Feminist uluslararası ilişkiler yaklaşımı: Temelleri, gelişimi, katkı ve sorunları

Özlem TÜR, (Orta Doğu Teknik Üniversitesi, İktisadi İdari Bilimler Fakültesi, Uluslararası İlişkiler Bölümü, Ankara, Türkiye)
Çiğdem.Aydın KOYUNCU (Uludağ Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, Uluslararası İlişkiler Bölümü, Bursa, Türkiye)
Uluslararası İlişkiler
75 0
Yıl: 2010 Cilt: 7 Sayı: 26 Sayfa Aralığı: 3 - 24 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Feminist uluslararası ilişkiler yaklaşımı: Temelleri, gelişimi, katkı ve sorunları

Öz:
Bu çalışmanın amacı 1980’lerin sonlarından itibaren uluslararası ilişkiler disiplini içerisinde yer edinmeye başlayan feminist uluslararası ilişkiler yaklaşımının temel savunularını, alana yönelik eleştiri noktalarını ortaya koymak ve bu yaklaşımın uluslararası ilişkiler disiplinine ne tür katkılarının olduğunu incelemektir. Feminist uluslararası ilişkiler yaklaşımı genel olarak disiplinin temelinde gizli bir erkek bakışının yer aldığını ve alanda kadınların düşüncelerinin, sorunlarının ve yaşadıkları değişimlerin yadsındığını ileri sürmekte ve uluslararası ilişkilerin geleneksel yaklaşımlarını da, evrensel ve objektif olmamaları noktasında eleştirmektedir. Bu çalışmada, öncelikle, feminist düşüncenin uluslararası ilişkiler disiplini içindeki gelişimi ve disiplinin geleneksel kuram ve kavramlarına yönelik temel eleştiri noktaları ele alınacaktır. Daha sonra farklı feminizm türleri üzerinde durulacak ve feminist yaklaşımın uluslararası ilişkiler disiplinine katkılarının neler olduğu analiz edilecektir.
Anahtar Kelime: uluslararası ilişkiler feminizm

Konular: Uluslararası İlişkiler

Feminist approach to international relations: Roots, development, contributions and limitations

Öz:
This article aims at analyzing the major arguments, criticisms and contributions of the feminist international relations approach, which started to become important in the discipline from late 1980s onwards. Feminist international relations approach argues that there is a hidden male perspective in the discipline and female ideas, problems and changes that women go through are neglected. International Relations discipline is also criticised for being particularistic and subjective. This article will first look at the development of the feminist approach in the international relations discipline and analyze its major criticisms of traditional theories and concepts. The article will later look at different types of feminism and will question the contributions and limitations of the feminist approach to the international relations discipline.
Anahtar Kelime: feminism international relations

