Adil dünya inancı ve cinsiyetin üretim karşıtı iş davranışları üzerindeki etkisi

Hatem ÖCEL, (Karabük Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Karabük, Türkiye)
Orhan AYDIN (Hacettepe Üniversitesi, Ankara, Türkiye)
Türk Psikoloji Dergisi
16 2
Yıl: 2010 Cilt: 25 Sayı: 66 Sayfa Aralığı: 73 - 86 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Adil dünya inancı ve cinsiyetin üretim karşıtı iş davranışları üzerindeki etkisi

Öz:
Bu araştırma adil dünya inancı ile üretim karşıtı iş davranışları arasında bir ilişki olup olmadığını ve sergilenen üretim karşıtı iş davranışlarının türü açısından cinsiyete bağlı farklılıkların bulunup bulunmadığını incelenmek amacıyla yürütülmüştür. Bu amaçla 400 kamu ve özel sektör çalışanına Üretim Karşıtı îş Davranışları Ölçeği ile Adil Dünya İnancı Ölçeği uygulanmıştır. Genel ve kişisel adil dünya inançları için ayrı ayrı uygulanan 2 (adil dünya inancı: yüksek-düşük) x 2 (cinsiyet: kadın-erkek) MANOVA ve izleyen ANOVA sonuçları genel adil dünya inancı düşük olan katılımcıların geri çekilme, kişisel adil dünya inancı düşük olanların ise kötüye kullanma, sabotaj ve geri çekilme boyutlarında yer alan üretim karşıtı iş davranışlarını adil dünya inancı yüksek olanlardan daha fazla sergilediklerini ortaya koymuştur. Bulgular, aynı zamanda erkeklerin kötüye kullanma, çalma ve sabotaj boyutunda yer alan üretim karşıtı iş davranışlarını kadınlardan daha fazla gerçekleştirdikleri göstermiştir.
Anahtar Kelime: kötüye kullanma adil dünya inancı üretim karşıtı iş davranışları hırsızlık Adil Dünya İnancı Ölçeği örgütsel psikoloji üretim karşıtı iş davranışları ölçeği toplumsal cinsiyet sabotaj

Konular: İş İşletme

The effeccts of belief in a just world and gender on counterproductive work behaviors

Öz:
The present study was carried out to investigate the effects of belief in a just world and gender on counterproductive work behaviors. Belief in a Just World and Counterproductive Work Behavior Checklist were administered to 400 public and private sectors employees. Two separate 2 (belief in a just world: high-low) x 2 (gender: male-female) MANOVA's applied to general and personal belief in a just world. The results of following ANOVA's indicated that participants low in general belief in a just world as compared with those high in general belief in a just world scored higher on withdrawal dimension of CBW. Similarly, participants low in personal belief in a just world scored higher on abuse, withdrawal and sabotage dimensions. The results also showed that male participants displayed more counterproductive work behaviors on abuse, sabotage and theft dimensions than did female participants.
Anahtar Kelime: organizational psychology counterproductive work behavior checklist gender sabotage abuse just world belief counterproductive work behavior theft Belief in a Just World Scale

