GELİRE ENDEKSLİ SENETLER
Yıl: 2022 Cilt: 0 Sayı: 275 Sayfa Aralığı: 30 - 42 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 31-08-2022
GELİRE ENDEKSLİ SENETLER
Öz: Türkiye’de borçlanma araçlarının daha çok hazine bonosu ve devlet tahvili özelinde yoğunlaştığı görülmektedir. Hazine, 1980’lerin ortalarından itibaren altyapı yatırımlarının finansmanını sağlamak amacıyla Gelir Ortaklığı Senetleri, katılım bankalarına araç çeşitliliği sağlamak ve körfez sermayesini ülkeye çekmek amacıyla 2009 yılında Gelire Endeksli Senet ve 2012 yılında Kira Sertifikası (Sukuk) ihracına başlamıştır. Benzer şekilde bu yeni araçların ihraç gerekçeleri, yatırımcı tabanını genişletmek ve araç çeşitliliği sağlamaktır. Ancak, en temel amaç ise, inanç temelli olarak bono ve tahvil gibi faizli enstrümanlara yatırım yapmak istemeyen yatırımcıların tasarruflarını ekonomiye kazandırmak ve alternatif plasman alanları oluşturmaktır. Çalışmanın odağını, 2022 yılında gerçekleştirilen gelire endeksli senet ihracının geçmişteki gelire endeksli senetlerle karşılaştırılması oluşturmaktadır. 2022 yılında ihraç edilen gelire endeksli senetler, araç çeşitliliği sağlamak, yatırımcı tabanını genişletmek ve Türk Lirası varlıklara yönelimi teşvik etmek amaçlarına yöneliktir. Bu gelire endeksli senetler; zaman, planlama, tasarım ve ihraç sonuçları açısından değerlendirildiğinde, sayılan hedeflere ulaşabilirliği oldukça zayıf bir enstrüman niteliğinde olup itfa tarihi itibariyle hedeflerle çatışabilecek sonuçlara da zemin hazırlayabilecektir. Bu biçimdeki görece yeni sayılabilecek borçlanma girişimlerinin borçlanma alanlarını aşındırmak ve potansiyel krebilitelerini düşürmek gibi olumsuzluklara neden olması da kaçınılmazdır.
Anahtar Kelime: INCOME INDEXED SECURITIES
Öz: It is observed that debt instruments in Turkey are mostly concentrated on treasury bills and government bonds. Since the mid-1980s, the Treasury began issuing income-indexed bonds in 2009 and Sukuk in 2012 in order to provide financing for infrastructure investments, income partnership bonds to provide instrument diversity for participation banks and to attract gulf capital to the country. Similarly, these new instruments are issued for expanding the investor base and instrument diversification. However, the most basic purpose is to bring the savings of investors who do not want to invest in interest-bearing instruments such as bills and bonds on a faithbased reasons to the economy and to create the income-indexed securities issued in 2022 were issued with the aim of providing a variety of instruments, expanding the investor base and channelisation of savings to Turkish Lira assets. When evaluated in terms of time, planning, design and implementation results, it is seen that it is a very weak instrument in terms of reaching the mentioned goals. On the contrary, it will pave the way for results that may conflict with the targets as of the redemption date. It is inevitable that such relatively new borrowing initiatives will lead to negativities such as eroding borrowing areas and reducing their potential credibility alternative placement areas. The focus of the study is the comparison of past and current applications of income-indexed securities. It is observed that
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Bibliyografik
- AKÇAY, B. (2006). Altyapı Yatırımlarının Finansmanında Kamu Sektörü. SPK 7. Arama Konferansı. (2006). (https://silo.tips/ download/altyapi-yatirimlarinin-fnansmaninda-kamu-sektr). Erişim Tarihi: 4 Temmuz 2022.
- ALAGEYİK, M. (2014). Ulaştırma Yatırımlarında Finansman Modellerinin İncelenmesi ve Türkiye Koşullarına Uygun Model Araştırması. Bahçeşehir Üniversitesi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). İstanbul.
- BAĞCI, H. (2001). Kamu Borçları Yönetimi ve Türkiye İçin Bir Değerlendirme. SPK Yayını. Ankara.
- EĞİLMEZ, M. (2022). Kur Korumalı Mevduat Hesabı Dolarizasyonu Artırdı. (6 Haziran 2022). (https://www.mahfiegilmez. com/2022/06/kur-korumal-mevduat-hesab-dolarizasyonu.html). Erişim tarihi: 2 Temmuz 2022.
- ENGİN, İ. ve ŞAHİN, S. (2022). Maliye ve Vergi Hukuku. Seçkin Yayıncılık. Ankara.
- GİRAY, F. (1994). “Devlet Tahvili, Hazine Bonosu ve Gelir Ortaklığı Senetlerinde Vergilendirme”. Uludağ Üniversitesi İİBF Dergisi. Sayı 1.
- GÜLNAR, H. (2016). Yüksek Hızlı Tren Yatırımlarının Gelir Ortaklığı Senedi İle Finansmanı. T. C. Kalkınma Bakanlığı Uzmanlık Tezi. Ankara.
- https://t24.com.tr/haber/gelire-endeksli-senetlerdeki-1-milyar-lira-haram-oldu,200461). Erişim tarihi: 4 Temmuz 2022.
- İMAN ER, B. Z. (2016). Hazine İç Borçlanma İhalelerinin İkincil Piyasa DİBS İşlemleri Üzerindeki Etkisi: Türkiye Üzerine Ampirik Bir Uygulama. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası. (Uzmanlık Yeterlik Tezi). Ankara.
