Yıl: 2021 Cilt: 10 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 53 - 58 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.29278/azd.744843 İndeks Tarihi: 16-08-2022

Ekmeklik buğday çeşitlerinin tane sterol konsantrasyonlarına demir uygulamalarının etkisi

Öz:
Amaç: Bu çalışmanın amacı sera koşullarında Yunus ve Osmaniyem ekmeklik buğday çeşitlerine demir (Fe) uygulamalarının tane campesterol, stigmasterol ve beta-sitosterol konsantrasyonlarına olan etkisinin araştırılmasıdır.Materyal ve Yöntem: Çalışmada Fe uygulamaları topraktan 1 ve 5 mg kg-1 dozlarında yapılmış, 5 mg kg-1 Fe uygulamasına ayrıca üç farklı dönemde yapraktan % 0.2 FeSO4.7H2O verilmiştir. Tane olgunluk döneminde hasat edilen örneklerde Fe, campesterol, stigmasterol ve beta-sitosterol analizleri yapılmıştır.Araştırma Bulguları: Elde edilen sonuçlara göre Fe uygulaması ile hem Yunus hem de Osmaniyem çeşitlerinin tane Fe konsantrasyonlarında istatistiksel olarak önemli (p<0.05) artışların olduğu görülmüştür. Kontrol uygulamasına kıyasla Yunus ve Osmaniyem çeşitlerinin tanelerinde %34 düzeyinde Fe konsantrasyon artışı meydana gelmiştir. Tanede meydana gelen bu konsantrasyon artışına benzer şekilde Fe uygulaması ile Yunus ve Osmaniyem çeşitlerinin campesterol, stigmasterol ve beta-sitosterol konsantrasyonlarının istatistiksel olarak önemli (p<0.01 ve p<0.05) oranlarda arttığı görülmüştür. Tanede Fe konsantrasyonunun artması ile Yunus çeşidinin campesterol konsantrasyonunda %16, stigmasterol konsantrasyonunda % 50 ve beta-sitosterol konsantrasyonunda ise %34.5 artış görülmüştür. Osmaniyem çeşidinde ise campesterol konsantrasyonunda %21.8, stigmasterol konsantrasyonunda %17 ve beta-sitosterol konsantrasyonunda ise %36.5 oranında artışa neden olduğu ortaya çıkmıştır.Sonuç: Sonuçlar Fe uygulamalarının ekmeklik buğday çeşitlerinin sterol konsantrasyonlarına önemli düzeye etkili olduğunu göstermiştir.
Anahtar Kelime: Demir Campesterol Stigmasterol Betasitosterol

Effect of iron applications on grain sterol concentrations of bread wheat varieties

Öz:
Objective: The aim of this study was to investigate the effects of iron (Fe) applications on grain campesterol, stigmasterol and beta-sitosterol concentrations on Yunus and Osmaniyem bread wheat cultivars in greenhouse conditions.Materials and Methods: Iron applications were carried out in 1 and 5 mg kg-1 doses as the soil fertilizing and also 5 mg kg-1 Fe were sprayed to the leaves by using 0.2% FeSO4.7H2O in three different periods.Results: According to the results, Fe application showed statistically significant (p<0.05) increases in grain Fe concentrations of both Yunus and Osmaniyem varieties. Compared to the control application, 34% Fe concentration increase occurred in the grains of Yunus and Osmaniyem varieties. Similar to this increase in concentration in grain, it has been observed that, with iron application, Yunus and Osmaniyem varieties increased statistically significantly (p<0.01 and p<0.05) in campesterol, stigmasterol and beta-sitosterol concentrations. With increasing Fe concentration in the grain, 16% increase in campesterol concentration, 50% in stigmasterol concentration and 34.5% in beta-sitosterol concentration was observed in Yunus variety. It was revealed that Osmaniyem variety caused an increase in campesterol concentration by 21.8%, stigmasterol concentration by 17% and beta-sitosterol concentration by 36.5%.Conclusion: The results showed that Fe applications were effective on the sterol concentrations of bread wheat varieties.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • AOAC. (2000). Association of Official Analytical Chemists. Official Method of Analysis. 13th edition. Washington DC.