Konular: İş İşletme
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Archer, J. (2004). Sex differences in aggression in real world- settings: A meta-analytic review. Review of General Psychology, 8, 291-322.
  • Ball, G. A., Trevino, L. K. ve Sims, H. P. Jr. (1993). Just and unjust punishment influences on subordinate and citizenship. Academy of Management Journal, 37, 299-322.
  • Baron, R. A. (2004). Workplace aggression and violence: Insights from basic research. R. W. Griffin ve A. O'Leary- Kelly, (Ed.), The dark side of organizational behavior içinde (23-61). San Francisco: Jossey Bass.
  • Bayram, N., Gürsakal, N. ve Bilgel, N. (2009). Counterproductive work behavior among white-collar employees: A study from Turkey. International Journal of Selection and Assessment, 17, 180-188.
  • Begue, L. ve Muller, D. (2006). Belief in a just world as moderator of hostile attributional bias. British Journal of Social Psychology, 45, 117-126.
  • Berry, C. M., Ones, D. S. ve Sackett, P. R. (2007). Interpersonal deviance, organizational deviance, and their common correlates: A review and meta-analysis. Journal of Applied Psychology, 92, 410-424.
  • Bettencourt, B. A. ve Miller, N. (1996). Gender differences in aggression as a function of provocation: A meta-analysis. Psychology Bulletin, 119, 422-447.
  • Bowling, N. A. ve Eschleman, K. J. (2010). Employee personality as a moderator of the relationships between work stressors and counterproductive work behavior. Journal of Occupational Health Psychology, 15, 91-103.
  • Bukhari, Z. ve Ali, U. (2009). Relationship between organizational citizenship behavior and counterproductive work behavior in the geographical context of Pakistan. International Journal of Business and Management, 4, 85-92.
  • Correria, I., ve Dalbert, C. (2008). School bullying: Belief in a personal just world of bullies, victims, and defenders. European Psychologist, 13, 248-254.
  • Cremer, D. D., ve Sedikides, C. (2005). Self uncertainty and responsiveness to procedural justice. Journal of Experimental Social Psychology, 41, 157-173
  • Cubela Adoric, V. ve Kvartuc, T. (2007). Effects of mobbing on justice beliefs and adjustment. European Psychologist, 72,261-271.
  • Dalal, R. S. (2005). A meta-analysis of the relationships between organizational citizenship behavior and counterproductive work behavior. Journal of Applied Psychology, 90, 1241-1255.
  • Dalbert, C. (1999). The world is more just for me than generally: About the personal belief in a just world scale's validity. Social Justice Research, 12, 79-98.
  • Dalbert, C. (2001). The justice motive as a personal resource: Dealing with challenges and critical life events. New York: Kluwer Academic /Plenum Publishers.
  • Dalbert, C. (2002). Beliefs in a just world as a buffer against anger. Social Justice Research, 15, 123-145.
  • Dalbert, C., Montada, L. ve Schmitt, M. (1987). Belief in a just world: Validity correlates of two scales. Psychologische Beitrage, 29, 596-615.
  • Dalbert, C. ve Stoeber, J. (2006). The belief in a just world and domain-specific beliefs about justice at school and in the family: A longitudinal study with adolescents. International Journal of Behavioral Development, 30, 200-207.
  • Domagalski, T. A. ve Steelman, L. A. (2007). The impact of gender and organizational status on workplace anger expression. Management Communication Quarterly, 20, 297-315.
  • Dzuka, J. ve Dalbert, C. (2007). Student violence against teachers: Teachers' well-being and the belief in a just world. European Psychologist, 12, 253-260.
  • Eagly, A. H. ve Steffen, V. J. (1986). Gender and aggressive behavior: A meta-analytic review of the social psychological literature. Psychology Bulletin, 100, 309-330.
