Futures piyasalarda getiri volatilitesi, piyasa derinliği ve işlem hacmi etkileşimi: Vadeli işlem ve opsiyon borsası araştırması

GÖÇMEN YAĞCILAR, GAMZE; Gok, Ibrahim Yasar; KALAYCI, ŞEREF

Futures piyasalarda getiri volatilitesi, piyasa derinliği ve işlem hacmi etkileşimi: Vadeli işlem ve opsiyon borsası araştırması

Şeref KALAYCI, (Süleyman Demirel Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, Isparta, Türkiye)

İbrahim Yaşar GÖK, (Süleyman Demirel Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, Isparta, Türkiye)

Gamze Göçmen YAĞCILAR (Süleyman Demirel Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, Isparta, Türkiye)

Muhasebe ve Finansman Dergisi (. e-Muhasebe ve Finansman Dergisi)

3 0

Yıl: 2010 Cilt: 0 Sayı: 48 Sayfa Aralığı: 32 - 48 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Futures piyasalarda getiri volatilitesi, piyasa derinliği ve işlem hacmi etkileşimi: Vadeli işlem ve opsiyon borsası araştırması

Öz:

Bu çalışmada, ülkemizde ilk olarak, Vadeli İşlem ve Opsiyon Borsası'nda işlem gören dolar ve en-deks-30 futures kontratları üzerinde, getiri, işlem hacmi ve açık pozisyon arasındaki etkileşim, granger nedensellik testi, etki-tepki analizleri ve varyans ayrıştırması metoduyla incelenmiştir. Dolar futures kontratları için granger nedensellik testi ile sadece getiriden işlem hacmine doğru tek yönlü, endeks-30 futures kontratları için ise açık pozisyondan getiriye doğru tek yönlü ve işlem hacmi ile açık pozisyon arasında da çitf yönlü bir nedensellik (geri besleme etkisi) olduğu bulgusuna erişilmiştir. Dolar kontratları için etki-tepki analizleri sonucuna göre açık pozisyonda ki şok karşısında işlem hacminin kısa dönemli olarak önce azalış sonra artış şeklinde tepki verdiği, getiride ki şok karşısında ise işlem hacminin kısa dönemli artış şeklinde bir tepki verdiği bulgusuna erişilmiştir. Endeks-30 kontratları etki-tepki analizi sonuçlarına göre ise açık pozisyon, getiri ve işlem hacmi değişkenlerinin her üçünde de meydana gelen şok karşısında diğer değişkenlerin tepkisiz kaldığı sonucuna ulaşılmıştır. Dolar kontratları varyans ayrışım sonucuna göre hem açık pozisyon hem de getiri öngörü hata varyansının büyük ölçüde bu değişkenlerin kendileri tarafından açıklandığı, işlem hacmi öngörü hata varyansının ise kendi gecikmeli değerleri yanı sıra getiri ve açık pozisyon tarafından da açıklandığı sonucuna ulaşılmıştır. Endeks-30 kontratları varyans ayrışım sonuçlarına göre ise açık pozisyon, getiri ve işlem hacmi değişkenlerinin her üçünde ki öngörü hata varyansının çok büyük ölçüde kendileri tarafından açıklandığı bulgusuna erişilmiştir. Bu bulgulara göre işlem hacmi, getiri ve açık pozisyon arasındaki ilişki için dolar ve endeks 30 kontratlarının sergilediği etkileşim de farklılık arz etmektedir. Bu sonuçlar gelişmekte olan borsalara dair, teorisyen ve uygulayıcılar açısından önemli sayılabilecek çıkarsamaları bünyesinde barındırmaktadır.

Anahtar Kelime:

Konular: Tarih İşletme İktisat

The interaction between return volatility, market depth and trading volume in futures markets: An examination on Tukish derivatives exchange

Öz:

In this study, the interaction between return volatility, market depth and trading volume relationships are examined by using granger causality test, impulse- response functions and variance decomposition methods for the U.S. Dollars arid 1SE-30 Index futures contracts which are traded in TURKDEX. For the dolar futures contracts, granger causality test results shows that the direction of causality is one way and is from return to trading volume. For the ISE-3Ö Index contracts, the direction of causality is one way from open interest to return and there are feedback effect between the trading volume and open interest. The impulse response function results for the dolar contracts indicate that trading volume shows response in short period of time to impact in open interest and impact in return has positive effect on trading volume. For the ISE-30 Index contracts, impulse response function results reveal that any shocks on open position, return and trading volume has no' effects on each other. Variance decomposition results for the dolar contracts show that both open interest and return have been explained by their own lag values, on the other hand, trading volume has been explained both its own lag values and tha values of return and open position. Variance decomposition results for the ISE-30 contracts imply that open interest, return and trading volume have been explained by their lag values. Finally, trading volume, return and open interest interactions for the U.S. Dollars and ISE-30 contracts are not the same. These results contain some conclusions about emerging markets for both academicions and practitionars.

