Yıl: 2021 Cilt: 27 Sayı: 108 Sayfa Aralığı: 1075 - 1092 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.22559/folklor.1875 İndeks Tarihi: 13-09-2022

Yaşar Kemal’in Demirciler Çarşısı Cinayeti ve Yusufçuk Yusuf Romanlarında Hegemonik Erkeklik

Öz:
Sosyal bilimler literatüründe son yıllarda toplumsal cinsiyet yaklaşımlarının yay- gınlaşmasıyla erkeklik olgusu, sosyoloji ve kültürel antropoloji disiplinlerinin önemli konularından biri hâline gelmiştir. Bununla birlikte edebiyat ve edebiyat sosyolojisi içerisindeki çalışmalarda da ataerkillik, toplumsal cinsiyet eşitsizliği, eril tahakküm ve erkeklik gibi kavramsallaştırmalar üzerinden analizler hız ka- zanmıştır. Özellikle toplumsal gerçekliği; kültürel, politik ve ekonomik koşullar etrafında işleyebilen romanların edebiyat sosyolojisi için ciddi bir inceleme nes-nesi olduğu dikkate alındığında, bu kavramsallaştırmaların neden öne çıktığı anla- şılabilmektedir. Nihayetinde edebiyat, toplumsal tarihin dışında özerk bir sahaya karşılık gelmediği gibi erkeklik gerçeği de bu tarihe dışsal değildir. Çağdaş Türk edebiyatının önemli temsilcilerinden Yaşar Kemal eserlerinde içinde bulunduğu dönemin toplumsal, kültürel yapısını ve üretim ilişkilerini kendine özgü üslubuyla okura sunar. Yapıtlarındaki erkeklik olgusu ise özellikle Çukurova bölgesi üze- rinden çözümlediği sosyo-ekonomik, kültürel ve politik yapı ile insan ilişkilerini boydan boya kesen önemli bir konu olarak ortaya çıkmaktadır. Bu noktadan hare- ketle, çalışmada onun Demirciler Çarşısı Cinayeti ve Yusufçuk Yusuf adlarıyla iki ciltten oluşan Akçasazın Ağaları eseri hegemonik erkeklik olgusu çerçevesinde tartışılacaktır.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Aksu, N. (2003). Akçasaz’da yitenlerin ardından (S. Oğuzertem. Ed.) Geçmişten geleceğe Yaşar Kemal içinde (ss. 140-156). Adam.
  • Arık, E. (2016). Erkeklik çalışmaları (F. Saygılıgil. Ed.) Toplumsal cinsiyet tartışmaları içinde (ss. 231-248). Dipnot.
  • Arslan, A. D. (2019). Öteki, iktidar ve erkeklik ekseninde Murathan Mungan’ın “Binali ile Temir” ve “Dumrul ile Azrail” öyküleri. folklor/edebiyat Dergisi, 100 (25), 985-995.
  • Bourdieu, P. (2014). Eril tahakküm (B. Yılmaz. Çev.) Bağlam.
  • Bribiescas, R. G. (2021). Evolutionary and life history insights into masculinity and warfare: Opportunities and limitations. Current Anthropology, 62 (23), 38-53.
  • Carrigan, T., Connell, B., Lee, J. (1985). Toward a new sociology of masculinity. Theory and Society, 14, 551-604.
  • Connell, W. R. (2016). Toplumsal cinsiyet ve iktidar (C. Soydemir. Çev.) (2.bs.). Ayrıntı.
  • Çelik, G. (2016). “Erkekler de ağlar!”: Toplumsal cinsiyet rolleri bağlamında erkeklik inşası ve şiddet döngüsü. Fe Dergi, 8, 1-12.
  • Doorn, G. V., March, E. (2020). Hegemonic masculinity, gender, and social distance: The mediating role of perceived dangerousness. Journal of Gender Studies, 30 (3), 306-316.
