Yıl: 2010 Cilt: 11 Sayı: 87 Sayfa Aralığı: 159 - 169 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Yemek, kültür ve kimlik

Öz:
Yemek sadece biyolojik bir eylem değildir. Yiyeceklerin üretimi, taşınması, depolanması ve tüketimi sürecinde oluşan farklı toplumsal birliktelikler ve ritüeller kültürün beslenme konusundaki önemini ortaya koymaktadır. Bu çalışmada yemeğin toplumsal bir simge olması üzerinde durulmuştur. Bu kapsamda toplumsal statü ve güç ilişkilerinde yemeğin önemi vurgulanmaktadır. Çalışmada sosyal sınıflara göre gıda maddelerinin tüketimi, tüketimdeki farklılaşmanın toplumsal görünümleri incelenmiştir. Çalışmada yemeğin toplumu oluşturan fertler arasındaki iletişim ve etkileşim sürecine etkileri sosyalleşme süreci esas alınarak değerlendirilmiştir. Çalışma kapsamında toplumların gelişim sürecinde yiyeceklerin temini ve işlenmesine dayalı farklılaşmanın üzerinde durulduğuna dikkat çekilmiş, beslenmeye dayalı farklılaşmanın farklı toplum tipleri ve farklı kültürlerdeki görünümlerine değinilmiştir. Çalışma kapsamında üzerinde durulan konulardan birini de inanç ve beslenme ilişkisi oluşturmaktadır. Gerek çok tanrılı dinlerde gerekse tek tanrılı dinlerde yiyecek maddeleri tanrı veya tanrılara sunulan yiyecekler arasında önemli bir yer aldığı vurgulanmıştır. Bu kapsamda toplumda beslenme alışkanlıklarının oluşmasında dinin yenilmesini yasakladığı ve yenilmesine izin verdiği yiyeceklerin etkisi ortaya konulmuştur. Çalışmada yiyeceklerin, üretim ve tüketim sürecindeki kültürel farkların toplumların kimliklerinin bir parçası olduğu ifade edilmektedir.
Anahtar Kelime: toplumsallaşma etnik kimlik ritüeller kültürel kimlik kültürel farklılıklar dini inançlar beslenme alışkanlıkları yemek kültürü toplumsal sınıflar sosyal durum

Konular: Folklor

Food, culture and identity

Öz:
Food is not solely a biological process. Different social gatherings and rituals during the production, transport, storage and consumption of food display the importance of culture in nutrition. This study aims to highlight food as a social symbol. In this regard, the significance of food in relation to social power is emphasized. The consumption of food according to social classes and social view in differentiation of consumption has been analyzed. In this study, the effects of food on the period of communication among the individuals of the society in regard to the socialization period have been taken into consideration and evaluated. In the scope of the study it has been focused on the differentiation in the process and supply of food and mentioned about the differentiation of nutrition because of varied society and cultural types. Another focus in the study is on the relationship between religion and nutrition. It has been highlighted that both in multi-deity and mono-deity religions food plays an important role in offering food to deities. It has also been put that the effects of food either forbidden to consume or given permission to eat by the religion play a role in the formation habit of nutrition within societies. Finally, it has been put that within the process of the production and consumption of food, cultural differences are a part of the identities of societies.
Anahtar Kelime: nutritional habits food culture social classes social status socialization ethnic identity rituals cultural identity cultural differences religious beliefs