  • Canabate-Díaz, B., Carretero, A. S., Fernández-Gutiérrez, A., Vega, A. B., Frenich, A. G., Vidal, J. M. & Martos, J. D. (2007). Separation and determination of sterols in olive oil by HPLC-MS. Food chemistry, 102(3), 593- 598.
  • Cantrill, R. & Kawamura, Y. (2008). Phytosterols, phytostanols and their esters (chemical and technical assessment). Proceedings of 69th JEFCA, 1-13.
  • El, S. N. (2008). Gıda bileşenlerinin beslenme açısından önemi. Beslenme ders notu. Ege Üniversitesi Mühendislik Fakültesi (Web sayfası: http://food. ege.edu.tr/files/gidabeslenmedersnotu.pdf), (Erişim Tarihi: 13.09.2016).
  • Habib, M. (2009). Effect of foliar application of Zn and Fe on wheat yield and quality. African Journal of Biotechnology, 8(24), 6795-6798.
  • Kacar, B. & İnal, A. (2008). Bitki Analizleri. Nobel Yayınları, Ankara.
  • Kemmo, S. (2008). HPLC analysis of plant sterol oxidation products. Academic Dissertation. Faculty of Agriculture and Forestry, University of Helsinki, Helsinki.
  • Köhler, J., Teupser, D., Elsässer, A. & Weingärtner, O. (2017). Plant sterol enriched functional food and atherosclerosis. British journal of pharmacology, 174(11), 1281-1289.
  • Marschner, H. (2005). Marschner's mineral nutrition of higher plants. Academic press. USA.
  • Marschner, H., Römheld, V., Horst, W. J. & Martin, P. (1986). Root-induced changes in the rhizosphere: Importance for the mineral nutrition of plants. Zeitschrift für Pflanzenernährung und Bodenkunde, 149(4), 441-456.
  • Moreau, R. A., Singh, V., Nunez, A. & Hicks, K. B. (2000). Phytosterols in the aleurone layer of corn kernels. Biochemical Society Transactions, 28(6), 803-806.
  • Moreau, R. A., Whitaker, B. D. & Hicks, K. B. (2002). Phytosterols, phytostanols, and their conjugates in foods: Structural diversity, quantitative analysis and health promoting uses. Progress in Lipid Research, 41(6), 457-500.
  • Nyström, L., Paasonen, A., Lampi, A. M. & Piironen, V. (2007). Total plant sterols, steryl ferulates and steryl glycosides in milling fractions of wheat and rye. Journal of Cereal Science, 45(1), 106-115.
  • Piironen, V., Lindsay, D. G., Miettinen, T. A. & Toivo, J. (2000). Plant sterols: biosynthesis, biological function and their importance to human nutrition. Journal of the Science of Food and Agriculture, 80(7), 939-966.
  • Piironen, V., Toivo, J. & Lampi, A. M. (2002). Plant sterols in Cereal and Cereal Products. Cereal Chemistry, 79(1), 148-154.
  • Römheld, V. & Marschner, H. (1991). Function of micronutrients in plants. Micronutrients in agriculture, 4, 297-328.
  • Taşan, M. (2008). Tahıl ve Ürünlerinde Fitosteroller. Türkiye 10. Gıda Kongresi. 21-23 Mayıs 2008, 399- 402
  • Weinborn, V., Pizarro, F., Olivares, M., Brito, A., Arredondo, M., Flores, S. & Valenzuela, C. (2015). The Effect of Plant Proteins Derived from Cereals and Legumes on Heme Iron Absorption. Nutrients, 7(11), 8977- 8986.
  • Yamaya, A., Endo, Y., Fujimoto, K. & Kitamura, K. (2007). Effects of Genetic Variability and Planting Location on The Phytosterol Content And Composition in Soybean Seeds. Food Chemistry, 102(2007), 1071- 1075.
  • Zeidan, M. S., Mohamed, M. F. & Hamouda, H. A. (2010). Effect of foliar fertilization of Fe, Mn and Zn on wheat yield and quality in low sandy soils fertility. World Journal Agriulture Science, 6(6), 696-699.
