Çiftçilerin örgütlenme düzeyi ve örgütlerden beklentileri üzerine bir araştırma: Van ili örneği

ÇELIK ATES, HACER; Terin, Mustafa

Çiftçilerin örgütlenme düzeyi ve örgütlerden beklentileri üzerine bir araştırma: Van ili örneği

Mustafa TERİN, (Ankara Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Tarım Ekonomisi Bölümü, Ankara, Türkiye)

Hacer Çelik ATEŞ (Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Tarım Ekonomisi Bölümü, Van, Türkiye)

Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi

14 3

Yıl: 2010 Cilt: 47 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 265 - 274 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Çiftçilerin örgütlenme düzeyi ve örgütlerden beklentileri üzerine bir araştırma: Van ili örneği

Öz:

Tarım sektörünün en önemli sorunlardan biri, üreticilerin örgütlü bir yapıda olmamasıdır. Tarımsal üretimde ürünlerin daha iyi değerlendirilebilmesi ve üreticilerin pazarda etkin olabilmeleri için örgütlü bir yapıda olması gerekmektedir. Araştırma, Van ilinde tarımsal üretimde bulunan üreticilerin örgütlenme düzeyini, örgütlenmeye bakışlarını ve tarımsal örgütlerden beklentilerini belirlemek amacı ile yapılmıştır. Araştırmanın ana materyalini 118 üretici ile yüz yüze yapılan anket verileri oluşturmaktadır. Elde edilen veriler SPSS paket programında khi kare bağımsızlık testi ve çok değişkenli analiz (MCA) yöntemleri kullanılarak analiz edilmiştir. Araştırmaya katılan üreticilerin ortalama aile genişliği 9.1 ve ailelerin % 66.6’sı 6 çocuk ve üzerinde çocuğa sahiptir. Ortalama üretici yaşı 46.7 ve üreticilerin % 71.2’si 21 yıl ve üzeri deneyime sahiptir. Üreticilerin % 74.6’sı, Ziraat Odasına, % 27.1’i Tarımsal Kalkınma Kooperatifine, % 5.1’i Tarım Kredi Kooperatifine ve % 11.0’i Pancar Ekicileri Kooperatifine üyedir. Üreticilerin eğitim düzeyi ile tarımsal örgüte üye olmaları arasında anlamlı bir ilişki vardır (p<0.05). Tarımsal Kalkınma Kooperatiflerine üye olan üreticilerin % 46.9’unun beklentileri gerçekleşmiş iken Ziraat Odasına üye üreticilerin % 75.8’inin beklentileri gerçekleşmemiştir.

Anahtar Kelime: çiftçi işbirliği Van çiftçi birlikleri kooperatifler Türkiye üyelik çiftçi tutumları

Konular: Tarımsal Ekonomi ve Politika İşletme Ziraat Mühendisliği Entomoloji Ziraat, Toprak Bilimi

A Study on the level of cooperation among the farmers and their expectations from the associations: the case of Van Province

Öz:

One of most important problems of agriculture sector is the fact that the producers in this sector are not well organized. The farmers need to be organized to be effective in the market and get a better price for their products. This study has been undertaken in Van Province in order to determine the level of farmer organization, farmers’ attitude towards organizing and their expectation from the farmers’ organizations. Data obtained from 118 face-to-face interviews using pre-arranged questionnaires constitute the primary material of the study. The data were analyzed using the SPSS program. Within the SPSS, Chi-square Multivariate Correspondence Analysis (MCA) techniques were employed. Farmers participating in the surveys have an average of 9.1 persons per household and 66.6 % of these families have more than 6 children. Average age of the farmers is 46.7; with 71.2 % of them having 21 or more years of experience in their field. 74.6 % of the farmers are the members of the Chamber of Agriculture, 27.1 % are the members of Agricultural Development Cooperative, 5.1 % are the members of Agricultural Credit Cooperative, and 11.0 % are the members of the Sugar beat Producers’ Cooperative. There is a significant relationship between the level of education and the membership in a farmers’ organization (p<0.05). It was determined that the expectations of farmers from a membership in Agricultural Development Cooperatives are fulfilled by 46.9%, while the expectations of the farmers from being a member in the Chamber of Agriculture are fulfilled by 75.8%.

