Temel değerlerin ölçümü: Portre değerler anketinin Türkçe uyarlaması

Kürşat DEMİRUTKU, (Atılım Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Psikoloji Bölümü, Ankara, Türkiye)
Nebi SÜMER (Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Psikoloji Bölümü, Ankara, Türkiye)
Türk Psikoloji Yazıları
17 5
Yıl: 2010 Cilt: 13 Sayı: 25 Sayfa Aralığı: 17 - 28 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Temel değerlerin ölçümü: Portre değerler anketinin Türkçe uyarlaması

Öz:
Bu makalede temel değerleri ölçmek için geliştirilen Portre Değerler Anketi (PDA; Schwartz ve ark., 2001) tanıtılmaktadır. Literatürde baskın olan iki değer kuramı ve ölçüm yöntemleri özetlendikten sonra, PDA'nm geliştirilme süreci ayrıntılandırılmıştır. Devamında, PDA'nın Türkçe uyarlamasını yapmak amacıyla bir Türk üniversite örnekleminde yürütülen araştırma sunulmuştur. Bulgular PDA'nın iç tutarlık ve zaman içinde tutarlık bakımından güvenilir bir ölçüm aracı olduğunu göstermiştir. En Küçük Uzay Analizi ile PDA'nın yapı geçerliği smanmıştır. Kadınların ve erkeklerin değer yönelimleri de incelenmiş ve değer yönelimlerinin farklı olmaktan çok benzer oldukları bulunmuştur. Genel olarak, PDA'nın Türk örneklemi üzerinde kuramsal modele uygun yapı gösterdiği saptanmış ve olası farklılıklar tartışılmıştır. Bu çalışma PDA'nın Türkçe uyarlamasının ileriki çalışmalarda kullanılabilecek düzeyde psikometrik yeterliğe sahip olduğunu göstermiştir.
Anahtar Kelime: psikometrik özellikler üniversite öğrencileri psikometrik ölçek uyarlama cinsiyet farklılıkları çok boyutlu ölçekleme en küçük uzay analizi portre değerleranketi türkçeye uyarlama schwartz’ın değer envanteri

Konular: Psikoloji

The measurement of basic values: Turkish adaptation of portrait values questionnaire

Öz:
In the present paper, Portrait Values Questionnaire (PVQ; Schwartz et al., 2001) as a measurement tool for assessing basic values was introduced. Following a brief review on two dominant value theories and their measurement methods in the literature, the development process of the PVQ was detailed. Then, an empirical study which was conducted in a Turkish university sample for purposes of Turkish adaptation of the PVQ was presented. Reliability analyses revealed that the PVQ was internally and temporally consistent. Smallest Space Analysis has provided evidence for the construct validity of the PVQ. Value priorities of men and women were also investigated and found to be more similar than they were different. Few but expectable deviations from the theoretical model were discussed. Overall, the present study establishes grounds for the further use of the PVQ in Turkish samples.
Anahtar Kelime: multidimensional scaling smallest space analysis portrait values questionnaire turkish adaptation schwartz’s values inventory psychometric properties university students psychometric scale adaptation gender differences

