İş görenlerin yıldırma eylemlerine maruz kalma durumları üzerine bir araştırma: Antalya örneği

YEŞİLTAŞ, Mehmet; DEMİRÇİVİ, BURAK MURAT

İş görenlerin yıldırma eylemlerine maruz kalma durumları üzerine bir araştırma: Antalya örneği

Mehmet YEŞİLTAŞ, (Gazi Üniversitesi, Ticaret ve Turizm Eğitim Fakültesi, Ankara, Türkiye)

Burak Murat DEMİRÇİVİ (Zonguldak Karaelmas Üniversitesi, Çaycuma Meslek Yüksek Okulu Zonguldak, Türkiye)

Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi

1 1

Yıl: 2010 Cilt: 21 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 199 - 217 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

İş görenlerin yıldırma eylemlerine maruz kalma durumları üzerine bir araştırma: Antalya örneği

Öz:

Bu çalışma, turizm iş görenlerinin kendi değerlendirmelerine göre yıldırma eylemlerine maruz kalma durumlarını ve bu iş görenlerin demografik özellikleriyle yıldırma eylemlerine maruz kalmaları açısından bir fark olup olmadığını ortaya koymayı amaçlamıştır. Yıldırma, hem açık ve doğrudan hem de kapalı ve dolaylı biçimlerde görülebilen, fakat esasen sürekliliği ile tanımlanan kişiler arası bir saldırganlık biçimidir. Çalışmanın amacını gerçekleştirebilmek için bir anket hazırlanmış ve Antalya merkez ilçede bulunan otellerin iş görenlerine uygulanmıştır. Anketlerden elde edilen verilerin Leymann’ın Psikolojik Terör Envanteri (LIPT) ölçütlerine göre değerlendirilmesiyle çalışanların %13’ünün yöneticilerince, %8’inin iş arkadaşlarınca ve % 26’sının da hem yöneticileri hem de iş arkadaşlarınca (toplam %47) yıldırma eylemlerine maruz kaldıkları ortaya çıkmıştır. Ankete katılanların demografik nitelikleri ile yıldırma eylemlerine maruz kalmaları yönünde bir fark olup olmadığı da tespit edilmeye çalışılmış ve bu amaçla Kruskal-Wallis H ve Mann-Whitney U testleri uygulanmıştır. Ankette belirtilen ve katılımcıların yıldırma eylemlerine maruz kalmaları yönünden incelenen sekiz demografik nitelikten cinsiyet hariç yedisinde istatistiksel olarak anlamlı farklar çıkmıştır.

Anahtar Kelime: Antalya işyerinde yıldırma yıldırma işyerinde zorbalık anket leymann psikolojik terör envanteri (lipt) otel yönetimi psikolojik taciz otel çalışanları

Konular: Biyoloji

A research on employees' exposure to mobbing: The case of Antalya

Öz:

This study aims to reveal tourism employees’ view of mobbing and whether or not there is a difference between their demographic characteristics and their exposition to mobbing. Mobbing is a form of interpersonal aggression that could be both flagrant and subtle, but is mainly characterized by its persistency. A questionnaire has been prepared and been applied to the employees working in hotels in the center district of Antalya in order to accomplish the aim of the study. After the evaluation of data, it has been found that 13% of the employees have been mobbed by their superiors, 8% have been mobbed by their colleagues, and 26% have been mobbed by both (47% in total) according to the Leymann’s Inventory of Psychological Terror (LIPT) criteria. Besides, whether or not participants’ exposure to mobbing differs depending on their demographic characteristics has been tried to be found out, and thus, Kruskal-Wallis H and Mann-Whitney U tests have been applied. Except gender, statistically significant differences have been observed in seven out of eight demographic qualifications.

Anahtar Kelime: psychological harassment hotel employees Antalya workplace mobbing mobbing workplace bullying questionnaire leymann inventory of psychological terror (lipt) hotel management

