İslam Hukukunun Roma Hukukundan Etkilendiği Tezini Eleştiren Batılı Bir Hukukçu: S.V. Fitzgerald
Yıl: 2021 Cilt: 0 Sayı: 17 Sayfa Aralığı: 1 - 20 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.34085/buifd.808052 İndeks Tarihi: 12-08-2022
İslam Hukukunun Roma Hukukundan Etkilendiği Tezini Eleştiren Batılı Bir Hukukçu: S.V. Fitzgerald
Öz: İslam hukukunun Roma hukukundan etkilendiği ve ondan iktibas edildiği tezine karşı çıkan bazı batılı şarkiyatçılar” ve hukukçular vardır. Bunlardan biri İngiliz hukukçu S. V. Fitzgerald’dır. Fitzgerald 1951 yılında yayımlanan ve 1963 yılında Türkçe’ye, 1973 yılında da Arapça’ya tercüme edilen uzun makalesinde bu teze şiddetle karşı çıkmış ve eleştirmiştir. Önemli bilgiler ve derin analizler içeren makalesinde İslam hukukundan övgüyle bahsetmiş ve orijinalliğine vurgu yapan ifadeler kullanmıştır. Ona göre bu tez sahiplerinin izlemiş oldukları metot gayri ilmi, vermiş oldukları tarihi verilerin doğruluğu şüphelidir. İki hukuk arasındaki benzerlik iddiası çoğu zaman sun’î, hayâlî ve yanıltıcıdır. Fitzgerald bu görüşün önde gelen sorumlularını Prof. G. Sheldon Amos, Sava Paşa ve Goldziher olarak görür. Ona göre hiçbir İslam hukuk kitabında Roma hukukuna tek bir atfın bulunmaması, Roma hukukunun Arapça’ya tercüme teşebbüsünün tarihen ispat edilememesi, Roma hukukunun hiçbir teriminin İslam hukukuna geçmemesi bu tezi çürüten kanıtlardandır. Ayrıca İslam hukuku ile Roma hukuku arasında köklü farklılıklar bulunmaktadır.
Anahtar Kelime: A Western Jurist Criticizing the Thesis that Islamic Law was Transplanted from Roman Law: S.V. Fitzgerald
Öz: There are some western orientalists and jurists against the thesis that Islamic law is influenced Roman law and tooked from him. One of the them is the British jurist S. V. Fitzgerald. In his view, the methods of the thesis holders are unscientific and the historical data are doubtful. The claim of similarity between the two laws is often artificial, imaginary and misleading. Fitzgerald strongly opposed and criticized this thesis in her long article published in 1951 and later translated into Turkish in 1963 and Arabic in 1973. In her article, which contains important information and deep analysis, she praised Islamic law and used expressions emphasizing its originality. According to Fitzgerald, the main persons responsible for this thesis is Professor Dr. Sheldon Amos, Sava Pasha and Goldziher. Some of the proofs that refute this thesis are: There is no single reference to Roman law in any Islamic law book. The attempt to translate Roman law into Arabic has not been proven historically. None of the terms of Roman law have been transferred to Islamic law. In addition, there are radical differences between Islamic Law and Roman law.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Aybakan, Bilal. “Şâfiî Mezhebi”, DİA. (İstanbul: TDV Yayınları, 2010). 38/233-247.
- Bousquet, C.H. “Fıkıh Muamması ve Kaynaklarının Esrarı”, İslam Fıkhı ve Roma Hukuku, çev. ve neşr: Kemal Kuşçu. İstanbul, Yağmur Yayınları, 1964. 23-52.
- Bousquet, C.H. “Sırru tekevvuni-l’fıkhi ve aslu mesadirih”, Hel li’l-kanuni’r-rumi te’sirun ale’l- fıkhi’l-islâmî. Kahire: Dâru’l-buhus el-ilmiyye, 1973. 45-85.
- Ebû Talib, Beyne’ş-Şeriati’l-İslamiyye ve’l-Kanuni’r-Rumani. Kahire: Mektebetü'n-Nehdati'l- Mısriyye.
- El-Kattan, Menna’ b. Halil. Tarihu’t-Teşri el-İslami. Kahire: Mektebetü Vehbe, 5. basım, 2001.
- Emin, Ahmet. Fecrü’l-İslam. Kahire: Müessesetü Hindavi, 2011.
