TY - JOUR TI - Van Gölü Havzası’ndan Toplanan Bazı Kavun Genotiplerinde Virüse Karşı Dayanıklılığın Mekanik İnokulasyon ve Moleküler Yöntemlerle Belirlenmesi AB - Kavun (Cucumis melo L.) Türkiye ‘nin farklı coğrafik bölgelerinde yetiştirilen önemli bir sebze türüdür. Zucchini yellow mosaic virüs (ZYMV) başta olmak üzere cucumber mosaic virüs (CMV) ve watermelon mosaic virüs (WMV) kavunda oluşturduğu yıkıcı hasarlardan dolayı büyük ekonomik kayıplara neden olmaktadır. Bu çalışmada, Van Gölü Havzası’ndan toplanmış olan 22 farklı kavun genotipi ile birlikte 3 dayanıklı genotip ve 2 ticari çeşit bu üç virüse karşı mekanik inokülasyon ve moleküler yöntemlerle taranmıştır. Çalışmada ilk etapta ZYMV virüsü kullanılarak kavun genotiplerine virüs inokulasyonu gerçekleştirilmiş ve genotiplerde morfolojik gözlemler yapılarak 0-5 skalasına göre hastalık şiddeti belirlenmiştir. Çalışmanın ikinci aşamasında bu genotiplerde 3 adet SCAR ve 4 adet CAPS olmak üzere 7 adet primer ile tarama yapılarak ZYMV, CMV ve WMV’ ye karşı dayanıklılık ile ilgili belirteçlerin varlığı tespit edilmeye çalışılmıştır. Şiddetli ZYMV izolatına karşı mekanik olarak test edilen genotiplerin hiçbirinin virüse tolerant, dayanıklı ya da immun olmadığı saptanmıştır. Kavun genotiplerinde görülen hastalık şiddetinin %8.80-95.00 arasında değiştiği belirlenmiştir. SCOPE14541 primerinde 21 genotipte bant tespit edilirken, Creb-2 dayanıklılık genine bağlı olarak geliştirilen SCAPB051046 primerinde 25 genotipten yalnızca U6, U13 ve YYU6 genotiplerinde bant varlığı belirlenmiştir. ZYMV ve WMV’ ye karşı dayanıklılık genlerine bağlı olarak geliştirilmiş olan VirSq-F19 primeri YYU47 genotipi dışında tüm genotiplerde bant vermiştir. Zym dayanıklılık geni ile ilişkili 4 CAPS primerinden sadece ikisinden sonuç elde edilmiştir. AU - erdinç, çeknas AU - TURAN SİRKE, Sibel DO - 10.18016/ksutarimdoga.vi.826692 PY - 2022 JO - Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Tarım ve Doğa Dergisi VL - 25 IS - 4 SN - 2619-9149 SP - 735 EP - 744 DB - TRDizin UR - http://search/yayin/detay/1117325 ER -