- KARAMAN, H. (2022). GES hakkında. Yenişafak. (https://www.yenisafak.com/ yazarlar/hayrettin-karaman/ges-hakkinda-2063167). Erişim tarihi: 4 Temmuz 2022.
- ÖZSOY, İ. ve YABANLI, A. (2011). “Yeni Gelişmeler Işığında Faizsiz Finans ve Katılım Bankacılığı”. (https://tkbb.org.tr/Documents/Sunumlar/OZSOY_YABANLI-Turkiyede%20Katilim%20Bankaciligi_TURCOMONEY_Subat2011.pdf). Erişim tarihi: 28 Haziran 2022.
- T. C. Başbakanlık Hazine Müsteşarlığı (2009). Gelire Endeksli Senetler Tanıtım Kılavuzu. (http://.hazine.gov.tr/doc/GES/ ges_brosur.pdf). Erişim tarihi: 28 Ocak 2009.
- T. C. Hazine ve Maliye Bakanlığı (2022). Basın Duyurusu (10 Haziran 2022). (https:// ms.hmb.gov.tr/uploads/2022/06/GES-Ihrac-Duyurusu_10.06.2022.pdf). Erişim tarihi: 11 Haziran 2022.
- T. C. Hazine ve Maliye Bakanlığı (2022). Basın Duyurusu (24 Haziran 2022). (https://ms.hmb.gov.tr/uploads/2022/06/TRB231222T11-GES-Sonuc-Duyurusu.pdf). Erişim tarihi: 29 Haziran 2022.
- T. C. Hazine ve Maliye Bakanlığı (2022). Bireysel Yatırımcılara İhraç Edilen Gelire Endeksli Senetler Yatırımcı Kılavuzu Haziran 2022. (https://ms.hmb.gov.tr/uploads/2022/06/GES-Yatirimci-Kilavuzu.pdf). Erişim tarihi: 26 Haziran 2022.
- T. C. Hazine ve Maliye Bakanlığı (2022). Kamu Borç Yönetim Raporu. (Haziran 2022). (https://ms.hmb.gov.tr/uploads/2022/06/ Web_Kamu_Borc_Yonetimi_Raporu_Haziran_2022_v3.pdf). Erişim tarihi: 4 Temmuz 2022.
- TIKNAZ, G. (2005). Türkiye’nin 2001 Krizi Sonrası dönemde Euro Tahvil İhracı İle Finansman Sağlaması. Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). İstanbul.
- TÜRK, İ. (2003). Maliye Politikası. Turhan Kitabevi. Ankara.
- ULUSOY, A. (2011). Devlet Borçlanması. Celepler Matbaacılık.
- UŞUN, E. ve HEPAKSAZ, E. (2010). “Kamu Maliyesinde Yeni Bir Kamusal Finansman Aracı Olarak Gelire Endeksli Senetler”. Celal Bayar Üniversitesi SBE Sosyal Bilimler Dergisi. Sayı 8.
- YILMAZ, M. K. (2012). “Türk Sermaye Piyasasında Faizsiz Yatırım Araçlarının Gelişiminin Değerlendirilmesi ve Geleceğe Dönük Bir Bakış”. Finans Politik & Ekonomik Yorumlar. Sayı 563.
- YÜKSEL, S. (2009). “Fetva çıkmadı, GES Hazine’nin elinde kaldı”. Habertürk (28.01.2009). (https://www.haberturk. com/ekonomi/makro-ekonomi/haber/124462-fetva-cikmadi-ges-hazinenin-elinde-kaldi). Erişim tarihi: 4 Temmuz 2022.
| APA | ENGIN I (2022). GELİRE ENDEKSLİ SENETLER. , 30 - 42. |
| Chicago | ENGIN Ismail GELİRE ENDEKSLİ SENETLER. (2022): 30 - 42. |
| MLA | ENGIN Ismail GELİRE ENDEKSLİ SENETLER. , 2022, ss.30 - 42. |
| AMA | ENGIN I GELİRE ENDEKSLİ SENETLER. . 2022; 30 - 42. |
| Vancouver | ENGIN I GELİRE ENDEKSLİ SENETLER. . 2022; 30 - 42. |
| IEEE | ENGIN I "GELİRE ENDEKSLİ SENETLER." , ss.30 - 42, 2022. |
| ISNAD | ENGIN, Ismail. "GELİRE ENDEKSLİ SENETLER". (2022), 30-42. |
| APA | ENGIN I (2022). GELİRE ENDEKSLİ SENETLER. Vergi Raporu, 0(275), 30 - 42. |
| Chicago | ENGIN Ismail GELİRE ENDEKSLİ SENETLER. Vergi Raporu 0, no.275 (2022): 30 - 42. |
| MLA | ENGIN Ismail GELİRE ENDEKSLİ SENETLER. Vergi Raporu, vol.0, no.275, 2022, ss.30 - 42. |
| AMA | ENGIN I GELİRE ENDEKSLİ SENETLER. Vergi Raporu. 2022; 0(275): 30 - 42. |
| Vancouver | ENGIN I GELİRE ENDEKSLİ SENETLER. Vergi Raporu. 2022; 0(275): 30 - 42. |
| IEEE | ENGIN I "GELİRE ENDEKSLİ SENETLER." Vergi Raporu, 0, ss.30 - 42, 2022. |
| ISNAD | ENGIN, Ismail. "GELİRE ENDEKSLİ SENETLER". Vergi Raporu 275 (2022), 30-42. |
