makine çizelgeleme probleminde eniyi makine sayısının belirlenmesi içinbir doğrusal tamsayılı matematiksel model ve çözüm yaklaşımları
AB  - Paralel makine çizelgeleme problemlerini ele alan çalışmalarda genellikle tüm makinelerin kullanılacağı varsayılmaktadır. Ancak devreye alınması sırasında çok yoğun enerji tüketilen büyük fırınların yer aldığı özel süreçlere sahip bazı işletmeler için işlerin en az sayıda fırın kullanılarak tamamlanması çok kritik olabilmektedir. Ayrıca pek çok işletme için de işlerini daha az makine ile gerçekleştirmek, üretimde kullanılmayan makinelerin başka bir işletmeye kiralanabilmesi veya boş kalan makinelerin kapasitesi kadar ek iş kabul edebilmesi fırsatlarını yaratmaktadır. Bu nedenle bu çalışmada, tüm makinelarin kullanılacağı varsayımı kaldırılmıştır, sıra ve makine bağımlı hazırlık sürelerinin ve makine uygunluklarının dikkate alındığı ilişkisiz paralel makine çizelgeleme probleminde hem hangi makinelarin kullanılacağına hem de kullanılacak makinelerde hangi işlerin hangi sırada üretileceğine karar verecek bir matematiksel model önerilmiştir. Ele alınan problemin amaçları, kullanılacak makine sayısının ve son işin tamamlanma zamanının enküçüklenmesidir. Önerilen çok amaçlı matematiksel modelin amaç fonksiyonları, ağırlıklı toplam yöntemi kullanılarak birleştirilmiştir. Matematiksel modelin çözüm performansının gösterilebilmesi için rassal türetilen test problemleri, GAMS/CPLEX ile çözülmüştür. Büyük boyutlu problemlerin çözümünde GAMS/CPLEX ile çözüm elde edilememesi nedeniyle bir yerel arama algoritması ve bir genetik algoritma önerilmiştir. Büyük boyutlu problem için tüm ağırlık çiftleri dikkate alındığında, genetik algoritma, yerel arama algoritmasından çözüm kalitesi açısından ortalama %25,64, süre açısından ise ortalama %50,31 daha başarılı olmuştur.
AU  - Saraç, Tugba
AU  - Tutumlu, Büşra
DO  - 10.17341/gazimmfd.686683
PY  - 2022
JO  - Gazi Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi Dergisi
VL  - 37
IS  - 1
SN  - 1300-1884
SP  - 329
EP  - 345
DB  - TRDizin
UR  - http://search/yayin/detay/1064159
ER  -