Kardiyovasküler hastalığı olan bireylerde tamamlayıcı ve alternatif tıp yöntemlerinin kullanımı

sisman, hamide; GÖKÇE, ESMA; Akpolat, Refiye; DOĞAN, DOĞAN; GEZER, DERYA; ARSLAN, Sevban; alptekin, dudu

doi:10.17826/cumj.833693

Kardiyovasküler hastalığı olan bireylerde tamamlayıcı ve alternatif tıp yöntemlerinin kullanımı

Sevban Arslan, (Çukurova Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Fakültesi, Hemşirelik Bölümü, Adana, Türkiye)

Esma Gökçe, (Çukurova Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Balcalı Hastanesi, Adana, Türkiye)

Doğan DOĞAN, (Süleyman Demirel Üniversitesi, Sağlık Meslek Yüksekokulu, Isparta, Türkiye)

Refiye AKPOLAT, (Çukurova Üniversitesi, Abdi Sütçü Sağlık Meslek Yüksekokulu, Adana, Türkiye)

Hamide Şişman, (Çukurova Üniversitesi, Abdi Sütçü Sağlık Meslek Yüksekokulu, Adana, Türkiye)

Dudu ALPTEKİN, (Çukurova Üniversitesi, Abdi Sütçü Sağlık Meslek Yüksekokulu, Adana, Türkiye)

Derya Gezer (Çukurova Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Balcalı Hastanesi, Adana, Türkiye)

Cukurova Medical Journal

8 4

Yıl: 2020 Cilt: 45 Sayı: 4 Sayfa Aralığı: 1644 - 1652 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.17826/cumj.833693 İndeks Tarihi: 23-08-2022

Kardiyovasküler hastalığı olan bireylerde tamamlayıcı ve alternatif tıp yöntemlerinin kullanımı

Öz:

Amaç: Bu araştırma kardiyovasküler hastalığı (KVH) olan bireylerin tamamlayıcı alternatif tedavi (TAT) yöntemlerini kullanma durumlarının belirlenmesi amacıyla planlanmıştır. Gereç ve Yöntem: Araştırma tanımlayıcı ve kesitsel olarak, Aralık 2017- Şubat 2018 tarihleri arasında, bir üniversite hastanesinin kardiyoloji kliniğinde yatmakta olan 110 hastayla yapılmıştır. Veriler literatür taranarak elde edilen ‘Kişisel Bilgi Formu’ ve ‘Bireylerin TAT yöntemleri kullanım durumu’ ile ilgili soruları içeren form aracılığıyla toplanmıştır. Bulgular: Araştırmada hastaların %80’i TAT kullanmakta, en fazla bitkisel tedavi, sonrasında dua ve egzersiz yer almaktadır. Yapılan regresyon modellemesinde TAT kullanımında yaş, eğitim düzeyi, aile yapısı ve ilaç hakkında bilgi sahibi olma durumunun bağımsız etkileyici faktörler olduğu belirlenmiştir. Hastaların % 44,5’i TAT kullanımında etkili ilk faktörün arkadaş ve akraba olduğunu bildirmişlerdir. TAT kullanım nedenlerinden ilk üç sırada; KVH tedavisi için %19, sağlığa faydalı olduğunu düşündükleri için %17, iyileşmek/hastalıktan kurtulmak için %14 olarak yer almıştır. Hastalar %52 oranında TAT yönteminin olumlu olarak etkilendiklerini bildirmişlerdir. Sonuç: Hemşireler hastaların TAT yöntemlerinden hangisini kullandığı belirlemeli ve bilgilendirerek doğru yönlendirmelidir.

