Kamu Kurum ve Kuruluşlarının Coğrafi İhtiyaçlarını Karşılayabilecek Taşınmaz Coğrafi Varlıkların Modellenmesi
Yıl: 2022 Cilt: 88 Sayı: 168 Sayfa Aralığı: 45 - 62 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 01-08-2022
Kamu Kurum ve Kuruluşlarının Coğrafi İhtiyaçlarını Karşılayabilecek Taşınmaz Coğrafi Varlıkların Modellenmesi
Öz: Çalışmada, coğrafi varlıklardan sorumlu olan ve coğrafi varlıklar hakkında bilgiye gereksinim duyan kamu kurum ve kuruluşlarının coğrafi ihtiyaçlarını karşılayabilecek, Coğrafi Veri Sözlüğü ve Coğrafi Veri Modeli hazırlanmaya çalışılmıştır. Çalışma kapsamının sınırlarını belirlemek ve istenilen amaca ulaşabilmek için, çalışmada sadece taşınmaz doğal ve yapay varlıklardan sorumlu olan kamu kurum ve kuruluşlarının coğrafi ihtiyaçları ortaya çıkarılmıştır. Kamu kurum ve kuruluşlarının resmi internet sayfalarında paylaştıkları, görev ve sorumluluklarını içeren mevzuat incelenerek, coğrafi ihtiyaçlar belirlenmiştir. 30’un üzerinde kamu kurum ve kuruluşu ile ilgili toplamda 92 Kanun, 6 Kanun Hükmünde Kararname, 2 Bakanlar Kurulu Kararı, 3 Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi, 2 Tüzük, 62 Yönetmelik ve 15 Yönerge olmak üzere, 182 adet mevzuattan yararlanılmıştır. Coğrafi ihtiyaçlarla birlikte, coğrafi ihtiyaçları karşılayabilecek coğrafi varlıklar, öznitelikleri ve tanımları da mevzuat hükümlerinden yararlanarak tespit edilmiş, Coğrafi Veri Sözlüğü ve Veri Modeli oluşturulmuştur. Ayrıca Büyük Ölçekli Harita ve Harita Bilgisi Üretim Yönetmeliğinin Ek’inde bulunan 145 detaydan 18’i, 101 öznitelikten 33’ü, 477 öznitelik değerinden 44’ü, Coğrafi Veri Modeline ilave edilerek model iyileştirilmiştir. Ayrıca INSPIRE Direktifi Eklerinde yer alan 33 adet Veri Tanımlama Belgeleri incelenerek, Coğrafi Veri Sözlüğü ve Veri Modeline; 4 adet yeni Detay, 12 adet yeni Detay Tanımı, 152 adet yeni Detay Özniteliği, 165 adet yeni Öznitelik Tanımı, 568 adet yeni Öznitelik Değeri, 831 adet yeni Öznitelik Değer Tanımı dâhil edilmiştir. Coğrafi Veri Sözlüğü ve Veri Modeli hazırlanırken, coğrafi detayların tanımlarına, özniteliklerine ve öznitelik değerlerine bakılarak modeldeki tekrarlı veriler birleştirilmiştir. Tüm bu işlemlerin neticesinde nihai olarak hazırlanan ‘Coğrafi Veri Sözlüğü ve Veri Modeli’ belgesi, 281 adet Detay, 1367 adet Öznitelik, 2885 adet Öznitelik Küme Değeri, tanımlarıyla ve yararlanılan kaynaklarıyla birlikte oluşturulmuş, internetten indirilebilecek şekilde kamunun paylaşıma sunulmuştur.
Anahtar Kelime: Modelling of Immovable Geographic Entities That Can Meet the Geo-Requirements of Public Institutions and Establishments
Öz: In the study, it has been tried to prepare a Geographic Data Dictionary and Geographic Data Model that can meet the geographic needs of public institutions and organizations that are responsible for geographic entities and need information about geographic entities. In order to determine the limits of the study scope and to achieve the desired goal, in this study, the geographic needs of public institutions and organizations that are responsible only for immovable natural and artificial entities, have been revealed. Geographic needs were determined by examining the legislation, which includes the duties and responsibilities of public institutions and organizations shared on their official websites. A total of 182 pieces of legislation, including 92 Laws, 6 Decrees in Effect of Law, 2 Decisions of the Council of Ministers, 3 Presidential Decrees, 2 Bylaws, 62 Regulations and 15 Directives, related to more than 30 public institutions and organizations, were used. Along with geographic needs, geographic entities that can meet geographic needs, their attributes and definitions were determined by using the provisions of the legislation, and a Geographic Data Dictionary and Data Model were created. In addition, the model was improved by adding 18 out of 145 features, 33 out of 101 attributes, and 44 out of 477 attribute values which are in the Annex of the Large-Scale Map and Map Information Production Regulation. In addition, 33 Data Specification Documents in the Annexes of the INSPIRE Directive were examined and 4 new Features, 12 new Feature Definitions, 152 new Feature Attributes, 165 new Attribute Definitions, 568 new Attribute Values, 831 new Attribute Value Definitions are included to the Geographic Data Dictionary and Data Model. While preparing the Geographic Data Dictionary and Data Model, the repetitive data in the model were combined by looking at the definitions, attributes and attribute values of the geographic feature. The 'Geographic Data Dictionary and Data Model' document, which was prepared as a result of all these processes, was created with 281 Features, 1367 Attributes, and 2885 Attribute Cluster Values, together with their definitions and resources, and made available to the public in a form that can be downloaded from the internet.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Bibliyografik
- Akıncı H. ve Cömert Ç. (2009, Mayıs). TUCBS ve INSPIRE Teknik Mimarisi, TMMOB Harita ve Kadastro Mühendisleri Odası 12. Türkiye Harita Bilimsel ve Teknik Kurultayı, Ankara, Türkiye.