- Emi̇roğlu, Haluk. "Roma Hukuku'nun Bilgi Kaynaklarından Corpus Iurıs Cıvılıs Ve Türkiye'de Hukuk Resepsiyonu". Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 51/3 (Ağustos 2002): 85-96. https://doi.org/10.1501/Hukfak_0000000560
- Fitzgerald, S.V. “ed-Deynu’l-mez’ûm li’l-Kanuni’r-Rumanî ala’l-Kanuni’l-İslami”, Hel li’l- kanuni’r-rumi te’sirun ale’l-fıkhi’l-islâm", çev: Muhammed Selim el-Avva. Kahire: Dâru’l- buhus el-ilmiyye, 1973: 116-166.
- Fitzgerald, S.V. “İslam Hukukunun Roma Hukukundan İktibasta Bulunduğu İddiası”. İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası. 29/4 (1963): 1128- 1154.
- Güngör, Tahsin. “Goldziher, Ignaz”, DİA, XIV, (İstanbul: 1996): 14/ 105-111.
- Hamidullah, Muhammed, “Roma Kanunu İle İslam Kanunu Arasındaki Münasebetler”, çev: Nafiz Danışman, Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi IV/3-4 (1955): 75-78.
- Heyet. Hel li’l-kanuni’r-rumi te’sirun ale’l-fıkhi’l-islâmî (5 makalenin derlemesi). Kahire: Dâru’l- buhus el-ilmiyye, 1973.
- İbn Kayyim el-Cevziyye, Şemseddin Muhammed b. Ebû Bekir b. Eyyub. İ’lâmü’l-Muvakkıîn an Rabbi’l-Alemîn. Dammam: Dâru İbn Cevziyye, 1423/2002.
- Jokisch, Benjamin. İslamic İmperial Law. Harun Al-Rashid Codicifation Project. Berlin-New York: Walter de Gruyter, 2007.
- Karaman, Hayreddin, Mukayeseli İslam Hukuku. İstanbul: İz yayıncılık, 2014.
- Kavakçı, Yusuf Ziya. “İslam Hukuku ve Roma Hukuku”. İslam Medeniyeti Dergisi (Ocak 1969), 15-19.
- Kavakçı, Yusuf Ziya. Suriye-Roma Kodu ve İslam Hukuku. Ankara: Atatürk Üniversitesi yayınları, 1975.
- Kızıl, Fatma. “Goldziher’den Schacht’a Oryantalist Literatürde Hadis ve Sünnet: Bir Okulun Yaşayan Geleneği”. Hadis Tetkikleri Dergisi 7/2 (December: 2010), 45-62.
- Koca, Ferhat. “Osmanlılar Döneminde Gayr-i Müslim Bir İslam Hukukçusu”, İslam Hukuku Araştırmaları Dergisi, 6. Sayı (Konya 2005).
- Kocabaş, Savaş. “İslam Hukukunun Roma Hukukundan Etkilendiği Tezinin Tarihi Süreci”, İslam Hukuku Araştırmaları Dergisi. 36.sayı (Konya 2020), 281-309.
- Köprülü, M. Fuad. “Fıkıh”, M.E.B. İslam Ansiklopedisi (4/608-621). İstanbul: Milli Eğitim Basımevi, 1964.
- Köprülü, M. Fuad. İslam ve Türk Hukuk Tarihi. İstanbul, Ötüken yayınları, 1983.
- Kurt, İrem. İslam ve Roma Hukukunda Genel Hukuk Prensiplerinin Mukayesesi. İstanbul: Marmara İlahiyat Fakültesi, SBE, Yüksek Lisans tezi, 2017.
- Llukaçai İncekara, Edlira. Kur’an’a Göre Kadın ve Evlilik (İstanbul, İstanbul Üniversitesi, İlahiyat Fakültesi, Yüksek Lisans tezi, 2011).
- Musa, Muhammed Yusuf. el-Medhal li diraseti’l-fıkhi’l-islami. Kahire: Dâru’l-kitabi’l-arabi, 2009.
- Nallino, C.A. “Roma Hukukunun İslam hukukuna Tesiri Oldu mu?”, İslam Fıkhı ve Roma Hukuku, çev. ve neşr: Kemal Kuşçu. İstanbul: Yağmur yayınları, 1964. 53-67.