  • Forrest, S., Eatough, V. ve Shevlin, M. (2005). Measuring adult indirect aggression: The development and psychometric assessment of the Indirect Aggression Scales. Aggressive Behavior, 31, 84-97.
  • Hafer, C., Begue, L., Choma, B. ve Dempsey, J. (2005). Belisf in a just world and commitment to long-term deserved outcomes. Social Justice Research, 18, 429-443.
  • Henle, C. A. (2005). Predicting workplace deviance from the interaction between organizational justice and personality. Journal of Managerial Issues, 17, 247-263.
  • Hershcovis, S. M., Turner, N., Barling, J., Arnold, K. A., Du- pre, K. E., Inness, M., LeBlanc M. M. ve Sivanathan, N. (2007). Predicting workplace aggression: A meta-analysis. Journal of Applied Psychology, 92, 228-238.
  • Hsin Lo, H. (2008). Belief in a just world and belief in idealism as predictors of the distributive and procedural justice. Web Journal of Chinese Management Review, 11, 1-10.
  • Jonas, K. ve Lebherz, C. (2008). Social psychology in action. M. Hewstone, W. Stroebe ve K. Onas, (Ed.), Introduction to social psychology: A European Perspective (4. baskı) içinde. Maiden, MA: Blackwell Publishing Ltd.
  • Lau, W. C. S., Au, W. T. ve Ho, J. M. C. (2003) A qualitative and quantitative review of antecedents of counterproductive behavior in organizations. Journal of Business and Psychology, 18, 73-99.
  • Lerner, M. J. (1965). Evaluation of performance as a function of performer's and attractiveness. Journal of Personality and Social Psychology, 1, 355-360.
  • Lerner, M. J. (1980). The belief in a just world. A fundamental delusion. New York: Plenum Press.
  • Martinko, M. J., Gundlach, M. ve Douglas, S. C. (2002). An attributional explication of counterproductive behavior. International Journal of Selection and Analysis, 10, 36-50.
  • Martinko, M. J., ve Zellars, K. (1998). Toward a theory of workplace violence and aggression. R. W. Griffen, A. O'Leary-Kelly ve J. M. Collins, (Ed.), Dysfunctional behavior in organizations: Violent and deviant behavior içinde. Stamford, CT: JAI Press.
  • O'Brien, K. E. ve Allen, T. D. (2008). The relative importance of correlates of organizational citizenship behavior and counterproductive work behavior using multiple sources of data. Human Performance, 21, 62-88.
  • Öcel, H. (2009). Çalışanlarn örgütsel vatandaşlık ve üretim karşıtı iş davranışlarının nedenlerine ilişkin bir model önerisi. Yayınlanmamış doktora tezi, Ankara Üniversitesi, Ankara.
  • Öcel, H. (baskıda). Üretim karşıtı iş davranışları ölçeği: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Türk Psikoloji Yazıları.
  • Ones, D. S. (2008). Expanding the criterion domain: Counterproductive work behaviors. Handout distributed in Assessment Center Study Conference, Stellenbosch, South-Africa.
  • Otto, K. ve Dalbert, C. (2005). Belief in a just world and its functions for, young prisoners. Journal of Research in Personality, 39, 559-573.
  • Otto, K., Glaser, D. ve Dalbert, C. (2009). Mental health, occupational trust and quality of working life: Does belief in a just world matter? Journal of Applied Social Psychology, 39, 1288-1315.
  • Otto, K. ve Schmidt, S. (2007). Dealing with strain at workplace: Compensatory effects of belief in a just world. European Psychologist, 12, 272-282.
  • Rubin, Z. ve Peplau, L. A. (1975). Who believes in a just world? Journal of Social Issues, 54,435-438.
  • Sackett, P. R. (2002). The structure of counterproductive work behaviors: Dimensionality, and relationships with facets of job performance. International Journal of Selection of Assessment, 10, 5-11.
  • Skarlicki, D. P., Folger, R. ve Tesluk, P. (1999). Personality as moderator in the relationship between fairness and retaliation. Academy of Management Journal, 42, 100-108.