Anahtar Kelime: Turkey membership farmers' attitudes farmers cooperation Van farmers' associations cooperatives

Konular: Tarımsal Ekonomi ve Politika İşletme Ziraat Mühendisliği Entomoloji Ziraat, Toprak Bilimi

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Acar, İ. 2001. Mandıra İşleten Dönerdere Tarımsal Kalkınma Kooperatifi ile Üyelerinin Ekonomik Yapısı ve Kooperatif Ortak İlişkileri (yüksek lisans tezi). Yüzüncü Yıl Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Van.
Anonim, 2003. İl Tarım ve Kırsal Kalkınma Master Planlarının Hazırlanmasına Destek Projesi Van Tarım Master Planı. Van.
Arslan, N. 1996. İzmir İli Torbalı Yöresinde Seçilen İki Köyde Tarım Üreticilerinin Köy Kalkınma Kooperatifi Şeklinde Örgütlenmelerine Etki Eden Faktörler Üzerine Bir Araştırma (yüksek lisans tezi, basılmamış). Ege Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
Bhuyan, S. 2007. The People Factor in Cooperatives: An Analysis of Members’ Attidutes and Behavior. Canadian Journal of Agricultural Economics 55(3): 275-298.
Boyacı, M. 1993. Gediz ve Nif Çayı Havzalarında Bağçılık İşletmelerinin Tarımsal Bilgi Yönündeki Gereksinimleri ve Karşılanması Üzerine Bir Araştırma. (yüksek lisans tezi) Ege Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İzmir
Boyacı, M. 2000. Çeşme İlçesinde Çiftçilerin Tarımda Kalma Eğilimleri Üzerine Bir Araştırma. Ege Üniversitesi Tarımsal Uygulama ve Araştırma Merkezi Yayın No: 6, İzmir, 27.
Burth, L. and M.E. Wirth. 1990. Assessing the Effectiveness of a Farm Supply Cooperative: A Comparison of Farmer and Manager Viewpoints. Journal of Agricultural Cooperatives 5, 17-26.
Cochran, W.G. 1977. Sampling Techniques, 3rd Edition. John Wiley&Sons, New York.
Daft, R,L. 2004. Organization Theory and Design. Ohio: South Western.
Doğanca, M.Y. 1983. Batı Anadolu’nun İki Orman Köyünde Yayım Açısından Kooperatifleşme Olayı ve Kooperatiflere Katılımı Etkileyen Faktörler Üzerine Bir Araştırma. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları No:469, İzmir, 142.
Eraktan, G. 2001. Ortak Tarım Politikası. ATAUM Ders Notu.
Gray, T.W. and C.A. Kraenzle. 1998. Member Participation in Agricultural Cooperatives: A Regression and Scale Analysis. (RBS Research Report 165). Department fo Agriculture Rural Business Cooperative Service. Washington, DC: US.
Hakelius, K. 1999. Farmer Cooperatives in the 21st Century: Young and Old Farmers in Sweden. Journal of Rural Cooperation 27(1): 31-54.
Hansen, M.H. Jr.J.L. Morrow. and J.C. Batista. 2002. The Impact of Trust on Cooperative Membership Retention, Performance and Satisfaction: An Exploratory Study. International Food and Agribusiness Managment Review 5, 41-59.
İnan, İ.H, B. Gülçubuk, C. Ertuğrul, E. Kantürer, E.A. Baran, and Ö. Dilmen. 2000. Türkiye’de Tarımda Kırsal Kesim Örgütlenmesi. Türkiye Ziraat Mühendisliği V. Teknik Kongresi, (I): 145-176. 17-21 Ocak Ankara.
İnan, İ.H, İ. Kumkale, and O. Gaytancıoğlu. 1999. Trakya’da Kırsal Kesimin Örgütlenmesinde Tarım Kooperatifleri, Üretici Birlikleri ve Köylere Hizmet Götürme Birliklerinin Rolü. Türk Kooperatifçilik Kurumu Yayınları, No:91 Ankara.
İnan, İ.H, M. Direk, B. Başaran, S. Birinci, and E. Erkmen. 2005. Tarımda Örgütlenme. Türkiye Ziraat Mühendisliği VI: Teknik Kongresi 1133-1154. 3-7 Ocak. Ankara
Karlı, B, and Y. Çelik. 2003. GAP Alanındaki Tarım Kooperatifleri ve Diğer Çiftçi Örgütlerinin Bölge Kalkınmasındaki Etkinliği. Tarımsal Ekonomi Araştırma Enstitüsü Yayın No:97, Ankara.
Karlı, B. 2001. Önder Çiftçi Projesi Modelinin Uygulanabilirliği Üzerine Bir Araştırma: Harran Ovası Örneği. Türkiye Odalar Birliği, Ankara.
Koçtürk, O.M, and A.N. Cebeci. 2003. Türkiye’de Tütün Üretiminde Sözleşmeli Tarım:Manisa Örneği. Türk Koop Ekin Dergisi Sayı:26 33-38.
Koçtürk, O.M. 1995. Türkiye’de Çiftçi Organizasyonlarının Genel Görünümü ve Ege Bölgesinde Seçilmiş Bazı İllerde Çiftçi Örgütlenmesi Düzeyi Üzerine Bir Araştırma (doktora tezi, basılmamış). Ege Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
Lind, L.W, and E. Akesson. 2005. Pig Producers’ Choice of Slaughterhouse Cooperative or İnvestor-Owned? International of Cooperative Managment 2(2):40-46
Rad, S. 1999. Türkiye’de Ziraat Odalarının Yeniden Yapılanması Üzerine Bir Araştırma (basılmamış, doktora tezi).Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Ankara.
Rehber, E. 2009. Tarımda Örgütlenme ve Sorunları. http://www.erekonomi.com/orgut.pdf Erişim Tarihi: 04.06.2009
Selznick; P. 1948. Foundations of the Theory of Organization. American Sociological Review,13: 25-35.
Talim, M, T. Güneş, A. Çıkın, İ. H. İnan, ve M. Bektöre. 1981. Tarımda Teşkilatlanma. Türkiye II. Tarım Kongresi Tebliğler Kitabı, Tarım ve Orman Bakanlığı Yayınları, Ankara
Turan, A.N. 2000. Adilcevaz Aygır Gölü Yağmurlama Sulama Projesi Kapsamında Faaliyette Bulunan Tarım İşletmelerinin Ekonomik Analizi (yüksek lisans tezi).YYÜ. Fen Bilimleri Enstitüsü Van.
Wadsworth, J.J. 1991. An Analysis of Major Farm Characteristics and Farmers’ Use of Cooperatives. Journal of Agricultural Cooperatives, 6, 45-53.
Yıldırım, H. 1994. Adana İli Seyhan ve Yüreğir İlçelerinde Tarım Sektöründe Mesleki Örgütlenme ve Sorunları Üzerine Bir Araştırma (yüksek lisans tezi, basılmamış). Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Adana.
Yıldırım, İ. 1993. Van İli Çatak İlçesinde Koyunculuk İşletmelerinin Üretim Ekonomisi ve Pazarlaması (basılmamış doktora tezi). Ege Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
Yıldız, B. 1995. Aşağı Seyhan Ovasındaki Tarım Kredi Kooperatiflerinin ve Ortaklarının Sorunlarının Kuruluş ve Ortaklar Açısından Değerlendirilmesi (yüksek lisans tezi, basılmamış).Çukurova Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Adana.

