Oyanın Mirası Nallıhan İğne Oyasının Miras Olma Serüveni

Yıl: 2022 Cilt: 28 Sayı: 110 Sayfa Aralığı: 499 - 522 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.22559/folklor.2018 İndeks Tarihi: 12-08-2022

Oyanın Mirası Nallıhan İğne Oyasının Miras Olma Serüveni

Öz:
Bu makalenin konusu kültürel bir unsur olarak Nallıhan iğne oyalarıdır. Makale, resmi miras listesinde doğrudan yer almayan Nallıhan iğne oyalarının gelenek ta- şıyıcıları ve çeşitli profesyoneller aracılığıyla nasıl bir miras unsuru ve değerli bir ticari ürüne dönüştürüldüğünü sorun edinmektedir. Adı üstünde iğneyle yapılan ve bir çeşit örgü olan iğne oyaları, geçmişten günümüze geleneksel giyim-kuşam ve süslenmenin önemli bir parçası olagelmiştir. Bununla birlikte toplumsal ve ekono- mik yapıdaki değişmelere bağlı olarak iğne oyalarında da bir değişimin yaşandığı gözlenmektedir. Bu değişimi anlayabilmek üzere makalede Nallıhan iğne oyaları- na inovasyon (innovation), normatif kültür (habitus/normative culture) ve kültürel mirastan (cultural heritage) oluşan üçlü bir kültürel form modeli çerçevesinden yaklaştık. Bu kapsamda iğne oyasını, miras öncesi kültürel formdan miras olarak etiketlenmeye doğru seyreden süreçte; oyanın aktörleri, oyaya yüklenen anlam, de- ğer ve işlev, uygulamalar, politikalar, mirasa ilişkin bilinç ve farkındalık kadar kül- türel ve toplumsal yapıdaki değişmeler açısından tartışarak betimledik. Makalede kullanılan verilerin önemli bir kısmını alan araştırmasıyla elde ettik. Yaşanan Co- vid-19 pandemisi araştırma tekniklerimizde hibritleşmeye yol açmıştır. Bu sebep- le görüşmelerimizi 2020-2021 aralığında Ankara ve Nallıhan’da kimi zaman yüz yüze, kimi zaman da telefonla gerçekleştirdik. Sonuçta ise Nallıhan iğne oyalarının normatif kültürden yüksek farkındalıkla kültürel miras düzeyine yükseldiğini, bu süreçte özellikle turizmin araç olarak işlev gördüğünü ve iğne oyasını yaratıcı/ girişimci bakışla yeniden tasarlamanın önemli olduğunu tespit ettik.
Anahtar Kelime:

Konular: Edebiyat

Heritage of Lace The Inheritance Journey of Nallıhan Needle Lace

Öz:
This article is about Nallıhan needle lace as a cultural element. The problem exa- mined in this article is how Nallıhan needle lace, which is not directly included in the official heritage list, is turned into a heritage element and a valuable commercial product by tradition bearers and various professionals. Needle lace, which is a kind of knitting made with needles, has been an important part of traditional clothing and decoration from past to present. However, it is observed that there is a change in needle lace depending on the changes in the social and economic structure. In order to understand this change, we approached Nallıhan needle lace within the framework of a triple cultural form model consisting of innovation, normative culture (habitus/ normative culture) and cultural heritage. In this context, in the process that moves needle lace from a pre-heritage cultural form to being labeled as a heritage; we dis- cussed and described the lace in terms of the actors, meaning, value and function attributed to the embroidery, the policies, practices, the consciousness and awareness of the heritage as well as the changes in the cultural and social structure. We obtained a significant part of the data used in the article through field work. The current Co- vid-19 pandemic has led to hybridization in our research techniques. For this reason, we held our inteviews in Ankara and Nallıhan between 2020-2021, sometimes face- to-face and sometimes over the phone. As a result, we have determined that Nallıhan needle lace has risen from normative culture to cultural heritage level with high awa- reness, that tourism especially functions as a tool in this process and it is important to redesign needle lace with a creative/entrepreneurial perspective.
Anahtar Kelime:

