TAGUCHI YÖNTEMİ İLE POLİMER HAMMADDE KARIŞIM OPTİMİZASYONU
Yıl: 2021 Cilt: 32 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 164 - 176 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 12-08-2022
TAGUCHI YÖNTEMİ İLE POLİMER HAMMADDE KARIŞIM OPTİMİZASYONU
Öz: Sentetik bir polimer türü olan plastikler, oyuncaktan otomobile beyaz eşyadan inşaata kadar birçok alanda kullanılmaktadır. Polimerlerin içine polimerizasyon reaksiyonu veya ekstrüzyon prosesi ile farklı katkı ve dolgu malzemeleri koyularak istenen mekanik ve ısıl özelliklere sahip olmaları sağlanmaktadır. Polimer karışımını oluşturan girdilerin miktarı, tipleri ve proses parametreleri elde edilecek olan hammaddenin teknik özelliklerini etkilemektedir. Optimum karışım parametrelerine ulaşabilmek için yapılan fazla sayıda denemeler, zaman, işçilik ve maliyet açısından kaynak tüketimini arttırmaktadır. Bu çalışmada deneysel tasarım(DOE) yaklaşımı kullanılarak polimer hammadde üretimi için optimum karışım parametrelerini sağlayabilecek bir sistem tasarımının yapılması amaçlanmıştır. Bu amaçla Taguchi L9 ortogonal dizisi kullanılarak deney parametreleri belirlenmiş ve plastik parça imalatı yapan bir firmada deneyler gerçekleştirilmiştir. Elde edilen sonuçlar ANOVA ile analiz edilmiştir. Sonuçta, polimer karışımının eğilme modülü, Izod darbe dayanımı ve çekme kopma uzaması özelliklerinin istenen değerlerine etki eden ana maddeler, etkileşimleri, dolgu malzemesi tipleri ve oranları belirlenmiştir.
Anahtar Kelime: POLYMER RAW MATERIAL MIXTURE OPTIMIZATION WITH TAGUCHI METHOD
Öz: The plastics, a synthetic polymer type, are used in many areas such as toys, automobiles, household appliances and construction. It is ensured that the polymers have the desired mechanical and thermal properties by adding different additives and filler materials through polymerization reaction or extrusion process. The amount, types and process parameters of the inputs that make up the polymer composition affect the technical properties of the raw material to be obtained. The time, labor and cost resources consumption increase because of the large number of experiments performed to achieve optimum mixing parameters. In this study, it is aimed to design a system that can provide optimum mixing parameters for polymer raw material production by using design of experiment (DOE) approach. For this purpose, experiment parameters were determined by using Taguchi L9 orthogonal array and experiments were carried out in a company manufacturing plastic parts. The results obtained were analyzed with ANOVA. As a result, the main materials, their interactions, filler material types and ratios that affect the required values for flexural modulus, Izod impact strength and elongation at break of the polymer composition were determined.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Anonim (2018). Minitab. Erişim adresi: https://support.minitab.com/en-us/minitab/ 18/help-and-how-to/modeling-statistics/doe/ how-to/taguchi/analyze-taguchi-design/ interpret-the-results/key-results/?SID=133050
- Demir, L. (2004). İstatistiksel deney tasarımı yöntemi ve bir tekstil işletmesinde uygulanması. (Yüksek lisans tezi). Pamukkale Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Denizli. Erişim adresi: http://acikerisim.pau.edu.tr/xmlui/bitstream/handle/11499/1215/Leyla%20Demir.pdf?sequence=1&isAllowed=y
- Kamaruddin, S., Khan, Z. A. & Foong, S. H. (2010). Application of Taguchi method in the optimization of injection moulding parameters for manufacturing products from plastic blend. International Journal of Engineering and Technology, 2(6), 574-580. Erişim adresi : https://www.researchgate.net/profile/Zahid_Khan9/publication/230674219_Application_of_Taguchi_Method_in_the_Optimization_of_Injection_Moulding_Parameters_for_Manufacturing_Products_from_Plastic_Blend/links/0deec53229402a6f62000000.pdf
- Karslıoğlu, Z. (2013). Fire analizinde deney tasarımı. (Yüksek lisans tezi). İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul. Erişim adresi: https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/TezGoster?key=1zw6GvYMe-q3Hf6HR-3USzKCstIIUOpMYC2PcZ5RXZozsJ9OArr7V_A3Is6NLd0n
- Mohd, A., Roslan, A.A. &Baba, N.B. (2016). Effect of injection molding parameters on recycled ABS (r-ABS) mechanical properties. Indian Journal of Science and Technology. 9(9), 1-6. Doi: http://dx.doi.org/10.17485/ijst/2016/v9i9/88733 Montgomery, D.C. (2013). Design and analysis of experiments, 8th Edition. New York: John Wiley & Sons Inc. Doi: https://doi.org /10.1002/ ep.11743
- Montgomery, D. C., Jennings, C. L., & Pfund, M. E. (2011). Managing, controlling and improving quality. Hoboken, NJ: John Wiley & Sons Inc. Özbakış, Y., Erzincanlı, F., & Şahin, A. (2020). Plastik esaslı kompozit malzemelerde kullanılan bağlantı elemanlarının malzeme ömrü üzerine etkisi. International Journal of Advances in Engineering and Pure Sciences, 32(3), 279-286. Doi: https://doi.org/10.7240/jeps.647576 Roy, R. (2001). Design of experiment using the Taguchi approach 16 steps to product and process improvement. New York: John Wiley & Sons Inc.