APA	Terin M, ÇELIK ATES H (2010). Çiftçilerin örgütlenme düzeyi ve örgütlerden beklentileri üzerine bir araştırma: Van ili örneği. , 265 - 274.
Chicago	Terin Mustafa,ÇELIK ATES HACER Çiftçilerin örgütlenme düzeyi ve örgütlerden beklentileri üzerine bir araştırma: Van ili örneği. (2010): 265 - 274.
MLA	Terin Mustafa,ÇELIK ATES HACER Çiftçilerin örgütlenme düzeyi ve örgütlerden beklentileri üzerine bir araştırma: Van ili örneği. , 2010, ss.265 - 274.
AMA	Terin M,ÇELIK ATES H Çiftçilerin örgütlenme düzeyi ve örgütlerden beklentileri üzerine bir araştırma: Van ili örneği. . 2010; 265 - 274.
Vancouver	Terin M,ÇELIK ATES H Çiftçilerin örgütlenme düzeyi ve örgütlerden beklentileri üzerine bir araştırma: Van ili örneği. . 2010; 265 - 274.
IEEE	Terin M,ÇELIK ATES H "Çiftçilerin örgütlenme düzeyi ve örgütlerden beklentileri üzerine bir araştırma: Van ili örneği." , ss.265 - 274, 2010.
ISNAD	Terin, Mustafa - ÇELIK ATES, HACER. "Çiftçilerin örgütlenme düzeyi ve örgütlerden beklentileri üzerine bir araştırma: Van ili örneği". (2010), 265-274.

APA	Terin M, ÇELIK ATES H (2010). Çiftçilerin örgütlenme düzeyi ve örgütlerden beklentileri üzerine bir araştırma: Van ili örneği. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 47(3), 265 - 274.
Chicago	Terin Mustafa,ÇELIK ATES HACER Çiftçilerin örgütlenme düzeyi ve örgütlerden beklentileri üzerine bir araştırma: Van ili örneği. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 47, no.3 (2010): 265 - 274.
MLA	Terin Mustafa,ÇELIK ATES HACER Çiftçilerin örgütlenme düzeyi ve örgütlerden beklentileri üzerine bir araştırma: Van ili örneği. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, vol.47, no.3, 2010, ss.265 - 274.
AMA	Terin M,ÇELIK ATES H Çiftçilerin örgütlenme düzeyi ve örgütlerden beklentileri üzerine bir araştırma: Van ili örneği. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi. 2010; 47(3): 265 - 274.
Vancouver	Terin M,ÇELIK ATES H Çiftçilerin örgütlenme düzeyi ve örgütlerden beklentileri üzerine bir araştırma: Van ili örneği. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi. 2010; 47(3): 265 - 274.
IEEE	Terin M,ÇELIK ATES H "Çiftçilerin örgütlenme düzeyi ve örgütlerden beklentileri üzerine bir araştırma: Van ili örneği." Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 47, ss.265 - 274, 2010.
ISNAD	Terin, Mustafa - ÇELIK ATES, HACER. "Çiftçilerin örgütlenme düzeyi ve örgütlerden beklentileri üzerine bir araştırma: Van ili örneği". Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 47/3 (2010), 265-274.