- Aydınoğlu, A.Ç. (2009). Türkiye İçin Coğrafi Veri Değişim Modelinin Geliştirilmesi (Doktora Tezi). KTÜ, Fen Bilimleri Enstitüsü, Trabzon.
- Aydınoğlu A.Ç. (2010, Ekim). Coğrafi Veri Yönetiminde Standart Kavramı. III. Uzaktan Algılama ve Coğrafi Bilgi Sistemleri Sempozyumu, Gebze, Kocaeli, Türkiye.
- Bitik, E. (2012). Adres Bilgi Sistemine Dayalı Doğal Gaz Veri Yapısının CBS İle Entegrasyonunun Tasarımı ve Analizi (Doktora Tezi). İTÜ, Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
- Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Müdürlüğü. (2019). Türkiye Ulusal Coğrafi Bilgi Sistemi: Genel Kavramsal Model Sürüm 1.0. Ankara.
- Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Müdürlüğü. (2022). TUCBS Nedir. Erişim Adresi: https://rehber.tucbs.gov.tr/tr/tanimlama-rehberi/tucbs-nedir (06 Nisan 2022).
- Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Müdürlüğü. (2022). TUCBS Coğrafi Veri Sözlüğü. Erişim Adresi: https://cografiverisozlugu.tucbs.gov.tr/ (06 Nisan 2022).
- Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Müdürlüğü. (2022). TUCBS Strateji ve Eylem Planı. Erişim Adresi: https://cbs.csb.gov.tr/tucbs-stratejisi-ve-eylem -plani-i-86240 (06 Nisan 2022).
- Demir E., Yomralıoğlu T. ve Aydınoğlu A.Ç. (2011, Nisan). Afet Acil Durum Yönetimine Yönelik Coğrafi Veri Modelinin Tasarlanması: Yangın Örneği. TMMOB Harita ve Kadastro Mühendisleri Odası 13. Türkiye Harita Bilimsel ve Teknik Kurultayı, Ankara, Türkiye.
- DGIWG. (2000). The Digital Geographic Information Exchange Standard (DIGEST) Part 4 Feature and Attribute Coding Catalogue (FACC) Edition 2.1. Erişim Adresi: https://www.dgiwg.org/DIGEST (05 Ocak 2022).
- Erhan, S. (2013). Web Ortamında Coğrafi Verilerin Birlikte Çalışabilirliğine Yönelik Yaklaşımların Belirlenmesi: Ulaşım Veri Teması Örneği (Yüksek Lisans Tezi). İTÜ, Bilişim Enstitüsü, İstanbul.
- Govorov, M. (2008). Standards, Specifications and Metadata for Geographic Information GII-03, Lithuanian National Land Service under the Ministry of Agriculture, Vilnius.
- Harita Genel Müdürlüğü. (2022). Terimler Sözlüğü. Erişim Adresi: https://www.harita.gov.tr/terimler-sozlugu (08 Nisan 2022).
- INSPIRE. (2022). INSPIRE Hakkında. Erişim Adresi: https://inspire.ec.europa.eu/about-inspire/563 (09 Şubat 2022).
- INSPIRE. (2022). Prensipler. Erişim Adresi: https://inspire.ec.europa.eu/inspire-principles/9 (04 Nisan 2022).
- ISO/TC 211. (2022). Geographic Information/Geomatics. Erişim Adresi: https://www.iso.org/committee/54904.html (05 Nisan 2022).
- İstanbul Üniversitesi. (2022). Sosyal Psikoloji. Erişim Adresi: https://cdn-acikogretim.istanbul.edu.tr/auzefcontent/18_19/sosyal_psikoloji/index.html (13 Şubat 2022).
- Orshoven, J.V. ve Beusen, P. (2008). Türkiye’de Mekânsal Veri Altyapıları: 2007 Yılı Genel Durumu (rcr07TRv101). Statistical Office of the European Union (Eurostat), Lüksemburg.
- Simav, Ö. (2007). 1:1.000.000 Ölçekli Türkiye Coğrafi Veri Tabanının Avrupa Coğrafi Veri Tabanına Uyarlanması ve İnternet / İntranet Ortamında Sunumu (Yüksek Lisans Tezi). İTÜ, Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
- Sparx Systems Pty Ltd. (2022). Enterprise Architect 15. Erişim Adresi: https://sparxsystems.com/products/ea/15/index.html (26 Şubat 2022).