Konular: Edebiyat
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Angus, A. ve G. Westbrook (2020). Top 10 global consumer trends 2020. Euromonitor International.
  • Akar-Şahingöz, S., Kızıleli, M. ve K. Çetin (2018). Exploring the tourism potential of Nallihan district in Ankara and proposals for rural development, Selected Studies on Rural Tourism and Develop- ment (Ç. Akkuş, G. Akkuş, Ed.) Cambridge Scholars, 101-114.
  • Bortolotto, C. (2007). From objects to processes: Unesco’s ‘intangible cultural heritage’, Journal Of Museum Ethnography, March- (19), 21-33.
  • Cominelli, F. ve X. Greffe (2019). Somut olmayan kültürel miras: Yaratıcılık için koruma, Kültürel Miras Yönetimi içinde (Ö. Demren, Çev.). (N. Özdemir ve A. Öger, Ed.) Grafiker, 101-116.
  • Dégh, L. (2001). Legend and belief. Indiana Universty.
  • DiFonzo, N.ve Bordia, P. (2007). Rumor, gossip and urban legend, Diogenes, (213), 19-35.
  • Foster, G. M. (1965). Peasant society and the image of limited good, American Anthropologist, (67), 293-315.
  • Glassie, H. (2002a). Turkish traditional art today. (2nd. Ed.) Ministry of Culture of the Turkish Re- public. Glassie, H. (2002b). Tradition-Gelenek (R. Ersoy, Çev.) folklor/edebiyat, 8, (32), 17-31.
  • Gordon, B. (1986). The souvenir: Messenger of the extraordinary. Journal of Popular Culture. 20 (3): 135-146.
  • Jackson, J. B., Müske, J. and L. Zhang (2020). Innovation, habitus, and heritage: Modeling the careers of cultural forms through time. Journal of Folklore Research. 57, (1), 111-136.
  • Kottak, C. P. (2014). Antropoloji: İnsan çeşitliliğinin önemi (D. Atamtürk ve İ. Duyar, Ed.) De Ki.
  • Lawrence, P. R. (1992). The challenge of problem-oriented research, Journal of Management Inquiry, 1, (2), 139-142.
  • Markaloğlu, Ş. (1984). Geleneksellik ve gelir açısından Nallıhan iğne oyaları. Türk Folkloru Araştır- maları 1983, G.Ü. Basım Yayın Yüksek Okulu Basımevi, 61-62.
  • Nallıhan İpek İğne Oyaları (b.t.y.). Kitapçık. Nallıhan: Nallıhan Kaymakamlığı.
  • Nallıhan Geleneksel El Sanatları, Kültür ve Turizm (b.t.y.). Katalog. Nallıhan Kaymakamlığı & NAL- TUD.
  • Nettle, D., Romaine, S. (2002). Kaybolan sesler (H. Ö. Turgan, Çev.) Oğlak.
  • Noyes, D. (2010). Traditional culture: How does it work? CP101 - Concepts and Institutions in Cultu- ral Property. (1), 1-5.
  • Onuk, T. (2010). İğne oyaları (10-45), Etnografik Eser Katalogları (D. Çevik, Haz.) Kültür ve Turizm Bakanlığı.
  • Palliser, Mrs. B. (1902). History of lace. Charles Scribner’s Sons.
  • Petruzzelli, A. M. and V. Albino (2012). When tradition turns into innovation: How firms can create and appropriate value through tradition. Chandos.