  • Zhang, Y., Shi, R., Rezaul, K. M., Zhang, F. & Zou, C. (2010). Iron and zinc concentrations in grain and flour of winter wheat as affected by foliar application. Journal of agricultural and food chemistry, 58(23), 12268-12274.
  • Zielinska-Dawidziak, M. (2015). Plant Ferritin-A Source of Iron to Prevent Its Deficiency. Nutrients, 7(2), 1184-1201.
APA TOSUN Y, Erdem H (2021). Ekmeklik buğday çeşitlerinin tane sterol konsantrasyonlarına demir uygulamalarının etkisi. , 53 - 58. 10.29278/azd.744843
Chicago TOSUN Yener Kortan,Erdem Halil Ekmeklik buğday çeşitlerinin tane sterol konsantrasyonlarına demir uygulamalarının etkisi. (2021): 53 - 58. 10.29278/azd.744843
MLA TOSUN Yener Kortan,Erdem Halil Ekmeklik buğday çeşitlerinin tane sterol konsantrasyonlarına demir uygulamalarının etkisi. , 2021, ss.53 - 58. 10.29278/azd.744843
AMA TOSUN Y,Erdem H Ekmeklik buğday çeşitlerinin tane sterol konsantrasyonlarına demir uygulamalarının etkisi. . 2021; 53 - 58. 10.29278/azd.744843
Vancouver TOSUN Y,Erdem H Ekmeklik buğday çeşitlerinin tane sterol konsantrasyonlarına demir uygulamalarının etkisi. . 2021; 53 - 58. 10.29278/azd.744843
IEEE TOSUN Y,Erdem H "Ekmeklik buğday çeşitlerinin tane sterol konsantrasyonlarına demir uygulamalarının etkisi." , ss.53 - 58, 2021. 10.29278/azd.744843
ISNAD TOSUN, Yener Kortan - Erdem, Halil. "Ekmeklik buğday çeşitlerinin tane sterol konsantrasyonlarına demir uygulamalarının etkisi". (2021), 53-58. https://doi.org/10.29278/azd.744843
APA TOSUN Y, Erdem H (2021). Ekmeklik buğday çeşitlerinin tane sterol konsantrasyonlarına demir uygulamalarının etkisi. Akademik Ziraat Dergisi, 10(1), 53 - 58. 10.29278/azd.744843
Chicago TOSUN Yener Kortan,Erdem Halil Ekmeklik buğday çeşitlerinin tane sterol konsantrasyonlarına demir uygulamalarının etkisi. Akademik Ziraat Dergisi 10, no.1 (2021): 53 - 58. 10.29278/azd.744843
MLA TOSUN Yener Kortan,Erdem Halil Ekmeklik buğday çeşitlerinin tane sterol konsantrasyonlarına demir uygulamalarının etkisi. Akademik Ziraat Dergisi, vol.10, no.1, 2021, ss.53 - 58. 10.29278/azd.744843
AMA TOSUN Y,Erdem H Ekmeklik buğday çeşitlerinin tane sterol konsantrasyonlarına demir uygulamalarının etkisi. Akademik Ziraat Dergisi. 2021; 10(1): 53 - 58. 10.29278/azd.744843
Vancouver TOSUN Y,Erdem H Ekmeklik buğday çeşitlerinin tane sterol konsantrasyonlarına demir uygulamalarının etkisi. Akademik Ziraat Dergisi. 2021; 10(1): 53 - 58. 10.29278/azd.744843
IEEE TOSUN Y,Erdem H "Ekmeklik buğday çeşitlerinin tane sterol konsantrasyonlarına demir uygulamalarının etkisi." Akademik Ziraat Dergisi, 10, ss.53 - 58, 2021. 10.29278/azd.744843
ISNAD TOSUN, Yener Kortan - Erdem, Halil. "Ekmeklik buğday çeşitlerinin tane sterol konsantrasyonlarına demir uygulamalarının etkisi". Akademik Ziraat Dergisi 10/1 (2021), 53-58. https://doi.org/10.29278/azd.744843