Konular: Uluslararası İlişkiler
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Bibliyografik
  • Alcoff , Linda Martín, “The Politics of Postmodern Feminism”, Cultural Critique, No 36, 1997, s. 5–27.
  • Ataman, Muhittin, “Feminizm: Geleneksel Uluslararası İlişkiler Teorilerine Alternatif Yaklaşımlar Demeti”, Alternatif Politika, Cilt 1, Sayı 1, Nisan 2009, s. 1–41.
  • Aydın, Mustafa, “Uluslararası İlişkilerde Yaklaşım, Teori ve Analiz", Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, Cilt 51, Sayı 1, 1996, s. 71–114.
  • Benhabib, Seyla et. al., Çatışan Feminizmler- Felsefi Fikir Alışverişi, İstanbul, Metis Yayınları, 2008.
  • Berg, Anne-Jorunn ve Merete Lie, “Feminism and Constructivism: Do Artifacts Have Gender?”, Science, Technology, & Human Values, Cilt 20, No 3, 1995, s. 332–351.
  • Blanchard, Eric M., “Gender, International Relations, and the Development of Feminist Security Theory”, Signs, Cilt 28, No 4, 2003, s. 1289–1312.
  • Butler, Judith, Cinsiyet Belası- Feminizm ve Kimliğin Altüst Edilmesi, çev. Başak Ertür, İstanbul, Metis Yayınları, 2008.
  • Carver, Terrell, “Gender/Feminism/IR”, The Forum-Gender and International Relations, International Studies Review, No 5, 2003, s. 287–302.
  • Connell, R. W., Toplumsal Cinsiyet ve İktidar-Toplum, Kişi ve Cinsel Politika, çev. Cem Soydemir, İstanbul, Ayrıntı Yayınları, 1998.
  • Connell, R. W. ve James W. Messerschmidt, “Hegemonic Masculinity-Rethinking The Concept”, Gender & Society, Cilt 19, No. 6, 2005, s. 829–859.
  • Demir, Zekiye, Modern ve Postmodern Feminizm, İstanbul, İz Yayıncılık, 1997.
  • Donoldson, M., “What is Hegemonic Masculinity?”, Theory and Society, Special Issue: Masculinities, Cilt 22, No. 5, 1993, s. 643–657.
  • Donovan, Josephine, Feminist Teori, İstanbul, İletişim Yayınları, 2007.
  • Dökmen, Zehra Y., Toplumsal Cinsiyet-Sosyal Psikolojik Açıklamalar, İstanbul, Sistem Yayıncılık, 2006.
  • Ebert, Teresa L., “The "Difference" of Postmodern Feminism”, College English, Cilt 53, No 8, 1991, s. 886–904.
  • Eisenstein, Zillah, “Constructing a Theory of Capitalist Patriarchy and Socialist Feminism”, Critical Sociology, Cilt 25, Sayı 2/3, 1999, s. 196–217.
  • Enloe, Cynthia, Manevralar-Kadın Yaşamının Militarize Edilmesine Yönelik Uluslararası Politikalar, çev. Serpil Çağlayan, İstanbul, İletişim Yayınları, 2006.
  • Enloe, Cynthia, Muzlar, Plajlar ve Askeri Üsler-Feminist Bakış Açısından Uluslararası Siyaset, çev. Berna Kurt ve Ece Aydın, İstanbul, Çitlembik Yayınları, 2003.
  • Enloe, Cynthia, “Masculinity As Foreign Policy Issue”, Foreign Policy Infocus, Cilt 5, No 36, 2000.
  • Enloe, Cynthia, The Morning After: Sexual Politics at the End of the Cold War, Berkeley, CA: University of California Press, 1993.
  • Enslin, Penny ve Mary Tjiattas, “Liberal Feminism, Cultural Diversity and Comparative Education”, Comparative Education, Cilt 40, No 4, 2004, s. 503–516.
  • Eralp, Atila, “Uluslararası İlişkiler Disiplininin Oluşumu: İdealizm-Realizm Tartışması”, Atila Eralp (der.), Devlet, Sistem ve Kimlik, Uluslararası İlişkilerde Temel Yaklaşımlar, İstanbul, İletişim Yayınları, 2003, s. 57–88.
  • Freedman, Etselle B., No Turning Back: The History of Feminism and the Future of Women, Ballantine Books, 2003.
  • Goldstein, Joshua S., International Relations, New York, Longman, 1999.
