TY  - JOUR
TI  - Dil Dizgesinde Çerçeve ve Çerçeveleme Kavramları Üzerine (Karşıtsal Çözümleme Denemesi)
AB  - Çerçeve ve çerçeveleme kavramları sosyal bilimlerde 1970’li yıllarda araştır- macıların ilgi odağı olmuştur. Dilbilimde çerçeve kavramı zihinsel sözlüğün bir unsuru olarak ele alınmıştır. Bu çalışma kapsamında Rus dilbiliminde geliştiri- len onomasyoloji kuramlarına dayanılarak çerçeve ve çerçeveleme kavramlarının, dil dizgesindeki yapısal ile anlamsal dönüşümlerin çözümlenmesine uygulanması çalışılmıştır. Çalışmanın amacı “Doğal Afet → Fırtına” kategorisinin olay olarak ele alınması ve bu olay çerçevesinin çağdaş Rusçada ve Türkçede biçimlendirme modellerinin çözümlenmesi olarak belirlenmiştir. İki dildeki modellerin tespiti için Rus ve Türk haber ajanslarının konu ile ilgili oluşturduğu açık erişimdeki haber metinlerinin arşivlerinin yanı sıra Rusça Ulusal Derlemine ve Türkçe Ulusal Derle- mine başvurulmuştur. Çalışma kapsamında tespit edilen modellerin çözümlenme- sinde betimsel dilbilimde kullanılan yöntemlerden ve iki dil arasındaki benzerlik- leri ve farklılıkları öne çıkaran karşıtsal yaklaşımdan faydalanılmıştır. Çalışmada “Doğal Afet→Fırtına” olayının çerçevesinin Rusçada ve Türkçede adlandırma modelleri betimlenmiş ve iki dildeki çerçeveleme seçenekleri çözümlenmiştir. Çalışma kapsamında olay çerçevesi “Başlangıç” ve “Gerçekleşme” kategorileri ile sınırlandırılmıştır. Çerçeveleme “Fırtına ↔ Uzam” kategorisi açısından betim- lenmiştir. Karşıtsal çözümleme sonucunda iki dil dizgesindeki olay çerçevesi ve çerçevelemesine yönelik benzerlikler ve farklılıklar ortaya konulmuştur. İki dilde- ki adlandırma modellerinin çözümlenmesinin ve karşılaştırılmasının yabancı dil ve çeviri öğretiminin sürecine dahil edilmesinin, öğrencinin hem öğrenilen dile hem de anadiline yönelik tahmin edilebilirliğinin ve farkındalığının geliştirilmesi açısından önem taşıdığı öne sürülmüştür. Olayların çerçeveleme modellerinin çö- zümlendiği araştırmaların yapılması ve bu araştırmaların sonuçlarının yabancı dil ve çeviri öğretimi sürecinde kullanılması önerilmiştir.
AU  - Kozan, Olena
DO  - 10.22559/folklor.2090
PY  - 2022
JO  - Folklor/Edebiyat
VL  - 28
IS  - 110
SN  - 1300-7491
SP  - 481
EP  - 498
DB  - TRDizin
UR  - http://search/yayin/detay/1111292
ER  -