- T.C. Cumhurbaşkanlığı Mevzuat Bilgi Sistemi. (2022). Erişim Adresi: www.mevzuat.gov.tr (11 Şubat 2022).
- T.C. Cumhurbaşkanlığı Dijital Dönüşüm Ofisi. (2021). Erişim Adresi: www.turkiye.gov.tr (04 Nisan 2021).
- T.C. Cumhurbaşkanlığı Dijital Dönüşüm Ofisi. (2022). Ulusal Veri Sözlüğü Projesi. Erişim Adresi: https://cbddo.gov.tr/projeler/ulusalveri sozlugu/ (05 Nisan 2022).
- T.C. Cumhurbaşkanlığı Dijital Dönüşüm Ofisi. (2019). Veri Sözlüğü Oluşturma Metodolojisi: Ulusal Veri Sözlüğü Sistemi. Ankara.
- Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü (2022). Türkiye Ulusal Coğrafi Bilgi Sistemi. Erişim Adresi: www.tkgm.gov.tr/projeler/turkiye-ulusal-cografi-bilgi-sistemi-tucbs (07 Nisan 2022).
| APA | Birgören M, YILDIZ F (2022). Kamu Kurum ve Kuruluşlarının Coğrafi İhtiyaçlarını Karşılayabilecek Taşınmaz Coğrafi Varlıkların Modellenmesi. , 45 - 62. |
| Chicago | Birgören Muharrem,YILDIZ FERRUH Kamu Kurum ve Kuruluşlarının Coğrafi İhtiyaçlarını Karşılayabilecek Taşınmaz Coğrafi Varlıkların Modellenmesi. (2022): 45 - 62. |
| MLA | Birgören Muharrem,YILDIZ FERRUH Kamu Kurum ve Kuruluşlarının Coğrafi İhtiyaçlarını Karşılayabilecek Taşınmaz Coğrafi Varlıkların Modellenmesi. , 2022, ss.45 - 62. |
| AMA | Birgören M,YILDIZ F Kamu Kurum ve Kuruluşlarının Coğrafi İhtiyaçlarını Karşılayabilecek Taşınmaz Coğrafi Varlıkların Modellenmesi. . 2022; 45 - 62. |
| Vancouver | Birgören M,YILDIZ F Kamu Kurum ve Kuruluşlarının Coğrafi İhtiyaçlarını Karşılayabilecek Taşınmaz Coğrafi Varlıkların Modellenmesi. . 2022; 45 - 62. |
| IEEE | Birgören M,YILDIZ F "Kamu Kurum ve Kuruluşlarının Coğrafi İhtiyaçlarını Karşılayabilecek Taşınmaz Coğrafi Varlıkların Modellenmesi." , ss.45 - 62, 2022. |
| ISNAD | Birgören, Muharrem - YILDIZ, FERRUH. "Kamu Kurum ve Kuruluşlarının Coğrafi İhtiyaçlarını Karşılayabilecek Taşınmaz Coğrafi Varlıkların Modellenmesi". (2022), 45-62. |
| APA | Birgören M, YILDIZ F (2022). Kamu Kurum ve Kuruluşlarının Coğrafi İhtiyaçlarını Karşılayabilecek Taşınmaz Coğrafi Varlıkların Modellenmesi. Harita Dergisi, 88(168), 45 - 62. |
| Chicago | Birgören Muharrem,YILDIZ FERRUH Kamu Kurum ve Kuruluşlarının Coğrafi İhtiyaçlarını Karşılayabilecek Taşınmaz Coğrafi Varlıkların Modellenmesi. Harita Dergisi 88, no.168 (2022): 45 - 62. |
| MLA | Birgören Muharrem,YILDIZ FERRUH Kamu Kurum ve Kuruluşlarının Coğrafi İhtiyaçlarını Karşılayabilecek Taşınmaz Coğrafi Varlıkların Modellenmesi. Harita Dergisi, vol.88, no.168, 2022, ss.45 - 62. |
| AMA | Birgören M,YILDIZ F Kamu Kurum ve Kuruluşlarının Coğrafi İhtiyaçlarını Karşılayabilecek Taşınmaz Coğrafi Varlıkların Modellenmesi. Harita Dergisi. 2022; 88(168): 45 - 62. |
| Vancouver | Birgören M,YILDIZ F Kamu Kurum ve Kuruluşlarının Coğrafi İhtiyaçlarını Karşılayabilecek Taşınmaz Coğrafi Varlıkların Modellenmesi. Harita Dergisi. 2022; 88(168): 45 - 62. |
| IEEE | Birgören M,YILDIZ F "Kamu Kurum ve Kuruluşlarının Coğrafi İhtiyaçlarını Karşılayabilecek Taşınmaz Coğrafi Varlıkların Modellenmesi." Harita Dergisi, 88, ss.45 - 62, 2022. |
| ISNAD | Birgören, Muharrem - YILDIZ, FERRUH. "Kamu Kurum ve Kuruluşlarının Coğrafi İhtiyaçlarını Karşılayabilecek Taşınmaz Coğrafi Varlıkların Modellenmesi". Harita Dergisi 88/168 (2022), 45-62. |