  • Grant, Rebecca, “The Quagmire of Gender and International Security”, V. Spike Peterson (der.), Gendered States-Feminist (Re)Visions of International Relations Theory, Boulder & London, Lynne Rienner Publishers, 1992, s. 83–97.
  • Grant, Rebecca, “The Sources of Gender Bias in International Relations Theory”, Rebecca Grant and Kathleen Newland (der.), Gender and International Relations, Indianapolis, Indiana University Press, s. 8–26.
  • Gross, Elizabeth, “Conclusion: What is Feminist Theory?”, Carole Pateman ve Elizabeth Gross (der.), Feminist Challenges: Social and Political Theory, Boston, Northeastern University Press, 1987, s. 190–204.
  • Halliday, Fred, “Hidden from International Relations: Women and The International Arena”, Rebecca Grant ve Kathleen Newland (der..), Gender and International Relations, Bloomington, Open University Press and Indiana University Press, 1991, s. 158-169.
  • Harding, Sandra, “Introduction: is there a feminist methodology?”, Sandra Harding (der.), Feminism and Methodology-Social Science Issues, Bloomington, Indiana University Press, 1987, s. 1–14.
  • Harding, Sandra, “The Instability of the Analytical Categories of Feminist Theory”, M. Malson et. al., (der.), Feminist Theory in Practice and Process, Chicago, The University of Chicago Press, 1989, s. 15-34.
  • Harding, Sandra, Whose Science? Whose Knowledge? Thinking From Women’s Lives, New York, Cornell University Press, 1991.
  • Hoogensen, Gunhild, Svein V. Rottem, “Gender Identity and the Subject of Security”, Security Dialogue, Cilt 35, No 2, 2004, s. 155–171.
  • Hutchings, Kimberly, “1988 and 1998: Contrast and Continuity in Feminist International Relations”, Millennium - Journal of International Studies, Cilt 37, No 1, s. 97–105.
  • Hutchings, Kimberly, “Towards A Feminist International Ethics”, Review of International Studies, Cilt 26, 2000, s. 111–130.
  • İmançer, Dilek, “Feminizm ve Yeni Yönelimler”, Doğu Batı Dergisi–Dünya Neyi Tartışıyor?-II Yeni Düşünce Hareketleri, Sayı 19, s. 155–176.
  • Jaggar, Alison M., Feminist Politics and Human Nature, Maryland, Rowman & Littlefi eld Publishers, 1983.
  • Jaquette, Jane S., “Women and Democracy- Regional Diff erences And Contrasting Views”, Journal of Democracy, Cilt 12, Sayı 3, 2001, s. 111–125.
  • Johnson, Barbara, “The Postmodern in Feminism”, Harvard Law Review, Cilt 105, No 5, 1992, s. 1076–1083.
  • Kadıoğlu, Süheyla, Bitmeyen Savaşım, İstanbul, Sel Yayıncılık, 2001.
  • Kardam, Nüket, “Toplumsal Cinsiyet Perspektifi yle Uluslararası İlişkiler”, Ayhan Kaya, Günay Göksu Özdoğan (der.), Uluslararası İlişkilerde Sınır Tanımayan Sorunlar, Göç, Yurttaşlık, İnsan Hakları, Toplumsal Cinsiyet, Küresel Adalet ve Güvenlik, İstanbul, Bağlam Yayınları, 2003, s. 299–332.
  • Kegley, Charles W., Eugene R. Wittkopf, World Politics: Trend and Transformation, New York, St. Martin Press, 1993.
  • Keohane, Robert, “Beyond Dichotomy: Conversations Between International Relations and Feminist Theory”, International Studies Quarterly, Cilt 42, No 1, 1998, s. 193–197.
  • Keohane, Robert, “International Relations Theory: Contributions of a Feminist Standpoint”, Millennium: Journal of International Studies, Cilt 18, No 2, s. 245–253.
  • Keyman, E. Fuat, Küreselleşme, Devlet, Kimlik/Farklılık: Uluslararası İlişkiler Kuramını Yeniden Düşünmek, çev. Simten Coşar, İstanbul, Alfa Yayınları, 2000.
  • Klimenkova, T. A., “Feminism and Postmodernism”, Philosophy East and West, Cilt 42, No 2, 1992, s. 277–285.
