Bosna-Hersek’te Türkçe Öğretiminin Güncel Durumu
Yıl: 2021 Cilt: 16 Sayı: Özel Sayı Sayfa Aralığı: 108 - 128 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.35675/befdergi.848525 İndeks Tarihi: 09-08-2022
Bosna-Hersek’te Türkçe Öğretiminin Güncel Durumu
Öz: 21. yüzyılın başlarından itibaren dünyada Türkçe öğretimi faaliyetleri hız kazanmıştır. Özellikle Balkanlarda yaşayan halkların Türkçe öğrenmeye yönelik motivasyonları yüksektir. Bu çalışmada, günümüzde Bosna Hersek’te Türkçe öğretimini yürüten kurumlar ve bunların etkinlikleri, üniversiteler bünyesindeki Türkoloji bölümlerinin tanıtılıp incelenmesi ile Türkçenin orta ve uzun vadedeki geleceğinin tartışılması amaçlanmıştır. Çalışmanın, Bosna Hersek’te Türkçenin güncel durumu hakkında genel bir perspektif sunacağı; araştırma yapacak konunun uzmanlarına ayrıntılı bilgiler vereceği düşünülmektedir. Bu bağlamda TİKA, Saraybosna Yunus Emre Enstitüsü, Mostar Yunus Emre Enstitüsü, Fojnica Yunus Emre Enstitüsü, Maarif Koleji ile Saraybosna, Zenica, Tuzla, Mostar Džemal Bijedić ve Uluslararası Saraybosna Üniversitelerinin Türkoloji bölümleri incelenmiştir. Çalışmanın yöntemi betimsel tarama modelidir. Çalışmanın sonuç bölümünde Bosna Hersek'te Türkçe öğretiminde görülen eksikliklere yer verilmiştir. Ayrıca Türkçenin yaygınlaşması ve kalıcılığını arttırmaya yönelik önerilere değinilmiştir.
Anahtar Kelime: Current Status of Turkish Teaching in Bosnia-Herzegovina
Öz: In this study, it has been purposed the followings; institutions carrying out teaching Turkish in Bosna Herzegovina today and their effectiveness, introducing and examining the Turcology departments in universities and discussing the medium- and long-term future of Turkish. It has been thought that this study will present a general perspective of the current status of Turkish in Bosnia Herzegovina and it will give detailed information to the experts who is to make a study. In this context, Turcology Departments of Yunus Emre Institution of Sarajevo, Yunus Emre Institution of Mostar, Yunus Emre Institution of Fojnica, Maarif Schools of Sarejevo, Zenica, Tuzla, Mostar Džemal Bijedić and International University of Sarajevo have been examined. The model of the study is descriptive research design. In conclusion part of the study, deficiencies observed in teaching Turkish in Bosnia Herzegovina have been handled. Also, proposals regarding popularizing Turkish and increasing its permanency have been referred.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Anadolu Ajansı. (2018). TİKA'dan Bosna Hersek'te eğitime destek. https://www.aa.com.tr/tr/dunya/tikadan-bosna-hersekte-egitime-destek/1245298 adresinden 28 Kasım 2020 tarihinde alındı.
- Anadolu Ajansı. (2019a). TİKA Bosna'daki savaşta hasar gören okulu yeniledi. https://www.aa.com.tr/tr/dunya/tika-bosnadaki-savasta-hasar-goren-okulu- yeniledi/1650147 adresinden 29 Kasım 2020 tarihinde alındı.
- Anadolu Ajansı. (2019b). Saraybosna Yunus Emre Enstitüsünün 10. yıl heyecanı. https://www.aa.com.tr/tr/dunya/saraybosna-yunus-emre-enstitusunun-10-yil- heyecani/1614301 adresinden 12 Aralık 2020 tarihinde alındı.
- Anadolu Ajansı. (2020). Bosna Hersek'teki mütevazi kütüphane Osmanlı döneminden kalma el yazmalarını yıllardır koruyor. https://www.aa.com.tr/tr/dunya/bosna-hersekteki- mutevazi-kutuphane-osmanli-doneminden-kalma-el-yazmalarini-yillardir- koruyor/2058795 adresinden 02 Aralık 2020 tarihinde alındı.
- Balkan Günlüğü. (2020). TİKA Bosna Hersek’te 24 yıla 900 proje sığdırdı. https://balkangunlugu.com.tr/2020/01/tika-bosna-hersekte-24-yila-900-proje-sigdirdi/ adresinden 28 Kasım 2020 tarihinde alındı.
- Çangal, Ö. (17-19 Mayıs 2013). Bosna Hersekliler neden Türkçe öğreniyor? [Sempozyum Sunumu]. Uluslararası Türk Dili ve Edebiyatı Kongresi, Tiran, Arnavutluk.
- Çangal, Ö., & Göktaş, B. (6-8 Aralık 2019). Yabancı dil olarak Türkçe öğrenen temel seviyedeki Bosna Hersekli öğrencilerin yazma problemleri [Sempozyum Sunumu]. Uluslararası Türk Kültürü Sempozyumu Dil–Tarih–Coğrafya, Ankara, Türkiye..
