TY - JOUR TI - NASTURTIUM OFFICINALE’NİN FİTOKİMYASAL İÇERİĞİ, ANTİOKSİDAN VE ENZİM İNHİBİTÖR ETKİLERİ AB - Amaç: Antidiyabetik potansiyeli olan, kilo kontrolünü sağlamaya yönelik ve antioksidan etkili yeni doğal kaynakların keşfi fitoterapi uygulamalarında önemli hedeflerden biridir. Bu çalışmada, Nasturtium officinale bitkisinin toprak üstü kısımlarının %80’lik etanol ekstresinin antioksidan, antidiyabetik, antihiperlipidemik ve antiobezite aktiviteleri değerlendirilmiştir. Ekstrenin fenolik içeriği ile ilgili kalitatif ve kantitatif analizler spektroskopik ve kromatografik yöntemler kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Gereç ve Yöntem: Ekstrenin antioksidan etkisini belirlemek için DPPH ve ABTS radikal süpürme aktivitesi, metal bağlama, total antioksidan kapasitesi ve indirgeyici gücü incelenmiştir. Ekstrenin antidiyabetik etki potansiyelini değerlendirmek için; α-glukozidaz ve α-amilaz enzimleri, antiobezite etki potansiyeli için pankreatik lipaz enzimi ve lipid metabolizmasındaki etki potansiyeli için pankreatik kolesterol esteraz enzimi kullanılmıştır. Ekstrenin total fenol ve flavonoit içerik analizleri için UV spektroskopisi kullanılırken fenolik bileşiklerinin kalitatif ve kantitatif analizleri için ise Ters Faz-YPSK tekniğinden faydalanılmıştır. Sonuç ve Tartışma: Nasturtium officinale etanol ekstresi DPPH radikal süpürücü aktivite yönteminde 2 mg/ml konsantrasyonunda %81.80±1.14 oranında inhibisyona neden olurken, ekstrenin demir indirgeme gücü 0.896 ± 0.02 olarak belirlenmiştir. Antidiyabetik etki açısından, ekstre en yüksek etkinliği 2 mg/ml konsantrasyonda α-amilaz enzimini %39.11 ± 2.98 oranında inhibe ederek göstermiştir. Ekstrenin (%42.18 ± 5.22) pankreatik lipaz enzimi üzerinde orlistat’a (%65.13 ± 1.24) yakın oranda bir inhibisyon oluşturduğu tespit edilmiştir. Ters Faz-YPSK analizi sonucunda klorojenik asit, kafeik asit ve elajik asidin hem kalitatif hem kantitatif analizi yapılmıştır. Ekstrenin en fazla klorojenik asit (0.079 ± 0.000% g/100 g ekstre) içerdiği tespit edilmiştir. Bulgular, bitkinin obezite kontrolü için doğal ürün geliştirme çalışmalarına kaynak teşkil edebileceğini ve daha ileriki in vitro ve in vivo çalışmalarla bu etkinin değerlendirilebileceğine işaret ederken, ekstrenin standardizasyonunda klorojenik asitin kullanılabileceği öngörülmüştür. AU - PEKACAR, Sultan AU - Deliorman Orhan, Didem AU - zor, murat DO - 10.33483/jfpau.1018949 PY - 2022 JO - Ankara Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Dergisi VL - 46 IS - 1 SN - 1015-3918 SP - 114 EP - 128 DB - TRDizin UR - http://search/yayin/detay/1111913 ER -