Konular: Psikoloji
Belge Türü: Makale Makale Türü: Derleme Erişim Türü: Erişime Açık
  • Bardi, A. ve Schwartz, S. H. (2001). Values and behavior: Strength and structure of relations. Personality and Social Psychology Bulletin, 29, 1207-1220.
  • Başaran, F. (2004). Geçiş döneminde Türkiye: Değişim, gelişim, tutumlar ve değerler. Ankara: Türk Psikologlar Derneği.
  • Bolak-Boratav, H. (2006). Değer öncelikleri ve tutumlar: İstanbul gençliği üzerine bir çalışma. 14. Ulusal Psikoloji Kongresi, Hacettepe Üniversitesi, Ankara, 6-8 Eylül.
  • Braithwaite, V. A. ve Law, H. G. (1985). Structure of human values: Testing the adequacy of the Rokeach value survey. Journal of Personality and Social Psychology, 49, 250-263.
  • Cohen, J. (1988). Statistical power analysis for the behavioral sciences (2. baskı). Hillsdale, NJ: Lawrence Erlbaum Associates.
  • Davison, M. L. (1983). Multidimensional scaling. NY: Wiley.
  • Demirutku, K. (2006). Değerler, sosyalleşme ve sosyal sapma. 14. Ulusal Psikoloji Kongresi, Hacettepe Üniversitesi, Ankara, 6-8 Eylül.
  • Demirutku, K. (2007). Parenting styles, internalization of values, and the self-concept [Çocukyetiştirme tarzları, değerlerin içselleştirilmesi ve benlik kavramı]. Yayınlanmamış doktora tezi. Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Ankara.
  • Demirutku, K. ve Korkmaz-Devrani, T. (2005). Üniversite öğrencilerinde değer, tutum ve akademik davranış ilişkileri. Yayınlanmamış makale.
  • Duran, Z. (2007). Türkiye'nin Avrupa Birliği'ne üyeliğine yandaş ve karşıt olan bireylerin, sahip oldukları değerler bakımından karşılaştırılması. Yayınlanmamış yükseklisans tezi. Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
  • Feather, N. T. (1975). Values in education and society. NY: Free Press.
  • Grusec, J. E. ve Kuczynski, L. (Der.). (1997). Parenting and children's internalization of values: A handbook of contemporary theory. NY: John Wiley & Sons.
  • Guttman, L. (1968). A general nonmetric technique for finding the smallest coordinate space for a configuration of points. Psychometrika, 33, 469-506.
  • Gümüş-Dirilen, Ö. (2009). Kültür, değerler, kişilik ve siyasal ideoloji arasındaki ilişki: Kültürlerarası bir karşılaştırma (Türkiye-Amerika). Yayınlanmamış doktora tezi. Ankara Üniversitesi, Ankara.
  • İmamoğlu, E. O. ve Karakitapoğlu-Aygün, Z. (1999). 1970'lerden 1990'lara değerler: Üniversite düzeyinde gözlenen zaman, kuşak ve cinsiyet farklılıkları. Türk Psikoloji Dergisi, 14{44), 1-18.
  • Jones, E. E. ve Gerard, H. B. (1967). Foundations of social psychology. NY: John Wiley & Sons.
  • Karakitapoğlu-Aygün, Z. ve îmamoğlu, E. O. (2002). Value domains of Turkish adults and university students. Journal of Social Psychology, 142, 333-351.
  • Kluckhohn, C. (1962). Values and value-orientations in the theory of action. T. Parsons ve E. A. Shils, (Der.), Toward a general theory of action içinde (388-433). Cambridge: Harvard University Press.
  • Kozan, M. K. ve Ergin, C. (1999). The influence of intra-cultural value differences on conflict management practices. International Journal of Conflict Management, 10, 249- 267.
  • Kroeger, K. (2004). SYSTAT 11: Getting started. Richmond, CA: SYSTAT Software, Inc.
  • Kruskal, J. B. ve Wish, M. (1978). Multidimensional scaling. London: Sage.
  • Kuşdil, M. E. ve Kağıtçıbaşı, Ç. (2000). Türk öğretmenlerinin değer yönelimleri ve Schwartz değer kuramı. Türk Psikoloji Dergisi, 75(45), 59-76.
  • Maio, G. R, Roese, N. J., Seligman, C. ve Katz, A. (1996). Rankings, ratings, and the measurement of values: Evidence for the superior validity of ratings. Basic and Applied Social Psychology, 18, 171-181.
  • Mead, A. (1992). Review of the development of multidimensional scaling methods. Statistician, 41, 27-39.
  • Rohan, M. J. (2000). A rose by any name? The values construct. Personality and Social Psychology Review, 4, 255-277.
  • Rohan, M. J. ve Zanna, M. P. (1996). Value transmission in families. C. Seligman, J. M. Olson ve M. P. Zanna, (Der.), The psychology of values: The Ontario symposium, Vol. 8 içinde (253-276). Mahwah, NJ: Erlbaum.
  • Rohan, M. J. ve Zanna, M. P. (1998). The "products of socialization": A discussion of self-regulatory strategies and value systems. J. Cooper ve J. M. Darley, (Der.), Attribution and social interaction: The legacy of Edward E. Jones içinde (279-292). Washington, DC: American Psychological Association.
  • Rokeach, M. (1973). The nature of human values. NY: Free Press.
  • Schwartz, S. H. (1992). Universals in the content and structure of values: Theoretical advances and empirical tests in 20 countries. M. P. Zanna, (Der.), Advances in experimental social psychology (Vol. 25) içinde (1-65). NY: Academic Press.
