TY  - JOUR
TI  - Kuzulama mevsimi, kuzu genotipi, anne ve doğumla ilgili faktörlerin kuzuların büyüme ve yaşama gücü üzerine etkileri
AB  - Bu araştırmada yaşları 2 ile 7 arasında değişen saf İvesi (n=44), Morkaraman (n=40) ve Tuj (n=68) ırkı koyunlar ile İvesi (n=31), Morkaraman (n=4), Tuj (n=71) kuzuları ve Romanov x İvesi (n=34), Romanov x Morkaraman (n=43), Romanov x Tuj (n=9) melezi kuzular kullanılmıştır. Farklı doğum mevsimlerinde (güz-kış ve bahar-yaz) doğan kuzularda doğuma yardım, doğumdan sonra kuzunun dizleri üzerine ve ayağa kalkma zamanı, emme teşebbüsü ve başarılı emme, kuzuyu yalayarak kurutma süresi ve analık kabiliyeti kaydedilmiştir. Doğumdan 24 saat sonra ana ve kuzular tartılmıştır. Kuzular 60. günde sütten kesilerek tartılmış ve sütten kesim ağırlıkları tespit edilmiştir. Araştırma sonunda ilkine doğum yapan koyunların doğum sonrası ağırlıkları (49.3 kg), ikinci kez ve daha fazla sayıda doğum yapan koyunlar arasındaki farklılık (57.5 kg) çok önemli bulunmuştur (P<0.01). Kuzu doğum ağırlığı üzerine, doğum mevsimi ve doğan kuzunun ırkının etkisi önemli bulunmuştur (P<0.05). Yaşama gücü bakımından erkek ve dişi kuzular arasındaki fark istatistiksel olarak önemsiz bulunmuştur (P>0.05) fakat doğum tipi bakımından tekiz ve ikiz kuzuların yaşama gücü üçüz kuzulara göre daha yüksek olduğu tespit edilmiştir (P<0.05). Ayrıca erkek kuzular dişi kuzulara göre, tek doğan kuzular ikiz ve üçüz doğan kuzulara göre daha yüksek sütten kesim ağırlığına sahip olmuşlardır ve aralarındaki fark önemli bulunmuştur (P<0.05). Kuzu davranışları bakımından incelendiğinde, kuzunun dizlerinin üzerine kalkma süresi, ayağa kalkma süresi ve memeye temas faktörlerinin sütten kesim ve yaşama gücü üzerine etkisinin olmadığı tespit edilmiştir (P>0.05).Kurutma süresi bakımından daha uzun zaman ayıran (30 dak ve üzeri) anaların yavruları daha yüksek sütten kesim ağırlığına (19.2 kg) sahip olmalarına rağmen istatistiki bir fark tespit edilmemiştir (P>0.05). Araştırma sonucuna göre, doğuma ve kuzunun emmesine müdahalenin sütten kesim ve kuzu yaşama gücünde düşüşlere neden olduğu bu yüzden mümkün olduğunca doğuma ve doğum sonrası kuzuların bakımına müdahale edilmemesi gerektiği sonucuna varılmıştır.
AU  - EMSEN, H.
AU  - ÜRÜŞAN, H.
PY  - 2010
JO  - Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi
VL  - 7
IS  - 3
SN  - 1302-7050
SP  - 163
EP  - 172
DB  - TRDizin
UR  - http://search/yayin/detay/107112
ER  -