Konular: Biyoloji

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Akoğlan Kozak, M. ve Uca, S. (2007). İş Yerinde Psikolojik Yıldırma (Mobbing), Anahtar Dergisi, 19 (223): 20-21.
Aktop, N. G. (2006). Anadolu Üniversitesi Öğretim Elemanlarının Duygusal Tacize İlişkin Görüşleri ve Deneyimleri. (Basılmamış Yüksek Lisans Tezi). Eskişehir: Anadolu Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İletişim Bilimleri Anabilim Dalı.
Bassman, E. S. (1992). Abuse in the Workplace: Management Remedies and Bottom Line Impact. Westport CT: Quorum Books.
Bilgel, N., Aytaç, S. ve Bayram, N. (2006). Bullying in Turkish White-collar Workers, Occupational Medicine, 56 (4): 226-231.
Björkqvist, K., Österman, K. ve Hjelt-Bäck, M. (1994). Aggression among University Employees, Aggressive Behavior, 20 (3): 173-184.
Brodsky, C. M. (1976). The Harassed Worker. Toronto, Ontario, Canada: Lexington Books, DC Heath’den aktaran Einarsen, S. (2000). Harassment and Bullying at Work: A Review of the Scandinavian Approach, Aggression and Violent Behavior, 5 (4): 379-401.
Carnero, M. A. ve Martinez, B. (2005). Economic and Health Consequences of the Initial Stage of Mobbing: The Spanish Case. Very Preliminary. Erişim tarihi: 21 Mart 2007, http://www.webmeets.com/files/papers/SAE/2005/104/CM05_ june05.pdf.
Çalışkan, O. (2005). Turizm İşletmelerinde Çalışanlara Yapılan Yıldırma Davranışları. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). İçel: Mersin Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Çobanoğlu, Ş. (2005). Mobbing İşyerinde Duygusal Saldırı ve Mücadele Yöntemleri. İstanbul: Timaş Yayınları.
Davenport, N., Schwartz, R. D. ve Elliott, G. P. (2003). Mobbing İş yerinde Duygusal Taciz. (Birinci Basım). İngilizce’den Çeviren: Osman Cem ÖNERTOY. İstanbul: Sistem Yayıncılık.
Di Martino, V., Hoel, H. ve Cooper, C. L. (2003). Preventing Violence and Harassment in the Workplace, EU 2003 Report. [Electronic version]. Dublin: European Foundation for the Improvement of Living and Working Conditions.
Djurkovic, N., McCormack, D. ve Casimir, G. (2004). The Physical and Psychological effects of Workplace Bullying and Their Relationship to Intention to Leave: A Test of the Psychosomatic and Disability Hypotheses, International Journal of Organization Theory and Behavior, 7 (4): 469-497.
Einarsen, S. (2000). Harassment and Bullying at Work: A Review of the Scandinavian Approach, Aggression and Violent Behavior, 5 (4): 379-401.
Einarsen, S. ve Skogstad, A. (1996). Bullying at work: Epidemiological Findings in Public and Private Organizations, European Journal of Work and Organizational Psychology, 5 (2): 185-201.
Einarsen, S. ve Raknes, B. I. (1997). Harassment at Work and the Victimization of Men, Violence and Victims, 12, 247-263.
Einarsen, S., Raknes, B. R. ve Matthiesen, S. B. (1994). Bullying and Harassment at Work and Their Relationships to Work Environment Quality-An Exploratory Study, The European Work and Organizational Psychologist, 4 (4): 381-401.
Einarsen, S., Matthiesen, S. B. ve Skogstad, A. (1998). Bullying, Burnout and Well Being among Assistant Nurses, The Journal of Occupational Health and Safety, 6 (14): 563-568.
Einarsen, S., Hoel, H., Zapf, D. ve Cooper, C.L. (2003). The Concept of Bullying at Work: The European Tradition. İçinde S. Einarsen, H. Hoel, D. Zapf ve C.L. Cooper (Editörler), Bullying and Emotional Abuse in the Workplace: International Perspectives in Research and Practice. London: Taylor & Francis’ten aktaran Lewis, D. (2004). Bullying at Work: The Impact of Shame among University and College Lecturers, British Journal of Guidance & Counselling, 32 (3): 281-299.
Hoel, H. ve Cooper, C. (2000). Destructive Conflict and Bullying at Work. [pdf file]. University of Manchester Institute of Science and Technology. Launch of the Civil Service Race Equality Network. Erişim tarihi: 04 Eylül 2007, http: //www.csren.gov.uk/UMISTreportHelgeHoel1.PDF.
Hoel, H. ve Einarsen, S. (2003). Violence at Work in Hotels, Catering and Tourism. Working Paper. [Electronic version]. Genova: International Labour Office.
Kök, S. B. (2006). İş Yaşamında Psiko-Şiddet Sarmalı Olarak Yıldırma Olgusu ve Nedenleri, Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (16): 433-448.
Krejcie, R.V. ve Morgan, D.W. (1970). Determining Sample Size for Research Activities, Educational and Psychological Measurement, 30, 607-610’dan aktaran Ural, A. ve Kılıç, İ. (2006). Bilimsel Araştırma Süreci ve SPSS ile Veri Analizi. SPSS 10.0-12.0 for Windows. (İkinci Baskı). Ankara: Detay Yayıncılık.
Leymann, H. (1990). Mobbing and Psychological Terror at Workplaces, Violence and Victims, 5 (2): 119-126.
Leymann, H. (1996). The Content and Development of Mobbing at Work, European Journal of Work and Organizational Psychology, 5 (2): 165-184.
Leymann, H. ve Gustafsson, A. (1996). Mobbing at Work and the Development of Post Traumatic Stress Disorder, European Journal of Work and Organizational Psychology, 5 (2): 251-276.
Matthiesen, S. B., Raknes, B. I. ve Rökkum, O. (1989). Mobbing pa° arbeidsplassen [Bullying at work], Tidsskrift for Norsk Psykologforening, 26, 761-774’ten aktaran Einarsen, S. (2000). Harassment and Bullying at Work: A Review of the Scandinavian Approach, Aggression and Violent Behavior, 5 (4): 379-401.
Namie, G. (2003). Workplace Bullying: Escalated Incivility, Ivey Business Journal Online, 68 (2): 1-6.
Olweus, D. (1991). Bully/Victim Problems among Schoolchildren: Basic Facts and Effects of a School Based Intervention Program. İçinde K. Rubin ve D. Pepler (Editörler), The Development and Treatment of Children Aggression (ss. 411- 448). Hillsdale, NJ: Erlbaum.
Piñuel, Y. ve Zabala, I. (2002). La Incidencia del Mobbing o Acoso Psicológico en el Trabajo in España, Universidad de Alcala, Unpublished’den aktaran Hoel, H. ve Einarsen, S. (2003). Violence at Work in Hotels, Catering and Tourism. Working Paper. [Electronic version]. Genova: International Labour Office.
Rayner, C. (1997). The Incidence of Workplace Bullying, Journal of Community & Applied Social Psychology, 7 (3): 199-208.
Soares, A. (2002). Bullying: When Work Becomes Indecent. Erişim tarihi: 25 Şubat 2007, http://www.er.uqam.ca/nobel/ r13566/document/bullying%20report%20soares.pdf
Tınaz, P. (2006). İş Yerinde Psikolojik Taciz (Mobbing). İstanbul: Beta Basım Yayım Dağıtım A.Ş.
Ural, A. ve Kılıç, İ. (2006). Bilimsel Araştırma Süreci ve SPSS ile Veri Analizi. SPSS 10.0-12.0 for Windows. (İkinci Baskı). Ankara: Detay Yayıncılık.
İNTERNET KAYNAKÇASI
www.antalyakulturturizm.gov.tr
www.banbullyingatwork.com
www.surveysystem.com