Anahtar Kelime:

Konular: Tarih İşletme İktisat

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

BHAR Ramaprasad, A. G. MALLIARIS, Volume and Volatility in Foreign Currency Futures Markets,Review of Quantitative Finance and Accounting, 10 (1998)
BOZKURT Hilal, Zaman Serileri Analizi, Ekin Yayınları, Bursa, 2007
CHEN An-Sing, Hung-Gay FUNG, Erin H.C. KAO, The dynamic relations among return volatility, trading imbalance, and trading volume in futures markets, Mathematics and Computers in Simulation 79 (2008)
CHENA Ho-Chyuan, Juping WU, Return Volatility and the Intraday Behavior of Market Liquidity without Market Makers Evidence from the Taiwan Futures Market, International Research Journal of Finance and Economics, Issue 17 (2008)
CHENG Hui-Miao, Kuo-Ching YİNG, The Causality Of Hourly Price-Volume Relationship: An Empirical Study Of Mini Taiwan Exchange Futures, Expert Systems with Applications 36 (2009)
CORNELL Bradford, The Relationship between Volume and Priee Variability in Futures Markets, Originanally Published in Volume 1, Number 3, 1981
FERRIS Stephen P., Hun Y. PARK, Kwangwoo PARK, Volatility, Open interest, Volume, And Arbitrage Evidence From The S&P 500 Futures Market, Applied Economics Letters, 2002, 9
FUJIHARA Roger A., Mbodja MOUGOUE, An Examination Of Linear And Nonlinear Causal Relationships Between Price Variability And Volume In Petroleum Futures Markets, The Journal ot Futures Markets, Vol. 17, No. 4,1997
FUNG Hung-Gay, Gary A. PATTERSON, The dynamic relationship of volatility, volume, and market depth in currency futures markets, Journal of International Financial Markets, Institutions and Money 9 (1999)
GARCİA Philip, Raymond M. LEUTHOLD, Hector ZAPATA, Lead-Lag Relationships between Trading Volume and Price Variability: New Evidence, The Journal of Futures Markets. Vol. 6. No. 1,1986
GUJARATI Damodar N., Temel Ekonometri, Literatür Yayıncılık, İstanbul, 1999
GWILYM Owam Ap, David McMILLAN, Alan SPEIGHT, The intraday Relationship Between Volume And Volatility In LIFFE Futures Markets, Applied Financial Economics, 1999, 9
MCMILLAN David, Alan SPEIGHT, Return-Volume Dynamics İn UK Futures, Applied Financial Economics, 2002,12
MOOSA Imad A., SİLVAPULLE Param, Price-Volume Relationship İn The Crude Oil Futures Markets Some Results Based On Linear And Non Linear Causality Testing, International Rewiew of Economics and Finance, 9(2000)
PURİ Tribhuvan N., George C. PHİLİPPATOS, Asymmetric Volume-Return Relation and Concentrated Trading in LIFFE Futures, European Financial Management, Vol. 14, No. 3, 2008,
RÎPPLE Ronald D., Imad A. MOOSA, The effect of maturity, trading volume, and open interest on crude oil futures price range-based volatility, Global Finance Journal 20 (2009)
SERLETİS Apostolos, Asghar SHAHMORADİ, Returns And Volatility İn The NYMEX Henry Hub Natural Gas Futures Market, OPEC Review, September 2006
SEVÜKTEKİN Mustafa,Mehmet NARGELEÇEKENLER, Ekonometrik Zaman Serileri Analizi, Nobel Yayın Dağıtım, 2007, Ankara
TARI Recep, Ekonometri, Avcı Ofset, İstanbul, 2008
YEN Stephane M., Ming-Hsiang CHEN, Open Interest, Volume and Volatility: Evidence From Taiwan Futures Markets, Journal of Economics and Finance, Online Published: July 2009