  • Lapid, Yosef, “The Third Debate: On the Prospects of International Theory in a Post-Positivist Era”, International Studies Quarterly, Cilt 33, No. 3, s. 235–254.
  • Leslie, Heywood ve Jennifer Drake, Th ird Wave Agenda: Being Feminist, Doing Feminism, Minneapolis, University of Minnesota Press, 1997.
  • Lilburn, Sandra, “Ask Not ‘Does Feminism Need a Theory of the State?’ But Rather, Do Theoristd of the State Need Feminism?”, Australian Feminist Studies, Cilt 15, Sayı 31, 2000, s. 107–110.
  • Locher, Birgit ve Elisabeth Prügl, “Feminism and Constructivism: worlds Apart or Sharing the Middle Ground”, International Studies Quarterly, Cilt 45, 2001, s. 111–129.
  • Machiavelli, Niccola, Prens, çev. Nazım Güvenç, İstanbul, Anahtar Kitaplar Yayınevi, 1994.
  • MacKinnon, Catharine A., “Feminism, Marxism, Method, and the State: An Agenda for Theory”, Signs, Cilt 7, No 3, 1982, s. 515–544.
  • MacKinnon, Catharine A., Feminist Bir Devlet Kuramına Doğru, çev. Türkan Yöney ve Sabir Yücesoy, İstanbul, Metis Yayınları, 2003.
  • Marchand, Marianne H., “Different Communities/Diff erent Realities/Different Encounters: A Reply to J. Ann Tickner”, International Studies Quarterly, Cilt 42, No 1, 1998, s. 199-204.
  • Michel, Andree, Feminizm, çev. Şirin Tekeli, İstanbul, İletişim Yayınları, yayın yılı belirtilmemiş.
  • Minh-ha, Trinh, “Difference: A Special Third World Issue”, Feminist Review, Cilt 25, 1987, s. 5–22.
  • Morgenthau, H. J., Uluslararası Politika: Güç ve Barış Mücadelesi, çev. Baskın Oran ve Ünsal Oskay, Ankara, Sevinç Matbaası, 1970.
  • Morgenthau, Hans J., Politics Among Nations, Alfred A. Knopf, New York, 1967.
  • Özlük, Erdem, “Feminist Yaklaşım”, Haydar Çakmak (der.), Uluslararası İlişkiler “Giriş, Kavram ve Teoriler”, Ankara, Platin Yayınları, 2007, s. 198- 204.
  • Özveri Derya, “Feminist Teorinin Gelişimi Sürecinde Uluslararası İlişkilere Bakışı Üzerine Kısa Bir Değerlendirme”, Hasret Çomak (der.), Uluslararası İlişkilere Giriş: Teorik Bakış, Kocaeli, Umuttepe Yayınları, 2009, s. 205–216.
  • Paisley, Fiona, “Cultivating Modernity-Culture and Internationalism in Australian Feminism’s Pacifi c Age”, Indiana Unıversıty Press, Vol. 14, No. 3 2002, s. 105–132.
  • Peterson, V. Spike ve Anne Sisson Runyan, “The Radical Future of Realism: Feminist Subversions of International Relations Theory”, Alternatives, Cilt 16, 1991, s. 67–106.
  • Peterson, V. Spike ve Anne Sisson Runyan, Global Gender Issues, Boulder, Westview Press, 1993.
  • Peterson, V. Spike, “Feminist Theories Within, Invisible To, and Beyond IR”, Brown Journal of World Affairs, Cilt. 10, Sayı 2, 2004, s. 35–46.
  • Peterson, V. Spike, “Rereading Public and Private: The Dichotomy that is Not One”, SAIS Review, Cilt 20, Sayı 2, 2000, s. 11–29.
  • Peterson, V. Spike, “Security and Sovereign States: What Is at Stake in Taking Feminism Seriously?”, V. Spike Peterson (der.), Gendered States-Feminist (Re)Visions of International Relations Theory, Boulder & London, Lynne Rienner Publishers, 1992, s. 31–64.
  • Poovey, Mary, “Feminism and Postmodernism-Another View”, Boundary 2, Cilt 19, No 2, 1992, s. 34–52.
  • Ramazanoğlu, Caroline, Feminizm ve Ezilmenin Çelişkileri, çev. Mefkure Bayatlı, yay. haz. Fatmagül Berktay, İstanbul, Pencere Yayınları, 1998.
  • Sa’ar, Amalia, “Postcolonial Feminism, The Politics of Identifi cation, and the Liberal Bargain”, Gender & Society, Cilt 19, No. 5, 2005, s. 680–700.