- Çelı̇k, M. E. (2020). İki dillilik ve Bulgaristan Türklerinin iki dilliliği üzerine bir inceleme. Trakya Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, 10(20), 241-262. http://10.33207/trkede.684641
- Geçer, G. O. (2009). Bosna-Hersek'te bir Osmanlı aydını: Salih Safvet Basiç. Tuzla Kantonu Arşivi.
- Geçer, G. O. (16-18 Aralık 2010). Türkçenin çekilmeye direndiği bir vatan: Bosna-Hersek [Sempozyum Sunumu]. III. Uluslararası Dünya Dili Türkçe Sempozyumu, İzmir, Türkiye.
- Ilgar, M., & Çangal, Ö. (14-16 Kasım 2013). XV. yüzyıldan günümüze Bosna Hersek’te Türkçenin durumu ve Türkçe öğretimi çalışmaları [Sempozyum Sunumu]. Uluslararası Dil ve Edebiyat Çalışmaları Konferansı “Balkanlarda Türkçe”, Tiran, Arnavutluk.
- İltar, L. (2020). Kültürlerarası iletişimsel dil yeterliği bağlamında göçmenlere Türkçe öğretimi. U. Başar & B. Tüfekçioğlu (Ed.) Göçmelere Türkçe öğretimi (1. Baskı, s. 45-66) içinde. Nobel.
- İbrahimović, F. (2012). Rjecnik Turcizama u Bosanskom jeziku s tumacenjem i prevodom na Engleski. JU Narodna i univerzitetska biblioteka "Dervis Susic", Tuzla Kantonu Arşivi.
- Karasar, N. (2012). Bilimsel araştırma yöntemi (24. Baskı). Nobel.
- Kaya, F. (1997). Çağdaş Boşnak edebiyatı antolojisi. Yapı Kredi.
- Kayadibi, N. (2017). Makedonya’da Türkçe öğretmeni, Türk dili ve edebiyatı öğretmeni yetiştirme. Okuma Yazma Eğitimi Araştırmaları, 5(1), 15-25.
- Kelağa Ahmet, İ. (9-10 Mayıs 2014). Lozan'ın 90. yılında Batı Trakya Türk azınlığının eğitim sorununa genel bir bakış [Sempozyum Sunumu]. Taraflarının Bakışıyla Lozan Uluslararası Sempozyumu, İstanbul, Türkiye.
- Kırbaç, S. (2013). Türk dilinin Boşnakça ile ilişkileri ve Abdulah Škaljić. The Journal of Academic Social Science Studies, 6(4), 895-911.
- Koltaş, N. (7-9 Mayıs 2014). Balkanlarda tasavvufun yayılışını hızlandıran etmenler: Reaksiyoner bir tavır olarak bogomilizm [Sempozyum Sunumu]. Osmanlı İlim, Düşünce ve Sanat Dünyasında Balkanlar, Edirne, Türkiye.
- Köprülü, F. (1988). Osmanlı Devleti’nin kuruluşu. Türk Tarih Kurumu.
- Özdemir, O. (2013). Kosova'da ilköğretim ikinci kademedeki Türk öğrencilerin yazılı anlatım becerileri. [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Gazi Üniversitesi.
- Solak, E. (2011). Bosna- Hersek'te Türkçe ve Türk dili eğitimi ile ilgili çalışmalar. Çankırı Karatekin Üniversitesi SBE Dergisi, 2(2), 165-174.
- TDBB. (2019a). Konya Büyükşehir Belediyesi’nden Bosna Srebrenik’e Türkçe sınıfı. http://www.tdbb.org.tr/?p=15028&lang=tr adresinden 4 Aralık 2020 tarihinde alındı.
- TDBB. (2019b). Bağcılar Belediyesi’nden Bosna Hersek Jablanica’ya Türkçe sınıfı. http://www.tdbb.org.tr/?p=15271&lang=tr adresinden 6 Aralık 2020 tarihinde alındı.
- TDV İslam Ansiklopedisi. (2005). Mostarlı Hasan Ziyâî (Müellif: Gürgendereli, M.). C. 30, İstanbul.
- TİKA. (2016). TİKA’dan Bosna Hersek’te Türkçe eğitime destek. https://www.tika.gov.tr/tr/haber/tika_dan_bosna_hersek_de_turkce_egitime_destek- 25093 adresinden 12 Aralık 2020 tarihinde alındı.
- TİKA. (2017). TİKA Bosna Hersek'te eğitim altyapılarına desteğini sürdürüyor. https://www.tika.gov.tr/tr/haber/tika_bosna_hersek_te_egitim_altyapilarina_destegini_sur duruyor-40550 adresinden 2 Aralık 2020 tarihinde alındı.
- TİKA. (2020). Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı Başkanlığı. https://www.tika.gov.tr/tr/sayfa/hakkimizda-14649 adresinden 8 Aralık 2020 tarihinde alındı.
- TMV. (2016). Türkiye Maarif Vakfı. https://turkiyemaarif.org/page/50-Turkiye-Maarif-Vakfi- 12 adresinden 13 Aralık 2020 tarihinde alındı.