Anahtar Kelime: Kardiyovasküler hastalıklar tamamlayıcı alternatif tedavi hemşirelik

The use of complementary and alternative medicine among individuals with cardiovascular disease

Öz:

Purpose: This study was planned to determine the use of complementary alternative medicine (CAM) methods for individuals with cardiovascular disease (CVD). Materials and Methods: The study was conducted descriptively and cross-sectionally with 110 patients hospitalized in the cardiology clinic of a university hospital between December 2017 and February 2018. The data were collected through a form containing questions about "Personal Information Form" and "Use of CAM methods of individuals" obtained by scanning the literature. Results: In the study, 80% of the patients were using CAM and most of them preferred herbal treatment firstly, then the prayer and exercise. CAM use in the regression modeling age, education level, family structure and knowledge about drug use were independent factors. 44.5% of the patients reported that the first factor affecting CAM use was friends and relatives. Among the CAM using reasons; 19% for CVD treatment, 17% because it is thought that beneficial to health, and 14% for recover/get rid of disease are located in first three. 52% of patients reported that they were affected positively by CAM method. Conclusion: Nurses should determinde which methods of CAM is being used by patients, inform and guide them correctly.

Anahtar Kelime: Cardiovascular diseases complementary alternative medicine nursing

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

1. Şencan İ, Keskinkılıç B, Ekinci B, Öztemel A, Sarıoğlu G, Çobanoğlu N et al. . T.C. Sağlık Bakanlığı Halk Sağlığı Kurumu, Türkiye Kalp Ve Damar Hastalıkları Önleme ve Kontrol Programı Eylem Planı (2015- 2020). Ankara, Sağlık Bakanlığı, 2015.
2. Kes D, Gökdoğan F, Tuna D. Hipertansiyonu olan hastaların tamamlayıcı ve alternatif tedavi kullanımı: Literatür taraması. Journal of Cardiovascular Nursing. 2016;7:40-55.
3. İpek E, Güray Y, Demirkan B, Güray Ü, Kafes, H, Başyiğit F. Kardiyoloji polikliniğine başvuran hastalarda bitkisel kökenli alternatif tedavilerin ve tamamlayıcı besin ürünlerinin tüketim prevalansı. Turk Kardiyol Dern Ars. 2013;41:218-24.
4. Kılıç Z, Şentürk A, Göriş S. Kronik hastalığı olan bireylerde uyku sorunlarında tamamlayıcı ve alternatif tedavilerin kullanımı. Spatula DD. 2015;5:69-77.
5. National Center for Complementary and Alternative Medicine. “What is complementary and alternative medicine?” https://nccih.nih.gov/health/integrative- health. (accessed October 2018).
6. Tsai DS, Chang Y S, Li T, Peng WH. Prescription pattern of Chinese herbal products for hypertention in Taiwan: A population based study. J Ethnopharmacol. 2014;155:1534-40.
7. Lafçı D, Kara Kaşıkçı M. Yataklı sağlık kuruluşunda görev yapan sağlık personelinin tamamlayıcı ve alternatif tedavi yöntemlerini bilme ve kullanma durumları. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi. 2014;3:1114-31.
8. Uysal H. Kardiyovasküler hastalıklarda tamamlayıcı ve alternatif tıp konusunda güncel yaklaşımlar. Journal of Cardiovascular Nursing. 2016;7:69-83.
9. Sevinç S, Eşer İ. Miyokard infarktüsü geçirmiş hastaların ikincil korunma davranışları. İÜFN Hemşirelik Dergisi. 2011;19:135-44.
10. Sağkal T, Demiral S, Odabaş H, Altunok E. Kırsal kesimde yaşayan yaşlı bireylerin tamamlayıcı ve alternatif tedavi yöntemlerini kullanma durumları. FÜ Sağ Bil Tıp Derg. 2013;27:19-26.
11. Güven ŞD, Muz G, Ertürk NE, Özcan A. Hipertansiyonlu bireylerde tamamlayıcı ve alternatif tedavi kullanma durumu. Balıkesir Saglik Bilimleri Dergisi. 2013;2:160-6.
12. Dedeli Ö, Karadakovan A. Yaşlı bireylerde ilaç kullanımı, tamamlayıcı ve alternatif tedavi uygulamalarının incelenmesi. Spatula DD. 2011;1:23- 32.
13. Teo TY, Yap J, Shen T, Yeo KK. Complementary and alternative medicine use amongst patients with cardiovascular disease in Singapore. BMC Complement Altern Med. 2016;16:446.
14. Yarney J, Donkor A, Opoku SY, Yarney L, Agyeman- Duah I, Abakah AC et al. Characteristics of users and implications for the use of complementary and alternative medicine in Ghanaian cancer patients undergoing radiotherapy and chemotherapy: A cross- sectional study. BMC Complement Altern Med. 2013;13:16.
15. Yeşil H, Kıran B, Alkan H, Ateş B, Kayalı B, Büyükçam S ve ark. Afyon Kocatepe Üniversitesi’nde meme kanseri tanısı ile takip edilmekte olan hastalarda tamamlayıcı ve alternatif tedavi kullanımı. Kocatepe Tıp Dergisi. 2018;19:42-7.
16. Lin V, Canaway R, Carter B. Interface, interaction and integration: How people with chronic disease in Australia manage CAM and conventional medical services. John Wiley & Sons Ltd Health Expectations. 2014;18:2651-65.
17. Nural N, Çakmak S. Kronik hastalığı olan bireylerin tamamlayıcı ve alternatif tedavileri kullanma durumu. J Tradit Complem Med. 2018;1:1-9.
18. Güven ŞD, Muz G, Efe Ertürk N, Özcan A. Use of complementary and alternative treatment in the patients with hypertension. Balıkesir Health Sciences Journal. 2013;2:160-6.
19. Arı E, Yılmaz V. Tamamlayıcı ve alternatif tıp kullanımına yönelik tutum v e davranışların önerilen bir yapısal model ile araştırılması. International Journal of Alanya Faculty of Business. 2016;8(1):13-24.
20. Can G, Demir M, Aydiner A. Complementary and alternative therapies used by Turkish breast cancer patients undergoing chemotherapy. Breast Care. 2012;7:471-5.
21. Ameade EPK, Amalba A, Gideon KH, Mohammed BS. Medical students’ knowledge and attitude towards complementary and alternative medicine a survey in Ghan. J Tradit Complement Med. 2016;6:230-6.
22. Araz NÇ, Taşdemir HS, Kılıç SP. Sağlık Bilimleri Fakültesi öğrencilerinin tıp dışı alternatif ve geleneksel uygulamalar konusundaki görüşlerinin değerlendirilmesi. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi. 2012;1:239-51.
23. Prasad K, Sharma V, Lackore K, Jenkins SM, Prasad A, Sood A. Use of complementary therapies in cardiovascular disease. Am J Cardiol. 2013;111:339- 45.
24. Rabito MJ, Kaye AD. Complementary and alternative medicine and cardiovascular disease: An evidence- based review. Hindawi Publishing Corporation. Evidence-Based Complementary and Alternative Medicine. 2013;2013:672097.
25. Bulduklu Y. Hedef kitle bağlamında tamamlayıcı ve alternatif tıp uygulamaları. Türkiyat Araştırmaları Dergisi. 2015;37:607-27.