  • Spector, P. E. (2006). Industrial and organizational psychology: Research and practice. New York: John Wiley and Sons.
  • Spector, P. E. ve Fox, S. (2005). The stressor-emotion model of Counterproductive work behavior. S. Fox ve P. E. Spector, (Ed.), Counterproductive work behavior: Investigations of actors and targets içinde (151-174). Washington, DC: American Psychological Association.
  • Spector, P. E. ve Fox, S. (2010). Counterproductive work behavior and organizational citizenship behavior: Are they opposite forms of active behavior? Applied Psychology: An International Review, 59, 21-39.
  • Spector, P. E., Fox, S., Penney, L. M., Brursema, K., Goh, A. ve Kessler, S. (2006). The dimensionality of counter productivity: Are all counterproductive behaviors created equal? Journal of Vocational Behavior, 68, 446-460.
  • Sutton, R. M. ve Winnard, E. J. (2007). Looking ahead through lenses of justice: The relevance of just-world beliefs to intentions and confidence in the future. British Journal of Social Psychology, 46, 649-666.
  • Şahin, D. N. (2005). Adil Dünya İnancı Ölçeği. Yayınlanmamış çalışma.
  • Tomaka, J., ve Blascovich, J. (1994). Effects of justice beliefs on cognitive appraisals of and subjective, physiological, and behavioral responses to potential stress. Journal of Personality and Social Psychology, 67, 732-740.
APA ÖCEL H, AYDIN O (2010). Adil dünya inancı ve cinsiyetin üretim karşıtı iş davranışları üzerindeki etkisi. , 73 - 86.
Chicago ÖCEL Hatem,AYDIN Orhan Adil dünya inancı ve cinsiyetin üretim karşıtı iş davranışları üzerindeki etkisi. (2010): 73 - 86.
MLA ÖCEL Hatem,AYDIN Orhan Adil dünya inancı ve cinsiyetin üretim karşıtı iş davranışları üzerindeki etkisi. , 2010, ss.73 - 86.
AMA ÖCEL H,AYDIN O Adil dünya inancı ve cinsiyetin üretim karşıtı iş davranışları üzerindeki etkisi. . 2010; 73 - 86.
Vancouver ÖCEL H,AYDIN O Adil dünya inancı ve cinsiyetin üretim karşıtı iş davranışları üzerindeki etkisi. . 2010; 73 - 86.
IEEE ÖCEL H,AYDIN O "Adil dünya inancı ve cinsiyetin üretim karşıtı iş davranışları üzerindeki etkisi." , ss.73 - 86, 2010.
ISNAD ÖCEL, Hatem - AYDIN, Orhan. "Adil dünya inancı ve cinsiyetin üretim karşıtı iş davranışları üzerindeki etkisi". (2010), 73-86.
APA ÖCEL H, AYDIN O (2010). Adil dünya inancı ve cinsiyetin üretim karşıtı iş davranışları üzerindeki etkisi. Türk Psikoloji Dergisi, 25(66), 73 - 86.
Chicago ÖCEL Hatem,AYDIN Orhan Adil dünya inancı ve cinsiyetin üretim karşıtı iş davranışları üzerindeki etkisi. Türk Psikoloji Dergisi 25, no.66 (2010): 73 - 86.
MLA ÖCEL Hatem,AYDIN Orhan Adil dünya inancı ve cinsiyetin üretim karşıtı iş davranışları üzerindeki etkisi. Türk Psikoloji Dergisi, vol.25, no.66, 2010, ss.73 - 86.
AMA ÖCEL H,AYDIN O Adil dünya inancı ve cinsiyetin üretim karşıtı iş davranışları üzerindeki etkisi. Türk Psikoloji Dergisi. 2010; 25(66): 73 - 86.
Vancouver ÖCEL H,AYDIN O Adil dünya inancı ve cinsiyetin üretim karşıtı iş davranışları üzerindeki etkisi. Türk Psikoloji Dergisi. 2010; 25(66): 73 - 86.
IEEE ÖCEL H,AYDIN O "Adil dünya inancı ve cinsiyetin üretim karşıtı iş davranışları üzerindeki etkisi." Türk Psikoloji Dergisi, 25, ss.73 - 86, 2010.
ISNAD ÖCEL, Hatem - AYDIN, Orhan. "Adil dünya inancı ve cinsiyetin üretim karşıtı iş davranışları üzerindeki etkisi". Türk Psikoloji Dergisi 25/66 (2010), 73-86.
Sayfa Oluşturulma Tarihi
22-04-2024 15:57

İLETİŞİM

TÜBİTAK ULAKBİM TR Dizin

Yüzüncüyıl, İşçi Blokları Mahallesi

Muhsin Yazıcıoğlu Caddesi No:51/C

06530 Çankaya / ANKARA +90 (312) 298 92 00

trdizin@tubitak.gov.tr

TÜBİTAK ULAKBİM Ulusal Akademik Ağ ve Bilgi Merkezi Cahit Arf Bilgi Merkezi © Tüm Hakları Saklıdır. Gizlilik Politikası Kullanım Şartları