- TMV. (2020a). Dünyada Türkiye Maarif Vakfı. https://turkiyemaarif.org/page/42- DUNYADA-MAARIF-16 adresinden 13 Aralık 2020 tarihinde alındı.
- TMV. (2020b). Türkçe öğretimi. https://ba.maarifschools.org/country/1010/page/658/NASTAVA%20TURSKOG%20JEZI KA adresinden 13 Aralık 2020 tarihinde alındı.
- YEE. (2009). Yunus Emre Enstitüsü. https://www.yee.org.tr/tr/kurumsal/yunus-emre-enstitusu adresinden 12 Aralık 2020 tarihinde alındı.
- YEE. (2018a). Bosna Hersek'in Teşanj şehrinde yeni Türkçe sınıfı açıldı. https://saraybosna.yee.org.tr/tr/haber/bosna-hersekin-tesanj-sehrinde-yeni-turkce-sinifi- acildi adresinden 4 Aralık 2020 tarihinde alındı.
- YEE. (2018b). Bosna Hersek Bužim'de Türkçe sınıfı açıldı! https://saraybosna.yee.org.tr/tr/haber/bosna-hersek-buzimde-turkce-sinifi-acildi adresinden 5 Aralık 2020 tarihinde alındı.
- YEE. (2019). Mostar’da 2019 yılının ilk Türkçe kursu başladı. https://mostar.yee.org.tr/tr/haber/mostarda-2019-yilinin-ilk-turkce-kursu-basladi adresinden 29 Kasım 2020 tarihinde alındı.
- Začinović, N. (2003). Bosna kütüphanelerindeki eski Türkçe gazetelerin dili. [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Ankara Üniversitesi.
| APA | ÇELİK E (2021). Bosna-Hersek’te Türkçe Öğretiminin Güncel Durumu. , 108 - 128. 10.35675/befdergi.848525 |
| Chicago | ÇELİK Emre Bosna-Hersek’te Türkçe Öğretiminin Güncel Durumu. (2021): 108 - 128. 10.35675/befdergi.848525 |
| MLA | ÇELİK Emre Bosna-Hersek’te Türkçe Öğretiminin Güncel Durumu. , 2021, ss.108 - 128. 10.35675/befdergi.848525 |
| AMA | ÇELİK E Bosna-Hersek’te Türkçe Öğretiminin Güncel Durumu. . 2021; 108 - 128. 10.35675/befdergi.848525 |
| Vancouver | ÇELİK E Bosna-Hersek’te Türkçe Öğretiminin Güncel Durumu. . 2021; 108 - 128. 10.35675/befdergi.848525 |
| IEEE | ÇELİK E "Bosna-Hersek’te Türkçe Öğretiminin Güncel Durumu." , ss.108 - 128, 2021. 10.35675/befdergi.848525 |
| ISNAD | ÇELİK, Emre. "Bosna-Hersek’te Türkçe Öğretiminin Güncel Durumu". (2021), 108-128. https://doi.org/10.35675/befdergi.848525 |
| APA | ÇELİK E (2021). Bosna-Hersek’te Türkçe Öğretiminin Güncel Durumu. BAYBURT EĞİTİM FAKÜLTESİ DERGİSİ, 16(Özel Sayı), 108 - 128. 10.35675/befdergi.848525 |
| Chicago | ÇELİK Emre Bosna-Hersek’te Türkçe Öğretiminin Güncel Durumu. BAYBURT EĞİTİM FAKÜLTESİ DERGİSİ 16, no.Özel Sayı (2021): 108 - 128. 10.35675/befdergi.848525 |
| MLA | ÇELİK Emre Bosna-Hersek’te Türkçe Öğretiminin Güncel Durumu. BAYBURT EĞİTİM FAKÜLTESİ DERGİSİ, vol.16, no.Özel Sayı, 2021, ss.108 - 128. 10.35675/befdergi.848525 |
| AMA | ÇELİK E Bosna-Hersek’te Türkçe Öğretiminin Güncel Durumu. BAYBURT EĞİTİM FAKÜLTESİ DERGİSİ. 2021; 16(Özel Sayı): 108 - 128. 10.35675/befdergi.848525 |
| Vancouver | ÇELİK E Bosna-Hersek’te Türkçe Öğretiminin Güncel Durumu. BAYBURT EĞİTİM FAKÜLTESİ DERGİSİ. 2021; 16(Özel Sayı): 108 - 128. 10.35675/befdergi.848525 |
| IEEE | ÇELİK E "Bosna-Hersek’te Türkçe Öğretiminin Güncel Durumu." BAYBURT EĞİTİM FAKÜLTESİ DERGİSİ, 16, ss.108 - 128, 2021. 10.35675/befdergi.848525 |
| ISNAD | ÇELİK, Emre. "Bosna-Hersek’te Türkçe Öğretiminin Güncel Durumu". BAYBURT EĞİTİM FAKÜLTESİ DERGİSİ 16/Özel Sayı (2021), 108-128. https://doi.org/10.35675/befdergi.848525 |