APA	ARSLAN S, GÖKÇE E, DOĞAN D, Akpolat R, sisman h, alptekin d, GEZER D (2020). Kardiyovasküler hastalığı olan bireylerde tamamlayıcı ve alternatif tıp yöntemlerinin kullanımı. , 1644 - 1652. 10.17826/cumj.833693
Chicago	ARSLAN Sevban,GÖKÇE ESMA,DOĞAN DOĞAN,Akpolat Refiye,sisman hamide,alptekin dudu,GEZER DERYA Kardiyovasküler hastalığı olan bireylerde tamamlayıcı ve alternatif tıp yöntemlerinin kullanımı. (2020): 1644 - 1652. 10.17826/cumj.833693
MLA	ARSLAN Sevban,GÖKÇE ESMA,DOĞAN DOĞAN,Akpolat Refiye,sisman hamide,alptekin dudu,GEZER DERYA Kardiyovasküler hastalığı olan bireylerde tamamlayıcı ve alternatif tıp yöntemlerinin kullanımı. , 2020, ss.1644 - 1652. 10.17826/cumj.833693
AMA	ARSLAN S,GÖKÇE E,DOĞAN D,Akpolat R,sisman h,alptekin d,GEZER D Kardiyovasküler hastalığı olan bireylerde tamamlayıcı ve alternatif tıp yöntemlerinin kullanımı. . 2020; 1644 - 1652. 10.17826/cumj.833693
Vancouver	ARSLAN S,GÖKÇE E,DOĞAN D,Akpolat R,sisman h,alptekin d,GEZER D Kardiyovasküler hastalığı olan bireylerde tamamlayıcı ve alternatif tıp yöntemlerinin kullanımı. . 2020; 1644 - 1652. 10.17826/cumj.833693
IEEE	ARSLAN S,GÖKÇE E,DOĞAN D,Akpolat R,sisman h,alptekin d,GEZER D "Kardiyovasküler hastalığı olan bireylerde tamamlayıcı ve alternatif tıp yöntemlerinin kullanımı." , ss.1644 - 1652, 2020. 10.17826/cumj.833693
ISNAD	ARSLAN, Sevban vd. "Kardiyovasküler hastalığı olan bireylerde tamamlayıcı ve alternatif tıp yöntemlerinin kullanımı". (2020), 1644-1652. https://doi.org/10.17826/cumj.833693