- Öğüt, Salim. “Evzâî”, DİA. XI (İstanbul: TDV Yayınları, 1995). 11/546-548.
- Paşa, Sava. İslam Hukuku Nazariyatı Hakkında Bir Etüd. 2 cilt. Ankara: DİB yayınları, 1956.
- Yaman, Ahmet - Çalış, Halit. İslam Hukukuna Giriş. İstanbul: İFAV yayınları, 3. basım, 2012.
- Zeydan, Abdulkerim Zeydan. el-Medhal lidiraseti’ş-Şeria el-İslamiyye. İskenderiyye: Daru Umer b. Hattab, 2001.
| APA | c s (2021). İslam Hukukunun Roma Hukukundan Etkilendiği Tezini Eleştiren Batılı Bir Hukukçu: S.V. Fitzgerald. , 1 - 20. 10.34085/buifd.808052 |
| Chicago | c savaş İslam Hukukunun Roma Hukukundan Etkilendiği Tezini Eleştiren Batılı Bir Hukukçu: S.V. Fitzgerald. (2021): 1 - 20. 10.34085/buifd.808052 |
| MLA | c savaş İslam Hukukunun Roma Hukukundan Etkilendiği Tezini Eleştiren Batılı Bir Hukukçu: S.V. Fitzgerald. , 2021, ss.1 - 20. 10.34085/buifd.808052 |
| AMA | c s İslam Hukukunun Roma Hukukundan Etkilendiği Tezini Eleştiren Batılı Bir Hukukçu: S.V. Fitzgerald. . 2021; 1 - 20. 10.34085/buifd.808052 |
| Vancouver | c s İslam Hukukunun Roma Hukukundan Etkilendiği Tezini Eleştiren Batılı Bir Hukukçu: S.V. Fitzgerald. . 2021; 1 - 20. 10.34085/buifd.808052 |
| IEEE | c s "İslam Hukukunun Roma Hukukundan Etkilendiği Tezini Eleştiren Batılı Bir Hukukçu: S.V. Fitzgerald." , ss.1 - 20, 2021. 10.34085/buifd.808052 |
| ISNAD | c, savaş. "İslam Hukukunun Roma Hukukundan Etkilendiği Tezini Eleştiren Batılı Bir Hukukçu: S.V. Fitzgerald". (2021), 1-20. https://doi.org/10.34085/buifd.808052 |
| APA | c s (2021). İslam Hukukunun Roma Hukukundan Etkilendiği Tezini Eleştiren Batılı Bir Hukukçu: S.V. Fitzgerald. Bingöl Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 0(17), 1 - 20. 10.34085/buifd.808052 |
| Chicago | c savaş İslam Hukukunun Roma Hukukundan Etkilendiği Tezini Eleştiren Batılı Bir Hukukçu: S.V. Fitzgerald. Bingöl Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 0, no.17 (2021): 1 - 20. 10.34085/buifd.808052 |
| MLA | c savaş İslam Hukukunun Roma Hukukundan Etkilendiği Tezini Eleştiren Batılı Bir Hukukçu: S.V. Fitzgerald. Bingöl Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, vol.0, no.17, 2021, ss.1 - 20. 10.34085/buifd.808052 |
| AMA | c s İslam Hukukunun Roma Hukukundan Etkilendiği Tezini Eleştiren Batılı Bir Hukukçu: S.V. Fitzgerald. Bingöl Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi. 2021; 0(17): 1 - 20. 10.34085/buifd.808052 |
| Vancouver | c s İslam Hukukunun Roma Hukukundan Etkilendiği Tezini Eleştiren Batılı Bir Hukukçu: S.V. Fitzgerald. Bingöl Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi. 2021; 0(17): 1 - 20. 10.34085/buifd.808052 |
| IEEE | c s "İslam Hukukunun Roma Hukukundan Etkilendiği Tezini Eleştiren Batılı Bir Hukukçu: S.V. Fitzgerald." Bingöl Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 0, ss.1 - 20, 2021. 10.34085/buifd.808052 |
| ISNAD | c, savaş. "İslam Hukukunun Roma Hukukundan Etkilendiği Tezini Eleştiren Batılı Bir Hukukçu: S.V. Fitzgerald". Bingöl Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 17 (2021), 1-20. https://doi.org/10.34085/buifd.808052 |