  • Petruzzelli, A. M. and T. Savino, (2015). Reinterpreting tradition to innovate: The case of Italian haute cuisine. Industry and Innovation. 22:8,677-702, DOI:10.1080/13662716.2015. 1122512.
  • Şener, M. (2018). Nallıhan. Pelin Ofset.
  • Watt Smith, T. (2018). Duygular sözlüğü (H. Şirin, Çev.) Kolektif.
  • Sözlü kaynaklar (adı, görüşme tarihi, doğum yeri, mesleği)
  • Akın, Z. (2020). 1968, Nallıhan, oya satışı yapan dükkân sahibi.
  • Bağcı, Z. (2021). Nallıhan Zabıta Müdürü.
  • Bektaş, M. (2020). 1962, Pülümür/Tunceli, turizmci.
  • Ceyhan, V. (2021). Eczane teknisyeni.
  • Çalıçukur, İ. (2020) (Oyacı İsmail), 1955, Ömerşeyhler/Nallıhan, Oya tüccarı.
  • Gülmez, M. (2021). 1953, Doğandere/Nallıhan, oya yapımcısı.
  • Gümüşdağ, M. (2021). 1966, Uluhan/Nallıhan, oya yapımcısı.
  • Gür, M. (2020). 1966, Malatya, ÜM, (NALTUD Kurucu Üyesi).
  • Gür, S. (2020). 1960, Adana, Veteriner, 1999-2009 Nallıhan Belediye Başkanı.
  • Gürelli, H. (2020). 1952, Dedeler/Seben (Bolu), Emekli Öğretmen.
  • Kemik, N. (2020). 1974, Nallıhan, oya yapımcısı, Paşalar Konağı işletmecisi.
  • Kocataş, F. (2021). 1963, Tepe/Nallıhan, oya yapımcısı.
  • Korkmaz, H. (2021). 1965, Argutça/Nallıhan, Emekli NİHEMM Usta Öğretici, yöresel mutfak işletmecisi.
  • Sarıkaya, H. (2021). 1956, Doğandere/Nallıhan, oya yapımcısı.
  • Sezer, K. (2021). 1974, Nallıhan, NALTUD Başkanı.
  • Tunar, M. (2021). 1937, Kabaca/Nallıhan, oya yapımcısı.
  • Tırıl, H. (2021). 1968, Ankara, Emekli, oya yapımcısı ve tasarımcısı.
  • Tırıl, Y. (2020). 1970, Nallıhan, Nal-Etik Kooperatifi Başkanı.
  • Ünsal, E. (2020). 1969, Beydili/Nallıhan, NİHEMM Usta Öğretici.
  • Yüksel, N. (2021). 1971, Mudurnu, Nur Hanım Ekmek Fırını Sahibi.
  • De Massis, A., Frattini, F., Kotlar, J., Petruzzelli, A. M. ve M. Wright (2016). Innovation through tra- dition: Lessons from innovative family businesses and directions for future research, Academy Of Management Perspectives, 30, (1), 93–116. Erişim tarihi: 03.10.2021, http://Dx.Doi.Org/10.5465/ Amp.2015.0017
  • Fagerberg, J. (2003). Innovation: A guide to the literature, The Workshop “The Many Guises of Inno- vation: What we have learnt and where we are heading”, Ottawa, October 23-24.2003, organized by Statistics Canada, 1-22. Erişim tarihi: 03.10.2021, https://smartech.gatech.edu/bitstream/hand- le/1853/43180/JanFagerberg_1.pdf?sequence=1&isAllowed=y
  • Godin, B. (2008). Innovation: The history of a category. Project on the Intellectual History of Inno- vation Working Paper. (1), 1-67, Erişim tarihi: 07.09.2021, http://espace.inrs.ca/id/eprint/10023/1/ Godin_2008.pdf
  • Grimaldi, S., Steven, F. ve I. Ocnarescu (2013). Narratives in design: A study of the types, applicati- ons and functions of narratives in design practice, In Proceeding of 6th International Conference on DPPI, September 3-5, Newcastle upon Tyne, UK, 201-210. Erişim tarihi: 03.10.2021, https:// dl.acm.org/doi/pdf/10.1145/2513506.2513528.