  • Schwartz, S. H. (1994). Beyond individualism and collectivism: New cultural dimensions of values. U. Kim, H. C. Triandis, Ç. Kağıtçıbaşı, S. Choi ve G. Yoon, (Der.), Individualism and collectivism: Theory, method, and applications içinde (85-119). Thousand Oaks, CA: Sage.
  • Schwartz, S. H. (1996). Value priorities and behavior: Applying a theory of integrated value systems. C. Seligman, J. M. Olson ve M. P. Zanna, (Der.), The psychology of values: The Ontario symposium, Vol. 8 içinde (1-24). Mahwah, NJ: Lawrence Erlbaum Associates.
  • Schwartz, S. H. (2005). Robustness and fruitfulness of a theory of universals in individual human values. A. Tamayo ve J. B. Porto, (Der.), Valores e comportamento nas orgatıizaçöe [Values and behavior in organizations] içinde (56-95). Petröpolis, Brazil: Vozes.
  • Schwartz, S. H. (2006). Les valeurs de base de la personne: theorie, mesures et applications [Temel beşeri değerler: Kuram, ölçüm, ve uygulamalar], Revue Française de Sociologie, 45, 929-968.
  • Schwartz, S. H. ve Boehnke, K. (2004). Evaluating the structure of values with confirmatory factor analysis. Journal of Research in Personality, 38, 230-255.
  • Schwartz, S. H., Melech, G., Lehmann, A., Burgess, S., Harris, M. ve Owens, V. (2001). Extending the cross-cultural validity of the theory of basic human values with a different method of measurement. Journal of Cross- Cultural Psychology, 32, 519-542.
  • Schwartz, S. H. ve Rubel, T. (2005). Sex differences in value priorities: Cross-cultural and multimethod studies. Journal of Personality and Social Psychology, 89, 1010-1028.
  • Smith, P. B. ve Schwartz, S. H. (1997). Values. J. W. Berry, M. H. Segall ve Ç. Kağıtçıbaşı, (Der.), Handbook of cross-cultural psychology, Vol. 3: Social behavior and applications (2. baskı) içinde (78-118). Boston: Allyn & Bacon.
  • Spini, D. (2003). Measurement equivalence of 10 value types from the Schwartz value survey across 21 countries. Journal of Cross-Cultural Psychology, 34, 3-23.
  • Struch, N., Schwartz, S. H. ve van der Kloot, W. (2002). Meaning of basic values for women and men: A cross- cultural analysis. Personality and Social Psychology Bulletin, 28, 16-28.
  • Zavalloni, M. (1980). Values. H. C. Triandis ve R. W. Brislin (Der.), Handbook of cross-cultural psychology, Vol. 5: Social psychology içinde (73-120). Boston: Allyn & Bacon.
APA DEMİRUTKU K, Sümer N (2010). Temel değerlerin ölçümü: Portre değerler anketinin Türkçe uyarlaması. , 17 - 28.
Chicago DEMİRUTKU Kürşat,Sümer Nebi Temel değerlerin ölçümü: Portre değerler anketinin Türkçe uyarlaması. (2010): 17 - 28.
MLA DEMİRUTKU Kürşat,Sümer Nebi Temel değerlerin ölçümü: Portre değerler anketinin Türkçe uyarlaması. , 2010, ss.17 - 28.
AMA DEMİRUTKU K,Sümer N Temel değerlerin ölçümü: Portre değerler anketinin Türkçe uyarlaması. . 2010; 17 - 28.
Vancouver DEMİRUTKU K,Sümer N Temel değerlerin ölçümü: Portre değerler anketinin Türkçe uyarlaması. . 2010; 17 - 28.
IEEE DEMİRUTKU K,Sümer N "Temel değerlerin ölçümü: Portre değerler anketinin Türkçe uyarlaması." , ss.17 - 28, 2010.
ISNAD DEMİRUTKU, Kürşat - Sümer, Nebi. "Temel değerlerin ölçümü: Portre değerler anketinin Türkçe uyarlaması". (2010), 17-28.
APA DEMİRUTKU K, Sümer N (2010). Temel değerlerin ölçümü: Portre değerler anketinin Türkçe uyarlaması. Türk Psikoloji Yazıları, 13(25), 17 - 28.
Chicago DEMİRUTKU Kürşat,Sümer Nebi Temel değerlerin ölçümü: Portre değerler anketinin Türkçe uyarlaması. Türk Psikoloji Yazıları 13, no.25 (2010): 17 - 28.
MLA DEMİRUTKU Kürşat,Sümer Nebi Temel değerlerin ölçümü: Portre değerler anketinin Türkçe uyarlaması. Türk Psikoloji Yazıları, vol.13, no.25, 2010, ss.17 - 28.
AMA DEMİRUTKU K,Sümer N Temel değerlerin ölçümü: Portre değerler anketinin Türkçe uyarlaması. Türk Psikoloji Yazıları. 2010; 13(25): 17 - 28.
Vancouver DEMİRUTKU K,Sümer N Temel değerlerin ölçümü: Portre değerler anketinin Türkçe uyarlaması. Türk Psikoloji Yazıları. 2010; 13(25): 17 - 28.
IEEE DEMİRUTKU K,Sümer N "Temel değerlerin ölçümü: Portre değerler anketinin Türkçe uyarlaması." Türk Psikoloji Yazıları, 13, ss.17 - 28, 2010.
ISNAD DEMİRUTKU, Kürşat - Sümer, Nebi. "Temel değerlerin ölçümü: Portre değerler anketinin Türkçe uyarlaması". Türk Psikoloji Yazıları 13/25 (2010), 17-28.
Sayfa Oluşturulma Tarihi
22-04-2024 15:39

İLETİŞİM

TÜBİTAK ULAKBİM TR Dizin

Yüzüncüyıl, İşçi Blokları Mahallesi

Muhsin Yazıcıoğlu Caddesi No:51/C

06530 Çankaya / ANKARA +90 (312) 298 92 00

trdizin@tubitak.gov.tr

TÜBİTAK ULAKBİM Ulusal Akademik Ağ ve Bilgi Merkezi Cahit Arf Bilgi Merkezi © Tüm Hakları Saklıdır. Gizlilik Politikası Kullanım Şartları