- Roy, R. (2010). A primer on the Taguchi method. society of manufacturing engineers. New York: John Wiley & Sons Inc. Taguchi, G. Chowdhury, S. & Yuin, W. (2005). Taguchi’s quality engineering handbook. Hoboken, NJ: John Wiley & Sons Inc. Doi: https://doi.org/10.1002/9780470258354
- Tang, S.H., Tan, Y.J., Sapuan, S.M., Sulaiman, S., İsmail, N. &Samin, R. (2007). The use of Taguchi method in the design of plastic injection mould for reducing warpage. Journal of Materias Processing Technology. 182: 418-426. Doi: https://doi.org/10.1016/j.jmatprotec.2006.08.025
- Türkan, C. (2019). Farklı boyut ve orana sahip CETP kompozitlerin üretimi ve tornalamasının araştırılması (Yüksek lisans tezi). Batman Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Batman. Erişim adresi: http://earsiv.batman.edu.tr/ xmlui/handle/20.500.12402/2297
- Zheng, Y., Gu, F., Ren, Y., Hall, P. &Miles, N.J. (2017). Improving mechanical properties of recycled Polypropylene based composites using Taguchi and ANOVA techniques. Procedia CIRP. 61: 287-292. Doi: https://doi.org/10.1016/ j.procir.2016.11.137
| APA | GÜNDOĞDU CEYLAN Y, Gunduz T, ATICI ULUSU H (2021). TAGUCHI YÖNTEMİ İLE POLİMER HAMMADDE KARIŞIM OPTİMİZASYONU. , 164 - 176. |
| Chicago | GÜNDOĞDU CEYLAN YASEMİN,Gunduz Tulin,ATICI ULUSU HİLAL TAGUCHI YÖNTEMİ İLE POLİMER HAMMADDE KARIŞIM OPTİMİZASYONU. (2021): 164 - 176. |
| MLA | GÜNDOĞDU CEYLAN YASEMİN,Gunduz Tulin,ATICI ULUSU HİLAL TAGUCHI YÖNTEMİ İLE POLİMER HAMMADDE KARIŞIM OPTİMİZASYONU. , 2021, ss.164 - 176. |
| AMA | GÜNDOĞDU CEYLAN Y,Gunduz T,ATICI ULUSU H TAGUCHI YÖNTEMİ İLE POLİMER HAMMADDE KARIŞIM OPTİMİZASYONU. . 2021; 164 - 176. |
| Vancouver | GÜNDOĞDU CEYLAN Y,Gunduz T,ATICI ULUSU H TAGUCHI YÖNTEMİ İLE POLİMER HAMMADDE KARIŞIM OPTİMİZASYONU. . 2021; 164 - 176. |
| IEEE | GÜNDOĞDU CEYLAN Y,Gunduz T,ATICI ULUSU H "TAGUCHI YÖNTEMİ İLE POLİMER HAMMADDE KARIŞIM OPTİMİZASYONU." , ss.164 - 176, 2021. |
| ISNAD | GÜNDOĞDU CEYLAN, YASEMİN vd. "TAGUCHI YÖNTEMİ İLE POLİMER HAMMADDE KARIŞIM OPTİMİZASYONU". (2021), 164-176. |
| APA | GÜNDOĞDU CEYLAN Y, Gunduz T, ATICI ULUSU H (2021). TAGUCHI YÖNTEMİ İLE POLİMER HAMMADDE KARIŞIM OPTİMİZASYONU. Endüstri Mühendisliği, 32(2), 164 - 176. |
| Chicago | GÜNDOĞDU CEYLAN YASEMİN,Gunduz Tulin,ATICI ULUSU HİLAL TAGUCHI YÖNTEMİ İLE POLİMER HAMMADDE KARIŞIM OPTİMİZASYONU. Endüstri Mühendisliği 32, no.2 (2021): 164 - 176. |
| MLA | GÜNDOĞDU CEYLAN YASEMİN,Gunduz Tulin,ATICI ULUSU HİLAL TAGUCHI YÖNTEMİ İLE POLİMER HAMMADDE KARIŞIM OPTİMİZASYONU. Endüstri Mühendisliği, vol.32, no.2, 2021, ss.164 - 176. |
| AMA | GÜNDOĞDU CEYLAN Y,Gunduz T,ATICI ULUSU H TAGUCHI YÖNTEMİ İLE POLİMER HAMMADDE KARIŞIM OPTİMİZASYONU. Endüstri Mühendisliği. 2021; 32(2): 164 - 176. |
| Vancouver | GÜNDOĞDU CEYLAN Y,Gunduz T,ATICI ULUSU H TAGUCHI YÖNTEMİ İLE POLİMER HAMMADDE KARIŞIM OPTİMİZASYONU. Endüstri Mühendisliği. 2021; 32(2): 164 - 176. |
| IEEE | GÜNDOĞDU CEYLAN Y,Gunduz T,ATICI ULUSU H "TAGUCHI YÖNTEMİ İLE POLİMER HAMMADDE KARIŞIM OPTİMİZASYONU." Endüstri Mühendisliği, 32, ss.164 - 176, 2021. |
| ISNAD | GÜNDOĞDU CEYLAN, YASEMİN vd. "TAGUCHI YÖNTEMİ İLE POLİMER HAMMADDE KARIŞIM OPTİMİZASYONU". Endüstri Mühendisliği 32/2 (2021), 164-176. |
