TY  - JOUR
TI  - Vehbî-i Yemânî’nin Mesnevî şerhine kaynaklık eden tasavvufî eserler
AB  - Vehbi-i Yemanî’nin Kitâb-ı Rûhânî Fî Şerh-i Mesnevî-i Muhtasar-ı Nûrânî adlı eseri, Mevlana’nın Mesnevi-i Manevi’si üzerine XVII. yüzyılda yazılmış manzum-mensur karışık yapıda bir şerhtir. Eser, “Padişah ve Hasta Cariye” hikâyesinin de bir bölümünü kapsayan, Mesnevi’nin ilk 143 beytinin şerhini içermektedir. Bu yönüyle şerh tasnifleri sınıfında Mesnevi’nin bir bölümüne yapılan Türkçe şerhler arasına dâhil edilebilmektedir. Fakat şimdiye kadar bu alanda yapılan çalışmaların neredeyse tamamında ne müellifine ne de Mesnevi şerhine, ilgili literatürde yer verilmiştir. Bu sebepten yapılacak olan çalışmayla hem müellifin hem de eserinin gündeme getirilmesi amaçlanmaktadır. Vehbi-i Yemanî bu eserini kendinden “ãoñra gelen ve gencÿr u künÿz-ı kemÀl olan iòvÀn-ı nihÀna maømÿn-ı kitÀb ve melfÿô-ı òitÀbı tÀrìò olsun” ve “lemèa-i bÀriúa-i duèÀlarına vÀsıùa-i tevessül bulunsun” şeklinde ifade ettiği bir niyet ve temenniyle kaleme almıştır. Şarih, bu niyetine hizmet edercesine, Mesnevi’yi en iyi şekilde şerh etmeye çalışmış; beyitlerin şerhinde Arap, Fars ve Türk edebiyatından çok çeşitli ve zengin bir atıf ve iktibas kaynağı kullanmıştır. Bu çalışmada, şerhin mahiyetini anlayabilmek için şerh edilen metne ve metnin kaynaklarına vakıf olmanın öneminden dolayı, Mesnevi’nin kaynaklarına değinilecek; Mesnevi üzerine yazılmış şerhler mevzu bahis edilerek söz konusu şerhlerin kaynak yelpazesi hakkında bilgi verilecektir. Makalenin asıl yazılış amacına binaen Vehbi-i Yemanî’nin “Mesnevi Şerhleri” literatüründe yer edinecek olan Kitâb-ı Rûhânî Fî Şerh-i Mesnevî-i Muhtasar-ı Nûrânî’si hakkında, yapılan ayrıntılı inceleme notları paylaşılıp şerhi destekleyen kaynak ağı hakkında bilgi verilecek ve bu kaynaklardan tasavvuf ilmi çerçevesinde olanlar ayrıntılı bir şekilde ele alınacaktır.
AU  - ÖZÇAKMAK, FATMA
DO  - 10.29000/rumelide.1164180
PY  - 2022
JO  - RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi
IS  - 29
SN  - 2148-7782
SP  - 457
EP  - 475
DB  - TRDizin
UR  - http://search/yayin/detay/1115753
ER  -