TY - JOUR TI - Endüstride Yaygın Olarak Kullanılan Asit Çözeltileri İçinde AA5754 Yüzeyinin ve Korozyon Davranışının İncelenmesi AB - Çeşitli uygulama alanlarında elektrolit olarak kullanılabilecek borik asit (H3BO3), tartarik asit (TA), okzalik asit $(H_2C_2O_4)$, hidroklorik asit (HCl), hidroflorik asit (HF) ve tetrafloroborikasitin (HBF4) sulu çözeltileri içinde alüminyum 5754 alaşımının (AA5754) korozyon çalışmaları gerçekleştirilerek ortamdaki asit niteliğinin aliminyum oksit oluşumu üzerine etkisi birbiriyle karşılaştırılarak incelenmiştir. Asitlerde bekletilen AA5754 yüzeyi XRD, XPS, AFM ve profilometre yöntemleri ile karakterize edilmiştir. XRD sonuçları $Al_2O_3$ oluşumunu gösterirken XPS sonuçları bu oluşumun doğrulanmasının yanında spektrumda B, O, C, Cl ve F piklerinin gözlenmesi nedeniyle asitlerin yüzeye adsorblandığına işaret etmiştir. AFM ve profilometre görüntülerinden $H_3BO_3, TA ve H_2C_2O_4$ ortamlarında elde edilen oksit tabakalarının $HCl, HF ve HBF_4$’dekilere göre daha düzgün topografyaya sergilediği belirlenmiştir. Tüm asitler karşılaştırıldığında H3BO3 ortamında en düşük pürüzlülük değerlerine (24.28 nm) sahip, homojen ve en kalın (15.4 nm) oksit filmin oluştuğu belirlenirken $HBF_4$ ortamında tam tersidir (sırasıyla 99.44 nm ve 0.64 nm). AA5754 numunesinin korozyon davranışı asit çözeltileri içinde OCP, Tafel ve EIS ölçümleri ile incelenmiştir. Buna göre $HBF_4, HF, HCl, H_2C_2O_4$, TA ve $H_3BO_3$ sıralamasıyla OCP değerleri pozitif potansiyellere kaymakta, ikor değerleri azalmakta ve $R_{ct}$ değerleri artmaktadır. AA5754 numunesi HF ve $HBF_4$ ortamlarında diğerlerine göre çok farklı bir korozyon davranışı sergilediği gözlenmiştir. Bunun nedeni $HBF_4$’ün sulu ortamda kısmi ayrışması sonucu üretilen HF sayesinde yüzeyde AlF6-3 kompleksinin oluşumu ile çözünmenin daha fazla gerçekleşmesi olmalıdır. Tersine, $H_3BO_3$'te ortaya çıkan oksit tabakası, korozyona karşı en etkili yüzeyi sağlamıştır, çünkü diğerlerine göre zayıf asidik karakteri (pKa = 9.27) nedeniyle çekirdeklenme ve ardından pasivasyon çok hızlı gerçekleşmektedir. AU - Alkan, Engin AU - KARACA, ERHAN DO - 10.35193/bseufbd.980581 PY - 2021 JO - Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi VL - 8 IS - 2 SN - 2458-7575 SP - 978 EP - 989 DB - TRDizin UR - http://search/yayin/detay/1109794 ER -