Yıl: 2022 Cilt: 10 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 171 - 188 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.52122/nisantasisbd.1109887 İndeks Tarihi: 06-09-2022

UZAY MADENCİLİĞİNE İLİŞKİN ZORLUKLAR VE POTANSİYEL ÇÖZÜMLERİ

Öz:
Güneş sisteminde metallerin, minerallerin ve enerji kaynaklarının hatta buz ve farklı şekillerde su kaynaklarının bulunması uzaya karşı politik ve ticari ilgiyi artırarak bu kavramı giderek daha gerçekçi ve ulaşılabilir hale getirmektedir. Uzayın Madenciliğinde uzay bilim adamlarına göre kaynakların araştırılması, elde edilmesi bu sürecin asıl önemli kısmını oluşturmamakta veya uzaya ulaştıracak teknolojilerin geliştirilmesi bir tek üstesinden gelinmesi gereken mesele değildir. Dünya üzerindeki madencilik faaliyetlerinin bile yürütülmesi ve uygulanması çok kapsamlı ve zor iken, uzayın madenciliği bundan çok daha hassastır ve girişimin gerçekleşmesinden önce çözüme kavuşması gereken birçok fiziki zorlukların ve en önemlisi uluslararası çerçevede takip edilmesi ve uygulanması şart olan küresel düzen ve uyumun (yönetim) idare edilmesi söz konusudur. Sektörün yatırım sisteminin işleyişindeki eksiklikler, öngörülemeyen ve ölçülemeyen riskler ve getiriler, büyük miktarda maliyetler, potansiyel siber saldırılar, uzay çöplüğü, düzenleyici yasal çerçeveler ve engeller, hükümetler arası rekabet ve olası anlaşmazlıklar, sürdürülebilirliğin korunması, madencilik faaliyetlerini etkileyebilecek uzaydaki doğal tehditler, uzayda çalışanların karşılaşabileceği sağlık sorunlar ve teknolojik eksiklikler vb. bu zorluklara örnektir. Dolayısıyla bu çalışma bu sorunların bazılarını ele almış, olası çözümlerini, literatür taramasına dayanarak, göstermeye çalışmıştır. Bu bağlamda çalışma risklere, maliyetlere, yatırım çekme süreçlerine, sürdürülebilirliğe ve teknolojik eksikliklere değinerek beş bölümden oluşturulmuştur.
Anahtar Kelime: sürdürülebilir ve teknolojik zorlukl maliyetler; Yasal çerçeveler; Yatırım Uzay madenciliğinde riskler

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Allison, P. (2015a). ‘This is why lunar colonies will need to live underground.’ https://www.bbc.com/future/article/20151218-how-to-survive-the-freezing-lunar-night., 10.12.2020.
  • Allison, P. (2018b). ‘How we could survive on an asteroid.’ https://www.bbc.com/future/article/20180612-will-we-ever-colonise-an-asteroid., 25.12.2019.
  • Bockel, J. M. (2018). The Future of the Space İndustry. Economic and Security Committee.
  • Bryce Space and Technology, LLC. (2017). Global Space Industry Dynamics. Bryce, 7-22.
  • Cahan, B. B., Marboe, I., & Roedel, H. (2015). Outer Frontiers of Banking: Financing Space Explorers and Safeguarding Terrestrial Finance. New Space, 4(4), 253-256.
  • Campa, R., Szocik, K., & Braddock, M. (2019). Why space colonization will be fully automated. Technological Forecasting and Social Change, 143, 162-171.
  • Christensen, I., Lange, I., Sowers, G., Abbud-Madrid, A., & Bazilian, M. D. (2019). New policies needed to advance space mining. Issues in Science and Technology, 35(2), 26-30.
  • Cruddas, S. (2015a). ‘Rocketing prices: The investors eyeing the riches of space.’ https://www.bbc.com/future/article/20150810-rocketing-prices-the-investors-eyeing-the- riches-of-space., 02.15.2020.
  • Cruddas, S. (2016b). ‘The truth about asteroid mining.’ https://www.bbc.com/future/article/20160103-the-truth-about-asteroid-mining., 25.12.2019
  • Çerçi, A. A. (2014). Küresel Ölçekte Melek Yatırımcılığın Gelişiminin İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul: Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Dağ M. , Çelik, M. (2018). Yatırım teşvikleri nedir? Kavram ve kapsamı üzerine bir değerlendirme. Bitlis Eren Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7(2), 863-875.
  • Emen, T. (2019). ‘The Global Space Economy: A Short Overvıew Of The New Space Race.’ http://turkishpolicy.com/blog/42/the-global-space-economy-a-short-overview-of-the-new- space-race., 10.04.2020.
  • Emspak, J. (2016, 5 11). ‘What we would actually do to stop a 'doomsday’ asteroid?’ https://www.bbc.com/future/article/20160510-what-we-would-actually-do-to-stop-a- doomsday-asteroid., 15.02.2020.