  • Gedik, E. (2016). Bir tüketim kültürü ürünü olarak anti-kahraman erkek imajları. Vira Verita Dergisi, 4, 37-58.
  • Kandiyoti, D. (2015). Cariyeler, bacılar, yurttaşlar: Kimlikler ve toplumsal dönüşümler (A. Bora, F. Sayılan, F. Özbay, H. Tapınç, Ş. Tekeli. Çev.) (5.bs.). Metis.
  • Kemal, Y. (1998). Demirciler Çarşısı Cinayeti. Akçasazın ağaları 1. (3.bs.). Adam.
  • Kemal, Y. (1999). Yusufçuk Yusuf. Akçasazın ağaları 2. (3.bs.). Adam.
  • Kepekçı̇, E. (2012). (Hegemonik) erkeklik eleştirisi ve feminizm birlikteliği mümkün mü? Kadın Araştırmaları Dergisi, 11, 59-86.
  • Kıray, M. (1999a). Toplumsal yapı toplumsal değişme. Bağlam.
  • Kıray, M. (1999b). Seçme yazılar. Bağlam.
  • Laloğlu, P. (2018). Hegemonik erkeklik ve şiddet. Akademia Sosyal Bilimler Dergisi, 1, 393-397.
  • Lax, J. B., Mertig, A. G. (2020). The perceived masculinity of meat: Development and testing of a measure across social class and gender. Food, Culture&Society, 23 (3), 416-426.
  • Lindisfarne, N., Cornwall, A. (2016). Dislocating masculanity. (2.ed.). Routledge.
  • Martin, D. L. (2021). Violence and masculinity in small-scale societies. Current Anthropology, 62 (23), 169-181.
  • Mutluer, N. (2013). Türkiye’de cinsiyet hâllerinin sınırları: “Namussallaştırma” (N. Mutluer. Ed.) Cinsiyet hâlleri içinde (ss. 14-30). Varlık.
  • Parın, K. (2019). Erkekliğin kitabı: Türk romanında erkeklik ve milliyetçilik (1908-1923). Söylem Filoloji Dergisi, 4 (2), 586-591.
  • Sancar, S. (2013). Erkeklik: İmkânsız iktidar: Ailede, piyasada ve sokakta erkekler. Metis.
  • Sezer Şanlı, A. (2019). Kültür çalışmaları ve feminizm bağlamında erkeklik çalışmalarına dair bir literatür analizi. İmgelem, 3 (5), 287-304.
  • Soysal Eşı̇ttı̇, A. (2020). Kürk Mantolu Madonna’da eril iktidarın yansımaları. Hacettepe Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları, 32, 111-136.
  • Şeker, A., Özcan, E. (2021). Ekonomi-politik yönleriyle karşılaştırmalı roman analizi: Gazap Üzümleri, Demirciler Çarşısı Cinayeti ve Yusufçuk Yusuf. Söylem Filoloji Dergisi, 6 (1), 79-91.
  • Tharaud, B. C. (2017). Çukurova Yaşar Kemal edebiyatının temelleri (T. Çulhaoğlu, Çev.) Yapı Kredi.
  • Türk, H. B. (2015). ‘Şiddete meyyalim vallahi dertten’: Hegemonik erkeklik ve şiddet (B. Yarar. Ed.) Şiddetin cinsiyetli yüzleri içinde (ss. 85-111). İstanbul Bilgi Üniversitesi.
  • Utanır Karaduman, A. (2020). İhsan Oktay Anar’ın romanlarında erkekler ve erkeklikler. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 19 (2), 526-542.
  • Yanıkkaya Aydemir, P. (2012). Antropolojide sınıf ve toplumsal cinsiyet gerilim hattında Marksist ve feminist yaklaşımlar. İstanbul Üniversitesi İnsanbilim Dergisi, 1 (2), 108-120.