APA	ARSLAN S, GÖKÇE E, DOĞAN D, Akpolat R, sisman h, alptekin d, GEZER D (2020). Kardiyovasküler hastalığı olan bireylerde tamamlayıcı ve alternatif tıp yöntemlerinin kullanımı. Cukurova Medical Journal, 45(4), 1644 - 1652. 10.17826/cumj.833693
Chicago	ARSLAN Sevban,GÖKÇE ESMA,DOĞAN DOĞAN,Akpolat Refiye,sisman hamide,alptekin dudu,GEZER DERYA Kardiyovasküler hastalığı olan bireylerde tamamlayıcı ve alternatif tıp yöntemlerinin kullanımı. Cukurova Medical Journal 45, no.4 (2020): 1644 - 1652. 10.17826/cumj.833693
MLA	ARSLAN Sevban,GÖKÇE ESMA,DOĞAN DOĞAN,Akpolat Refiye,sisman hamide,alptekin dudu,GEZER DERYA Kardiyovasküler hastalığı olan bireylerde tamamlayıcı ve alternatif tıp yöntemlerinin kullanımı. Cukurova Medical Journal, vol.45, no.4, 2020, ss.1644 - 1652. 10.17826/cumj.833693
AMA	ARSLAN S,GÖKÇE E,DOĞAN D,Akpolat R,sisman h,alptekin d,GEZER D Kardiyovasküler hastalığı olan bireylerde tamamlayıcı ve alternatif tıp yöntemlerinin kullanımı. Cukurova Medical Journal. 2020; 45(4): 1644 - 1652. 10.17826/cumj.833693
Vancouver	ARSLAN S,GÖKÇE E,DOĞAN D,Akpolat R,sisman h,alptekin d,GEZER D Kardiyovasküler hastalığı olan bireylerde tamamlayıcı ve alternatif tıp yöntemlerinin kullanımı. Cukurova Medical Journal. 2020; 45(4): 1644 - 1652. 10.17826/cumj.833693
IEEE	ARSLAN S,GÖKÇE E,DOĞAN D,Akpolat R,sisman h,alptekin d,GEZER D "Kardiyovasküler hastalığı olan bireylerde tamamlayıcı ve alternatif tıp yöntemlerinin kullanımı." Cukurova Medical Journal, 45, ss.1644 - 1652, 2020. 10.17826/cumj.833693
ISNAD	ARSLAN, Sevban vd. "Kardiyovasküler hastalığı olan bireylerde tamamlayıcı ve alternatif tıp yöntemlerinin kullanımı". Cukurova Medical Journal 45/4 (2020), 1644-1652. https://doi.org/10.17826/cumj.833693