Yıl: 2022 Cilt: 10 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 147 - 178 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 01-09-2022

İlim ve Edebiyat Eserlerinde Eser Sahiplerinin Mali Haklarına Tecavüzün Cezai Boyutu

Öz:
Telif hukuku en genel anlamıyla iktisadi ve ekonomik değer taşıyan ve şekillendirilmiş fikri ürünleri koru- yan bir hukuk dalı olarak tanımlanabilir. Ülkelerin gelişmişlik düzeylerinde önemli bir rolü olan bu alanın tarihsel süreç boyunca gerek küresel çapta gerekse ülkemiz özelinde giderek önemini arttırdığı gözlem- lenmektedir. Fikri ürünler ülkelerin kültürel faaliyetlerinin gelişmesine pozitif katkılar sağladığı gibi ülkelerin ekonomik olarak gelişmesine de imkân vermektedir. Küresel çapta rekabet edebilir kalıp fikri ürünlerin kendi ülkesinde geliştirilmesini tesis etmek isteyen bir ülkenin, söz konusu alandaki kanuni düzenlemelerine gerekli hassasiyeti göstermesi zorunluluk teşkil etmektedir. Bu bakımdan kanaatimizce telif hukukunun başarısında “hukuki caydırıcılık ilkesi” anahtar bir rol oynamaktadır. Fikri haklar, kanun koyucu tarafından öncelikle tazmin, zoralım ve benzeri özel hukuk norm ve müesseseleriyle korunmaya çalışılmaktadır. Ayrıca cezai müeyyideler öngören kanun hükümleriyle birlikte, bu haklara tecavüz halin- de caydırıcılık sağlanmaya çalışılmaktadır. Fikri haklara yönelik tecavüz bir haksız fiil teşkil etmektedir. Özellikle teknolojinin gelişmesi bu alandaki hak ihlallerini (haksız fiillerin gerçekleştirilme ihtimallerini) gittikçe kolaylaştırmaktadır. Bu durum kişilerin fikri haklarına tecavüzleri sıklaştırdığı gibi toplumsal barışı da tehlikeye sokmaktadır.
Anahtar Kelime:

Criminal Aspect of Authors’ Economic Rights Infringement in the Science and Literary Works

Öz:
Copyright Law can be defined as one of the branches of law, which carries economic values and protects shaped intellectual products. It is observed that this field, which plays a key role in the development levels of countries, has gradually increased its importance both globally and in Turkey throughout its historical process. Intellectual products not only have a positive impact on the development of cultural activities but also help to improve economic development of countries. In this respect, a state that wants to survive the global competition war needs to show the essential sensitivity to the legal regulations on this area. Hence, in our opinion, the legal deterrence principle plays a key role in the success of the copyright law. It can be observed that intellectual rights are protected by private law norms and institutions. In addition, it tries to provide legal deterrence by including the provisions about criminal sanctions. Violations of intellectual property rights constitute a tort. In particular, the advancement of technology makes it increasingly easier to abuse rights in this area (the possibilities in tort). This situation not only violates people’s intellectual property rights, but also endangers the social peace. Keywords:
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Bibliyografik
  • Kitaplar
  • ARSLANLI, Halil, Fikri Hukuk Dersleri, İstanbul, 1954.
  • ARTUK, Mehmet Emin / GÖKÇEN, Ahmet, Ceza Huku- ku Genel Hükümler, Ankara, 2019.
  • BAYRAK, Önder, Uygulamada Fikri Sınai Mülkiyet ve Haksız Rekabet Suçları, Ankara, 2019.
  • BOZBEL, Savaş, Fikri Mülkiyet Hukuku, İstanbul, 2015.
  • DEMİRBAŞ, Timur, Ceza Hukuku Genel Hükümler, An- kara, 2018.
  • DREIER, Thomas / SCHULZE, Gernot, Kommentar zum Urheberrechtsgesetz, 6. Auflage, München, 2018, C.H.Beck Verlag (Beck-online).
  • EKİCİ ŞAHİN, Meral, Dolandırıcılık Suçu, Adalet, An- kara, 2019.
  • EREL, N. Şafak, Türk Fikir ve Sanat Hukuku, Ankara, 2009.
  • GROPP, Walter, Strafrecht Allgemeiner Teil, 3. Aufla- ge, Springer, Berlin, 2005.
  • GÜNEŞ, İlhami, Uygulamada Fikir ve Sanat Eserleri Hukuku, Ankara, 2015.