  • Gilbert, A., & Bazilian, M. (2019). ‘We Need a Space Resources Institute.’ blogs.scientificamerican.com : https://blogs.scientificamerican.com/observations/we-need-a- spaceresources-institute/., 05.02.2020.
  • Hameed, H. (2019). Asset- based Financing in the Space Industry. The Space Protocol of the Cape Town convention-An Internationally Effort to Introduce a Harmonised System of Secured Transactions Law to the Space Industry Amman. 5-13.
  • Hollingham, R. (2015). ‘Should we build a village on the Moon?’ https://www.bbc.com/future/article/20150712-should-we-build-a-village-on-the-moon., 15.02.2020.
  • Hollingham, R. (2015). ‘The man who can send you to Mars.’ https://www.bbc.com/future/article/20150113-one-way-ticket-to-the-red-planet., 10.02.2020.
  • Kalam, A. (2008). The Future of Space Exploration and Human Development. Boston: Boston University.
  • Kaymak, H. (2005). Yabancı Doğrudan Yatırımları Artırmak İçin Teşvikler Gerekli ve/veya Yeterli mi?. Maliye Dergisi, 149(1), 74-104.
  • Lee, R. (2012). Law and Regulation of Commercial Mining of Minerals in Outer Space. New York: Springer.
  • Losch, A. (2019). The need of an ethics of planetary sustainability. International Journal of Astrobiology, 1-6.
  • Mallick , S., & Rajagopalan, R. P. (2019). If Space is 'the Province of Mankind', Who Owns its Resources? An Examination of the Potential of Space Mining and its Legal İmplications. Observer Research Foundation.
  • Mazanek, D. D., Merrill, R. G., Brophy, J. R., & Mueller, R. P. (2015). Asteroid redirect mission concept: a bold approach for utilizing space resources. Acta Astronautica, 117, 163-171.
  • Megapixl. (2019). ‘Solar Power On The Moon.’https://www.megapixl.com/solar-power-on-the- moon-illustration-13055292., 15.02.2020.
  • Metzger, P. (2016). Space development and space science together an histoic opportunity. Space Policy, 77-91.
  • Meurisse, A., & Carpenter, J. (2020). Past, present and future rationale for space resource utilisation. Planetary and Space Science, 1-28.
  • NASA: Hoyt, Robert. (2017). ‘WRANGLER: Capture and De-Spin of Asteroids and Space Debris.’ www.nasa.gov: https://www.nasa.gov/content/wrangler-capture-and-de-spin-of-asteroids- and-space-debris/., 15.02.2020.
  • Newman, C., & Williamson, M. (2018). Space Sustainability: Reframing the Debate.
  • OECD. (2019). The Space Economy in Figures: How Space Contributes to the Global Economy. Paris: OECD Publishing.
  • Robson, D. (2014). ‘Are these the five craziest space missions?’ https://www.bbc.com/future/article/20141219-five-craziest-space-missions., 15.12.2019.
  • Robson, D. (2014). ‘The expert guide to space colonies.’ https://www.bbc.com/future/article/20141002-time-to-plan-a-space-colony., 10.02.2020
  • Santos, A. F. (2003). Financing of space assets. Space Policy, 19(2), 127-129.
  • Snowden, S. (2018). ‘Japanese Space-Elevator Experiment Launching to Space Station Next Week (Really! 2020)’, www.space.com: https://www.space.com/41278-japan-space-elevator- cubesats-experiment.html., 13.02.2020.
  • Staedter, T. (2019).’ AI SpaceFactory Wins NASA's 3D-Printed Extraterrestrial Habitats Challenge’, https://spectrum.ieee.org/tech-talk/aerospace/space-flight/3d-printers-could-build-future- homes-on-mars., 13.02.2020.
  • Sullivan, T. A., & McKay, D. S. (1991). Using Space Resources. Houston: NASA Johnson Space Center.
  • Szoka, B., & Dunstan, J. (2012). ‘Space Law: Is Asteroid Mining Legal?’ https://www.wired.com/2012/05/opinion-asteroid-mining/., 10.02. 2020.
  • Unidiroit (2012). Protocol to the Convention on İnternational İnterests in Mobile Equipment on Matters Specific to Space Assets. Berlin: UNİDROİT.
  • Wikipedia. (2020a). ‘Asteroid Mining.’ https://en.wikipedia.org/wiki/Asteroid_mining#:~:text=Asteroid%20mining%20is%20the%20 hypothetical,%2C%20including%20near%2DEarth%20objects., 15.02.2020
  • Wikipedia. (2020b). ‘Edison's Conquest of Mars.’ https://en.wikipedia.org/wiki/Edison%27s_Conquest_of_Mars., 17.02.2020.