  • Sauted, Marc, Kadınların Özgürleşmesi Üzerine, çev. Selcan Serdaroğlu, Telos, 1998.
  • Schaeffer, Denise, “Feminism and Liberalism Resonsidered: The Case of Catharine Mackinnon”, American Political Science Review, Cilt 95, No 3, 2001, s. 699–708.
  • Sevim, Ayşe, Feminizm, İstanbul, İnsan Yayınları, 2005.
  • Sinopoli, Richard C. ve Nancy J. Hirschmann, “Feminism and Liberal Theory”, The American Political Science Review, Cilt 85, No 1, 1991, s. 221–233.
  • Stancich, Lara, “Discovering Elephants and A Feminist Theory of International Relations”, Global Society, Cilt 12, No 1, 1998, s. 125–140.
  • Steans, Jill, Gender and International Relations-An Introduction, New Jersey, Rutgers University Press, 1998.
  • Sylvester, Christine, Feminist International Relations-An Unfi nished Journey, Cambridge, Cambridge University Press, 2002.
  • Sylvester, Christine, Feminist Theory and International Relations in a Postmodern Era, Cambridge, Cambridge University Press, 1994.
  • Terriff , Terry et. al., Security Studies Today, Cambridge, Polity Press, 1999.
  • Tessler, Mark ve Ina Warriner, “Gender, Feminism and Attitudes Toward International Confl ict: Exploring Relationships With Survey Data From The Middle East”, World Politics, Cilt 49, Sayı 2, 1997, s. 250–281.
  • Thompson, Becky, “Multiracial Feminism: Recasting the Chronology of Second Wave Feminism”, Feminist Studies, Vol. 28, No. 2, 2002, s. 337–360.
  • Thorburn, Diana, “Feminism Meets International Relations”, SAIS Review, Summer-Fall 2000, s. 1–10.
  • Tickner, J. Ann ve Laura Sjoberg, “Feminism”,Tim Dunne et. al. (der.), International Relations Theories-Discipline and Diversity, Oxford, Oxford University Press, 2007, s. 185–202.
  • Tickner, J. Ann, “Feminist Perspectives on Peace and World Security in the Post-Cold War Era”, Michael T. Klare (der.), Peace & World Security Studies-A Curriculum Guide, Boulder&London, Lynne Rienner Publishers, 1994, s. 43–54.
  • Tickner, J. Ann, “Gendering a Discipline: Some Feminist Methodological Contributions to Interntional Relations”, Signs: Journal of Women in Culture and Society, Cilt 30, No 4, 2005, s. 2173-2188.
  • Tickner, J. Ann, “Hans Morgenthau’s principles of political realism: A feminist reformulation”, Rebecca Grant and Kathleen Newland (der.), Gender and International Relations, Indianapolis, Open University Press, 1991, s. 27–40.
  • Tickner, J. Ann, “Searching for the Princess? Feminist Perspectives in International Relations”, Harvard International Review, Cilt 21, Sayı 4, 1999, s. 44–48.
  • Tickner, J. Ann, “You Just Don’t Understand: Troubled Engagements between Feminists and International Relations Theorists”, International Studies Quarterly, Cilt. 41, Sayı 4, 1997, s. 611–632.
  • Tickner, J. Ann, Gender in International Relations, Feminist Perspectives on Achieving Global Security, New York, Columbia University Press, 1992.
  • True, Jacqui ve Michael Mintrom, “Transnational Networks and Policy Diffusion: The Case of Gender Mainstreaming”, International Studies Quarterly, Cilt 45, 2001, s. 27–57.
  • True, Jacqui, “Feminism”, Scott Burchill et. al., Theories of International Relations, Palgrave, Macmillan, 2005, s. 213-234.
  • Walters, Margaret, “Kadınların Hakları ve Kadınların Uğradığı Haksızlıklar: Mary Wollstonecraft, Harriet Martineau, Simone de Beauvoir”, Juliet Mitchel ve Ann Oakley (der.), Kadın ve Eşitlik, çev. Fatmagül Berktay, Ankara, Pencere Yayınları, 1998, s. 135–228.