  • GÜNEŞ, İlhami, Uygulamada Marka, Haksız Rekabet ve Telif Suçları, Ankara, 2017.
  • KAPLAN, Jerry, Artificial Intelligence-What Everyone Ne- eds to Know, Oxford, 2016. Oxford University Press.
  • KILIÇOĞLU, Ahmet M., Sınai Haklarla Karşılaştırmalı Fikri Haklar, Ankara, 2006.
  • KOCA, Mahmut / ÜZÜLMEZ, İlhan, Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler, Ankara, 2019.
  • ÖZBEK, V. Özer / DOĞAN, Koray / BACAKSIZ, Pınar, Ceza Hukuku Özel Hükümler, Ankara, 2019.
  • ÖZGENÇ, İzzet, Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler, Ankara, 2021.
  • POLAT, Halil, Özel Ceza Yasalarındaki Suçlar, Ankara, 2016.
  • POLATER, Salih, Yükseköğretim Kurumlarında Mey- dana Getirilen Fikri ve Sınai Mülkiyet Hakları ve Hak Sahipliği, Ankara, 2019.
  • SULUK, Cahit / KARASU, Rauf / NAL, Temel, Fikri Mül- kiyet Hukuku, Ankara, 2019.
  • ŞAHİN, Ayşenur, Fikri Hukukta Eser Sahibinin Mali Haklarının Korunması, İstanbul, 2010.
  • TEKİNALP, Ünal, Fikri Mülkiyet Hukuku, İstanbul, 2012.
  • TEZCAN, Durmuş / ERDEM, Mustafa Ruhan / ÖNOK, R. Murat, Teorik ve Pratik Ceza Özel Hukuku, An- kara, 2018.
  • TOROSLU, Nevzat, Cürümlerin Tasnifi Bakımından Su- çun Hukuki Konusu, Ankara, 1970.
  • TURAN, H. Selcen, Fikir ve Sanat Eserlerinin Cezai Hi- mayesi, Ankara, 2012.
  • ÜNVER, Yener, Ceza Hukukuyla Korunması Amaçla- nan Hukuksal Değer, Ankara, 2003.
  • WANDTKE, Artur-Axel / BULLINGER, Winfried / HOC- HE, Angelika Telif Hakları Kanunu Uygulama Şer- hi, 5. Bası. Münih, 2019. C.H.Beck Yayınevi (Be- ck-online).
  • YAŞAR, Ercan, Das Gesetzlichkeitsprinzip, Eine rech- tsvergleichende Darstellung unter besonderer Berücksichtigung des deutschen und türkischen Rechts, Kovac, Hamburg, 2018. Makaleler ve Tezler:
  • BAŞLAR, Yusuf, “Fikir ve Sanat Eserleri Kapsamında Bandrol Suçları”, Uyuşmazlık Mahkemesi Dergisi, Sayı: 7, 2016, s. 247-266.
  • BAYGIN, Cem, “Fikri Hukukta Yaratıcı Eser Sahibi ve Eser Üzerindeki Mali Hakları Kullanmaya Kanunen Yetkili Sayılan Kişiler”, Prof. Dr. Ömer Teoman’a 55. Yaş Günü Armağanı, İstanbul, 2002, s. 145-174.
  • DAVIES, R. Colin, “An Evolutionary Step in Intellectual Property Rights-Artificial Intelligence and Intelle- ctual Property”, Computer Law and Security Re- view, Cilt: 27, 2011, s. 601-619.
  • EKİCİ, Azat, Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu Kapsamın- da Eser Sahipliği Kavramı, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Medipol Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul, 2019.
  • GERVAİLS, J. Daniel, “The Machine as Author”, Lowa Law Review, Sayı: 105, 2019.
  • PERRY, Mark / MARGONI, Thomas, “From Music Tracks to Google Maps: Who Owns Computer Generated Works?”, Computer Law and Security Review, 26 (6), 2010.
  • ORY, Stephan / SORGE, Christoph, “Schöpfung dur- ch Künstliche Intelligenz?”, Cilt: 11, NJW 2019, s. 710-713.
  • YENİDÜNYA, Caner Ahmet, “5846 Sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanununda Düzenlenen Manevi ve Mali Haklara Tecavüz Suçları”, EÜHFD, Cilt: 10, Sayı: 3-4, 2006, s. 237-272.
  • YÜKSEL, A. E. Bozkurt, “Yapay Zekanın Buluşlarının Patentlenmesi”, Uyuşmazlık Mahkemesi Dergisi, Yıl: 6, Sayı: 11, Haziran 2018, s. 585-622.