APA	KALAYCI Ş, Gok I, GÖÇMEN YAĞCILAR G (2010). Futures piyasalarda getiri volatilitesi, piyasa derinliği ve işlem hacmi etkileşimi: Vadeli işlem ve opsiyon borsası araştırması. , 32 - 48.
Chicago	KALAYCI ŞEREF,Gok Ibrahim Yasar,GÖÇMEN YAĞCILAR GAMZE Futures piyasalarda getiri volatilitesi, piyasa derinliği ve işlem hacmi etkileşimi: Vadeli işlem ve opsiyon borsası araştırması. (2010): 32 - 48.
MLA	KALAYCI ŞEREF,Gok Ibrahim Yasar,GÖÇMEN YAĞCILAR GAMZE Futures piyasalarda getiri volatilitesi, piyasa derinliği ve işlem hacmi etkileşimi: Vadeli işlem ve opsiyon borsası araştırması. , 2010, ss.32 - 48.
AMA	KALAYCI Ş,Gok I,GÖÇMEN YAĞCILAR G Futures piyasalarda getiri volatilitesi, piyasa derinliği ve işlem hacmi etkileşimi: Vadeli işlem ve opsiyon borsası araştırması. . 2010; 32 - 48.
Vancouver	KALAYCI Ş,Gok I,GÖÇMEN YAĞCILAR G Futures piyasalarda getiri volatilitesi, piyasa derinliği ve işlem hacmi etkileşimi: Vadeli işlem ve opsiyon borsası araştırması. . 2010; 32 - 48.
IEEE	KALAYCI Ş,Gok I,GÖÇMEN YAĞCILAR G "Futures piyasalarda getiri volatilitesi, piyasa derinliği ve işlem hacmi etkileşimi: Vadeli işlem ve opsiyon borsası araştırması." , ss.32 - 48, 2010.
ISNAD	KALAYCI, ŞEREF vd. "Futures piyasalarda getiri volatilitesi, piyasa derinliği ve işlem hacmi etkileşimi: Vadeli işlem ve opsiyon borsası araştırması". (2010), 32-48.

APA	KALAYCI Ş, Gok I, GÖÇMEN YAĞCILAR G (2010). Futures piyasalarda getiri volatilitesi, piyasa derinliği ve işlem hacmi etkileşimi: Vadeli işlem ve opsiyon borsası araştırması. Muhasebe ve Finansman Dergisi (. e-Muhasebe ve Finansman Dergisi), 0(48), 32 - 48.
Chicago	KALAYCI ŞEREF,Gok Ibrahim Yasar,GÖÇMEN YAĞCILAR GAMZE Futures piyasalarda getiri volatilitesi, piyasa derinliği ve işlem hacmi etkileşimi: Vadeli işlem ve opsiyon borsası araştırması. Muhasebe ve Finansman Dergisi (. e-Muhasebe ve Finansman Dergisi) 0, no.48 (2010): 32 - 48.
MLA	KALAYCI ŞEREF,Gok Ibrahim Yasar,GÖÇMEN YAĞCILAR GAMZE Futures piyasalarda getiri volatilitesi, piyasa derinliği ve işlem hacmi etkileşimi: Vadeli işlem ve opsiyon borsası araştırması. Muhasebe ve Finansman Dergisi (. e-Muhasebe ve Finansman Dergisi), vol.0, no.48, 2010, ss.32 - 48.
AMA	KALAYCI Ş,Gok I,GÖÇMEN YAĞCILAR G Futures piyasalarda getiri volatilitesi, piyasa derinliği ve işlem hacmi etkileşimi: Vadeli işlem ve opsiyon borsası araştırması. Muhasebe ve Finansman Dergisi (. e-Muhasebe ve Finansman Dergisi). 2010; 0(48): 32 - 48.
Vancouver	KALAYCI Ş,Gok I,GÖÇMEN YAĞCILAR G Futures piyasalarda getiri volatilitesi, piyasa derinliği ve işlem hacmi etkileşimi: Vadeli işlem ve opsiyon borsası araştırması. Muhasebe ve Finansman Dergisi (. e-Muhasebe ve Finansman Dergisi). 2010; 0(48): 32 - 48.
IEEE	KALAYCI Ş,Gok I,GÖÇMEN YAĞCILAR G "Futures piyasalarda getiri volatilitesi, piyasa derinliği ve işlem hacmi etkileşimi: Vadeli işlem ve opsiyon borsası araştırması." Muhasebe ve Finansman Dergisi (. e-Muhasebe ve Finansman Dergisi), 0, ss.32 - 48, 2010.
ISNAD	KALAYCI, ŞEREF vd. "Futures piyasalarda getiri volatilitesi, piyasa derinliği ve işlem hacmi etkileşimi: Vadeli işlem ve opsiyon borsası araştırması". Muhasebe ve Finansman Dergisi (. e-Muhasebe ve Finansman Dergisi) 48 (2010), 32-48.