  • Lorusso, M. (2019). The global ‘wordrobe’. Ethnic counter-conquest in the language of fashion. ZoneModa Journal, 9,(2),89-102, Erişim tarihi: 03.10.2021, https://doi.org/10.6092/issn.2611- 0563/9967.
  • Nallıhan Turizm Gelişim Stratejisi 2023. (2011). Ankara Kalkınma Ajansı. Erişim tarihi: 09.09.2021, https://www.kalkinmakutuphanesi.gov.tr/dokuman/nallihan-turizm-gelisim-stratejisi-2023/49.
  • Skov, L. (2021). Ethnic style in fashion. Love to Know, Erişim tarihi: 07.09.2021, https://fashion-his- tory.lovetoknow.com/clothing-around-world/ethnic-style-fashion.
APA Karabaşa S, Kara Ç (2022). Oyanın Mirası Nallıhan İğne Oyasının Miras Olma Serüveni. , 499 - 522. 10.22559/folklor.2018
Chicago Karabaşa Solmaz,Kara Çiğdem Oyanın Mirası Nallıhan İğne Oyasının Miras Olma Serüveni. (2022): 499 - 522. 10.22559/folklor.2018
MLA Karabaşa Solmaz,Kara Çiğdem Oyanın Mirası Nallıhan İğne Oyasının Miras Olma Serüveni. , 2022, ss.499 - 522. 10.22559/folklor.2018
AMA Karabaşa S,Kara Ç Oyanın Mirası Nallıhan İğne Oyasının Miras Olma Serüveni. . 2022; 499 - 522. 10.22559/folklor.2018
Vancouver Karabaşa S,Kara Ç Oyanın Mirası Nallıhan İğne Oyasının Miras Olma Serüveni. . 2022; 499 - 522. 10.22559/folklor.2018
IEEE Karabaşa S,Kara Ç "Oyanın Mirası Nallıhan İğne Oyasının Miras Olma Serüveni." , ss.499 - 522, 2022. 10.22559/folklor.2018
ISNAD Karabaşa, Solmaz - Kara, Çiğdem. "Oyanın Mirası Nallıhan İğne Oyasının Miras Olma Serüveni". (2022), 499-522. https://doi.org/10.22559/folklor.2018
APA Karabaşa S, Kara Ç (2022). Oyanın Mirası Nallıhan İğne Oyasının Miras Olma Serüveni. Folklor/Edebiyat, 28(110), 499 - 522. 10.22559/folklor.2018
Chicago Karabaşa Solmaz,Kara Çiğdem Oyanın Mirası Nallıhan İğne Oyasının Miras Olma Serüveni. Folklor/Edebiyat 28, no.110 (2022): 499 - 522. 10.22559/folklor.2018
MLA Karabaşa Solmaz,Kara Çiğdem Oyanın Mirası Nallıhan İğne Oyasının Miras Olma Serüveni. Folklor/Edebiyat, vol.28, no.110, 2022, ss.499 - 522. 10.22559/folklor.2018
AMA Karabaşa S,Kara Ç Oyanın Mirası Nallıhan İğne Oyasının Miras Olma Serüveni. Folklor/Edebiyat. 2022; 28(110): 499 - 522. 10.22559/folklor.2018
Vancouver Karabaşa S,Kara Ç Oyanın Mirası Nallıhan İğne Oyasının Miras Olma Serüveni. Folklor/Edebiyat. 2022; 28(110): 499 - 522. 10.22559/folklor.2018
IEEE Karabaşa S,Kara Ç "Oyanın Mirası Nallıhan İğne Oyasının Miras Olma Serüveni." Folklor/Edebiyat, 28, ss.499 - 522, 2022. 10.22559/folklor.2018
ISNAD Karabaşa, Solmaz - Kara, Çiğdem. "Oyanın Mirası Nallıhan İğne Oyasının Miras Olma Serüveni". Folklor/Edebiyat 28/110 (2022), 499-522. https://doi.org/10.22559/folklor.2018