  • Yamagiwa, Y., Fujii, T., Nakashima, K., Oshimori, H., Okino, T., Komua, S., & Ishikawa, Y. (2019). Space experimental results of STARS-C CubeSat to verify tether deployment in orbit. Acta astronautica, 177, 759-770.
  • Zacny, K. (2013). ‘Space mining: Robots in the final frontier.’ https://robohub.org/space-mining- robots-in-the-final-frontier/., 15.02.2020.
  • Zheng, P. (2018). ‘A Legal Analysis of "Space Asset" Under the 2012 Space Protocol to the International Interests in Mobile Equipment.’ https://www.nyulawglobal.org/globalex/Space_Asset_Protocol_Cape_Town_ Convention1.html., 10.02.2020
APA rodoplu şahin d, BEBITOVA M (2022). UZAY MADENCİLİĞİNE İLİŞKİN ZORLUKLAR VE POTANSİYEL ÇÖZÜMLERİ. , 171 - 188. 10.52122/nisantasisbd.1109887
Chicago rodoplu şahin didem,BEBITOVA MATLYUBA UZAY MADENCİLİĞİNE İLİŞKİN ZORLUKLAR VE POTANSİYEL ÇÖZÜMLERİ. (2022): 171 - 188. 10.52122/nisantasisbd.1109887
MLA rodoplu şahin didem,BEBITOVA MATLYUBA UZAY MADENCİLİĞİNE İLİŞKİN ZORLUKLAR VE POTANSİYEL ÇÖZÜMLERİ. , 2022, ss.171 - 188. 10.52122/nisantasisbd.1109887
AMA rodoplu şahin d,BEBITOVA M UZAY MADENCİLİĞİNE İLİŞKİN ZORLUKLAR VE POTANSİYEL ÇÖZÜMLERİ. . 2022; 171 - 188. 10.52122/nisantasisbd.1109887
Vancouver rodoplu şahin d,BEBITOVA M UZAY MADENCİLİĞİNE İLİŞKİN ZORLUKLAR VE POTANSİYEL ÇÖZÜMLERİ. . 2022; 171 - 188. 10.52122/nisantasisbd.1109887
IEEE rodoplu şahin d,BEBITOVA M "UZAY MADENCİLİĞİNE İLİŞKİN ZORLUKLAR VE POTANSİYEL ÇÖZÜMLERİ." , ss.171 - 188, 2022. 10.52122/nisantasisbd.1109887
ISNAD rodoplu şahin, didem - BEBITOVA, MATLYUBA. "UZAY MADENCİLİĞİNE İLİŞKİN ZORLUKLAR VE POTANSİYEL ÇÖZÜMLERİ". (2022), 171-188. https://doi.org/10.52122/nisantasisbd.1109887
APA rodoplu şahin d, BEBITOVA M (2022). UZAY MADENCİLİĞİNE İLİŞKİN ZORLUKLAR VE POTANSİYEL ÇÖZÜMLERİ. NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER DERGİSİ, 10(1), 171 - 188. 10.52122/nisantasisbd.1109887
Chicago rodoplu şahin didem,BEBITOVA MATLYUBA UZAY MADENCİLİĞİNE İLİŞKİN ZORLUKLAR VE POTANSİYEL ÇÖZÜMLERİ. NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER DERGİSİ 10, no.1 (2022): 171 - 188. 10.52122/nisantasisbd.1109887
MLA rodoplu şahin didem,BEBITOVA MATLYUBA UZAY MADENCİLİĞİNE İLİŞKİN ZORLUKLAR VE POTANSİYEL ÇÖZÜMLERİ. NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER DERGİSİ, vol.10, no.1, 2022, ss.171 - 188. 10.52122/nisantasisbd.1109887
AMA rodoplu şahin d,BEBITOVA M UZAY MADENCİLİĞİNE İLİŞKİN ZORLUKLAR VE POTANSİYEL ÇÖZÜMLERİ. NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER DERGİSİ. 2022; 10(1): 171 - 188. 10.52122/nisantasisbd.1109887
Vancouver rodoplu şahin d,BEBITOVA M UZAY MADENCİLİĞİNE İLİŞKİN ZORLUKLAR VE POTANSİYEL ÇÖZÜMLERİ. NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER DERGİSİ. 2022; 10(1): 171 - 188. 10.52122/nisantasisbd.1109887
IEEE rodoplu şahin d,BEBITOVA M "UZAY MADENCİLİĞİNE İLİŞKİN ZORLUKLAR VE POTANSİYEL ÇÖZÜMLERİ." NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER DERGİSİ, 10, ss.171 - 188, 2022. 10.52122/nisantasisbd.1109887
ISNAD rodoplu şahin, didem - BEBITOVA, MATLYUBA. "UZAY MADENCİLİĞİNE İLİŞKİN ZORLUKLAR VE POTANSİYEL ÇÖZÜMLERİ". NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER DERGİSİ 10/1 (2022), 171-188. https://doi.org/10.52122/nisantasisbd.1109887