Konular: Folklor
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Dalby. Andrew; Sally Grainger (2001), Antik Çağ Yemekleri ve Yemek Kültürü, çev: Betül Avunç, İstanbul, Homer Kitabevi.
  • Çetin, Altan (2006), “Memluk Devletinde Yemek Kültürüne Genel Bir Bakış”, Milli Folklor, Geleneksel Yayıncılık Yıl 18. sayı.72. s-107-117.
  • Haviland, William (2002), Kültürel Antropoloji. Çev. Hüsamettin İnaç, Seda Çiftçi. Kaknüs Yayınları, İstanbul.
  • Hatemi, Hüsrev (1996) “Beslenme İle Kültür İlişkisi”, Sanat Dünyamız, Yapı Kredi Yayınları. İstanbul, sayı:60–61 s.125–129.
  • Goode, Judith (2005), “Yemek”, Çev. Fatih Mormenekşe, Milli Folklor, Geleneksel Yayıncılık, Yıl: 17. sayı 67.s.172- 177.
  • İbn-i Haldun (1988), Mukaddime, Yayına Hazırlayan: Süleyman Uludağ, Dergâh Yayınları, İstanbul.
  • İnan, Abdulkadir (1998), Makaleler ve İncelemeler, cilt 2.Türk Tarih Kurumu, Ankara.
  • Kottak, Condrad Phıllıp (2008). Antropoloji. Çev. Serpil Altuntek, Balkı Aydın Şafak, Dilek Erdal vd. Ütopya Yayınları, Ankara.
  • Kösoğlu, Nevzat (1992), “Milli Kültür ve Çorba”, Milli Kültür ve Kimlik, Ötüken Yayınları, İstanbul.
  • McIntosh, Alex (1996), Sociologies of Food And Nutrition, Plenum Press, New York.
  • Odabaşı, Yavuz ve Gülfidan Barış (2006), Tüketici Davranışı, 6.Baskı, (MediaCat) Kapital Medya Hizmetleri A.Ş, İstanbul.
  • Ögel, Bahaeddin(2003), Türk Mitolojisi, Türk Tarih Kurumu, Ankara.
  • Ögel, Bahaeddin(1982), “Türk Mutfağının Gelişmesi ve Türk Tarihi Gelenekleri”, Türk Mutfağı Sempozyumu Bildirileri, Kültür Turizm Bakanlığı, Milli Folklor Araştırma Dairesi Yayınları, Ankara s.15–18
  • Reımertz, Stephan (2003), Çayın Kültür Tarihi, Çev. Mustafa Tüzel, Dost Kitabevi Yayınları, Ankara.
  • Standage, Tom (2005), Altı Bardakta Dünya Tarihi, Çev. Ahmet Fethi, Merkez Kitapları, İstanbul.
  • Şavkay, Tuğrul (2000), Osmanlı Mutfağı, Şekerbank Yayınları, İstanbul.
  • Tezcan, Mahmut (2000), Türk Yemek Antropolojisi, T.C.Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara.
  • Wells, Calvin, (1984). Sosyal Antropoloji Açısından İnsan ve Dünyası, Çev. Bozkurt Güvenç, Remzi Kitabevi, İstanbul.
APA BESIRLI H (2010). Yemek, kültür ve kimlik. , 159 - 169.
Chicago BESIRLI HAYATI Yemek, kültür ve kimlik. (2010): 159 - 169.
MLA BESIRLI HAYATI Yemek, kültür ve kimlik. , 2010, ss.159 - 169.
AMA BESIRLI H Yemek, kültür ve kimlik. . 2010; 159 - 169.
Vancouver BESIRLI H Yemek, kültür ve kimlik. . 2010; 159 - 169.
IEEE BESIRLI H "Yemek, kültür ve kimlik." , ss.159 - 169, 2010.
ISNAD BESIRLI, HAYATI. "Yemek, kültür ve kimlik". (2010), 159-169.
APA BESIRLI H (2010). Yemek, kültür ve kimlik. Milli Folklor Dergisi, 11(87), 159 - 169.
Chicago BESIRLI HAYATI Yemek, kültür ve kimlik. Milli Folklor Dergisi 11, no.87 (2010): 159 - 169.
MLA BESIRLI HAYATI Yemek, kültür ve kimlik. Milli Folklor Dergisi, vol.11, no.87, 2010, ss.159 - 169.
AMA BESIRLI H Yemek, kültür ve kimlik. Milli Folklor Dergisi. 2010; 11(87): 159 - 169.
Vancouver BESIRLI H Yemek, kültür ve kimlik. Milli Folklor Dergisi. 2010; 11(87): 159 - 169.
IEEE BESIRLI H "Yemek, kültür ve kimlik." Milli Folklor Dergisi, 11, ss.159 - 169, 2010.
ISNAD BESIRLI, HAYATI. "Yemek, kültür ve kimlik". Milli Folklor Dergisi 11/87 (2010), 159-169.