APA	YEŞİLTAŞ M, DEMİRÇİVİ B (2010). İş görenlerin yıldırma eylemlerine maruz kalma durumları üzerine bir araştırma: Antalya örneği. , 199 - 217.
Chicago	YEŞİLTAŞ Mehmet,DEMİRÇİVİ BURAK MURAT İş görenlerin yıldırma eylemlerine maruz kalma durumları üzerine bir araştırma: Antalya örneği. (2010): 199 - 217.
MLA	YEŞİLTAŞ Mehmet,DEMİRÇİVİ BURAK MURAT İş görenlerin yıldırma eylemlerine maruz kalma durumları üzerine bir araştırma: Antalya örneği. , 2010, ss.199 - 217.
AMA	YEŞİLTAŞ M,DEMİRÇİVİ B İş görenlerin yıldırma eylemlerine maruz kalma durumları üzerine bir araştırma: Antalya örneği. . 2010; 199 - 217.
Vancouver	YEŞİLTAŞ M,DEMİRÇİVİ B İş görenlerin yıldırma eylemlerine maruz kalma durumları üzerine bir araştırma: Antalya örneği. . 2010; 199 - 217.
IEEE	YEŞİLTAŞ M,DEMİRÇİVİ B "İş görenlerin yıldırma eylemlerine maruz kalma durumları üzerine bir araştırma: Antalya örneği." , ss.199 - 217, 2010.
ISNAD	YEŞİLTAŞ, Mehmet - DEMİRÇİVİ, BURAK MURAT. "İş görenlerin yıldırma eylemlerine maruz kalma durumları üzerine bir araştırma: Antalya örneği". (2010), 199-217.

APA	YEŞİLTAŞ M, DEMİRÇİVİ B (2010). İş görenlerin yıldırma eylemlerine maruz kalma durumları üzerine bir araştırma: Antalya örneği. Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 21(2), 199 - 217.
Chicago	YEŞİLTAŞ Mehmet,DEMİRÇİVİ BURAK MURAT İş görenlerin yıldırma eylemlerine maruz kalma durumları üzerine bir araştırma: Antalya örneği. Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi 21, no.2 (2010): 199 - 217.
MLA	YEŞİLTAŞ Mehmet,DEMİRÇİVİ BURAK MURAT İş görenlerin yıldırma eylemlerine maruz kalma durumları üzerine bir araştırma: Antalya örneği. Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, vol.21, no.2, 2010, ss.199 - 217.
AMA	YEŞİLTAŞ M,DEMİRÇİVİ B İş görenlerin yıldırma eylemlerine maruz kalma durumları üzerine bir araştırma: Antalya örneği. Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi. 2010; 21(2): 199 - 217.
Vancouver	YEŞİLTAŞ M,DEMİRÇİVİ B İş görenlerin yıldırma eylemlerine maruz kalma durumları üzerine bir araştırma: Antalya örneği. Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi. 2010; 21(2): 199 - 217.
IEEE	YEŞİLTAŞ M,DEMİRÇİVİ B "İş görenlerin yıldırma eylemlerine maruz kalma durumları üzerine bir araştırma: Antalya örneği." Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 21, ss.199 - 217, 2010.
ISNAD	YEŞİLTAŞ, Mehmet - DEMİRÇİVİ, BURAK MURAT. "İş görenlerin yıldırma eylemlerine maruz kalma durumları üzerine bir araştırma: Antalya örneği". Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi 21/2 (2010), 199-217.