  • Weber, Cynthia, “Good Girls, Bad Girls and Little Girls: Male Paranoia in Robert Keohane’s Critique of Feminist International Relations”, Millennium: Journal of Intermational Studies, Cilt 23, No 2, s. 337–349.
  • Webster, Fiona, “Do Bodies Matter? Sex, Gender and Politics”, Australian Feminst Studies, Cilt 17, Sayı 38, 2002, s. 191–205.
  • Wicke, Jennifer ve Margaret Ferguson, “Introduction: Feminism and Postmodernism; Or, The Way We Live”, Boundary 2, Cilt 19, No 2, 1992, s. 1–9.
  • Willis, Ellen, “Radical Feminism and Feminist Radicalism”, Social Text, No 9/10, 1984, s. 91–118.
  • Yöney, Sevgi, “Uluslararası İlişkiler, Feminizm ve Türkiye”, Faruk Sönmezoğlu (der.), Değişen Dünya ve Türkiye, İstanbul, Bağlam Yayıncılık, 1996, s. 103–121.
  • Zalewski, Marysia, “Well, What is the Feminist Perspective on Bosnia”, Interational Affairs, Cilt 72, Sayı 2, 1995, s. 339–356.
APA TÜR Ö, KOYUNCU Ç (2010). Feminist uluslararası ilişkiler yaklaşımı: Temelleri, gelişimi, katkı ve sorunları. , 3 - 24.
Chicago TÜR Özlem,KOYUNCU Çiğdem.Aydın Feminist uluslararası ilişkiler yaklaşımı: Temelleri, gelişimi, katkı ve sorunları. (2010): 3 - 24.
MLA TÜR Özlem,KOYUNCU Çiğdem.Aydın Feminist uluslararası ilişkiler yaklaşımı: Temelleri, gelişimi, katkı ve sorunları. , 2010, ss.3 - 24.
AMA TÜR Ö,KOYUNCU Ç Feminist uluslararası ilişkiler yaklaşımı: Temelleri, gelişimi, katkı ve sorunları. . 2010; 3 - 24.
Vancouver TÜR Ö,KOYUNCU Ç Feminist uluslararası ilişkiler yaklaşımı: Temelleri, gelişimi, katkı ve sorunları. . 2010; 3 - 24.
IEEE TÜR Ö,KOYUNCU Ç "Feminist uluslararası ilişkiler yaklaşımı: Temelleri, gelişimi, katkı ve sorunları." , ss.3 - 24, 2010.
ISNAD TÜR, Özlem - KOYUNCU, Çiğdem.Aydın. "Feminist uluslararası ilişkiler yaklaşımı: Temelleri, gelişimi, katkı ve sorunları". (2010), 3-24.
APA TÜR Ö, KOYUNCU Ç (2010). Feminist uluslararası ilişkiler yaklaşımı: Temelleri, gelişimi, katkı ve sorunları. Uluslararası İlişkiler, 7(26), 3 - 24.
Chicago TÜR Özlem,KOYUNCU Çiğdem.Aydın Feminist uluslararası ilişkiler yaklaşımı: Temelleri, gelişimi, katkı ve sorunları. Uluslararası İlişkiler 7, no.26 (2010): 3 - 24.
MLA TÜR Özlem,KOYUNCU Çiğdem.Aydın Feminist uluslararası ilişkiler yaklaşımı: Temelleri, gelişimi, katkı ve sorunları. Uluslararası İlişkiler, vol.7, no.26, 2010, ss.3 - 24.
AMA TÜR Ö,KOYUNCU Ç Feminist uluslararası ilişkiler yaklaşımı: Temelleri, gelişimi, katkı ve sorunları. Uluslararası İlişkiler. 2010; 7(26): 3 - 24.
Vancouver TÜR Ö,KOYUNCU Ç Feminist uluslararası ilişkiler yaklaşımı: Temelleri, gelişimi, katkı ve sorunları. Uluslararası İlişkiler. 2010; 7(26): 3 - 24.
IEEE TÜR Ö,KOYUNCU Ç "Feminist uluslararası ilişkiler yaklaşımı: Temelleri, gelişimi, katkı ve sorunları." Uluslararası İlişkiler, 7, ss.3 - 24, 2010.
ISNAD TÜR, Özlem - KOYUNCU, Çiğdem.Aydın. "Feminist uluslararası ilişkiler yaklaşımı: Temelleri, gelişimi, katkı ve sorunları". Uluslararası İlişkiler 7/26 (2010), 3-24.
Sayfa Oluşturulma Tarihi
22-04-2024 16:7

İLETİŞİM

TÜBİTAK ULAKBİM TR Dizin

Yüzüncüyıl, İşçi Blokları Mahallesi

Muhsin Yazıcıoğlu Caddesi No:51/C

06530 Çankaya / ANKARA +90 (312) 298 92 00

trdizin@tubitak.gov.tr

TÜBİTAK ULAKBİM Ulusal Akademik Ağ ve Bilgi Merkezi Cahit Arf Bilgi Merkezi © Tüm Hakları Saklıdır. Gizlilik Politikası Kullanım Şartları