  • Yargıtay Kararları
  • Y. 4. HD, 01.01.1977, 5913/7617 (YKD-Aralık 1978).
  • Y. 11. HD, 11.03.1994, 982/2011.
  • Y. 19. CD, 11.7.2018, E. 2018/2782, K. 2018/8465.
  • YCGK., 22.5.2018, E. 2017/782, K. 2018/232.
  • YCGK., 05.06.2018, E. 2017/19-65, K. 2018/264.
  • Ankara Bölge Adliye Mahkemesi Kararları:
  • Ankara BAM, 9. CD, 18.1.2017, E. 2017/157, K. 2017/838.
  • İnternet Kaynakları
  • BBC News, ‘Apple’ın Piyasa Değeri 1 Trilyon Dolara Ulaştı’, 2 Ağustos 2018, https://www.bbc.com/ turkce/haberler-dunya-45043356 (Erişim Tarihi: 22.01.2021).
  • Habertürk, ‘Yapay zekanın yazdığı roman yarışmada finale kaldı’, https://www.haberturk.com/saglik/ haber/1216291-yapay-zekanin-yazdigi-roman-ya- rismada-finale-kaldi (Erişim Tarihi: 22.01.2021).
APA Sönmez M, YASAR E (2022). İlim ve Edebiyat Eserlerinde Eser Sahiplerinin Mali Haklarına Tecavüzün Cezai Boyutu. , 147 - 178.
Chicago Sönmez Melih,YASAR ERCAN İlim ve Edebiyat Eserlerinde Eser Sahiplerinin Mali Haklarına Tecavüzün Cezai Boyutu. (2022): 147 - 178.
MLA Sönmez Melih,YASAR ERCAN İlim ve Edebiyat Eserlerinde Eser Sahiplerinin Mali Haklarına Tecavüzün Cezai Boyutu. , 2022, ss.147 - 178.
AMA Sönmez M,YASAR E İlim ve Edebiyat Eserlerinde Eser Sahiplerinin Mali Haklarına Tecavüzün Cezai Boyutu. . 2022; 147 - 178.
Vancouver Sönmez M,YASAR E İlim ve Edebiyat Eserlerinde Eser Sahiplerinin Mali Haklarına Tecavüzün Cezai Boyutu. . 2022; 147 - 178.
IEEE Sönmez M,YASAR E "İlim ve Edebiyat Eserlerinde Eser Sahiplerinin Mali Haklarına Tecavüzün Cezai Boyutu." , ss.147 - 178, 2022.
ISNAD Sönmez, Melih - YASAR, ERCAN. "İlim ve Edebiyat Eserlerinde Eser Sahiplerinin Mali Haklarına Tecavüzün Cezai Boyutu". (2022), 147-178.
APA Sönmez M, YASAR E (2022). İlim ve Edebiyat Eserlerinde Eser Sahiplerinin Mali Haklarına Tecavüzün Cezai Boyutu. Kadir Has Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 10(1), 147 - 178.
Chicago Sönmez Melih,YASAR ERCAN İlim ve Edebiyat Eserlerinde Eser Sahiplerinin Mali Haklarına Tecavüzün Cezai Boyutu. Kadir Has Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 10, no.1 (2022): 147 - 178.
MLA Sönmez Melih,YASAR ERCAN İlim ve Edebiyat Eserlerinde Eser Sahiplerinin Mali Haklarına Tecavüzün Cezai Boyutu. Kadir Has Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, vol.10, no.1, 2022, ss.147 - 178.
AMA Sönmez M,YASAR E İlim ve Edebiyat Eserlerinde Eser Sahiplerinin Mali Haklarına Tecavüzün Cezai Boyutu. Kadir Has Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi. 2022; 10(1): 147 - 178.
Vancouver Sönmez M,YASAR E İlim ve Edebiyat Eserlerinde Eser Sahiplerinin Mali Haklarına Tecavüzün Cezai Boyutu. Kadir Has Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi. 2022; 10(1): 147 - 178.
IEEE Sönmez M,YASAR E "İlim ve Edebiyat Eserlerinde Eser Sahiplerinin Mali Haklarına Tecavüzün Cezai Boyutu." Kadir Has Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 10, ss.147 - 178, 2022.
ISNAD Sönmez, Melih - YASAR, ERCAN. "İlim ve Edebiyat Eserlerinde Eser Sahiplerinin Mali Haklarına Tecavüzün Cezai Boyutu". Kadir Has Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 10/1 (2022), 147-178.