TY  - JOUR
TI  - Câbirî’nin Epistemolojik Yeniden Yapılanma Projesinin Yapı Bozumu
AB  - Muhammed Âbid el-Câbirî, Arap/İslâm kültürü üzerine yapısalcı analizleri ve yapı bozum çalışmaları ile tanınmış bir düşünürdür. Post sömürge dönemi aydını olarak Câbirî’nin çalışmalarının ana teması onun kriz durumu olarak nitelendirdiği geri kalmışlık sorunu olmuştur. Câbirî kriz durumunu aşmaya yönelik Arap/İslâm kültürünün yeni bir okumasını önerir. Onun bu önerisi, Arap/İslâm düşüncesinde bilimsel gelişmeleri sağlayacak yeni bir epistemolojik metodoloji inşa etmeye matuftur. Arap/İslâm kültürel mirasını yapısalcılık aracılığıyla analiz eden Câbirî, homojen bir bütünlük olarak gördüğü geleneği yapı bozuma tabi tutarak eleştirmiş ve geleneğin ideolojik olarak inşa edildiğini göstermek amacıyla rasyonalite lehine değersizleştirmiştir. Fakat onun yapı bozumu geleneğin topyekûn yadsınması anlamına gelmez. Câbirî’nin Yeniden Yapılanma olarak ifade ettiği metodolojik inşa Arap/İslâm aklının rasyonel unsurlarının yeniden keşfi ve evrensel akılla ilişkili olarak yapılandırılmasını ifade eder. Bu makalede, Câbirî’nin söz konusu önerisinin yapı ve akıl özelinde Derrida’cı yapı bozum çerçevesinde eleştirisi amaçlanmaktadır. Bu eleştiri yoluyla Câbirî’nin yapı olarak analiz ettiği bütünlüğün bir kurgu olduğu ve bu kurgudaki teorileştirme girişiminin, birçok faktörün ihmal edilişi ve bu faktörlerin oyunu olarak nitelendirilebilecek bir sonucun, teorileştirmeye kurban edildiği ifade edilecektir. Ayrıca Câbirî’nin evrensel akıl olarak gördüğü akıl kabulüyle Batı metafizik geleneğinin özcülüğü ve logosentrizmine eklemlendiğinin açığa çıkarılması hedeflenmiştir. Câbirî’nin yeniden yapılanma projesi Batı metafizik geleneğine eklemlenme suretiyle söz konusu geleneğe içkin bütün problemlere malul görünmektedir
AU  - KESKIN, IBRAHIM
DO  - 10.33460/beuifd.925360
PY  - 2021
JO  - BÜLENT ECEVİT ÜNİVERSİTESİ İLAHİYAT FAKÜLTESİ DERGİSİ
VL  - 8
IS  - 1
SN  - 2148-3728
SP  - 295
EP  - 314
DB  - TRDizin
UR  - http://search/yayin/detay/1109697
ER  -