APA ŞEKER A, Özcan E (2021). Yaşar Kemal’in Demirciler Çarşısı Cinayeti ve Yusufçuk Yusuf Romanlarında Hegemonik Erkeklik. , 1075 - 1092. 10.22559/folklor.1875
Chicago ŞEKER Aziz,Özcan Emre Yaşar Kemal’in Demirciler Çarşısı Cinayeti ve Yusufçuk Yusuf Romanlarında Hegemonik Erkeklik. (2021): 1075 - 1092. 10.22559/folklor.1875
MLA ŞEKER Aziz,Özcan Emre Yaşar Kemal’in Demirciler Çarşısı Cinayeti ve Yusufçuk Yusuf Romanlarında Hegemonik Erkeklik. , 2021, ss.1075 - 1092. 10.22559/folklor.1875
AMA ŞEKER A,Özcan E Yaşar Kemal’in Demirciler Çarşısı Cinayeti ve Yusufçuk Yusuf Romanlarında Hegemonik Erkeklik. . 2021; 1075 - 1092. 10.22559/folklor.1875
Vancouver ŞEKER A,Özcan E Yaşar Kemal’in Demirciler Çarşısı Cinayeti ve Yusufçuk Yusuf Romanlarında Hegemonik Erkeklik. . 2021; 1075 - 1092. 10.22559/folklor.1875
IEEE ŞEKER A,Özcan E "Yaşar Kemal’in Demirciler Çarşısı Cinayeti ve Yusufçuk Yusuf Romanlarında Hegemonik Erkeklik." , ss.1075 - 1092, 2021. 10.22559/folklor.1875
ISNAD ŞEKER, Aziz - Özcan, Emre. "Yaşar Kemal’in Demirciler Çarşısı Cinayeti ve Yusufçuk Yusuf Romanlarında Hegemonik Erkeklik". (2021), 1075-1092. https://doi.org/10.22559/folklor.1875
APA ŞEKER A, Özcan E (2021). Yaşar Kemal’in Demirciler Çarşısı Cinayeti ve Yusufçuk Yusuf Romanlarında Hegemonik Erkeklik. Folklor/Edebiyat, 27(108), 1075 - 1092. 10.22559/folklor.1875
Chicago ŞEKER Aziz,Özcan Emre Yaşar Kemal’in Demirciler Çarşısı Cinayeti ve Yusufçuk Yusuf Romanlarında Hegemonik Erkeklik. Folklor/Edebiyat 27, no.108 (2021): 1075 - 1092. 10.22559/folklor.1875
MLA ŞEKER Aziz,Özcan Emre Yaşar Kemal’in Demirciler Çarşısı Cinayeti ve Yusufçuk Yusuf Romanlarında Hegemonik Erkeklik. Folklor/Edebiyat, vol.27, no.108, 2021, ss.1075 - 1092. 10.22559/folklor.1875
AMA ŞEKER A,Özcan E Yaşar Kemal’in Demirciler Çarşısı Cinayeti ve Yusufçuk Yusuf Romanlarında Hegemonik Erkeklik. Folklor/Edebiyat. 2021; 27(108): 1075 - 1092. 10.22559/folklor.1875
Vancouver ŞEKER A,Özcan E Yaşar Kemal’in Demirciler Çarşısı Cinayeti ve Yusufçuk Yusuf Romanlarında Hegemonik Erkeklik. Folklor/Edebiyat. 2021; 27(108): 1075 - 1092. 10.22559/folklor.1875
IEEE ŞEKER A,Özcan E "Yaşar Kemal’in Demirciler Çarşısı Cinayeti ve Yusufçuk Yusuf Romanlarında Hegemonik Erkeklik." Folklor/Edebiyat, 27, ss.1075 - 1092, 2021. 10.22559/folklor.1875
ISNAD ŞEKER, Aziz - Özcan, Emre. "Yaşar Kemal’in Demirciler Çarşısı Cinayeti ve Yusufçuk Yusuf Romanlarında Hegemonik Erkeklik". Folklor/Edebiyat 27/108 (2021), 1075-1092. https://doi.org/10.22559/folklor.1875